Κύπρος
Τι ισχύει με τις ετοιμόρροπες και επικίνδυνες οικοδομές στην Κύπρο;
Αφορμή η κατάρρευση της παλαιάς οικοδομής στην Οδό Ιπποκράτους στη Λευκωσία, την Τρίτη 26 Φεβρουαρίου.
Δεν ξέρουμε εάν ήταν απρόσμενο, σίγουρα, όμως, ήταν ένα απροσδόκητο και εν μέρει ασυνήθιστο γεγονός για την Κύπρο, καθώς δεν ακούμε να καταρρέουν συχνά οικοδομές από μόνες τους.
Χθες, Τρίτη 26 Φεβρουαρίου, μια παλιά οικοδομή στην οδό Ιπποκράτους στο κέντρο της Λευκωσίας κατέρρευσε, ευτυχώς χωρίς να υπάρξουν θύματα και παράπλευρες απώλειες. Ωστόσο, παρόμοιας κατάστασης κτίρια υπάρχουν κι άλλα τόσο στη Λευκωσία όσο και στις πόλεις και είναι σημαντικό οι ιδιοκτήτες τους να γνωρίζουν τα περί αστικής ευθύνης που τους αναλογεί.
Το Υπουργείο Εσωτερικών με ανακοίνωσή του, σχολιάζει το περιστατικό, ενώ παράλληλα αναφέρει όλα όσα προνοεί η νομοθεσία για αντίστοιχες περιπτώσεις.
Ακολουθεί αυτούσια η ανακοίνωση:
Οι διαδικασίες και τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν προληπτικά στις περιπτώσεις οικοδομών που δυνατόν να καταστούν επικίνδυνες σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλά και οι διαδικασίες και τα μέτρα στις περιπτώσεις εντοπισμού επικίνδυνων οικοδομών, περιλαμβάνονται στον περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμο ο οποίος ενισχύθηκε σημαντικά για τις περιπτώσεις των επικίνδυνων οικοδομών έπειτα από σχετική τροποποίηση το 2016, κατόπιν συζήτησης στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών στην οποία συμμετείχαν τόσο η Ένωση Δήμων όσο και το ΕΤΕΚ.
Σύμφωνα με τον νόμο, η αρμόδια Οικοδομική Αρχή, σε περίπτωση που είναι πεπεισμένη ότι οποιαδήποτε οικοδομή, στην περιοχή της αρμοδιότητάς της, είναι σε τέτοια κατάσταση, ώστε να γίνεται επικίνδυνη και ότι είναι επιβεβλημένη η λήψη μέτρων, δύναται να εισέλθει αυτεπάγγελτα στην οικοδομή και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την άρση του άμεσου κινδύνου πρόκλησης σωματικής βλάβης.
Επιπρόσθετα, ο νόμος παρέχει την εξουσία στην Οικοδομική Αρχή, έπειτα από σχετική ειδοποίηση, που επιδίδεται στον ιδιοκτήτη ή/και στα πρόσωπα που διαμένουν σε αυτή, να καλεί τον ιδιοκτήτη όπως, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας διορίσει μελετητή για την ετοιμασία σχετικής έκθεσης για την άρση της επικινδυνότητας και την επισκευή της οικοδομής ή/και να επισκευάσει, απομακρύνει, προστατεύσει ή περιφράξει την οικοδομή και γενικά όπως λάβει όλα τα μέτρα που καθορίζονται στην ειδοποίηση για την άρση κάθε κινδύνου.
Εάν μετά την επίδοση της ειδοποίησης στον ιδιοκτήτη, αυτός δεν συμμορφωθεί εντός της καθορισμένης προθεσμίας με τις απαιτήσεις που περιέχονται σε αυτήν, η Οικοδομική Αρχή δύναται να μεριμνήσει για την επισκευή, την απομάκρυνση, την προστασία ή την περίφραξη ή για την πραγματοποίηση των μέτρων που καθορίζονται στην ειδοποίηση.
Τονίζεται ότι «επίδοση» της σχετικής ειδοποίησης θεωρείται ότι έγινε εάν παραδοθεί στον ιδιοκτήτη, ή εάν αποσταλεί με διπλοσυστημένη επιστολή, ή ακόμη και εάν δημοσιευτεί σε δύο τουλάχιστον ημερήσιες εφημερίδες και τοιχοκολληθεί σε εμφανές μέρος της οικοδομής.
Τα έξοδα δε για τις οποιεσδήποτε ενέργειες της Οικοδομικής Αρχής για άρση της επικινδυνότητας της οικοδομής, καταβάλλονται από τον ιδιοκτήτη και σε περίπτωση άρνησης, δυνατόν να αναζητηθούν δικαστικώς από την αρμόδια Οικοδομική Αρχή ως αστικό χρέος.
Σε περίπτωση που ιδιοκτήτης αρνείται να προβεί σε άρση της επικινδυνότητας της οικοδομής του, η νομοθεσία παρέχει επίσης τη δυνατότητα στην αρμόδια Οικοδομική Αρχή να επιβάλει στον ιδιοκτήτη διοικητικό πρόστιμο ύψους μέχρι και είκοσι χιλιάδες ευρώ και μέχρι διακόσια ευρώ για κάθε μέρα συνέχισης της παράβασης ή ακόμη και να συστήσει την ποινική δίωξη του ιδιοκτήτη που σε περίπτωση καταδίκης προβλέπει μέχρι και φυλάκιση.
Σημειώνεται περαιτέρω ότι ανεξαρτήτως από την επιβολή οποιουδήποτε διοικητικού προστίμου, Δικαστήριο, ενώπιον του οποίου καταδικάζεται πρόσωπο για οποιοδήποτε σχετικό ποινικό αδίκημα δύναται να διατάξει όπως η οικοδομή ή οποιοδήποτε τμήμα αυτής, μεταξύ άλλων, κατεδαφιστεί.
Ανάλογες ρυθμίσεις περιλαμβάνονται στη νομοθεσία (άρθρο 15Α) και για την προληπτική επέμβαση της αρμόδιας Οικοδομικής Αρχής σε περίπτωση οικοδομής η οποία ενδέχεται να καταστεί επικίνδυνη σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Συναφώς, το Υπουργείο Εσωτερικών θεωρεί ότι το νομοθετικό πλαίσιο παρέχει τα απαραίτητα εργαλεία στις Οικοδομικές Αρχές να δράσουν ακόμη και προληπτικά στις περιπτώσεις Επικίνδυνων Οικοδομών και καλεί τις Αρχές να επιδείξουν την ανάλογη αποφασιστικότητα για την εφαρμογή και επιβολή των μέτρων που παρέχονται στη νομοθεσία για αντιμετώπιση της επικινδυνότητας των επικίνδυνων οικοδομών ώστε να λάβουν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα (πχ. σημάνσεις, περιφράξεις και άλλα μέτρα) για προστασία των πολιτών.
Ειδικότερα για την κατάρρευση της συγκεκριμένης οικοδομής στην Οδό Ιπποκράτους, το Υπουργείο Εσωτερικών θα ζητήσει από το Δήμο Λευκωσίας σχετική έκθεση για τις ενέργειες που έχουν γίνει σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας. Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Εσωτερικών θα καλέσει όλες τις Οικοδομικές Αρχές και την Ένωση Δήμων να διαβιβάσουν στο Υπουργείο Εσωτερικών τυχόν απόψεις για περαιτέρω τροποποίηση της νομοθεσίας. Θα ζητηθεί επίσης ενημέρωση από όλες τις Οικοδομικές Αρχές σχετικά με τις επικίνδυνες οικοδομές που εντοπίζονται στις περιοχές αρμοδιότητάς τους καθώς και για τον τρόπο χειρισμού και τις ενέργειες στις οποίες προβαίνουν.
Τέλος, αναφορικά με το θέμα της τακτικής επιθεώρησης οικοδομών που επισημάνθηκε σε διάφορες δηλώσεις, το Υπουργείο Εσωτερικών θεωρεί ότι μπορεί να αποτελέσει ένα θετικό εργαλείο, όμως ουσιαστικά δεν αφορά τη συγκεκριμένη ή παρόμοιες περιπτώσεις καθότι η κατάσταση της εν λόγω οικοδομής ήταν ήδη γνωστή. Το πλαίσιο της περιοδικής επιθεώρησης συζητείται στο παρόν στάδιο μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών και του ΕΤΕΚ για θεσμοθέτηση του θέματος, εξετάζοντας θέματα όπως, η κατηγοριοποίηση των οικοδομών για τις οποίες θα πραγματοποιείται η επιθεώρηση, η διαδικασία που θα ακολουθείται, τα προσόντα των ατόμων που θα προβαίνουν στους ελέγχους καθώς και οι τρόποι επιβολής.