Στον απόηχο των επιθέσεων της περασμένης εβδομάδας στα γραφεία της Charlie Hebdo, η γαλλική σατιρική εφημερίδα ανακοίνωσε την αύξηση του συνηθισμένου τιράζ των 60.000 φύλλων σε 3.000.000 για το «τεύχος των επιζώντων».
Αυτό το τεύχος, που εξαντλήθηκε μέσα σε λίγα λεπτά χθες το πρωί στη Γαλλία, φιλοξενεί την εικόνα του Μωάμεθ στο εξώφυλλό του. Είναι μια πράξη αμφισβήτησης στην επίθεση που προσπάθησε να φιμώσει την εφημερίδα και το προσωπικό της, η οποία όπως φαίνεται έκανε αυτό το τεύχος συλλεκτικό.
Χθες το πρωί, ένα σωρό πωλητές στο eBay αγόρασαν αντίγραφα για να τα πουλήσουν στο διαδίκτυο, και να βγάλουν χρήματα από τους υποστηρικτές τόσο της ελευθερίας του λόγου όσο και των έντυπων μέσων ενημέρωσης που τυγχάνει να μην ζουν στη Γαλλία. Και το περίεργο είναι, ότι όσα περισσότερα αντίτυπα εξαφανίζονται από τα σταντ των εφημερίδων -και ενώ οι εκδότες ανακοίνωσαν ότι θα τυπώσουν ακόμα δυο εκατομμύρια αντίτυπα- η online τιμή του περιοδικού συνεχίζει να αυξάνεται.
Μέχρι τώρα, η υψηλότερη προσφορά για το τεύχος των επιζώντων της Charlie Hebdo ήταν πάνω από 100.000 λίρες Αγγλίας. Ναι, πιθανώς πρόκειται για ψεύτικη προσφορά, αλλά δεκάδες άλλες προσφορές φθάνουν τις 2.000 λίρες. Οι πωλητές πολύ απλά, επωφελούνται από μια τραγωδία. Οι περισσότεροι άνθρωποι που αγόρασαν την εφημερίδα Charlie Hebdo χθες, ή προσφέρουν τρελά ποσά στο eBay για «ένα κομμάτι Ιστορίας» (όπως το περιέγραψε ένας από τους πωλητές με τους οποίους ήρθα σε επαφή), πιθανώς δεν αγόρασαν ποτέ -είτε σκέφτηκαν να αγοράσουν- πριν την εφημερίδα.
Χρειάστηκαν οι θάνατοι 17 αθώων ανδρών και γυναικών ώστε λίγοι άνθρωποι να μπορούν να πωλούν ένα περιοδικό των 3 ευρώ έναντι 3.000 ευρώ στο eBay. Αυτή η αύξηση στην τιμή είναι το άμεσο αποτέλεσμα των δολοφονιών που έγιναν από μίσος και μισαλλοδοξία. Για να αποκομίσεις κέρδη από αυτό, να αγοράσεις ένα αντίγραφο για να το πουλήσεις στο eBay σε υπέρογκη τιμή είναι σα να κατουράς πάνω στην αποφασιστικότητα όλων των σκιτσογράφων οι οποίοι συνεχίζουν να δημιουργούν τη Charlie Hebdo, όντας αντιμέτωποι με τον πραγματικό κίνδυνο.
Έχει περάσει από το μυαλό ορισμένων από αυτούς τους αγοραστές ότι με 2.000 λίρες, πιθανώς θα μπορούσαν να μπουν σε ένα αεροπλάνο ή τρένο, να εμφανιστούν στη Γαλλία, να αγοράσουν ένα αντίγραφο και να το ξεφυλλίσουν πίνοντας μια μπύρα;
Ίσως το βλέπουν ως επένδυση. Οι πωλητές περιγράφουν το αντικείμενο ως «πολύ σπάνιο» και χωρίς αμφιβολία πολλοί από τους αγοραστές ελπίζουν να αυξηθεί κι άλλο η αξία του. Μάλιστα, ένας αγοραστής που προσέφερε 100 λίρες μου είπε, όταν ρώτησα, ότι το αντικείμενο είναι «υψηλής συλλεκτικής αξίας».
Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι ότι σε αντίθεση με τις βραβευμένες ελαιογραφίες ή τα ζωγραφισμένα από τον Kanye West αθλητικά παπούτσια, τα «συλλεκτικά αντικείμενα» όπως το τεύχος της Hebdo καταλήγουν να μην αξίζουν δεκάρα. Κομμάτια του Τείχους του Βερολίνου, όπως κυριολεκτικά θα γνωρίζει κάθε τουρίστας που είχε πάει κάποια στιγμή στην πόλη, κοστίζουν περίπου πέντε δολάρια - και μόνο λίγα περισσότερα εάν το κομμάτι έχει και λίγο μέταλλο πάνω ή κάποιο ιδιαίτερο, πολύχρωμο γκράφιτι.
Το eBay πλημμύρισε με αντικείμενα μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο μιας καταθλιπτικά αποτρόπαιας πράξης κέρδους. Ελαφρώς καμένα έγγραφα που ανακαλύφθηκαν στο σημείο μηδέν, πουλήθηκαν έως και 385 δολάρια. Μια γρήγορη (και άβολη) έρευνα για την 11η Σεπτεμβρίου με τις λέξεις κλειδιά «Ιστορικά Αναμνηστικά» στο eBay, δεν δίνει σχεδόν κανένα αποτέλεσμα οικονομικής αξίας. Υπάρχει μια λίστα με τα ονόματα εκείνων που είχαν κάρτα-κλειδί για το κτήριο. Η τιμή έναρξης είναι 899 δολάρια, αλλά δεν υπάρχουν προσφορές.
Οι άνθρωποι που έχουν να ρίξουν αρκετά μετρητά σε ένα «κομμάτι ιστορίας» με την ελπίδα ότι θα αξίζει κάτι μια μέρα είναι κοντόφθαλμοι και είναι σαφές πώς δεν έχουν διδαχθεί τίποτα από το παρελθόν. Είναι κατανοητό ότι ίσως θέλετε να αγοράσετε ένα τεύχος για να στηρίξετε οικονομικά την εφημερίδα που έχασε τους πιο ταλαντούχους συντάκτες και γελοιογράφους της. Ή ως αλληλεγγύη με την έννοια της ελευθερίας του λόγου.
Όμως το να δώσετε χιλιάδες λίρες σε κάποιον που θέλει να βγάλει κέρδος από ένα μακελειό, είναι κακή επιλογή. Εκείνοι που κάνουν την πώληση βγάζουν λεφτά στα γρήγορα, εκμεταλλευόμενοι την τυφλή υστερία, η πραγματική τιμή της οποίας ήταν οι 17 ζωές που χάθηκαν.