Δημοσίευμα-υπενθύμιση προς τους πολιτικούς και το σύστημα που γονάτισε την Ελλάδα από τον βρετανικό Guardian. Νέοι, ταλαντούχοι και Έλληνες: Generation G – η μεγαλύτερη «διαρροή εγκεφάλων» στον κόσμο» είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος για τη μαζική μετανάστευση νέων Ελλήνων- των «μυαλών» και ταλέντων τα οποία εγκατέλειψαν τη χώρα εξαιτίας της κρίσης.

 «Χαρακτηρίστε τους Generation G (από το Greece): νέοι, ταλαντούχοι, Έλληνες – και τμήμα μιας από τις μεγαλύτερες 'φυγές εγκεφάλων' σε ανεπτυγμένη δυτική οικονομία στη σύγχρονη εποχή». «Καθώς η χώρα οδεύει προς κρίσιμες εκλογές  το Σαββατοκύριακο, πάνω από 200.000 Έλληνες οι οποίοι έχουν φύγει από τότε που άρχισε η κρίση πριν από πέντε χρόνια, θα παρακολουθούν από το εξωτερικό. Γιατροί στη Γερμανία, ακαδημαϊκοί στη Βρετανία, καταστηματάρχες στην Αμερική: ο αποδεκατισμός του πληθυσμού της Ελλάδας είναι ίσως το πιο ολέθριο αποτέλεσμα της οικονομικής κατάρρευσης, η οποία έχει κάνει τη χώρα επαίτη μετά από την παραλίγο χρεοκοπία».

«Θα έπρεπε να είμαι στην Ελλάδα» λέει η Μαριτίνα Ρόπα, 28χρονών ειδικευόμενη γιατρός που εγκατέλειψε την Ελλάδα πριν από τρία χρόνια με προορισμό το Μίντεν της βορειοδυτικής Γερμανίας. «Είναι κρίμα που άνθρωποι στην ηλικία μου υποχρεωθήκαμε να φύγουμε».

Από το 2% του πληθυσμού που εγκατέλειψε την Ελλάδα, πάνω από τους μισούς πήγαν στη Γερμανία και τη Βρετανία. Η μεταναστευτική ροή αυξήθηκε κατά 300% σε σχέση με τα επίπεδα προ κρίσης καθώς η ανεργία των νέων ίπταται σε επίπεδα άνω του 50%.

«Είναι μια τεράστια απώλεια ανθρώπινου κεφαλαίου, οι επιπτώσεις της οποίας θα αρχίσουν να γίνονται αισθητές την επόμενη δεκαετία» αναφέρει η Αλίκη Μουρή, κοινωνιολόγος στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (National Centre for Social Research). «Βασικά άνθρωποι που μορφώθηκαν με μεγάλο κόστος, τόσο για τις οικογένειές τους και τα δημόσιο, εργάζονται πλέον σε πλουσιότερες χώρες, οι οποίες δεν έχουν επενδύσει σε αυτούς καθόλου».

Το Μίντεν δεν ήταν μια πόλη την οποία η Μαριτίνα είχε υπόψιν όταν επέλεξε να σπουδάσει Ιατρική στην Αθήνα στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Την επέλεξε όταν συνειδητοποίησε πλέον ότι η εναλλακτική θα ήταν χρόνια σε λίστα αναμονής για μια θέση δερματολόγου. «Οι ενδείξεις δεν ήταν καλές, όταν ο χώρος της υγείας βρέθηκε μεταξύ αυτών που επηρεάστηκαν χειρότερα από τις περικοπές που απαιτήθηκαν με αντάλλαγμα τα πακέτα διάσωσης της Ε.Ε. και του ΔΝΤ, τα οποία κράτησαν την ελληνική οικονομία ζωντανή» σχολιάζει ο Guardian.

«Στην Ελλάδα έκλειναν νοσοκομεία και κόβονταν δουλειές» λέει η Μαριτίνα. «Στη Γερμανία, όπου υπάρχει τεράστια ζήτηση για γιατρούς, έχεις την ευκαιρία να ευημερήσεις προσωπικά και επαγγελματικά, σε ένα σύστημα το οποίο είναι πολύ καλό, πολύ οργανωμένο, πολύ σύγχρονο».

Περίπου 35.000 Έλληνες γιατροί – η μεγαλύτερη ομάδα αλλοδαπών του είδους της- έχουν μεταναστεύσει στη Γερμανία, σύμφωνα με γερμανικές στατιστικές τις οποίες επικαλούνται τοπικά μέσα. Σε αντίθεση με τους «γκασταρμπάιτερ» (gastarbeiter - «φιλοξενούμενος εργαζόμενος»), οι οποίοι είχαν φτάσει στη χώρα τη δεκαετία για να δουλέψουν στα εργοστάσια, αυτοί οι μετανάστες έχουν πολλά προσόντα.

«Στην αρχή ήταν δύσκολα» λέει η Μαριτίνα Ρόπα. «Γράφονταν πολλά στις εφημερίδες για τους 'τεμπέληδες Έλληνες', πολλές προκαταλήψεις, αλλά το αστείο είναι ότι υπάρχουν περίπου 2.000 Έλληνες γιατροί μόνο σε αυτή την περιοχή της Γερμανίας». Η ίδια περιγράφει τον μισθό των 3.000 ευρώ το μήνα ως όνειρο στην Ελλάδα.

Με το ένα τρίτο του πληθυσμού να βρίσκεται κοντά στο όριο της φτώχειας, πολλοί συνάδελφοί της βοηθούν οικονομικά τις οικογένειές τους πίσω στην Ελλάδα. «Παρά τις πρώτες ενδείξεις οικονομικής ανάκαμψης...η έξοδος δεν δείχνει να μειώνεται. Αυξάνονται οι αριθμοί αυτών που θέλουν να ακολουθήσουν τον δρόμο των 50.000 Ελλήνων που εκτιμάται από τον ΟΟΣΑ ότι σπουδάζουν στο εξωτερικό».

«Η Ελλάδα δεν σε αφήνει να προοδεύσεις» λέει η Καρμέλα Κοντού, αισθητικός η οποία σκέφτεται να μετακομίσει στις ΗΠΑ. «Δεν μπορείς καν να σκεφτείς να κάνεις οικογένεια ή να πετύχεις πράγματα που αλλού στην Ευρώπη θα θεωρούνταν απόλυτα φυσιολογικά».

Ο Λόης Λαμπριανίδης, καθηγητής οικονομικής γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, επισημαίνει ότι όλο και περισσότεροι Έλληνες φεύγουν πιο μακριά. «Οι άνθρωποι νιώθουν παγιδευμένοι. Το κλίμα, οικονομικά και πολιτικά, είναι τόσο κακό, που ακόμα και αν οι συνθήκες είναι μόνο λίγο καλύτερες στο εξωτερικό, επιλέγουν να πάνε», σημειώνει.

Έρευνα που βασίστηκε σε 2.000 τηλεφωνικές συνεντεύξεις που έγιναν το περασμένο καλοκαίρι έδειξε ότι η έξοδος γίνεται όλο και πιο «διεσπαρμένη». «Οι Έλληνες πηγαίνουν οπουδήποτε μπορούν να βρουν δουλειά, και αυτό μπορεί να σημαίνει Ασία, Αφρική, Αυστραλία ή Μέση Ανατολή» λέει και συμπληρώνει: «Και παρατηρούμε ένα νέο φαινόμενο, μη πτυχιούχους να ακολουθούν και αυτοί».

Ωστόσο δεν έχουν χαθεί τα πάντα. «Πολλοί από τους Έλληνες που έφυγαν πρόσφατα θέλουν να επιστρέψουν στη χώρα τους μόλις ανακάμψει. Ειδικοί εκτιμούν ότι με τα νέα τους προσόντα και τον διαφορετικό τρόπο σκέψης οι μετανάστες θα μπορούσαν να γίνουν οι πράκτορες της αλλαγής που χρειάζεται τόσο πολύ η Ελλάδα». 

«Πολλοί από εμάς θα ήθελαν να επιστρέψουν» λέει η Ρόπα. «Θα έχουμε πολλά να προσφέρουμε στον τρόπο σκέψης. Καμία χώρα δεν θα μπορούσε να υπομείνει μια μοίρα τόσο κακή όσο αυτή της Ελλάδας. Μια χώρα που ταπεινώθηκε από διεφθαρμένους πολιτικούς και ένα σύστημα που έχει ανεκτό για πάρα πολλά χρόνια».