Για δεκατέσσερα συνεχόμενα χρόνια, η Γιολάντα εργάζεται ως νοσηλεύτρια στον Παγκύπριο Σύνδεσμο Καρκινοπαθών και Φίλων, στο παράρτημα της Λεμεσού.

Στην καθημερινότητά της, μαζί με τους υπόλοιπους νοσηλευτές, ψυχολόγους, φυσιοθεραπευτές και κοινωνικούς λειτουργούς του Συνδέσμου, η Γιολάντα επισκέπτεται σπίτια ανθρώπων που παλεύουν με τον θάνατο.

Δεν τη ρίχνει. Αντίθετα. Τη δουλειά της, δηλώνει, δεν την αλλάζει με τίποτα.

«Βοηθώντας κάποιον άνθρωπο να πονάει όσο το δυνατό λιγότερο και να έχει αξιοπρέπεια στο κρεβάτι του σπιτιού του, είναι για μένα κάτι ιερό».

Ο κάθε ασθενής, συμπληρώνει, μας προσφέρει και μας διδάσκει πάρα πολλά. «Μας ταπεινώνει. Μας βοηθά να αντιλαμβανόμαστε για πόσο ασήμαντους λόγους παραπονιόμαστε καθημερινά. Συναντάμε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες με τόση αξιοπρέπεια. Δεν πεθαίνουν μέρα με τη μέρα. Ζουν την κάθε μέρα!».

Η μεγαλύτερη της αγωνία είναι στο να μου τονίσει πόση ευγνωμοσύνη νιώθουν όλοι στον Σύνδεσμο από την ευκαιρία που οι ασθενείς τους δίνουν για να τους βοηθήσουν. «Είναι μεγάλη μας τιμή που μας εμπιστεύονται. Είμαστε ευγνώμονες για τα μαθήματα που μας διδάσκουν τόσο οι ίδιοι οι ασθενείς όσο και οι οικογένειές τους».

«Βοηθώντας κάποιον άνθρωπο να πονάει όσο το δυνατό λιγότερο και να έχει αξιοπρέπεια στο κρεβάτι του σπιτιού του, είναι για μένα κάτι ιερό».

Πώς είναι η καθημερινότητα στη ζωή ενός νοσηλευτή που δουλεύει για τον ΠΑ.ΣΥ.ΚΑΦ;

«Κάθε μέρα είναι διαφορετική. Το πρωινό αρχίζει με αιμοληψίες, κάποιες από τις οποίες θα γίνουν στο γραφείο και άλλες στο σπίτι, ανάλογα με την κατάσταση του ασθενή. Έπειτα αρχίζουν για όλους μας οι κατ’ οίκον επισκέψεις, που σαφώς θα εξαρτηθούν από τις ξεχωριστές ανάγκες του κάθε περιστατικού.

Αυτό που προσπαθούμε είναι να προσφέρουμε μια ολιστική αντιμετώπιση των προβλημάτων που συναντά ο ασθενής».

Οι υπηρεσίες, μου εξηγεί η Γιολάντα, διακρίνονται σε στηρικτικές και ανακουφιστικές.

«Στηρικτική θα ονομάσουμε για παράδειγμα τη βοήθεια με τις χημειοθεραπείες, τις αιμοληψίες, τις ενέσεις και τη φροντίδα των πληγών. Μεγάλο ρόλο παίζει σίγουρα και η ψυχολογική υποστήριξη προς τον ασθενή και τους συγγενείς. Η ανακουφιστική αντιμετώπιση έχει να κάνει με την ποιότητα ζωής του ασθενή. Και πάλι μιλάμε για σφαιρική αντιμετώπιση του πόνου, είτε αυτός είναι σωματικός, ψυχικός, ή κοινωνικός. Προσπαθούμε να αντιμετωπίζουμε κάθε περίπτωση πολύπλευρα και  ομαδικά, όλοι μαζί. Ψυχολόγοι, νοσηλευτές, φυσιοθεραπευτές και κοινωνικοί λειτουργοί».

Το τι σημαίνει ποιότητα ζωής, μου υπογραμμίζει, είναι για τον κάθε ασθενή διαφορετικό. «Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, ένα τεράστιο κομμάτι της δουλειάς μας είναι να προσαρμοζόμαστε στις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή».

 

Να σημειωθεί πως τους τελευταίους λίγους μήνες στη Λεμεσό και από την αρχή του χρόνου στη Λευκωσία, ο ΠΑ.ΣΥ.ΚΑΦ έχει λειτουργήσει, σε πιλοτική βάση, εικοσιτετράωρη υπηρεσία κατ’ οίκον φροντίδας. Μιας και οι πόροι είναι περιορισμένοι, το πρόγραμμα εφαρμόζεται προς το παρόν πιλοτικά και ευλόγως προτεραιότητα δίνεται στα περιστατικά με τις μεγαλύτερες ανάγκες.

«Προς το παρόν, δεν έχουμε τη δυνατότητα για περισσότερες προσλήψεις και αρχίσαμε έτσι να το τρέχουμε με το ήδη υφιστάμενο προσωπικό. Ελπίζουμε βέβαια πως ίσως μέσω κάποιας χρηματοδότησης θα μπορέσουμε στο μέλλον να επεκταθούμε παγκύπρια».

Σύμφωνα με τη Γιολάντα, η εικοσιτετράωρη υπηρεσία είναι σημαντική για να στηρίζουμε τα άτομα που δεν μπορούνε πλέον να πηγαίνουν στο νοσοκομείο και θέλουν να μένουν σπίτι τους.

«Είναι δύσκολο για τον ασθενή αλλά και τους συγγενείς να είσαι στη διάθεσή τους μόνο για οκτώ ώρες την ημέρα. Τις υπόλοιπες ώρες τι κάνεις; Θέλαμε να τους δώσουμε την ευκαιρία να μας παίρνουν τηλέφωνο, όποτε το χρειάζονται. Μιλάμε για άτομα που δεν μπορούν πλέον να σηκωθούν από το κρεβάτι για να πάνε στις πρώτες βοήθειες».

Δεν πεθαίνουν μέρα με τη μέρα. Ζουν την κάθε μέρα!

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μέχρι το 2030 ο καρκίνος θα ευθύνεται για τον θάνατο έντεκα εκατομμύρια ανθρώπων διεθνώς ετησίως.

Την ίδια ώρα και με βάση στοιχεία από το Αρχείο Καρκίνου Κύπρου, χιλιάδες είναι τα νέα περιστατικά καρκίνου που καταγράφονται κάθε χρόνο και στη χώρα μας. Αποκαρδιωτικό δεδομένο είναι ότι ένα 30% θα μπορούσε να είχε προληφθεί.

Με στόχο την ανατροπή και τη μείωση της επίπτωσης του καρκίνου ως τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου κατά 30%, το Ογκολογικό Τράπεζας Κύπρου, το Υπουργείο Υγείας, ο  Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου, η Europa Donna  Κύπρου και ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Καρκινοπαθών και Φίλων (ΠΑΣΥΚΑΦ), ενώνουν τις δυνάμεις τους, υιοθετούν και στέλνουν ισχυρό το Σύνθημα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Καρκίνου «Μπορούμε!» (Not Beyond Us) με τους τέσσερις άξονες πιο κάτω, όπως έχουν ορισθεί από τη Διεθνή Ένωση για Έλεγχο του Καρκίνου (UICC – Union for International Cancer Control):

1. Υιοθέτηση Υγιεινών Επιλογών (Πρόληψη) - μπορούμε να προλαμβάνουμε διάφορους καρκίνους κάνοντας υγιεινές επιλογές και αποφεύγοντας γνωστούς παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα

2. Εξασφάλιση Έγκαιρης Διάγνωσης  - μπορούμε να θεραπεύουμε αρκετούς καρκίνους όταν εντοπίζονται έγκαιρα

3. Θεραπεία για Όλους -  μπορούμε να εξασφαλίζουμε τις κατάλληλες και αποτελεσματικές θεραπείες για όλους

4. Ποιότητα Ζωής - μπορούμε να διασφαλίζουμε την ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο και των οικογενειών τους