Εδώ και αρκετό καιρό εμφανίζονται με πηχυαίους τίτλους σε διάφορα τηλεοπτικά και έντυπα μέσα, ειδήσεις που αφορούν τα πρωτοφανή νούμερα τουριστικών αφίξεων σε Κύπρο και Ελλάδα, γεγονός βέβαια το οποίο οφείλεται στις διάφορες πολιτικοκοινωνικές αναταραχές που επικρατούν στην ευρύτερη περιοχή γύρω μας.

Εντούτοις, οι συγκεκριμένες εξελίξεις –κυρίως στην Τουρκία – έδωσαν ώθηση στον τουρισμό Ελλάδας και Κύπρου δημιουργώντας μια ανάταση και μια ευφορία αφού τα οικονομικά έσοδα που αναμένονται είναι μια πολύ μεγάλη ανάσα, για τις πληγωμένες οικονομίες των δύο χωρών.

Μέχρι εδώ καλά. Το πρόβλημα ξεκινά όταν εισβάλεις παράνομα στους χώρους που απ’ έξω αναγράφουν «STAFF ONLY» και ανακαλύπτεις τι πραγματικά συμβαίνει στον κλάδο της τουριστικής βιομηχανίας, σε σχέση πάντα με τους εργαζομένους. Ανασφάλεια, μικροί μισθοί, λιποθυμίες από την κούραση και εκμετάλλευση σε όλα τα επίπεδα εις βάρος των εργαζομένων,  την ίδια στιγμή που τα εισπρακτικά ρεκόρ από τον τουρισμό σπάνε το ένα μετά το άλλο.

Σε εκτενές ρεπορτάζ του το διαδικτυακό Spiegel Online, μεταφέρεται στην Ελλάδα προσπαθώντας να αναδείξει τα κρούσματα εργασιακής εκμετάλλευσης στον ελληνικό τουρισμό.

Οι ώρες στη δουλειά είναι πολλές, οι αμοιβές μικρές. Πολλοί Έλληνες απασχολούνται παράνομα, δεν έχουν ασφαλιστική προστασία και μπορούν εύκολα να απολυθούν. 

Η συγκεκριμένη έρευνα ακολούθησε το τηλεοπτικό ρεπορτάζ που παρουσίασε προ ημερών το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD κάνοντας λόγο για φαινόμενα σύγχρονης δουλείας στον ελληνικό τουρισμό. «Ο ελληνικός τουριστικός κλάδος ανθεί. Φέτος αναμένονται 30 εκατομμύρια τουρίστες, περισσότερους από ποτέ στο παρελθόν. Αν το δει κανείς στατιστικά, αυτό σημαίνει ότι το 2017 σε κάθε Έλληνα αντιστοιχούν τρεις τουρίστες», σημειώνει το Spiegel αναπαράγοντας πρόσφατες θριαμβευτικές δηλώσεις του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα ενώπιον ξενοδόχων. «Ο ενθουσιασμός του είναι κατανοητός. Ο τουρισμός προβλέπεται ότι θα φέρει στην Ελλάδα φέτος έσοδα 14 δις ευρώ από το εξωτερικό – ένα σημαντικό στήριγμα για την επιβίωση της κλονισμένης από την κρίση εγχώριας οικονομίας. Ωστόσο, το τίμημα πληρώνουν πολλοί από 340.000 και πλέον απασχολούμενους του κλάδου. Οι ώρες στη δουλειά είναι πολλές, οι αμοιβές μικρές. Πολλοί Έλληνες απασχολούνται παράνομα, δεν έχουν ασφαλιστική προστασία και μπορούν εύκολα να απολυθούν. ‘Τα ρεκόρ και τα κέρδη βασίζονται σε εργαζόμενους που δουλεύουν υπερβολικά και υφίστανται εκμετάλλευση, ενώ πολλοί από αυτούς καταρρέουν από εξάντληση', λέει ο Κυριάκος Τσιαούσης, πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων Τουριστικών – Επισιτιστικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Χαλκιδικής».

Πολλοί εργαζόμενοι στον τουριστικό κλάδο φοβούνται ότι αν μιλήσουν δημοσίως για τα κακώς κείμενα κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους.

«7 μήνες εργασίας χωρίς διακοπή»

Για να ανακαλύψει αυτήν την άλλη πλευρά η ρεπόρτερ Έλεν Τραπ ταξίδεψε στη Σαντορίνη, ρώτησε εργαζόμενους και κατέγραψε τα όσα της είπαν και όσα η ίδια είδε. «Για τους μεν είναι παράδεισος, για τους άλλους, τους εργαζόμενους στον τουρισμό είναι κόλαση, οι χειρότεροι μήνες του χρόνου, 7 μήνες χωρίς διακοπή, πολλές φορές ούτε μια ημέρα». Η Τραπ συνάντησε στη ρεσεψιόν ενός ξενοδοχείου μια κοπέλα από την Αθήνα, η οποία για 6 ημέρες εργασίας την εβδομάδα, πληρώνεται 1000 ευρώ. «Είναι σούπερ» σχολιάζει η ρεπόρτερ, «όμως τα προηγούμενα χρόνια η κοπέλα ήταν μια από τις σύγχρονες σκλάβες του νησιού, κέρδιζε λιγότερο από 1000 ευρώ, με απλήρωτες υπερωρίες, ενώ ορισμένες εργαζόμενες δεν ήταν καν ασφαλισμένες. Υπάρχουν πολλές αλλά σιωπούν από φόβο μη χάσουν τη δουλειά τους.» Η Έλεν Τραπ συνάντησε όμως και ξενοδόχους που απασχολούν προσωπικό υψηλών προδιαγραφών, το οποίο και πληρώνουν ικανοποιητικά.

Το ποσοστό των εργατικών ατυχημάτων αυξήθηκε μεταξύ 2009 και 2016 κατά 580%.

Οι εργαζόμενοι φοβούνται να μιλήσουν

Το Spiegel αναφέρεται στο κάλεσμα των συνδικαλιστών του κλάδου σε πανελλήνιες απεργιακές κινητοποιήσεις την Πέμπτη. Όπως παρατηρεί, «είναι η πρώτη απεργία στον τουριστικό τομέα από το 2012». Το ρεπορτάζ φιλοξενεί και δηλώσεις του προέδρου του Συνδικάτου Εργαζομένων Επισιτισμού-Τουρισμού Παναγιώτη Προύντζου, ο οποίος εκφράζει την αισιοδοξία του για επιτυχία του απεργιακού αγώνα, τονίζοντας ότι «οι συνθήκες εργασίας επιδεινώνονται τόσο ραγδαία ώστε δεν μπορούμε να σιωπούμε άλλο». Όπως επισημαίνει το Spiegel, πολλοί εργαζόμενοι στον τουριστικό κλάδο φοβούνται ότι αν μιλήσουν δημοσίως για τα κακώς κείμενα κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους. «Έχω μια οικογένεια να θρέψω», εξηγούν πολλοί.

Το ρεπορτάζ επισημαίνει ότι «η εκμετάλλευση στον τουριστικό τομέα έχει διάφορες μορφές» και αναφέρει μεταξύ άλλων την εργασιακή ανασφάλεια και την υπερβολική επιβάρυνση των απασχολούμενων, τις στάσιμες αμοιβές, την καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων και την παραβίαση διατάξεων προστασίας της υγείας και της εργασίας των απασχολούμενων. Όπως σημειώνει το Spiegel, «τα ατυχήματα είναι συχνό φαινόμενο. Το ποσοστό των εργατικών ατυχημάτων αυξήθηκε μεταξύ 2009 και 2016 κατά 580%». Όπως σημειώνεται, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων δεν ανταποκρίθηκαν προς το παρόν σε ερωτήσεις του γερμανικού περιοδικού.

 

*Πληροφορίες: Άρης Καλτιριμτζής/dw.com