Μήπως τελικά θα πρέπει να δώσουμε ευκαιρίες και στην εναλλακτική ιατρική; Μήπως τελικά η συμβατική ιατρική έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν συνυπάρχει αρμονικά με φυσικές θεραπείες; Μήπως τελικά θα πρέπει να δοκιμάσουμε κι άλλα πράγματα, πέραν απ' αυτά που έχουμε μάθει μέχρι σήμερα; Σκεφτήκαμε πως μια κουβέντα με τον Σάββα Ιωαννίδη, ο οποίος ασχολείται με τη Φυσικοπαθητική (Naturopathy), ενδεχομένως να μας βοηθούσε να βάλουμε απαντήσεις δίπλα σε κάποια από τα συγκεκριμένα ερωτήματα. Και φυσικά, θα μας βοηθούσε να μάθουμε και για την GAPS Diet, ένα όρο που ανακαλύψαμε πολύ πρόσφατα μέσω διαδικτύου.
Γράφει ο Αχιλλέας Ρότας
Πως αποφάσισες να ασχοληθείς με τη Φυσικοπαθητική;
Πάντα με γοήτευαν οι φυσικές θεραπείες και η διατροφολογία. Από μικρός το έψαχνα, ενώ η σωστή και ισορροπημένη διατροφή ήταν για μένα τρόπος ζωής. Όταν άρχισα να μελετώ και να καταλαβαίνω το σκεπτικό της συγκεκριμένης μεθόδου, αντιλήφθηκα πως, ναι μεν η ιατρική έτσι όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, προσφέρει πάρα πολλά στον κόσμο -ειδικά σε διαγνώσεις για οξείες μορφές ασθενειών- αλλά δεν είναι η μοναδική λύση, κυρίως για τις χρόνιες ασθένειες. Έτσι, όταν έμαθα πώς υπάρχει σχετική σπουδή στην Αυστραλία, όπου βρισκόμουν εκείνη την περίοδο, αποφάσισα να ασχοληθώ και σε ακαδημαϊκό επίπεδο.
Τι είναι η Φυσικοπαθητική;
Αρχικά να αναφέρω πώς η Φυσικοπαθητική ή Naturopathy, είναι μια πολύ διαδεδομένη μέθοδος στο εξωτερικό (Αμερική, Αυστραλία και Ευρώπη). Η Φυσικοπαθητική δεν είναι ένα πράγμα, είναι ένα δέντρο με πολλά παρακλάδια.
Η βοτανολογία, η ομοιοπαθητική, το μασάζ ακόμα και οι βιταμίνες, εντάσσονται στον κλάδο της Φυσικοπαθητικής. Είναι λοιπόν μια ολιστική και εναλλακτική μέθοδος θεραπείας που χρησιμοποιεί διάφορα φυσικά μέσα, όπως τα βότανα και τα συμπληρώματα διατροφής, αλλά και ειδική διατροφή ανάλογα με την ασθένεια του ατόμου, ούτως ώστε το άτομο αυτό να επιτύχει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο της υγείας του.
Στην Φυσικοθεραπεία, βασικός στόχος δεν είναι μόνο η χορήγηση σκευασμάτων για την καταπολέμηση του προβλήματος, αλλά η ολιστική αντιμετώπιση ενός ατόμου, που ως σκοπό έχει την πλήρη αλλαγή του υφιστάμενου τρόπου ζωής του. Έτσι πετυχαίνουμε την οριστική απαλοιφή του προβλήματος. Αυτή είναι και η βασική διαφορά με την κλασσική ιατρική.
Αρκετοί συνάδελφοι σου απορρίπτουν κατηγορηματικά τη Δυτική Ιατρική, εσένα ποια η γνώμη σου;
Αρχικά να ξεκαθαρίσω πώς δεν ισχύει ο όρος Δυτική Ιατρική, το σωστό είναι συμβατική. Αυτό το λέω γιατί και η Δύση είχε στη κουλτούρα της εναλλακτικούς - παραδοσιακούς τρόπους θεραπείας, απλώς επικράτησε η συμβατική ιατρική, σε αντίθεση με την Ινδία ή την Κίνα που κρατούν ζωντανές τις παραδοσιακές μεθόδους θεραπείας.
Η δαιμονοποίηση της συμβατικής ιατρικής από κάποιους συναδέλφους, είναι τουλάχιστον ατυχής.
Πιστεύω (και το πράττω) πώς η συνύπαρξη των δύο μεθόδων, αποτελεί ένα εξαιρετικό εργαλείο στην θεραπεία χρόνιων ασθενειών. Δεν μπορείς να καταργήσεις τη συμβατική ιατρική, αφού σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητη.
Στο τηλέφωνο είχαμε μιλήσει για την GAPS DIET και μου ανέφερες τις θετικές της επιδράσεις σε πολλά επίπεδα. Τι είναι η GAPS DIET;
Μελετώντας τη συγκεκριμένη διατροφή εντυπωσιάστηκα από τη δουλειά που έχει γίνει για τη δημιουργία της αλλά και από τη φιλοσοφία στην οποία είναι βασισμένη.
Πιστεύω, χωρίς να θέλω να είμαι υπερβολικός, πώς η GAPS Diet είναι η ιατρική του μέλλοντος όσον αφορά τον τρόπο που δουλεύει. Εμπνευστής και δημιουργός, είναι η Dr Natasha Campbell–McBride, MD, MMedSci (neurology), MMedSci (human nutrition).
Μητέρα ατόμου με αυτισμό, αποφάσισε πώς έπρεπε να κάνει κάτι πιο δραστικό για να βελτιώσει την κατάσταση του παιδιού της. Μετά από χρόνια ερευνών και μελετών, δημιούργησε την Gut And Psychology Syndrome ή Physiology Syndrome (GAPS DIET).
Η συγκεκριμένη διατροφή καλύπτει προβλήματα σωματικά και πνευματικά. Άτομα με κατάθλιψη, επιληψία ή αυτισμό αλλά και άτομα που πάσχουν από κολίτιδα, αυτοάνοσα νοσήματα, γαστρεντερικές ασθένειες ή διάφορες αλλεργίες, μπορούν να ακολουθήσουν τη συγκεκριμένη διατροφή και να θεραπεύσουν -στις πλείστες περιπτώσεις- μόνιμα την ασθένεια τους.
Είναι δύσκολη διατροφή, τι ακριβώς εμπεριέχει, τι χρειάζεται;
Η αλήθεια είναι πώς η εφαρμογή της δεν είναι εύκολη. Χρειάζεται αφοσίωση, υπομονή και πολλές ώρες στη κουζίνα, αφού το μεγαλύτερο μέρος των γευμάτων πρέπει να φτιάχνεται στο σπίτι. Αν βέβαια μιλάμε για άτομα με αυτισμό ή σχιζοφρένεια, επιβάλλεται να υπάρχει και ένα υποστηρικτικό περιβάλλον που θα αναλάβει τη διαδικασία και να φροντίζει να τηρηθεί.
Τι ακριβώς κάνει η GAPS DIET;
Ο σκοπός της συγκεκριμένης διατροφής είναι η θεραπεία του γαστρεντερικού τοιχώματος και η ισορροπία της βακτηριακής χλωρίδας του εντέρου. Στο σώμα μας υπάρχουν 10 φορές περισσότερα βακτήρια από ότι ανθρώπινα κύτταρα, άρα φανταστείτε πόσο σημαντικό είναι, όλα αυτά τα βακτήρια να βρίσκονται σε ισορροπία. Αρκετοί παράγοντες προκαλούν βακτηριδιακή ανισορροπία και κάπου εκεί ξεκινούν τα προβλήματα.
Το αμυντικό σύστημα αρχίζει να αντιδρά, το εντερικό τοίχωμα αδυνατεί, χάνει τους προστατευτικούς του μηχανισμούς και εκεί που ελέγχει και φιλτράρει οτιδήποτε περνά μέσα στο αίμα μας (αμινοξέα, γλυκόζη θρεπτικά συστατικά), καταστρέφεται και επιτρέπει σε τοξίνες και κακά βακτήρια να εισέλθουν στο αίμα μας.
Με απλά λόγια, δημιουργούνται κάτι σαν «τρύπες» πάνω στο έντερο μας οι οποίες επιτρέπουν την είσοδο άπεπτων ουσιών, βακτηριακών τοξίνων, σύνθετων αμινοξέων...
Το αμυντικό σύστημα αντιδρά εναντίον όλων των ουσιών που δεν αναγνωρίζει. Δημιουργεί αντισώματα για να καταστρέψει τους «εισβολείς». Η δυσλειτουργία του εντερικού φραγμού και η αυξημένη εντερική διαπερατότητα είναι δύο από τους παράγοντες που ευθύνονται για την δημιουργία αντισωμάτων εναντίον υγιών ιστών με αποτέλεσμα αυτοάνοσων ασθενειών. Αν, λοιπόν, επιδιορθώσουμε το εντερικό τοίχωμα, τότε δημιουργούμε ξανά ένα υγειές περιβάλλον στο εσωτερικό του οργανισμού, με αποτέλεσμα να απαλείψουμε την ασθένεια. Αυτό λοιπόν κάνει η GAPS Diet, είναι μια μέθοδος διατροφής που μαζί με κάποια συμπληρώματα, βοηθά στην αναδόμηση του εντερικού τοιχώματος και της βακτηριακής χλωρίδας του εντέρου.
Πόσο άμεσα είναι τα αποτελέσματα; Έχω ακούσει πολλές φορές για παράδειγμα πώς τα αυτοάνοσα αν εμφανιστούν δεν έχουν θεραπεία. Περνούν περιόδους ύφεση αλλά δεν έχουν μόνιμη ίαση;
Η διατροφή διαρκεί 1,5 χρόνο, τόσος είναι και ο χρόνος αποθεραπείας, τουλάχιστον για τα αυτοάνοσα. Η σοβαρότητα της κάθε νόσου διαφέρει όπως επίσης και ο κάθε άνθρωπος, έτσι ο χρόνος αποθεραπείας διαφέρει.
Μετά τι γίνεται;
Μετά επιστρέφεις στην κανονική σου διατροφή, αλλά και αυτό γίνεται σταδιακά και με μέτρο. Δεν μπορείς αμέσως να αρχίσεις να τρως όπως προηγουμένως. Βέβαια αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Σίγουρα θα έχεις ελευθερίες αλλά οι κακές συνήθειες του παρελθόντος σταματούν οριστικά. Ακολουθείς πλέον μια καλή και υγιεινή διατροφή.
Όσο για τα αποτελέσματα είναι μόνιμα αφού το εντερικό τοίχωμα επανέρχεται πλήρως, δεν επιτρέπει στις βλαβερές ουσίες να εισέλθουν στο αίμα μας, το ανοσοποιητικό ηρεμεί, άρα ηρεμούν και τα επακόλουθα της αντίδρασής του.
Επειδή αναφερόμαστε σε ευαίσθητα θέματα, μπορείς να γίνεις πιο σαφής σχετικά με τα αποτελέσματα στις συγκεκριμένες περιπτώσεις. Μπορεί να επιτευχθεί πλήρης ίαση;
Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί, όσο και αν ακούγεται εξωπραγματικό.
Αν με το που εντοπισθεί η ασθένεια, το παιδί (3-5 ετών) αρχίσει τη διατροφή, τότε μπορεί να επιτευχθεί πλήρης ίαση. Όσο νωρίτερα τόσο καλύτερο, γιατί όσο περισσότερο παραμένουν οι τοξίνες στον οργανισμό, μονιμοποιούνται και είναι δυσκολότερο να τις αντιμετωπίσεις.
Όποια κι αν είναι η ασθένεια, σκοπός της GAPS Diet είναι η θεραπεία του εντέρου.
Ο Ιπποκράτης είπε πώς όλες οι ασθένειες που βιώνει ο άνθρωπος ξεκινούν από το έντερο. Αν ισορροπηθεί και θεραπευτεί το έντερο τότε ο οργανισμός επανέρχεται σε υγιή κατάσταση.
Η συμβατική ιατρική όπως αναφέρει άρχισε να ερευνά τα τελευταία χρόνια τη σημασία του εντέρου, αφού έως τώρα ήταν ένα σχετικά άγνωστο πεδίο. Κατάλαβαν πόσο σημαντικό είναι το έντερο για τη διατήρηση της υγείας μας. Μέσα στο έντερο δεν γίνεται μόνο απορρόφηση τροφής, παράγονται διάφορες βιταμίνες και ουσίες που επιδρούν θετικά στον οργανισμό και το σώμα μας. Σημαντική είναι και η παραγωγή νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη, η οποία είναι υπεύθυνη για τη καλή διάθεση. Άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη, έχουν έλλειψη σεροτονίνης, το 98% παράγεται μέσα στο έντερο.
Τι περιλαμβάνει η διατροφή;
Βασικά ανατρέπει τελείως τη κλασσική διατροφή κάποιου ανθρώπου της Δύσης. Αποφεύγονται τελείως οι υδατάνθρακες (εκτός από τους απλούς όπως το μέλι και τα φρούτα), τα δημητριακά με γλουτένη (σιτάρι, κριθάρι σίκαλη) και τα δημητριακά χωρίς γλουτένη (βρώμη, κινόα, ρύζι, κεχρί κτλ). Η διατροφή GAPS επιτρέπει το κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, τα αυγά, λαχανικά, φρούτα, ορισμένα όσπρια, σπόρια και ξηρούς καρπούς. Οι ζωμοί κρέατος ή ψαριού, τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση όπως το κεφίρ και το λάχανο τουρσί είναι στην καθημερινή διατροφή αυτού που εφαρμόζει την διατροφή.
Πώς ξεκινάς, μπαίνεις κατευθείαν στα «βαριά»;
Η συγκεκριμένη διατροφή, έχει διάφορα στάδια. Αρχικά για κάποιες μέρες τρέφεσαι μόνο με ζωμούς, λίγο κρέας και λαχανικά, στη συνέχεια προσθέτεις, μέχρι να ενσωματώσεις όλες τις τροφές που περιέχει η διατροφή. Όσο και αν ακουστεί παράξενο, η GAPS Diet, περιέχει πολύ ζωικό λίπος. Το θέλουμε το λίπος, τοέχει ανάγκη ο εγκέφαλος, αφού είναι ένα από τα βασικά συστατικά του. Εξαρτάται βέβαια από το λίπος. Ηλιέλαιο, ηλιανθέλαιο και διάφορα άλλα σπορέλαια απαγορεύονται ρητά. Το ζωικό λίπος, από την άλλη, είναι πολύ συμβατό με το ανθρώπινο.
Κοστίζει η συγκεκριμένη διατροφή;
Κοστίζει όσο αφορά τη ποιότητα των προϊόντων και των συμπληρωμάτων. Υπάρχουν πολλοί που χρειάζονται και δεύτερο καταψύκτη γιατί αν για παράδειγμα βρουν καλό κρέας, αγοράζουν ολόκληρο το αρνί και το αποθηκεύουν για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Παρόλα αυτά, εάν υπολογίσεις πώς μπαίνοντας σε αυτή τη διαδικασία,αποκλείεις, όλα αυτά που αγόραζες έως τώρα, από επεξεργασμένα τρόφιμα, έως και είδη καθαρισμού, τότε ίσως και να γλυτώνεις λεφτά. Επενδύεις σε μια καλή διατροφή που θα σου χαρίσει υγεία και μια ζωή χωρίς φάρμακα, που και εκείνα κοστίζουν.
Υπάρχουν ποιοτικά προϊόντα στην Κύπρο για να προμηθευτεί κάποιος που θέλει να ξεκινήσει;
Δυστυχώς, στην Κύπρο δεν υπάρχει χορτάρι, άρα είναι δύσκολο να βρεις κρέας grass-fed σε μεγάλες ποσότητες. Παρόλα αυτά μπορείς να βρεις παραγωγούς που τουλάχιστον, δεν ταΐζουν τα ζώα τους με αντιβιώσεις και ορμόνες. Αν έχουμε τέτοιο άτομο, τότε αγοράζουμε ποσότητες για να έχουμε. Τα υπόλοιπα, πάνω κάτω τα βρίσκουμε στην κυπριακή αγορά, το καλό κρέας είναι το δύσκολο.
Ο Σάββας Ιωανίδης ως εγκεκριμένος practitioner, παρέχει στήριξη και βοήθεια πριν και κατά τη διάρκεια της διατροφής.
«Ακούγεται δύσκολο και απαιτητικό και είναι, για αυτό δεν περιμένω από κάποιον που αποφασίζει να ακολουθήσει την συγκεκριμένη διατροφή να μπει αμέσως στα βαθιά. Γίνονται όλα σταδιακά και με συνεχή στήριξη από εμένα. Είναι σημαντικό να είσαι σε επαφή με κάποιον ειδικό, αφού το πρώτο διάστημα, το σώμα θα αντιδράσει από τις τοξίνες που απελευθερώνονται και το πρόβλημα θα επιδεινωθεί. Αυτό ονομάζεται healing crisis και διαρκεί το πολύ μια βδομάδα. Στόχος είναι να μπορέσουμε να το αποφύγουμε τελείως αυτό το διάστημα».
Η διατροφή βρίσκεται δωρεάν στο διαδίκτυο, στο επίσημο site της Natasha Campbell–McBride.
Παρόλα αυτά, ο Σάββας Ιωαννίδης υποστηρίζει πως η επίσκεψη σε έναν practitioner κρίνεται απαραίτητη, έτσι ώστε να κυλήσει ομαλά η διαδικασία και να αποφευχθούν αρνητικές αντιδράσεις.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη GAPS Diet πατήστε εδώ, και για τη σελίδα που διατηρεί ο Σάββας στο Facebook εδώ.
* Σε καμιά περίπτωση το άρθρο δεν προτείνει να διακόψετε την όποια αγωγή λαμβάνετε και να ξεκινήσετε την GAPS Diet και ούτε απαραίτητα υιοθετούμε ως CITY Free Press τις θέσεις του συνεντευξιαζόμενου. Καλό θα ήταν πάντοτε να συμβουλεύεστε και τον γιατρό σας όταν πρόκειται για ζητήματα που αφορούν στην υγεία.