Δεν είναι καινούργιο το πρόβλημα, αντίθετα είναι αρκετά παλιό, σχεδόν ξεπερασμένο για να υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που να πιστεύουν ότι η «Χ» αεροπορική εταιρεία χαρίζει δωρεάν εισιτήρια ή το email από τον Αιθίοπα που θέλει να μεταφέρει τα εκατομμύρια του στον λογαριασμό σου, μπορεί να είναι πραγματικό.  Και όμως υπάρχουν. Και είναι πολλοί. Και κυκλοφορούν εκεί έξω, ανάμεσα μας.

Από χθες, θα το πήρατε σίγουρα χαμπάρι μπορεί να λάβατε και μέρος στο «διαγωνισμό», πολλοί διαδικτυακοί μας φίλοι κάνουν share ένα δήθεν post της Easy Jet το οποίο υποτίθεται ότι χαρίζει δύο αεροπορικά εισιτήρια με αφορμή τα 22α γενέθλια της, σε όλους όσοι το κοινοποιήσουν στο προφίλ τους γράφοντας «Thank you Easy Jet». Φυσικά πολλοί ήταν αυτοί που τσίμπησαν το δόλωμα και έκαναν share το διαγωνισμό, περιμένοντας το δωρεάν ταξίδι. Μα δωρεάν εισιτήρια σε όλους;

Βέβαια το κακό ξεκίνησε από την Αγγλία, αλλά σε ελάχιστο χρόνο μεταφέρθηκε σε Ελλάδα και Κύπρο, μη χάσουμε και το «μούχτι».

 

Ο δημοσιογράφος του Luben Κώστας Αρβανίτης, εμφανώς αγανακτισμένος από το όλο συμβάν και από πολλά παρόμοια τέτοια, έγραψε ένα κείμενο με κάποια συμπεράσματα που έβγαλε παρατηρώντας όλους αυτούς τους τύπους που κάνουν share διάφορα scam post και περιμένουν με αγωνία το δώρο, το οποίο αξίζει να διαβαστεί μέχρι τέλους.

 

Γράφει ο Κώστας Αρβανίτης/Luben

Έχετε νιώσει κι εσείς αυτή τη βαθιά υπαρξιακή αγωνία έτσι δεν είναι φίλες και φίλοι, αυτό το άγχος για το μέλλον της ανθρωπότητας; Μιλάμε φυσικά για τον πόνο μυαλού που νιώθουμε όταν βλέπουμε συγγενείς, γνωστούς και φίλους να δίνουν χύμα όλα τους στοιχεία για να συμμετάσχουν σε ένα διαγωνισμό φτιαγμένο στο paint με έπαθλο δυο εισιτήρια για τη Σαλαμίνα.

H απάτη της Easyjet ήταν μόλις η τελευταία, πέρσι είχε σαρώσει μια αντίστοιχη με Ryanair, ενώ έπρεπε να υποφέρουμε το θέαμα να βλέπουμε πανέξυπνα άτομα (εντάξει, κάποια δεν ήταν τόσο) με μεταπτυχιακά και διδακτορικά και ό,τι άλλο θέλετε να γράφουν ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ MAC για να πάρουν ένα lip gloss. Πόσο φτηνή είναι η ζωή μας πχια;

Και μιλάμε μόνο για σχετικά άκακα scam, από αυτά που εμφανίζονται στα social media προκειμένου να κοροϊδέψουμε ο ένας τον άλλο. Από την εποχή των ζάπλουτων πριγκήπων από τη Νιγηρία, έχουν περάσει εκατομμύρια scam περισσότερο ή λιγότερο επικίνδυνα, τα οποία συνεχίζουν ακάθεκτα επειδή ο κόσμος συνεχίζει με τη σειρά του να πιστεύει ότι ένας γαλαζοαίματος Νιγηριανός τον χρειάζεται.  Στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα έχει χαρίσει τα προσωπικά του δεδομένα τζαμπέ. Στη χειρότερη έχει δώσει λύτρα για φανταστικές απαγωγές ή φανταστική επιδιόρθωση pc, που είναι ακόμη πιο θλιβερό.

Ποια είναι τα συμπεράσματά μας από όλον αυτό τον τυφώνα scam;

 

1. Μπορεί να μη μπορείς να γίνεις πλούσιος από κανονικές διαφημίσεις (ρωτήσαμε 50 διαφημιστές), αλλά μπορείς να γίνεις από ψεύτικες! Καπιταλιστική μαγεία.

Εντάξει μπορεί να υπερβάλλουμε (λίγο) για τις κανονικές διαφημίσεις, αλλά οι απάτες είναι μια κανονική βιομηχανία από την οποία διάφορα τζιμάνια βγάζουν λεφτά, Σύμφωνα με στοιχεία, το 2013 χάθηκαν παγκοσμίως 12.7 δις δολάρια από απάτες, οι περισσότερες εκ των οποίων μάλιστα δεν αναφέρονται καν στην αστυνομία.

 

2. Νόμος #61 του Ίντερνετ σύμφωνα με εμένα: Όσο πιο σπαστική γίνεται η κανονική διαφήμιση τόσο πιο πολύ μοιάζουν με τα scam και άρα επιτυγχάνουν.

Καθώς ειδικά στην Ελλάδα η χρήση Adblock είναι πολύ υψηλή, οι διαφημιστές κάνουν αγώνα για να τραβήξουν κάπως την προσοχή του κοινού, ενώ η χρήση διαγωνισμών και δώρων όλο και αυξάνεται. Μερικές βέβαια είναι τόσο κακοφτιαγμένες που είναι πολύ εύκολο να τις αντιγράψει ένα τσακάλι και το δώρο τυφλώνει το θύμα.

 

3. Η μνήμη του κόσμου είναι λίγο μεγαλύτερη από αυτή που υποτίθεται ότι έχει το χρυσόψαρο (καμία έκπληξη, hoax κι αυτό). Ο κολλητός σου αποκλείεται να θυμηθεί ότι εισιτήρια υποτίθεται ότι χάριζε και η Easyjet πέρσι.

Παρότι τέτοιες μαζικές απάτες συμβαίνουν συνέχεια, η εμπειρία των χρηστών δε δείχνει να αυξάνεται. Πέρσι η Ryanair, φέτος η Easyjet, του χρόνου η Aeroflot, έξυπνοι μορφωμένοι άνθρωποι φαίνεται να την πατάνε με τον ίδιο τρόπο.

 

4. Κόντρα στα προγνωστικά, δεν το τρώει η θεία η σου Μερόπη. Η στατιστική λέει ότι όλο και περισσότεροι νέοι πέφτουν θύματα κάποιας απάτης στο εξωτερικό, κόσμος ο οποίος κατέχει τα smartphone, αλλά όχι και την κοινή λογική απ’ ό,τι φαίνεται.

Η ίδια η εξάρτηση με την τεχνολογία βοηθάει. Το να κερδίσεις εισιτήρια με τον ελάχιστο κόπο (ένα like, ένα link, ένα comment) θεωρείται πλέον αυτονόητο και κανείς δε σταματά να σκεφτεί αν η προσφορά είναι αληθινή ή μια προχειροφτιαγμένη παγίδα.

 

5. Οποιαδήποτε αίσθηση προσωπικής αξιοπρέπειας αξίζει λιγότερο από ένα βερνίκι νυχιών. Μα ευχαριστώ Mac; Είναι δυνατόν;

Η αλήθεια είναι πως θα το καταλαβαίναμε να ρισκάρει κανείς να γελοιοποιηθεί για κάτι ακριβό, αλλά το να χαρίζει ο κόσμος τα προσωπικά του δεδομένα και να κάνει τζάμπα marketing μας διαφεύγει τελείως.

 

6. Κανένας ποτέ δεν απόρησε γιατί από του δισεκατομμύρια ψυχές, ένας ευγενής από την Αφρική διάλεξε τον συγκεκριμένο χρήστη του ίντερνε για να ξεπλύνει την αμύθητη περιουσία του.

Αυτό πραγματικά είναι τελείως ακατανόητο. Μπορούμε να καταλάβουμε πως κάποιος εξαπατά παριστάνοντας το μπάτσο, τον εφοριακό ή τον υπεύθυνο ηλεκτρονικής ασφάλειας (έτσι γίνονται άφθονα scams), αλλά το να πιστεύει κανείς ότι επικοινωνεί με πρίγκηπες από τη Νιγηρία, ε δεν το καταλαβαίνουμε.

 

7. Αν κάτι ακούγεται υπερβολικά καλό για να είναι αληθινό, τότε εσύ φταις αγαπητέ χρήστη.

Στη ζωή γενικά πολύ σπάνια θα γίνεις πλούσιος με δέκα κλικ και τα παραδείγματα των ανθρώπων που πλούτισαν έτσι είναι τόσο σπάνια που απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Αν κάποιος σου υπόσχεται πως θα βγάλεις ένα εκατομμύριο δολάρια δίνοντας 10 ευρώ, είναι εξαιρετικά πιθανό να χάσεις 10 ευρώ αλλά τελείως απίθανο να βγάλεις ακόμη και 5 ευρώ για τον κόπο σου.

 

8. Πάνω από το 99.8% των ανθρώπων που πέφτουν θύματα διαδικτυακής απάτης γνωρίζουν πώς λειτουργεί μια μηχανή αναζήτησης ή πώς λειτουργεί ένα πληκτρολόγιο.

Παρότι το να πληκτρολογήσεις το όνομα του διαγωνισμού στον οποίο πρόκειται να συμμετάσχεις συμπληρώνοντας το με τη λέξη «scam» και να κάνεις μια αναζήτηση με αυτούς τους όρους συνήθως θα αποκαλύψει άμεσα το αν είναι απάτη ή όχι, θεωρείται μια άσκοπη ενέργεια από το 99.8% των χρηστών του παγκόσμιου Ίντερνετ.

 

9. Για κάποιο λόγο κάποιοι ευχαριστούν πολύ κι όταν δεν κερδίζουν. Βάζουν και καρδούλες όπως είδαμε στους διαγωνισμούς του Luben Guide.

Όχι, δεν εννοούμε με αυτό ότι οι διαγωνισμοί του Guide είναι απάτη. Ναι, το ξέρουμε ότι κάποιοι δε θα μας πιστέψετε έτσι κι αλλιώς.

 

10. Κάποιοι μάλιστα βάζουν τόσες καρδούλες που το Facebook κόβει τα σχόλιά τους αυτόματα ως spam.

 Άρα κάποιο τσιράκι του Ζούκερμπεργκ εκεί έξω έχει γράψει έναν αλγόριθμο που μετράει πόσες καρδούλες έχεις βάλει στο σχόλιό σου.