Την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, τέσσερις εβδομάδες αφότου τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία κατάπαυσης πυρός ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς, περιέγραψαν ανθρωπιστικές οργανώσεις, κάνοντας λόγο πως η ανθρωπιστική βοήθεια «φτάνει με το σταγονόμετρο».

Οι ίδιες υπηρεσίες επισημαίνουν -ενόψει χειμώνα- πως οι σκηνές σε διάφορους προσφυγικούς καταυλισμούς στη Γάζα διαλύονται, έπειτα από δύο χρόνια καταστροφικών, ισραηλινών επιθέσεων.

Με την εκεχειρία υποτίθεται ότι θα έρρεε ένας χείμαρρος βοήθειας στον μικρό θύλακα, που τον Αύγουστο κηρύχθηκε από τον ΟΗΕ σε κατάσταση λιμού και όπου σχεδόν όλοι οι κάτοικοι -2,3 εκατομμύρια άνθρωποι- έχασαν τα σπίτια τους από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP), μόνο η μισή από την αναγκαία ποσότητα τροφίμων εισέρχεται στον παλαιστινιακό θύλακα, την ώρα που παλαιστινιακές υπηρεσίες διευκρινίζουν ότι ο συνολικός όγκος της βοήθειας υπολογίζεται ότι φτάνει το 1/4 έως 1/3 του αναμενόμενου.

Το Ισραήλ λέει ότι «τηρεί» τις υποχρεώσεις του

Απαντώντας στις παραπάνω κατηγορίες, το Ισραήλ ισχυρίζει πως τηρεί τις υποχρεώσεις του με βάση τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία ορίζει ότι κατά μέσο όρο θα περνούν στη Γάζα 600 φορτηγά με εφόδια σε καθημερινή βάση. Επιρρίπτει τις ευθύνες για τις ελλείψεις σε τρόφιμα στους μαχητές της Χαμάς, τους οποίους κατηγορεί ότι τα κλέβουν πριν καν μοιραστούν, κάτι που η οργάνωση αρνείται.

Οι τοπικές αρχές της Γάζας, που ελέγχονται από τη Χαμάς, υποστηρίζουν ότι τα περισσότερα φορτηγά δεν φτάνουν στον προορισμό τους λόγω των περιορισμών που θέτει το Ισραήλ και μόνο 145 την ημέρα παραδίδουν εφόδια.

«Είναι φρικτή η κατάσταση. (Δεν υπάρχουν) ούτε κατάλληλες σκηνές, ούτε νερό, ούτε κατάλληλο φαγητό, ούτε κανονικά λεφτά» είπε η Μανάλ Σάλεμ, 52 ετών, που ζει σε μια σκηνή στο Χαν Γιουνίς, στη νότια Γάζα. Η σκηνή της είναι «εντελώς διαλυμένη» και φοβάται ότι δεν θα αντέξει τον χειμώνα.

Η αντίφαση στις συνθήκες διαβίωσης και τη βοήθεια

Η κατάπαυση του πυρός και η είσοδος μεγαλύτερων ποσοτήτων βοήθειας από τα μέσα Οκτωβρίου έχουν βελτιώσει κάπως την κατάσταση, σύμφωνα με την OCHA, την ανθρωπιστική υπηρεσία του ΟΗΕ. Την περασμένη εβδομάδα η OCHA ανέφερε ότι το 10% των παιδιών παραμένουν υποσιτισμένα (από 14% τον Σεπτέμβριο) και περισσότερα από 1.000 πάσχουν από ακραία μορφή υποσιτισμού.

Οι μισές οικογένειες της Γάζας ανέφεραν ότι αυξήθηκε η πρόσβασή τους σε τρόφιμα, ιδίως στα νότια, καθώς μετά την κατάπαυση του πυρός μπαίνει στον θύλακα περισσότερη βοήθεια και έτσι τρώνε δύο γεύματα την ημέρα, αντί για ένα τον Ιούλιο. Σύμφωνα με την OCHA ωστόσο, υπάρχει ακόμη μεγάλο χάσμα μεταξύ νότου και βορρά, όπου οι συνθήκες παραμένουν πολύ δύσκολες

Η Αμπίρ Ετέφα, εκπρόσωπος του WFP, περιέγραψε την κατάσταση ως «μάχη με τον χρόνο». «Χρειαζόμαστε πλήρη πρόσβαση. Πρέπει όλοι να κινηθούν γρήγορα. Ο χειμώνας έρχεται. Ο κόσμος ακόμη πεινάει και οι ανάγκες είναι πάρα πολλές», είπε.

Μετά την κατάπαυση του πυρός το WFP έχει φέρει στη Γάζα 20.000 μετρικούς τόνους σε τρόφιμα, περίπου τη μισή ποσότητα που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες των κατοίκων. Έχει ανοίξει επίσης 44 από τα 145 κέντρα διανομής, που είναι ο τελικός στόχος του.

Λείπει ωστόσο η ποικιλία των τροφίμων που απαιτούνται για να τερματιστεί ο υποσιτισμός. «Τα περισσότερα νοικοκυριά με τα οποία μιλήσαμε τρώνε μόνο δημητριακά, όσπρια, ξηρά τροφή και οι άνθρωποι δεν μπορούν να επιβιώσουν μόνο με αυτά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι εξαιρετικά σπάνιο να καταναλώσουν κρέας, αυγά, λαχανικά και φρούτα», είπε η Ετέφα.

Την ίδια ώρα, η συνεχιζόμενη έλλειψη καυσίμων, όπως και υγραερίου για το μαγείρεμα, παρεμποδίζει τις προσπάθειες καταπολέμησης του υποσιτισμού. Έξι στους δέκα κατοίκους μαγειρεύουν καίγοντας σκουπίδια.

Καθώς ο χειμώνας πλησιάζει, οι κάτοικοι της Γάζας χρειάζονται καταλύματα. Οι τέντες διαλύονται. Τα κτήρια που σώθηκαν από τους βομβαρδισμούς συχνά είναι ασταθή και επικίνδυνα.

«Οι συνθήκες διαβίωσης είναι αδιανόητες», είπε η Σάινα Λόου, η εκπρόσωπος του Norwegian Refugee Council, που έχει τεθεί επικεφαλής μιας ομάδας υπηρεσιών που εργάζονται για να αντιμετωπίσουν την έλλειψη στέγης στη Γάζα. Το NRC υπολογίζει ότι 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι χρειάζονται κατάλυμα στη Γάζα αλλά ακόμη το Ισραήλ δεν έχει εγκρίνει την είσοδο σκηνών και τεντών.