Γράφει ο Σπύρος Γιασεμίδης

 

Τι μεσολάβησε και ο μητρικός θηλασμός από απλή έννοια έγινε δική μου, προσωπική έγνοια; Πολύ απλά, ευτύχισα να γίνω πατέρας και η γυναίκα μου να γίνει (θηλάζουσα) μητέρα, έτσι βιώσαμε από πρώτο χέρι το θαύμα του να ταΐζει μια μάνα το παιδί της, μέσα από τα σπλάχνα της.

Πέντε χρόνια, δυο παιδιά και αρκετά λίτρα μητρικού γάλακτος αργότερα, βρίσκουν εμάς να παραδίδουμε άτυπα σεμινάρια επί του αντικειμένου, αφού η σωστή ενημέρωση περί του μητρικού θηλασμού αποτελεί και τον ακρογωνιαίο λίθο στο να πετύχει το εγχείρημα, όταν με το καλό η μανούλα αρχίσει να θηλάζει το παιδάκι της.

Με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση που ξεκίνησε από τα social media και επεκτάθηκε στα υπόλοιπα Μέσα, σχετικά με το αν μια μητέρα έχει το δικαίωμα -κάποιοι μάλιστα έκαναν λόγο και για το αν αυτό είναι νόμιμο- να θηλάζει το παιδί της σε δημόσιους χώρους, ζητήσαμε από την Δρ. Ειρήνη Παφίτη Δημητρίου, Πρόεδρο του Παγκύπριου Συνδέσμου Μητρικού Θηλασμού, να μας ενημερώσει σχετικά με τον μητρικό θηλασμό, εξηγώντας παράλληλα το πρακτικό αλλά και το ψυχολογικό κομμάτι που περιλαμβάνει η όλη διαδικασία.

Στην Κύπρο δεν υπάρχει νομοθεσία, αλλά αφού ως χώρα έχουμε υπογράψει τον χάρτη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ο οποίος συμπεριλαμβάνει και τα δικαιώματα του παιδιού θεσμικά, ο δημόσιος θηλασμός είναι κατοχυρωμένος.

Υπάρχουν νόμοι που να προστατεύουν μητέρες που θηλάζουν σε δημόσιο χώρο;

Στην Κύπρο δεν υπάρχει νομοθεσία, αλλά αφού ως χώρα έχουμε υπογράψει τον χάρτη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ο οποίος συμπεριλαμβάνει και τα δικαιώματα του παιδιού θεσμικά, ο δημόσιος θηλασμός είναι κατοχυρωμένος. Δυστυχώς, τα ταμπού και οι προκαταλήψεις της μοντέρνας κοινωνίας καταπιέζουν το δικαίωμα του κάθε παιδιού και της κάθε μητέρας για την υγεία, την ασφάλεια και την τροφή.  

 

Διάβασε επίση: ​«Περισσότερο ενοχλούνται γυναίκες με την εικόνα μιας μάνας που θηλάζει δημόσια»





 

Πώς σχολιάζετε την θύελλα αντιδράσεων που ξέσπασε στα social media με αφορμή τις αναρτήσεις της Μελάνης Στέλιου για τον θηλασμό;

Οι αντιδράσεις κατά των αναρτήσεων ήταν καθ’ όλα ανυπόστατες, αλλά δυστυχώς έδειξαν τα ταμπού και τις προκαταλήψεις που διακατέχουν ένα κομμάτι της κυπριακής κοινωνίας. Φυσικά, κάποιες αντιδράσεις ήταν θετικές, και ορισμένες έδειξαν ότι κι άλλες μητέρες έχουν περάσει από κριτική, καταπίεση και λοιπές αντιδράσεις μόνο και μόνο επειδή θηλάζουν.

 

Γιατί σοκάρει ορισμένους η θέα μιας μητέρας που θηλάζει το παιδί της σε δημόσιο χώρο;

Θεωρώ ότι είναι θέμα απουσίας παιδείας και του γεγονότος ότι πλέον κρίνουμε τα πάντα με βάση το σεξ. Το γυναικείο στήθος χρησιμοποιείται σε διαφημίσεις και ταινίες ως μέσο για να πωληθούν τα πάντα και κάποιοι σοκάρονται όταν ένα μωρό θηλάζει;

 

Πιστεύετε πως η Κύπρος είναι ακόμη πίσω εν συγκρίσει με άλλες χώρες όσο αφορά τον θηλασμό;

Σίγουρα, πολύ πίσω. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι στις πρώτες 48 ώρες μόνο 2 στις 10 μητέρες θηλάζουν αποκλειστικά, ενώ μόνο 5 στις 100 θηλάζουν στους 6 μήνες.

 

Το γυναικείο στήθος χρησιμοποιείται σε διαφημίσεις και ταινίες ως μέσο για να πωληθούν τα πάντα και κάποιοι σοκάρονται όταν ένα μωρό θηλάζει;

Πρόσφατα διαβάσαμε για μια περίπτωση παρένθετης μητέρας η οποία, αν και δεν κυοφόρησε τα δίδυμα παιδιά της, κατάφερε ωστόσο να «ξεγελάσει» τον οργανισμό της και να παράξει γάλα, και πως μάλιστα ήσασταν εσείς ο κεντρικός άξονας υποστήριξης στην όλη διαδικασία. Πώς επιτεύχθηκε το όλο εγχείρημα;

Αυτό έχει γίνει και άλλες φορές στον κόσμο και έχει ξαναγίνει και στην Κύπρο, απλώς πρώτη φορά συνέβη με δίδυμα. Είναι μια διαδικασία που χρειάζεται αφοσίωση και μπόλικο χρόνο ακόμη και πριν γεννηθούν τα μωρά. Είναι όμως μια υπέροχη διαδικασία που βοηθά ακόμη περισσότερο το δέσιμο της μητέρας με τα παιδιά.

 

Τι ενέργειες γίνονται από αρμόδια σώματα, όπως για παράδειγμα τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Μητρικού Θηλασμού του οποίου είστε και η Πρόεδρος, ούτως ώστε να ενημερωθεί το κοινό για τα οφέλη του μητρικού θηλασμού;

Γίνονται σε όλη την Κύπρο σεμινάρια για ενημέρωση. Επίσης, διοργανώνονται εκδηλώσεις όπως ο ταυτόχρονος θηλασμός. Επιπλέον, η Εθνική Επιτροπή Μητρικού Θηλασμού διοργανώνει εκδηλώσεις αλλά και ηγείται των προσπαθειών για την εφαρμογή της εθνικής πολιτικής θηλασμού.

 

Γιατί το μητρικό γάλα υπερτερεί έναντι της φόρμουλας;

Το μητρικό γάλα είναι ιδανικό για το κάθε παιδί. Είναι ζωντανό και αλλάζει ανάλογα με την ηλικία και τις ανάγκες του κάθε βρέφους. Περιέχει παράγοντες που βοηθούν στην υγεία την ανάπτυξη και την εξέλιξη του κάθε βρέφους.

Τα παιδιά που τρέφονται με τροποποιημένο γάλα δεν μπορούν να φτάσουν στο επίπεδο που θα έφταναν αν θήλαζαν, τόσο στη συναισθηματική ωρίμανση, την εξυπνάδα αλλά και όσο αφορά τις νευροαναπτυξιακές τους δεξιότητες.

Υπάρχει διαφορά μεταξύ ενός μωρού που θήλασε και κάποιου άλλου που δεν θήλασε, τόσο στα πρώιμα ηλικιακά στάδια όσο και μετέπειτα στη ζωή, όσο αφορά τον συναισθηματικό, αλλά και τον οργανικό τομέα;

Ναι, τα παιδιά που τρέφονται με τροποποιημένο γάλα δεν μπορούν να φτάσουν στο επίπεδο που θα έφταναν αν θήλαζαν, τόσο στη συναισθηματική ωρίμανση, την εξυπνάδα αλλά και όσο αφορά τις νευροαναπτυξιακές τους δεξιότητες. Επίσης, όσο αφορά την μακροπρόθεσμη υγεία, τόσο το παιδί όσο και η μητέρα που θηλάζει, έχουν μικρότερες πιθανότητες να εξελίξουν στο μέλλον διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο. Υπάρχουν φυσικά και πολλά άλλα πλεονεκτήματα του θηλασμού.

 

Είναι αλήθεια ή μύθος ότι μια νέα μητέρα μπορεί να μην «έχει γάλα» για να θηλάσει το νεογέννητο της;

Ο θηλασμός είναι σχέση προσφοράς και ζήτησης. Όσο θηλάζουν ένα ή περισσότερα μωρά από τον μαστό, διεγείρουν την παραγωγή γάλακτος με ορμονικό τρόπο έτσι ώστε η παραγωγή να είναι ανάλογη της ζήτησης. Οι μητέρες που οργανικά δεν μπορούν να παράξουν γάλα είναι πολύ λίγες. Αντίθετα, πολλές μητέρες δεν παράγουν αρκετό γάλα επειδή έχουν κάνει λάθος χειρισμούς θηλασμού, ιδιαίτερα τις πρώτες μέρες μετά την γέννηση του παιδιού τους. Εάν στο μαιευτήριο τις πρώτες μέρες ζωής ενός παιδιού το μωρό πάρει πιπίλα ή τσάι ή τροποποιημένο γάλα τότε υπάρχει πιθανότητα να μην ενεργοποιηθεί αυτός ο μηχανισμός και η μητέρα να μην παράξει αρκετό γάλα. Άρα η ενημέρωση των γονιών για θέματα θηλασμού πριν από το μαιευτήριο είναι αναγκαία. Επίσης, χρειάζεται να επιμορφωθούν καλύτερα οι επαγγελματίες υγείας για να μπορέσουν να βοηθήσουν τις νέες μητέρες.

Μια μητέρα που θέλει να θηλάσει πρέπει πρώτα να εκπαιδευτεί πάνω σε θέματα θηλασμού για να έχει τις σωστές γνώσεις.

Μέχρι ποια ηλικία μπορεί μια μητέρα να θηλάζει το παιδί της; Ποιο είναι το κατώτατο και ποιο το ανώτατο ηλικιακό όριο για το παιδί;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά τα παιδιά να θηλάζουν αποκλειστικά για τουλάχιστον έξι μήνες και μετά για τουλάχιστον δύο χρόνια μαζί με συμπληρωματικές τροφές. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ανώτατο ηλικιακό όριο.

 

Τι συμβουλές θα δίνατε σε μια κοπέλα που ετοιμάζεται να γίνει μητέρα για πρώτη φορά και σκοπεύει να θηλάσει;

Ο θηλασμός είναι πολύ εύκολος αλλά οι πρώτες μέρες μπορεί να έχουν δυσκολίες και μια μητέρα, εάν δεν είναι καλά ενημερωμένη, μπορεί να μην τα καταφέρει. Μια μητέρα που θέλει να θηλάσει πρέπει πρώτα να εκπαιδευτεί πάνω σε θέματα θηλασμού για να έχει τις σωστές γνώσεις. Πρέπει επίσης να συζητήσει τις επιλογές της με τους επαγγελματίες υγείας που θα την στηρίξουν και με τον οικογενειακό και φιλικό περίγυρο.

 

Μπορεί να συμβάλει και ο πατέρας στην όλη διαδικασία;

Σίγουρα, η συμβολή του πατέρα είναι απαραίτητη. Εάν και ο πατέρας έχει εκπαιδευτεί σε θέματα θηλασμού μπορεί πολύ καλύτερα να στηρίξει τη μητέρα και να τη βοηθήσει στο θηλασμό. Ο ρόλος του πατέρα είναι και ψυχολογικός, όσο αφορά στη ψυχολογική στήριξη, αλλά και πρακτικός, σε σχέση με τη βοήθεια στο σπίτι για να μπορεί η μητέρα να αφοσιώνει χρόνο στο θηλασμό.

 

*Οι φωτογραφίες που φιλοξενούνται στο άρθρο είναι από το project της Μαρίας Ερωτοκρίτου «Breastfeeding everywhere project».