Ένα σπάνιο έγχρωμο φιλμ από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, φέρνει στη μνήμη όλα όσα συνέβησαν εκείνη την 17η Νοεμβρίου πριν από 52 χρόνια.

Το συγκεκριμένο βίντεο, που είναι τραβηγμένο από το ξενοδοχείο Ακροπόλ -απέναντι από το Πολυτεχνείο– ανήκει στον κινηματογραφιστή Νίκο Βερνίκο και απαθανατίζει την εξέγερση του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριο του 1973.

Στην περιγραφή του βίντεο που βρίσκεται αναρτημένο στο youtube αναφέρει ο κινηματογραφιστής: «Οι σκηνές αυτές γυρίστηκαν από το παράθυρο ενός γωνιακού δωματίου στον 1ο όροφο του ξενοδοχείου «Ακροπόλ», απέναντι από το Εθνικό (Μετσόβιο) Πολυτεχνείο, από τον Νικόλαο Α. Βερνίκο (NAV) μεταξύ 14 και 17 Νοεμβρίου 1973. Σε διπλανό δωμάτιο βρισκόταν το ολλανδικό συνεργείο με επικεφαλής τον Albert Coerant (που βραβεύτηκε για το φιλμ για το Πολυτεχνείο), το οποίο ταυτόχρονα κατέγραφε τα γεγονότα.

Είχα νοικιάσει το δωμάτιο για την υποστήριξη των φοιτητών–μελών του Ελληνικού Ευρωπαϊκού Κινήματος Νέων. Ήταν μια οργάνωση για την κινητοποίηση του φοιτητικού κινήματος ενάντια στη δικτατορία. Ο αδελφός μου, Γιώργος Α. Βερνίκος, που είχε ηγετική θέση στο ΕΚΙΝ, ήταν επίσης μέλος της επιτροπής κατάληψης της Νομικής τον Φεβρουάριο του 1973 και βρισκόταν σε συνεχή επαφή και συντονισμό με την επιτροπή κατάληψης του Πολυτεχνείου.

Από αυτό το δωμάτιο, εκτός από τον ανεφοδιασμό των φοιτητών μέσα στο Ίδρυμα, δίνονταν πληροφορίες μέσω τηλεφώνου (από τη Δήμη Βεζυρούλη και τον NAV) προς τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, ιδίως προς το BBC, τη Le Monde και τη Deutsche Welle, στην οποία συνεργάτης για τα ελληνικά θέματα ήταν ο αείμνηστος Παύλος Μπακογιάννης, καθώς και οι δημοσιογράφοι Βάσος Μαθιόπουλος και Άγγελος Μαρόπουλος. Η κινηματογράφηση των γεγονότων γύρω από το Πολυτεχνείο γινόταν μέσα από τις κατεβασμένες ξύλινες περσίδες, με τα παράθυρα ανοιχτά και με κομμένη την ανάσα.

Τα μεσάνυχτα της Παρασκευής 16 προς Σάββατο 17 Νοεμβρίου, στη γωνία του ξενοδοχείου Ακροπόλ ήταν σταθμευμένο ένα τανκ, έτοιμο να επέμβει. Το κράνος του οδηγού που στεκόταν όρθιος σχεδόν άγγιζε το κάτω μέρος του γωνιακού παραθύρου. Λίγο πριν από την επέμβαση στο Πολυτεχνείο, και ενώ επικρατούσε απόλυτη σιωπή, ακούστηκε ένας μικρός θόρυβος στο δωμάτιο από τους παρευρισκόμενους φίλους, συμφοιτητές και το τηλέφωνο. Ο στρατιώτης γύρισε τον προβολέα του τεθωρακισμένου προς την πρόσοψη του ξενοδοχείου, προσπαθώντας να εντοπίσει την πηγή του θορύβου. Στάθηκε για λίγο στο παράθυρο πίσω του και λίγο ψηλότερα· ήταν το σκοτεινό, με κατεβασμένες περσίδες, παράθυρο του δωματίου μας. Οι ακτίνες του προβολέα πέρασαν μέσα από τις περσίδες. Ο στρατιώτης προσπαθούσε να εντοπίσει από πού προερχόταν ο θόρυβος, που ήταν διαφορετικός από τον ήχο των πυροβολισμών. Καθώς κινούνταν, φώτιζε τους τοίχους και ιδιαίτερα το ταβάνι του δωματίου προς όλες τις κατευθύνσεις. Η ανάσα όσων βρίσκονταν στο δωμάτιο κόπηκε. Ξάπλωσαν όπως το μαρμάρινο γλυπτό «Κοιμωμένη» του Χαλεπά στα κρεβάτια και στο πάτωμα. Ανασάναμε όταν η δέσμη του φωτός έφυγε. Το τεθωρακισμένο κινήθηκε λίγο και κάλυψε το παρόμοιο τανκ που βρισκόταν απέναντι από την πύλη του Πολυτεχνείου.

Ακούστηκαν πυροβολισμοί από ελεύθερους σκοπευτές στους κάθετους δρόμους της Πατησίων. Περίπου στις 2:30, αφού οι αποκλεισμένοι αρνήθηκαν να αποχωρήσουν, το τανκ εμβόλισε την κεντρική πύλη, μπήκε στην αυλή, πέρασε πάνω από σταθμευμένα αυτοκίνητα και ο στρατός εισέβαλε. Οι φοιτητές φώναζαν «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία. Είμαστε αδέλφια» και έτρεχαν προς τα έξω καταδιωκόμενοι από την αστυνομία και τον στρατό, ενώ οι σφαίρες σφύριζαν ολόγυρα. Πολλοί από τους πρώτους τραυματίες των πυροβολισμών νωρίτερα βρήκαν καταφύγιο στο ισόγειο του ξενοδοχείου Ακροπόλ. Μερικοί, που ήταν βαριά τραυματισμένοι, μεταφέρθηκαν στο δωμάτιό μας. Η Torill Engleland Magreth, 22χρονη φοιτήτρια από το Molde της Νορβηγίας, δεν τα κατάφερε. Θανάσιμα τραυματισμένη από τους πυροβολισμούς, πέθανε από ακατάσχετη αιμορραγία στην καρωτίδα στα χέρια μου και στα χέρια του Γιώργου Λαζαρίδη, οδοντιάτρου, ο οποίος μετέφερε το άψυχο σώμα της στον κοντινό Σταθμό Πρώτων Βοηθειών της οδού 3ης Σεπτεμβρίου. Στιγμές όπου ο χρόνος συρρικνώνεται και τα δευτερόλεπτα μοιάζουν με αιώνες, και μένουν για πάντα στη μνήμη μας».

Ο Βερνίκος συνελήφθη το μεσημέρι του Σαββάτου 17 Νοεμβρίου από την Στρατιωτική Αστυνομία. Παρέμεινε στη φυλακή έως τις 31 Δεκεμβρίου και ανακρίθηκε και βασανίστηκε.