Κείμενο / Έρευνα: Μιχάλης Μιχαηλίδης

Ρεπορτάζ / Έρευνα: Cotsios o Pikatillis

 

«Πήγαινε προκατειλημμένος» μού λέει ένας φίλος όταν τον ενημέρωσα σχετικά.

Το να προσεγγίσεις με αρνητική διάθεση ένα θέμα που για πολύ κόσμο αποτελεί λεπτό ζήτημα και άρα υπάρχει ήδη μια γενική αρνητική προδιάθεση στο άκουσμα οποιασδήποτε αλλαγής, θεωρώ πως είναι λάθος. Ειδικά κιόλας όταν έχεις μπει σε μια διαδικασία όπου έχεις σπαταλήσει πολλές ώρες για να μελετήσεις όσο καλύτερα γίνεται το θέμα, όταν έχεις σχηματίσει μια αρκετά σφαιρική άποψη και όταν έχεις ακούσει πολλές και διαφορετικές γνώμες. Θα είναι λες και ακυρώνεις όλη την προεργασία που έχεις κάνει.

Καταρχάς, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Κατασκηνωτικός Χώρος Πόλεως Χρυσοχούς χρειάζεται όντως αναβάθμιση. Κι όταν λέω αναβάθμιση, εννοώ πολύ βασικά πράγματα. Να φτιαχτούν καινούργιοι χώροι υγιεινής (ντους, τουαλέτες, αποδυτήρια) αφού οι παλιοί χρονολογούνται. Να μπει μια τάξη στο ποιοι μπαίνουν και ποιοι βγαίνουν στον χώρο. Να μπει μια τάξη στο τι επιτρέπεται και τι όχι (φασαρία, μουσική, σούβλες όπου να 'ναι) κατά τη διάρκεια της διαμονής. Να τεθεί θέμα ασφάλειας…

Στο βίντεο, ο Δήμαρχος Πόλης Χρυσοχούς αλλά και ορισμένοι κατασκηνωτές τοποθετούνται για την αναβάθμιση του Camping

Για να είμαστε αντικειμενικοί, βλέποντας τα σχέδια της ανάπλασης-εξωραϊσμού, τα οποία δεν διαφέρουν σχεδόν καθόλου σε σχέση με τα αρχικά σχέδια του 2007 (και τα οποία μπορείς κι εσύ να δεις ΕΔΩ), τίποτα το μεμπτό δεν υπάρχει. Ούτε βαριές κατασκευές, ούτε μπετόν, ούτε κάτι που να δείχνει ότι θα αλλάξει ο χώρος προς το χειρότερο. Αντιθέτως, ο Δήμος Πόλης αντιλαμβάνεται ότι τα περισσότερα έσοδα της πόλης έρχονται από εκεί, ο Δήμος αντιλαμβάνεται ότι ο κόσμος που κάνει camping δεν θέλει πολλά-πολλά για να περάσει καλά, οπότε και τα αρχιτεκτονικό master plan έχει φτιαχτεί με μεγάλη προσοχή.

Όσο για τα δέντρα, τους ευκαλύπτους, ο Περιφερειακός Δασικός Λειτουργός Πάφου του Τμήματος Δασών, Μιχάλης Μακρής, ήταν ξεκάθαρος. «Κανένα δέντρο δεν θα κοπεί κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου. Μόνο το Τμήμα Δασών έχει δικαιοδοσία να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση, εάν και εφόσον παραστεί ανάγκη (όπου ανάγκη βλέπε ξήρανση δέντρων ή κόψιμο κλώνων για θέματα ασφάλειας). Πηγαίνοντας όμως εκεί παρατηρήσαμε ότι πολλά δέντρα έχουν κοπεί ήδη. Κάποια, μάθαμε πως ξηράθηκαν λόγω της περσινής ανομβρίας και άρα της μη ικανοποιητικής ποσότητας γλυκού νερού στο υπέδαφος στο οποίο η αλμυρότητα -λόγω θάλασσας- είναι πολύ ψηλή, άλλα λόγω μιας πυρκαγιάς, ενώ και ένα λάθος λόγω κλαδέματος σε λάθος εποχή (Μάρτιος) είχε ως αποτέλεσμα κάποιοι ευκάλυπτοι να υποστούν σοκ από τις ψηλές θερμοκρασίες και άρα να ξηραθούν. Δεν έγινε φυσικά από αμέλεια, αφού όπως μας ενημέρωσε ο κύριος Μακρής, «η βιβλιογραφία λέει για κλάδεμα μέσα στον Μάρτιο. Απλώς είχαμε καύσωνα πολύ νωρίς την άνοιξη, παράγοντας που δεν μπορούσαμε να υπολογίσουμε και έτσι κάποια δέντρα σοκαρίστηκαν. Ως εκ τούτου, αποφασίσαμε ότι το κλάδεμα πλέον θα γίνεται Νοέμβριο έτσι ώστε να δίνουμε χρονικό περιθώριο στους ευκαλύπτους να προσαρμόζονται καλύτερα στα καιρικά φαινόμενα».

 

Όπως και να ‘χει, τα δέντρα πρέπει να προστατευθούν πάση θυσία για πολλούς λόγους. Πρώτος και κύριος, η σκιά. Χωρίς ευκάλυπτους, χωρίς πράσινο, χωρίς σκιά, τι νόημα θα έχει ο κατασκηνωτικός τουρισμός; Απ’ εκεί και πέρα, μιλάμε για δέντρα 80-120 χρόνων! Τέλος, είναι και κάτι άλλο. Το Τμήμα Δασών κάνει αυτό το διάστημα μια κίνηση εμπλουτισμού του πρασίνου με τη φύτευση δρυών, πλατάνων, συκαμινιών και τερατσιών, σε μια προσπάθεια να φανεί η προσαρμοστικότητά τους στην ιδιαιτερότητα του εδάφους. Και μαντέψτε τι; Μόνο οι τερατσιές ευδοκιμούν. Δύσκολα κάποιο δέντρο προσαρμόζεται σε αυτό το συγκεκριμένο έδαφος με τη ψηλή αλμυρότητα στο νερό. Οπότε, αυτός κι αν είναι ένας σοβαρός λόγος που πρέπει οπωσδήποτε να αγκαλιάσουμε τους ευκαλύπτους!

Πέραν από τα δέντρα, είναι και ορισμένα άλλα ζητήματα που μας απασχόλησαν έντονα ενώ όπως φαίνεται απασχολούν και τον Τομέα Περιβαλλοντικών Μελετών του Τμήματος Περιβάλλοντος, το τμήμα που έχει δημιουργήσει την Περιβαλλοντική Γνωμάτευση και άρα έχει δώσει τη συγκατάθεσή του με όρους αναφορικά με το έργο. Σύμφωνα με την Λειτουργό Περιβάλλοντος Α’, κυρία Ειρήνη Κωνσταντίνου, κύρια έγνοια τους είναι να μην φτιαχτούν βαριές κατασκευές μέσα στη ζώνη προστασίας της παραλίας (κυρίως στο σημείο που είναι το κιόσκι) ενώ ευαίσθητο θεωρείται και το θέμα του φωτισμού.

 

Ο Δήμαρχος Πόλεως Χρυσοχούς, κύριος Άγγελος Γεωργίου Οδυσσέως, μας διαβεβαίωσε ότι όλοι οι όροι στα σχέδια υλοποίησης του έργου θα τηρηθούν ευλαβικά, ότι ο Δήμος θα επιβλέπει το έργο έτσι ώστε να μην γίνουν αλλαγές ή παρατυπίες από αυτόν που θα αναλάβει να το υλοποιήσει, ότι ο φωτισμός θα είναι στα επιτρεπόμενα πλαίσια και στη λογική ότι βρισκόμαστε σε δάσος, ότι δεν θα φτιαχτούν βαριές κατασκευές γενικότερα μέσα στον χώρο του camping, ενώ απ’ ότι καταλάβαμε, μιλώντας και με τον Δημοτικό Μηχανικό, κύριο Σπύρο Σπύρου, μάλλον θα φύγει και το κομμάτι με το μπετόν που βρίσκεται μπροστά από το κιόσκι (προς τη μεριά της θάλασσας) για να πάει πιο πίσω, αφού βρίσκεται μέσα στη ζώνη προστασίας της παραλίας.

 

Ένα άλλο μείζον θέμα είναι η δημιουργία κυματοθραύστη μπροστά στο camping. Το έργο με τους 14 κυματοθραύστες σε ολόκληρο τον Κόπλο Χρυσοχούς ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια, φτιάχτηκαν μόνο οι 4, οι εργασίες σταμάτησαν προφανώς λόγω έλλειψης ρευστού, ενώ τελικά ενημερωνόμαστε πως το έργο θα τελειώσει. Για αυτό το θέμα, των κυματοθραυστών, η αλήθεια είναι πως δύσκολα μπορείς να πεις με βεβαιότητα τι είναι σωστό να γίνει και τι όχι. Από τη μια είναι καλό πως με αυτό τον τρόπο σταματά η διάβρωση της παραλίας -ως γνωστό έχει ήδη προκληθεί ζημιά στον πεζόδρομο που ξεκινά από εκεί και καταλήγει στο Λατσί-, ενώ και η αμμώδης παραλία που θα σχηματιστεί εκεί μπορεί να θεωρηθεί ως θετική εξέλιξη από κάποιους. Από την άλλη, όμως, είναι και το θέμα των χελωνών, που απ’ ότι μάθαμε, γεννάνε σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και κοντά στο camping. Και παρόλο που η περιοχή εκεί δεν είναι ενταγμένη στο δίκτυο «Natura 2000», εντούτοις δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι η χελώνα επιστρέφει να γεννήσει τα αυγά της εκεί όπου γεννήθηκε η ίδια. Αν αλλάξουμε την βιολογία της θάλασσας και τη μορφολογία του εδάφους, ποιος ξέρει τι θα συμβεί -παρεμπιπτόντως, οι φήμες ότι τα αυγά τα φέρνουν σκόπιμα κάποιοι από αλλού απλώς και μόνο για να προκαλέσουν σούσουρο και να δημιουργήσουν λανθασμένες εντυπώσεις, από εμένα προσωπικά, κρίνονται τουλάχιστον ως άστοχες. Επίσης, αναφορικά με το έργο των κυματοθραυστών, πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η τοποθέτηση του Χαράλαμπου Θεοπέμπτου, ο οποίος με ένα post στο facebook εκφράζει αγωνία για το ποιες περιοχές θα δοθούν για λατόμευση για τις πέτρες που θα χρειαστούν για το έργο, αφού, όπως επισημαίνει, μετά τις πέτρες για τις Μαρίνες, ήδη έβαλαν στο μάτι κλειστές περιοχές του Τροόδους και το φαράγγι του Πετράτη που είναι και δίπλα… Πολύ πολύπλοκο το θέμα και ελπίζουμε να πρυτανεύσει η λογική, να γίνει σωστή μελέτη και να υπερισχύσει τελικά η περιβαλλοντική συνείδηση.

Μιλώντας, πάντως, και με αρκετούς κατασκηνωτές για το θέμα της αναβάθμισης, ενώ όλοι στην αρχή ήταν κάπως δύσπιστοι αλλά και προκατειλημμένοι αναφορικά με το έργο, με το που τους εξηγούσαμε τα σχέδια και τι ακριβώς προγραμματίζεται να γίνει, άλλαζαν αμέσως ύφος. «Μακάρι να γίνουν όλα όπως πρέπει» ήταν η τελική αντίδραση όλων.

Αν δεν πειράξουν δέντρα, αν υλοποιηθούν τα σχέδια κατά γράμμα και χωρίς παρατυπίες ή εκτός σχεδίων προσθήκες από πλευράς του εργολάβου, αν ο φωτισμός «σεβαστεί» το δάσος, αν μπει κάποιος που θα επιτηρεί, θα βάζει τάξη και θα προστατεύει τον χώρο, τότε όλοι θα είναι happy. Υποτίθεται πως, όλα τα «αν» θα υλοποιηθούν. Οπότε, είμαστε σε πολύ-πολύ καλό δρόμο…

Πολύ ενδιαφέρουσες είναι και οι απόψεις παλιών campers αναφορικά με το πόσο ωραία ήτανε στα 80s και τα 90s εκεί στην Πόλη, όπως για παράδειγμα ο Μάριος Βιολάρης, τον οποίο συναντήσαμε σε έναν άλλο ευκαλυπτώνα, αυτόν του Πάρκου Προδρόμου στη Λευκωσία.. Απ' ότι μαθαίνουμε, στην Πόλη σύχναζαν κυρίως Γερμανοί αλλά και Κύπριοι με τις οικογένειες τους, η φάση ήτανε πιο παρεΐστικη, το πράσινο ήταν περισσότερο, τα καλάμια έκρυβαν την θάλασσα (ενώ σαφώς βοηθούσαν και στο θέμα της διάβρωσης), τα παιδιά περνούσαν ποιοτικό χρόνο, μέχρι και παιδική γιορτή έκαναν κάθε χρόνο, συναναστρέφονταν τόσο με άλλα παιδιά της ηλικίας τους όσο και με μεγαλύτερα χωρίς κανένα πρόβλημα, ο σεβασμός ήταν μεγαλύτερος, η μουσική δεν έβγαινε από μεγάλα μεγάφωνα και ενισχυτές αλλά από οργανικά μουσικά συναπαντήματα, ενώ και η κατάσταση γενικότερα ήτανε πιο ήρεμη...

 

Πάντως, για να είμαστε ακριβοδίκαιοι και σωστοί, τόσο ο Δήμαρχος όσο και ο Δημοτικός Μηχανικός μίλησαν πολύ σωστά και φαίνονται να είναι άνθρωποι που αντιλαμβάνονται πόσο σημαντικό είναι το ίδιο το Camping αλλά και η φιλοσοφία που το συνοδεύει για τους περισσότερους Κύπριους. Και οι δύο ήταν πολύ ευγενικοί και μίλησαν με ανοικτά χαρτιά και χωρίς περιττή φλυαρία όπως συμβαίνει συνήθως με πολιτικούς και δημοτικούς άρχοντες. Οπότε, είμαστε πεπεισμένοι πως όλα θα πάνε καλά και πως σε δυο-τρία χρόνια το έργο θα πάρει σάρκα και οστά -θα υλοποιηθεί σε δυο φάσεις, είτε από τον στρατηγικό επενδυτή (που πρέπει να φέρει το ποσό του 1.5 εκατομμυρίου) είτε από τον ίδιο τον Δήμο Πόλης με συγχρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα όπως το Life και το πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης.

Δεν θέλουμε να είμαστε προκατειλημμένοι, θέλουμε να δείχνουμε εμπιστοσύνη σε ανθρώπους και σε θεσμούς και να πιστώνουμε κόσμο για τις καλές τους προθέσεις.

 

Μόνο σε μια κουβέντα του κατά τ’ άλλα πολύ συμπαθή Δημάρχου θα ήθελα να σταθώ. Σε ερώτηση αν υπάρχει καθόλου η σκέψη στο μέλλον να φτιαχτούν bungalows (ένα σενάριο που είχε κυκλοφορήσει και πιο παλιά, το 2008, εξ ου και υπήρξε αντίδραση από μια ομάδα - πρωτοβουλία πολιτών με την ονομασία «Πάμε Camping»), ο δήμαρχος είπε πως «στο παρόν στάδιο δεν υπάρχουν τέτοια σχέδια. Ίσως στο μέλλον, αν ο χώρος που θα δημιουργηθεί για τα τροχόσπιτα δεν αξιοποιείται όπως αναμένεται, μπορεί να το συζητήσουμε αλλά πρώτα θα πρέπει να γίνει σχετική μελέτη. Ίσως δημιουργηθούν κάποια καταλύμματα (;) έτσι ώστε να προσελκύσουμε και ποιο ποιοτικό τουρισμό».

Η δική μου άποψη αλλά και ενός από τους πολύ παλιούς και φανατικούς κατασκηνωτές με τον οποίο μίλησα είναι πως, η φάση του τροχόσπιτου στην Κύπρο δεν δουλεύει. Το τροχόσπιτο είναι ένα μέσο για όσους μετακινούνται και διανύουν μεγάλες αποστάσεις, άρα για όσους κάνουν στάσεις μεταξύ διαφόρων προορισμών (Ελλάδα, Βαλκάνια, Ευρώπη). Με αυτή τη λογική, ενδεχομένως και να μην δουλέψει πολύ το συγκεκριμένο part που θα φτιαχτεί στο πίσω κομμάτι του camping της Πόλης. Επίσης, αλήθεια, τι θεωρείται ποιοτικός τουρισμός; Λεφτά, διαμονή σε bungalows, κότερα και γκολφ (αν το διευρύνουμε κι άλλο), ίσον ποιοτικός τουρίστας; Δήμαρχε μου, χρειάζεται κατά την ταπεινή μου άποψη να το σκεφτείτε καλύτερα και ίσως να αναθεωρήσετε για το ποιος τουρίστας θεωρείται ποιοτικός. Ο κόσμος σάς στηρίζει γι’ αυτό το πρωτόγονο και απέριττο είδος διακοπών που του προσφέρετε. Αν του αλλάξετε το DNA, που είμαι σίγουρος πως δεν θα το κάνετε, δεν ξέρετε και δεν ξέρουμε ποια θα είναι η αντίδραση. Ας μην το ρισκάρουμε λοιπόν. Μια χαρά δεν είναι και έτσι; Ναι, λέω εγώ. Διαθέτουμε ένα από τα ομορφότερα camping sites στην Ευρώπη και πρέπει να είμαστε περήφανοι γι’ αυτό.

 

Και μια τελευταία σκέψη... Ανάπτυξη δεν είναι να γεμίζουμε όλη την ακτογραμμή του νησιού με ψηλά ξενοδοχεία. Το κάναμε στη Λεμεσό, στην ελ. Αμμόχωστο και τελικά νομίζω πως μετανιώνουμε που «κρύψαμε» την θάλασσα. Ανάπτυξη δεν είναι να φτιάχνουμε ένα έργο όπως ακριβώς προβλέπεται και σεβόμενοι το φυσικό περιβάλλον και τον χαρακτήρα της περιοχής, αλλά στην πορεία να προσθέτουμε 5όροφα και 8όροφα κτίρια. Ανάπτυξη στον Ακάμα δεν είναι να φτιάχνουμε γήπεδα γκολφ και βίλες, τάχα για να έρθει ο άλλος να δει τις τουλίπες, τις ορχιδέες, τις πεταλούδες, τις χελώνες, τις νυχτερίδες και για να κολυμπήσει σε τιρκουάζ κρυστάλλινα νερά -αφού αυτός ο τουρίστας είναι που πάει στον Ακάμα. Ανάπτυξη στον Ακάμα, για παράδειγμα, είναι να επενδύσεις στον οικοτουρισμό. Google it, «ecotourism», δείτε τι παίζει και στο εξωτερικό και σκεφτείτε μόνο πόσα έχουμε εμείς να τους προσφέρουμε σε αυτό το πλαίσιο. Δεν φαντάζεστε πόσα!

Εν κατακλείδι, εννοείται πως χαιρόμαστε με την αναβάθμιση που θα γίνει στο Camping της Πόλης Χρυσοχούς και εννοείται πως στηρίζουμε την όλη προσπάθεια αφού, αν γίνουν όλα όπως προβλέπεται και όπως πρέπει, ο χώρος θα αναβαθμιστεί αισθητικά, λειτουργικά αλλά κυρίως ποιοτικά. Φτάνει, φυσικά, να... γίνουν όλα όπως προβλέπεται και όπως πρέπει.

Πιο κάτω μπορείς να δεις την απαράμιλλη ομορφιά του camping της Πόλης μέσω μιας σειράς φωτογραφιών που μας παραχώρησε η Ευθυμία Άλφα από το οικογενειακό της άλμπουμ