Πρόκειται για το δεύτερο αρχαιότερο επάγγελμα στον κόσμο. Βρέθηκαν δείγματα σε φυλές της Πολυνησίας, στη Νέα Ζηλανδία, ακόμα και στην Ιαπωνία. Συνήθως χτυπούσαν tattoos οι φυλές για να ξεχωρίσουν μεταξύ τους, ενώ ορισμένες άλλες το έκαναν για διακοσμητικούς λόγους… Στον δυτικό πολιτισμό ήρθε κυρίως από ναυτικούς, πόρνες, φυλακισμένους, «περιθωριακούς» ανθρώπους και γι’ αυτό είχε αποκτήσει κακή φήμη αρχικά. «Πολύ κακό κάνουν και οι ταινίες. Βλέπεις μια ταινία, συνήθως αμερικάνικη και ο κακός τι είναι; Ένας άνθρωπος ο οποίος ή θα έχει tattoo, ή θα οδηγεί μηχανές, ή θα έχει μαλλιά και σκουλαρίκια. Αυτή η αντίληψη, ευτυχώς, έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Εξάλλου και ο Χριστός ο ίδιος είχε μακριά μαλλιά αλλά κακός δεν ήταν» λέει χαμογελώντας ο Christ (κατά κόσμον Χρήστος Ζαχαρόπουλος).
Δεν μπορώ να μην ρωτήσω. Σε βλέπουν περίεργα κάθε χρόνο οι δάσκαλοι την πρώτη μέρα στο σχολείο;
«Ναι εννοείται! Ντάξει, τώρα πλέον το καλό είναι πως οι μισοί δάσκαλοι είναι πελάτες μας, άρα είμαστε ok! Αλλά σίγουρα, φαντάσου εγώ που ζω και στην επαρχία, που έχει πιο λίγο κόσμο και ο κόσμος είναι μαθημένος διαφορετικά, φαίνομαι λίγο εξωγήινος της φάσης όλης. Αλλά δεν μας πειράζει γιατί, ξέρεις τι, ο κόσμος είναι καλός και άμα μιλήσεις μαζί τους και καταλάβουν τι άτομο είσαι, τότε τα tattoo μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα.
Γενικά σε κοιτάει περίεργα ο κόσμο με τόσα tattoos;
Σίγουρα όταν βλέπεις έναν άνθρωπο που έχει πολλά tattoos τον κοιτάς κάπως. Κι εγώ το κάνω. Όταν βρίσκομαι στο εξωτερικό και βλέπω ανθρώπους με πολλά tattoos, εννοείται πως κι εγώ τους κοιτάω.
Χρησιμοποιώ πιο παραδοσιακά είδη tribal από Γαλλική Πολυνησία, Ταϊλάνδη, Μπόρνεο, Ινδία, Μικρονησία. Έχω κάνει μια μίξη αυτών των σχεδίων και έχω βγάλει ένα πιο προσωπικό στυλ.
Σε κοιτάζουν και για άλλους λόγους στραβά; Πχ όταν τους λες ότι θα πρέπει να μπουν στο waiting list για 2-3 μήνες έτσι ώστε να χτυπήσουν το tattoo που θέλουν. Είναι πελάτες που είναι ανυπόμονοι;
Οι ανυπόμονοι είναι συνήθως αυτοί που την πατάνε κιόλας. Κάποιοι λένε «εντάξει μωρέ, θα κάνω κάτι μικρό τώρα, δυο γραμματάκια ή οτιδήποτε, πόσο χάλια μπορεί να μου το κάνουνε;». Δυστυχώς εκεί έξω υπάρχουνε πολλοί άνθρωποι που δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Ναι θέλει λίγο ψάξιμο αφού θα είναι κάτι μόνιμο. Αυτό λέω πάντα στον κόσμο. «Μην το κάνεις σε εμάς αν δεν θες να περιμένεις, αλλά ψάξε καλά που θα το κάνεις».
Είναι ωραίο να μπαίνεις στο στούντιο, όπως γίνεται σε Αμερική και Ευρώπη, να διαλέγεις κάτι και να σου λένε «αυτό είναι από τον τάδε καλλιτέχνη, θα δουλέψεις μ’ αυτόν».
Δεν θα μπορούσες να αυξήσεις το ωράριό σου για να μειωθεί η λίστα αναμονής; Δεν είναι λίγες οι 6 ώρες;
Μα στο στούντιο είμαι πολύ περισσότερες ώρες κάθε μέρα. Προετοιμασία, σχέδια… Παρόλα αυτά, δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα να κάνεις tattoo συνεχόμενα 6 ώρες κάθε μέρα. Είναι πολύ κουραστικό τόσο για το σώμα όσο και για τα μάτια. Και ειδικά μετά από τόσα χρόνια.
Ξέρω ότι τον τελευταίο καιρό δεν είσαι εντελώς μόνος στο στούντιο, αφού φιλοξενείς και δύο ακόμα tattoo artists.
Μαζί μου κάποιες μέρες έχω τον Λεμεσιανό Mikey Boy, o οποίος κυρίως κάνει traditional (αμερικάνικα) old school tattoos, ενώ είναι και o νεαρός καλλιτέχνης Νικόλας Χασαπόπουλος, στον οποίο αρέσει να τα κάνει όλα αφού με αυτό τον τρόπο, λέει, μαθαίνει ακόμα περισσότερο την τέχνη. Κατά καιρούς, μάλιστα, έχουμε και διάφορους guests από το εξωτερικό.
Προσωπικά θέλω να φέρω κι άλλα άτομα, όχι μόνο για να ‘χουνε την ευκαιρία κι εκείνοι να εξελιχθούνε -κι εμείς έτσι εξελιχθήκαμε, δουλεύοντας με ανθρώπους που ξέρουν τη δουλειά τους σε άλλα στούντιο-, απλώς πιστεύω έχει φτάσει και για μένα η ώρα να κάνω αυτά που πραγματικά θέλω. Λίγο παραπάνω χρόνο με τα παιδιά, να μειώσω λίγο τις ώρες αφού μετά από 15 χρόνια συνεχόμενο tattooing αρχίζω κι έχω προβλήματα (μέση, αυχένας, μάτια), άρα προσπαθείς κάπως να ισορροπήσεις και λίγο τα πράγματα.
Επιπλέον, είναι ωραίο σε ένα στούντιο να υπάρχουν και άτομα που κάνουν διαφορετικά στυλ. Ασχέτως αν όλοι μπορούμε να τα κάνουμε όλα, σίγουρα κάποιοι ειδικευόμαστε παραπάνω σε κάτι. Είναι ωραίο να μπαίνεις στο στούντιο, όπως γίνεται σε Αμερική και Ευρώπη, να διαλέγεις κάτι και να σου λένε «αυτό είναι από τον τάδε καλλιτέχνη, θα δουλέψεις μ’ αυτόν». Έτσι δεν θα υπάρχει και waiting list μεγάλο. Άλλο είναι να του πεις «έλα σε 2-3 μήνες» και άλλο να του πεις «σε 2 βδομάδες μπορείς να κάνεις tattoo».
Για ποια tattoos σου ή ποια συγκεκριμένη τεχνική νοιώθεις περήφανος;
Θέλω να πιστεύω ότι έχω προσωπικό στυλ. Χρησιμοποιώ σχέδια από διάφορους ασιατικούς πολιτισμούς κυρίως και τα πλέκω μαζί και απ’ εκεί βγαίνει ένα προσωπικό στυλ που το αναγνωρίζουν οι πελάτες μου. Χρησιμοποιώ πιο παραδοσιακά είδη tribal από Γαλλική Πολυνησία, Ταϊλάνδη, Μπόρνεο, Ινδία, Μικρονησία. Έχω κάνει μια μίξη αυτών των σχεδίων και έχω βγάλει ένα πιο προσωπικό στυλ.
Σε ένα στούντιο φυσικά είσαι υποχρεωμένος να κάνεις οτιδήποτε σου ζητήσουνε, απλώς εμένα ανέκαθεν με «τραβάγανε» πιο πολύ τα παραδοσιακά, είτε είναι traditional tribal, είτε γιαπωνέζικα, είτε πιο old school. Μ’ αρέσει γενικώς το κλασσικό παραδοσιακό tattooing.
Το στυλ που με εκφράζει ως καλλιτέχνη είναι τα πολύ μαύρα και τα πολύ γραμμικά tattoos.
Θεωρείς τον εαυτό σου καλλιτέχνη;
Ναι, θεωρώ ότι είμαι καλλιτέχνης όπως όλοι όσοι κάνουν ζωγραφική. Τώρα, αν είσαι ή αν δεν είσαι, αυτό φαίνεται και από το πόσο χαρούμενοι και ευχαριστημένοι είναι οι πελάτες σου.
Σε αυτή τη δουλειά υπάρχουν διάφορα είδη. Οι tattooists, οι tattoo artists αλλά και οι scratchers. Οι τελευταίοι είναι αυτοί που δεν σέβονται ούτε τον εαυτό ούτε τους πελάτες τους και απλώς γδέρνουνε τον κόσμο. «Γδάρσιμο» κάνουμε κι εμείς απλώς το αποτέλεσμα είναι λίγο πιο όμορφο. Υπάρχουν και οι tattooists που απλώς κάνουν κάτι που θα τους ζητήσει ο κόσμος, το βγάζουνε σε ένα stencil και το χτυπάνε πάνω σου, ενώ οι artists μπορούν να δημιουργήσουν κάτι στο σώμα από το τίποτα.
Αισθάνεσαι τυχερός που κατάφερες να κάνεις το χόμπι σου επάγγελμα και να αμείβεσαι καλά;
Εννοείται! Καλύτερα δεν θα μπορούσε να είναι. Το να καταφέρεις να κάνεις το χόμπι σου επάγγελμα είναι ότι καλύτερο μπορεί να σου συμβεί. Για το αν αμείβομαι καλά, ναι σε όλα τα επαγγέλματα, άμα κάνεις σωστά τη δουλειά σου αμείβεσαι καλά. Ειδικά σε ότι έχει να κάνει με τα χέρια. Δεν έχω παράπονο.
Νοιώθεις ότι κάνεις χειρονακτική εργασία;
Μα είναι χειρονακτική και δεν είναι και εύκολη. Πρώτο απ’ όλα δεν έχεις κανένα περιθώριο λάθους. Συν αυτό που είπα και πριν, ότι το σώμα σου καταπονείται αρκετά.
Χρήστο, σε ποια ηλικία χτύπησες το πρώτο σου και από ποια ανάγκη;
Στα 17 μου, περισσότερο από περιέργεια αλλά και γιατί ανέκαθεν μου άρεσε η τέχνη του tattoo. Το έκανα στο στούντιο του κολλητού μου, στην Ελλάδα.
Θεωρώ πως πρόκειται για ένα προσωπικό δώρο, είναι κάτι που έχει να κάνει με εσένα και τον εαυτό σου. Άμα κάνεις ένα και σου αρέσει δεν θα σταματήσεις ποτέ να το κάνεις. Το 90% των ανθρώπων που κάνουν tattoo δεν μένουν ποτέ στο ένα. Εκτός κι αν αυτός που τους έκανε το πρώτο δεν τους έκανε σωστά, με αποτέλεσμα να τους δημιουργήσει φοβία.
Το 90% δεν μένουν στο ένα, μου λέει ο Χρήστος, κι εγώ νοιώθω ως η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Όχι, δεν προέκυψε καμιά φοβία από την πρώτη εμπειρία, απλώς δεν βρίσκω τον χρόνο. Έκανα ένα «μανίκι» στο μπράτσο του αριστερού χεριού και θέλω να το συνεχίσω. Πάνε πέντε χρόνια τώρα. Και μάντεψε τι; Το έκανα στον Χρήστο. Δεν πήγα με σχέδιο. Του είπα περίπου τι θέλω, αφού είχα δει δουλειά του σε κάποια άτομα, ήξερα πως έχει ένα προσωπικό στυλ με παραδοσιακά σχέδια από διάφορους ασιατικούς πολιτισμούς και τον άφησα να κάνει τη δουλειά του. Το ζωγράφισε απ’ ευθείας στο χέρι με πενάκι, κάναμε μαζί κάποιες μικροαλλαγές, και μου το χτύπησε. Αυτό. Και τώρα θέλω να το τραβήξω πιο κάτω. Δεν θα σου πω ψέματα. Πονάει. Αλλά δεν είναι πόνος που δεν υποφέρεται. Κι αν αυτό το πράγμα το κάνεις σωστά, σε κάποιον που ξέρει καλά τη δουλειά του και το κάνεις συνειδητοποιημένα, ξέροντας πως βάζεις ένα κομμάτι τέχνης στο σώμα σου που θα το έχεις για πάντα, δεν βλέπω το λόγο γιατί να μην κάνεις υπομονή για λίγη ώρα…
Δε μου λες, είναι κόσμος που κάνει tattoo απλώς και μόνο γιατί τους αρέσει ο πόνος της βελόνας; Ποια η δική σου σχέση με τον πόνο;
Είναι κάποιοι που τους ευχαριστεί ο πόνος. Και κάνουν tattoo γι’ αυτό το πράγμα. Εγώ μισώ τον πόνο του tattoo, απλώς επειδή μ’ αρέσει η τέχνη του tattoo πάνω στο σώμα μου, γι’ αυτό και μόνο κάνω υπομονή όταν το χτυπώ ένα tattoo.
Κάποιοι το κάνουν και για ψυχολογικούς λόγους, σε φάσεις που είναι down; Είναι φορές που νοιώθεις ότι αντικαθιστάς τον ψυχολόγο;
Η ψυχολογία αλλάζει σίγουρα. Ειδικά άμα κάνεις κάτι που σ’ αρέσει πάρα πολύ και το έχεις ψάξει πάρα πολύ για να το κάνεις και ειδικά στα πιο μεγάλα τατουάζ, εκεί σίγουρα αλλάζει και η ψυχολογία.
Είναι σαν να κάνεις ένα μόνιμο δώρο στον εαυτό σου, ανεκτίμητης αξίας. Υποτίθεται έκανες κάτι για την υπόλοιπη ζωή σου, άρα, για μένα, η αξία του είναι ανεκτίμητη.
Σου ζήτησαν να κάνεις συγκεκριμένο tattoo και αρνήθηκες;
Από σένα εξαρτάται πώς θα το παρουσιάσεις στον κόσμο αυτό που «φοράς». Μπορεί να δεις δυο ανθρώπους γεμάτους tattoos, ο ένας να φαίνεται aggressive και ο άλλος όχι γιατί απλά δεν είναι aggressive. Δεν έχει να κάνει τόσο πολύ με τα τατουάζ αλλά με τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι.
Μπορεί κάποιος που έχει ένα έγκαυμα ή ένα σημάδι να το καλύψει;
Εξαρτάται πόσο βαθύ είναι αυτό, αλλά συνήθως, ναι, τα περισσότερα καλύπτονται.
Τι πρέπει να έχουμε υπόψη μας πριν πάμε να χτυπήσουμε tattoo; Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληροί ένα στούντιο;
Το νούμερο 1 είναι η καθαριότητα, η υγιεινή. Από τη στιγμή που είναι όλα καθαρά, όλα αποστειρωμένα, που ανοίγονται οι βελόνες μπροστά στον πελάτη και τα μελάνια σου είναι κατάλληλα, το αμέσως επόμενο στοιχείο που πρέπει να δεις είναι ο ίδιος ο καλλιτέχνης και η δουλειά του.
Έχει γίνει trend πλέον, έτσι;
Ναι, έχει γίνει και λίγο σαπουνόπερα με τα realities και τα διάφορα ντοκιμαντέρ, ενώ σίγουρα και το ότι πολλοί celebrities έχουν tattoo κι αυτός είναι ένας λόγος που επηρεάζει. Ανέκαθεν ήταν μόδα το tattoo απλώς τώρα έφτασε στο peak του!
INFO
Endagered Species Tattoo
Ακροπόλεως 8Ε, Λευκωσία.
Πληροφορίες 22514402.
Facebook Endangered Species Tattoo