Το «Fysco Lotus Plaza» είναι ένα κτίριο άσχημο μα με ψυχή και ιστορία.
Όταν το ογκώδες κτιριακό συγκρότημα στην περιοχή Νάαφι, τρεις δεκαετίες πριν ακόμη κτιζόταν, οι βλέψεις γι’ αυτό ήταν μεγάλες. Ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν, αφού ούτε πεντάστερο ξενοδοχείο που ήταν ο αρχικός σκοπός έγινε, ούτε εμπορικό κέντρο.
Έγινε όμως ένα σημαντικό landmark για την πόλη της Λεμεσού, στάτους που απέκτησε όχι μόνο χάρη στο επιβλητικό του μέγεθος αλλά και λόγω της μακροχρόνιας εγκατάλειψής του και παρακμής.
«Τούτος εν του Fysco» λέγαμε στα 90’s και στα early ΟΟ’s, αναφερόμενοι σε άτομο από την ομώνυμη «κλίκα» που προερχόταν από την περιοχή και που σύχναζε στα παρακμιακά και εντελώς «τελευταία» μπαρ που κατά καιρούς φυτοζωούσαν στο ισόγειό του.
Αρκετά διαδεδομένη υπήρξε ασφαλώς η ανάπτυξη αστικών μύθων για μαύρες μαγείες και σατανισμούς στα σκοτεινά του υπόγεια ενώ σε καμία περίπτωση ευκαταφρόνητος δεν μπορεί να θεωρηθεί ο αξιομνημόνευτος του ρόλος ως καταφύγιο εφηβικών σεξουαλικών περιπτύξεων.
Σήμερα, το Fysko συνεχίζει να λειτουργεί ως τοπωνύμιο και σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή και η είδηση πως μια ομάδα εθελοντών στοχεύει στο ζωντάνεμά του με τίποτα δεν μπορούσε να περάσει στο ντούκου.
Το ιστορικό της ιδέας
Την αρχική ιδέα για το «The Fysco Project» είχε ο Κρίστης Πλαστήρας, ο οποίος ξύπνησε ένα πρωί λίγες βδομάδες πριν τα περσινά Χριστούγεννα και αναρωτήθηκε «γιατί δεν προσπάθησε κανείς να αξιοποιήσει ένα τόσο υπέροχο κτίριο που παραμένει ανεκμετάλλευτο».
Ο Κρίστης, και να το τονίσουμε αυτό, εργάζεται ως Διευθυντής Επαγγελματικής και Επιχειρηματικής Ανάπτυξης στο Cyprus International Institute of Management, έχει ιδρύσει το 2010 τη Melior Ltd, εταιρεία ανάπτυξης λογισμικών προγραμμάτων για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και είναι συνιδρυτής της δημοφιλούς ιστοσελίδας Ergodotisi.com.
«Θεωρώ ότι τώρα είναι η κατάλληλη εποχή να στρέψουμε την προσοχή μας στον υποσχόμενο τομέα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Στο πνεύμα αυτό κινείται και η πρωτοβουλία του Fysco».
Άμεσα, προσθέτει ο Κρίστης, βρέθηκαν και άλλα άτομα που ασχολούνται με την προώθηση του επιχειρηματικού οικοσυστήματος της Κύπρου «με σκοπό να δώσουμε μια συνέχεια σε αυτήν την πονεμένη για την πόλη μας ιστορία».
«Εντοπίσαμε την ευκαιρία αξιοποίησης του ανεκμετάλλευτου εμπορικού χώρου του Fysco σε χώρο στέγασης εμπορικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων για νέα και φιλόδοξα άτομα. Στην πορεία, στην ομάδα έμπαιναν όλο και περισσότεροι εθελοντές που μοιράζονταν το ίδιο όραμα, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στο σημείο που έπρεπε να δημιουργήσουμε μια συντονιστική ομάδα, η οποία χωρίστηκε σε τέσσερις πυλώνες, διοίκηση, μάρκετινγκ, νομικά και οικονομικά».
Το ιστορικό της εγκατάλειψης
Η ανέγερση του κτιρίου ξεκινά στην αρχή της δεκαετίας του ’80 από ξένους επενδυτές με σκοπό την οικοδόμηση ενός πολυτελούς ξενοδοχείου με την επωνυμία Lotus Hotel. Καθώς όμως οι διαδικασίες ανέγερσης του κτιρίου βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, οι επενδυτές αποσύρονται, με αποτέλεσμα την πώληση του ημιτελούς ακινήτου μετά από διαδικασίες πλειστηριασμού, στην εργοληπτική εταιρεία που είχε αναλάβει την εκπόνηση του έργου, την Fysco Contracting LTD.
Τότε είναι που αποφασίζεται η αλλαγή χρήσης του κτιρίου και η μετατροπή του σε εμπορικό κέντρο για το υπόγειο, το ισόγειο και τον πρώτο όροφο και σε οικιστικές μονάδες για τους υπόλοιπους ορόφους.
Το έργο ολοκληρώνεται στις αρχές της δεκαετίας του 90 και ενώ έχουν ήδη προπωληθεί τα περισσότερα από τα καταστήματα και διαμερίσματα.
H εταιρεία Fysco Contracting LTD έρχεται στη συνέχεια σε δεινή οικονομική κατάσταση και οδηγείται σε πτώχευση. Τότε ορίζεται εκκαθαριστής, ο οποίος καλείται να διαχειριστεί την πολυσύνθετη αυτή κατάσταση στην οποία εμπλέκονται πρωτίστως οι εκτεθειμένες τράπεζες (δανειοδότες), οι ιδιοκτήτες και η υπό πτώχευση εταιρεία.
Το εμπορικό κέντρο από την πρώτη μέρα μπαίνει έτσι στον αναπνευστήρα, με μερικά μόνο καταστήματα να προσπαθούν να λειτουργήσουν σε έναν χώρο γεμάτο με άδεια καταστήματα. Σύντομα κλείνουν και αυτά, με αποτέλεσμα να ερειπωθεί ο εμπορικός χώρος και να παραμείνει εγκαταλελειμμένος μέχρι σήμερα.
Απώτερος σκοπός του πρότζεκτ
«Είναι η δημιουργία μιας κατάστασης αμοιβαίου κέρδους για τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων από την μία και για νεαρά άτομα από την άλλη που επιθυμούν να ξεκινήσουν μια εμπορική ή επιχειρηματική δραστηριότητα αλλά δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια ή το χώρο για να το πράξουν».
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την επαναλειτουργία του κτιρίου μέσω της δημιουργίας ενός επιχειρηματικού συμπλέγματος, το οποίο θα αποτελείται από συνεργατικούς χώρους για νέους επιχειρηματίες, αίθουσα εκδηλώσεων στην οποία θα φιλοξενούνται διάφορες εκδηλώσεις και σεμινάρια για την επιχειρηματικότητα και την βελτίωση της απασχολησιμότητας καθώς και δεκάδες καταστήματα τα οποία θα διατεθούν σε νέους εμπόρους χωρίς οικονομική επιβάρυνση για διάστημα ενός χρόνου.
Απώτερος σκοπός είναι να δημιουργηθεί μια κατάσταση αμοιβαίου κέρδους για τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων από την μία και για νεαρά άτομα από την άλλη που επιθυμούν να ξεκινήσουν μια εμπορική ή επιχειρηματική δραστηριότητα αλλά δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια ή το χώρο για να το πράξουν
Η ομάδα μελετά το ενδεχόμενο απορρόφησης κυβερνητικών και ευρωπαϊκών κονδυλίων, τα οποία απευθύνονται στην κοινωνική επιχειρηματικότητα και στην αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Αυτά όμως δεν είναι η μόνη οικονομική διέξοδος, καθώς προετοιμάζεται ένα ολοκληρωμένο επιχειρηματικό πλάνο το οποίο θα μπορέσει να προσελκύσει ιδιωτικά κεφάλαια για την αξιοποίηση του χώρου».
Στηρίζει ο Δήμος Λεμεσού
Το κτίριο του Fysco, σημειώνουν οι εμπνευστές της αξιοπρόσεκτης αυτής ιδέας, απασχολεί τον Δήμο Λεμεσού για χρόνια.
«Όταν συναντήσαμε τον Δήμαρχο μας επιβεβαίωσε το θερμό ενδιαφέρον τόσο του ιδίου προσωπικά όσο και του Δήμου για την επίλυση του αστικού αυτού προβλήματος στο κέντρο της πόλης. Ο Δήμος έχει επίσης εντάξει το χριστουγεννιάτικο φεστιβάλ που θα γίνει στον χώρο στο πρόγραμμα του».
Σε ό,τι αφορά τη γνώμη των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων «υπήρξε μια διαδικασία χρονοβόρα λόγω του σύνθετου πολυιδιοκτησιακού και νομικού καθεστώτος του κτιρίου. Παρόλα αυτά, καταφέραμε να μαζέψουμε την πλειοψηφία τους και να τους παρουσιάσουμε το σχέδιο δράσης της ομάδας μας. Αρχικά ήταν επιφυλακτικοί και καχύποπτοι, όμως με την πάροδο του χρόνου οι περισσότεροι έχουν κατανοήσει τις προθέσεις μας και δηλώνουν πρόθυμοι να συμβάλουν με κάθε τρόπο στην προσπάθεια».
Καθαρισμός του χώρου και χριστουγεννιάτικο φεστιβάλ
Τις περασμένες δύο Κυριακές, 30 Νοεμβρίου και 7 Δεκεμβρίου αντίστοιχα, εθελοντές συναντήθηκαν στο ισόγειο του κτιρίου και το καθάρισαν με σκοπό να πραγματοποιηθεί στον χώρο χριστουγεννιάτικο φεστιβάλ, ως μία πρώτη προσπάθεια να φέρουν ζωή στο εγκαταλελειμμένο κτίριο.
Το φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί το Σαββατοκύριακο πριν τα Χριστούγεννα, στις 20 και 21 του Δεκέμβρη. Θα περιλαμβάνει μουσικοχορευτικό πρόγραμμα από το MusicNArt, live link από δύο ραδιοφωνικούς σταθμούς, ρούχα, κοσμήματα, εδέσματα και αξεσουάρ από μικροπωλητές «και διάφορες άλλες εκπλήξεις».
Για συμμετοχή στο φεστιβάλ, περισσότερες πληροφορίες για το ωραίο The Fysco Project και επικοινωνία με τους διοργανωτές επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του ΕΔΩ και τη σελίδα του στο Facebook ΕΔΩ.
*Ευχαριστίες στον Claudiu Dita για τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες