Σχεδόν εννέα στις δέκα στρατιωτικές έρευνες του Ισραήλ για καταγγελίες περί εγκλημάτων πολέμου ή κατάχρησης εξουσίας από τις δυνάμεις του στη Γάζα έχουν είτε κλείσει χωρίς να εντοπιστούν ευθύνες, είτε παραμένουν σε εκκρεμότητα, σύμφωνα με τον ανεξάρτητο φορέα παρακολούθησης συγκρούσεων Action on Armed Violence (AOAV).

Στις υποθέσεις που παραμένουν άλυτες περιλαμβάνονται ο θάνατος τουλάχιστον 112 Παλαιστινίων που περίμεναν ανθρωπιστική βοήθεια με αλεύρι στη Γάζα τον Φεβρουάριο του 2024, μια αεροπορική επιδρομή στη Ράφα που προκάλεσε πυρκαγιά και τον θάνατο 45 ανθρώπων τον Μάιο, καθώς και η δολοφονία 31 αμάχων που προσπαθούσαν να παραλάβουν τρόφιμα την 1η Ιουνίου. Το Ισραήλ είχε αρχικά χαρακτηρίσει αυτές τις αναφορές ως «ψευδείς», ωστόσο παραδέχθηκε αργότερα πως οι υποθέσεις «βρίσκονται υπό εξέταση».

Το AOAV εντόπισε συνολικά 52 περιστατικά που προκάλεσαν έρευνες από τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Ιούνιο του 2025. Οι υποθέσεις αυτές αφορούν συνολικά τον θάνατο 1.303 Παλαιστινίων και τον τραυματισμό 1.880. Παρόλα αυτά, μόνο μία υπόθεση οδήγησε σε καταδίκη: ένας έφεδρος στρατιώτης καταδικάστηκε σε επτά μήνες φυλάκισης για την κακομεταχείριση δεμένων και με δεμένα μάτια κρατουμένων στο κέντρο κράτησης Σντε Τεϊμάν.

Άλλες πέντε υποθέσεις αναγνώρισαν παραβιάσεις, όπως ο βομβαρδισμός κομβόι της ανθρωπιστικής οργάνωσης World Central Kitchen που στοίχισε τη ζωή επτά εργαζομένων. Η υπόθεση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις για την ταχύτητα και αξιοπιστία της εσωτερικής έρευνας.

Οι υπόλοιπες 46 υποθέσεις, δηλαδή περίπου το 88% του συνόλου, είτε έκλεισαν χωρίς εντοπισμό ευθυνών είτε δεν έχουν ακόμα αποτέλεσμα. Σε αυτές περιλαμβάνονται και τέσσερα πρόσφατα περιστατικά με νεκρούς Παλαιστίνιους κοντά σε σημεία διανομής τροφίμων.

Το Ισραηλινό Επιτελείο υποστηρίζει ότι εξετάζει κάθε καταγγελία μέσω των μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου, όπως η Μονάδα Εξέτασης Γεγονότων (FFA) και η Στρατιωτική Εισαγγελία. Ωστόσο, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Yesh Din εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα αυτών των ερευνών, σημειώνοντας πως χρειάζονται χρόνια και οδηγούν σπάνια σε καταδίκες — όπως αποδεικνύεται από τις μόλις μία καταδίκη ανάμεσα σε 664 υποθέσεις από παλαιότερες συγκρούσεις.

Μέχρι τον Αύγουστο του 2024, το Ισραήλ δήλωσε πως είχαν συγκεντρωθεί στοιχεία για εκατοντάδες περιστατικά στη Γάζα. Είχαν ξεκινήσει 74 ποινικές έρευνες, κυρίως για θανάτους και κακομεταχείριση κρατουμένων, ενώ λιγότερες αφορούν καταστροφή περιουσιών και υπέρμετρη χρήση βίας σε πολεμικές επιχειρήσεις.

Οι ερευνητές του AOAV προειδοποιούν πως η συνολική εικόνα δημιουργεί ένα ανησυχητικό μοτίβο ατιμωρησίας, ιδιαίτερα καθώς οι απώλειες αμάχων αυξάνονται και οι εσωτερικές διαδικασίες γίνονται ολοένα πιο αδιαφανείς και χρονοβόρες.

ΠΗΓΗ: LIFO