Ένα διάσημο πορτρέτο της Μαρίας Αντουανέτας μικρή, φαίνεται πως τελικά απεικονίζει την αδελφή της
Τι λέει καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2025
2
λεπτά
Ο χαρακτηριστικός πίνακας του Ελβετού ζωγράφου Jean Étienne Liotard, που για χρόνια θεωρούνταν απεικόνιση της τελευταίας βασίλισσας της Γαλλίας από το 1762, έχει επηρεάσει βαθιά τον τρόπο με τον οποίο οι ιστορικοί έβλεπαν τα παιδικά της χρόνια.
Όμως η καθηγήτρια Catriona Seth από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης πιστεύει τώρα ότι το έργο στην πραγματικότητα απεικονίζει την μεγαλύτερη αδελφή της Μαρίας Αντουανέτας, τη Μαρία Καρολίνα, η οποία αργότερα έγινε βασίλισσα της Νάπολης.
Υποψιάζεται επίσης ότι ένα άλλο σχέδιο της ίδιας συλλογής του Liotard - που μέχρι σήμερα θεωρούνταν πως απεικόνιζε τη Μαρία Καρολίνα - στην πραγματικότητα δείχνει τη νεαρή Μαρία Αντουανέτα.
Στο σχέδιο που για χρόνια πιστευόταν ότι δείχνει τη Μαρία Αντουανέτα, το κορίτσι είναι επτά ετών, κρατάει ένα μικρό εργαλείο ύφανσης και κοιτάζει κατευθείαν τον θεατή με αποφασιστικό βλέμμα.
Ειδικοί είχαν ερμηνεύσει το βλέμμα ως ένδειξη ότι η μελλοντική βασίλισσα ήταν προορισμένη για μια σημαντική ζωή.
Όμως, παρόλο που η καθηγήτρια Seth δήλωσε ότι «τη γοήτευε αυτό το πορτρέτο», κάτι την «ενοχλούσε» πάντα σε αυτό.
Κατά τη διάρκεια της έρευνάς της για το νέο της βιβλίο - που επικεντρώνεται στα πορτρέτα της Μαρίας Αντουανέτας - επισκέφθηκε ξανά τη συλλογή Liotard στο Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας (Musée d’Art et d’Histoire - MAH) στη Γενεύη.
«Το πρώτο στοιχείο προήλθε από αυτό που θεωρούνταν καρφίτσα που φορούσε η 'Μαρία Αντουανέτα' στο πορτρέτο», εξήγησε.
Το κορίτσι στη ζωγραφιά φοράει ένα μετάλλιο ενός συγκεκριμένου ιπποτικού τάγματος, το οποίο είχαν λάβει τα αδέλφια της. Ωστόσο, η Μαρία - ως η νεότερη της οικογένειας - δεν έλαβε το δικό της παράσημο παρά σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά τη δημιουργία του πορτρέτου.
«Κατάλαβα τότε ότι έπρεπε να έχει γίνει ένα μπέρδεμα: το νεότερο παιδί που φαίνεται σε ένα άλλο πορτρέτο έπρεπε να είναι η Μαρία Αντουανέτα και όχι η Μαρία Καρολίνα», είπε η καθηγήτρια Seth.
Το σχέδιο που τώρα θεωρείται ότι απεικονίζει τη μελλοντική σύζυγο του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ δείχνει ένα κορίτσι που φοράει χαρακτηριστικά σκουλαρίκια και κρατάει ένα τριαντάφυλλο.
Η καθηγήτρια Σεθ είπε ότι αργότερα βρήκε μια μεταγενέστερη εικόνα της Μαρίας Αντουανέτας, όπου φοράει τα ίδια σκουλαρίκια, ενώ τα τριαντάφυλλα ήταν ένα «επανεμφανιζόμενο μοτίβο» στα πορτρέτα της καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της.
Ο Marc-Olivier Wahler, διευθυντής του Μουσείου MAH, δήλωσε: «Αν και αυτά τα εντυπωσιακά πορτρέτα έχουν εκτεθεί πολλές φορές τα τελευταία 250 χρόνια, θα είναι πραγματικά ξεχωριστό να βλέπουμε επιτέλους τη Μαρία Αντουανέτα όπως ήταν πραγματικά, και όχι να τη συγχέουμε με την αδελφή της».
Η Μαρία Αντουανέτα γεννήθηκε στην Αυστρία το 1755 και στάλθηκε στη Γαλλία για να γίνει σύζυγος του μελλοντικού βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ΄.
Αποκεφαλίστηκε το 1793, σε ηλικία 37 ετών, μαζί με τον σύζυγό της, στην κορύφωση της Γαλλικής Επανάστασης.