Μια ιστορική εξέλιξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ευρώπη σηματοδοτεί η ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, που ενέκρινε τη Σύσταση CM/Rec(2025)7 της Επιτροπής Υπουργών για την ισότητα και την προστασία των δικαιωμάτων των ίντερσεξ ατόμων. Πρόκειται για το πρώτο ολοκληρωμένο διεθνές πλαίσιο που αναγνωρίζει ρητά τα δικαιώματα των ατόμων με παραλλαγές χαρακτηριστικών φύλου και θέτει σαφείς κατευθύνσεις στα 46 κράτη-μέλη για τη διασφάλισή τους.
Η Σύσταση, που υιοθετήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2025, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων- από την απαγόρευση μη συναινετικών ιατρικών παρεμβάσεων, μέχρι την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, την καταπολέμηση διακρίσεων σε εκπαίδευση, εργασία και αθλητισμό, αλλά και την αντιμετώπιση εγκλημάτων και λόγου μίσους. Παράλληλα, αναγνωρίζει το δικαίωμα στην υγεία, την ιδιωτική ζωή και την οικογένεια, αλλά και το δικαίωμα ασύλου για ίντερσεξ άτομα που διώκονται λόγω των χαρακτηριστικών τους. Η Σύσταση ζητά από τα κράτη να αναγνωρίσουν τα χαρακτηριστικά φύλου ως προστατευόμενο λόγο διάκρισης και να απαγορεύσουν ρητά τον ίντερσεξ ακρωτηριασμό (IGM).
«Ένα ιστορικό ορόσημο για την Ευρώπη»
Ο Dan Christian Ghattas, εκτελεστικός διευθυντής της OII Europe, χαρακτήρισε τη Σύσταση «ορόσημο που έρχεται να καλύψει ένα κρίσιμο κενό προστασίας»:«Ως το πρώτο διεθνές νομικό εργαλείο αφιερωμένο στα δικαιώματα των ίντερσεξ ατόμων, σηματοδοτεί μια ιστορική εξέλιξη. Αναδεικνύει τα κενά που υπάρχουν και δείχνει στα κράτη πώς να τα διορθώσουν. Καλούμε όλα τα κράτη να ενεργήσουν χωρίς καθυστέρηση».
Η Magda Rakita, συμπρόεδρος της OII Europe, πρόσθεσε ότι η υιοθέτηση του πλαισίου «στέλνει ένα μήνυμα ελπίδας σε όλα τα ίντερσεξ άτομα της Ευρώπης», ενώ ο Says Chaber, διευθυντής της ILGA-Europe, τόνισε πως πρόκειται για μια «πρωτοποριακή αλλά και καθυστερημένη» απόφαση, σημειώνοντας ότι «τα κράτη δεσμεύονται πλέον να καλύψουν τα κενά στα δικαιώματα των ίντερσεξ προσώπων».
Επόμενα βήματα και συμβολισμός
Αν και η Σύσταση δεν είναι νομικά δεσμευτική, αποτελεί ισχυρό θεσμικό εργαλείο και σημείο αναφοράς για την ευρωπαϊκή πολιτική ισότητας. Τα κράτη-μέλη καλούνται να παρουσιάσουν συγκεκριμένα βήματα εναρμόνισης των εθνικών νομοθεσιών τους, ενώ η Επιτροπή Υπουργών θα παρακολουθεί συστηματικά την πρόοδο.
Η επίσημη παρουσίαση του νέου πλαισίου θα πραγματοποιηθεί στις 27 Οκτωβρίου 2025 στο Στρασβούργο, υπό τη Μαλτέζικη Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά και θα ανοίξει την πανευρωπαϊκή εκστρατεία #EuropeGoesPurple, που θα διαρκέσει έως τις 8 Νοεμβρίου, με στόχο την ενημέρωση, την ορατότητα και την πολιτική κινητοποίηση για την ίντερσεξ ισότητα.
Η απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης θεωρείται κομβική στιγμή: για πρώτη φορά, η ήπειρος στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν γνωρίζει “κανονικότητες” φύλου και ότι η προστασία όλων των σωμάτων είναι θεμέλιο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
ΠΗΓΗ
