Της Στέλλας Μυριάνθους MSc

 

Τι συμβαίνει

Ο ύπνος μας έχει στάδια. Πρώτα αποκοιμόμαστε, μετά προχωρούμε σε πιο βαθιά κατάσταση, έρχονται τα όνειρα (Ονειρογόνος φάση), ο ύπνος γίνεται πιο ελαφρύς, και ξαναρχίζουμε από την αρχή. Κάπως έτσι περνάει η ώρα που κοιμόμαστε. Αυτή ακριβώς η εγκεφαλική λειτουργία είναι που διαταράσσεται κατά τη διάρκεια μιας κρίσης νυχτερινού τρόμου σε παιδιά 2-7 ετών και διαρκεί από 5 μέχρι 30 λεπτά. Όταν, δηλαδή, το παιδί ξυπνά από τον βαθύ ύπνο χωρίς να τον έχει ολοκληρώσει. Μεμονωμένα σημεία του εγκεφάλου βρίσκονται σε βαθύ ύπνο, ενώ αλλά έχουν περάσει στην Ονειρογόνο φάση. Βρίσκεται δηλαδή μεταξύ ύπνου και ξύπνιου. Είναι ξύπνιο με τη έννοια ότι μιλά και κινείται, βρίσκεται όμως σε φάση ύπνου και δεν επικοινωνεί αλλά ούτε και θυμάται το πρωί τι έγινε.

Μοιάζει λες και το σώμα ξυπνά ενώ το μυαλό κοιμάται, αφού ενώ φαίνεται ξύπνιο δεν μπορεί να επικοινωνήσετε μαζί του. Δεν υπάρχει λόγος πανικού αφού είναι κάτι που συνήθως ξεπερνιέται όσο το παιδί μεγαλώνει. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε επίσης ότι δεν είναι σπάνιο να υπάρχει οικογενειακό ιστορικό.

Επίσης, συμβαίνει συχνά σε παιδιά με φυσιολογική ανάπτυξη και ΔΕΝ αντανακλά συναισθηματικά ή ψυχολογικά προβλήματα που τυχόν υπάρχουν ή δεν υπάρχουν. Κατά την διάρκεια της κρίσης νυχτερινού τρόμου το παιδί δεν αισθάνεται πόνο. Επίσης, θα ήταν καλό να σημειωθεί ότι υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες το φαινόμενο της κρίσης νυχτερινού τρόμου αυξάνεται σε συχνότητα όταν το παιδί είναι άρρωστο ή έχει άγχος και ανησυχία για κάτι (πχ ένα διαγώνισμα).

Δεν είναι εφιάλτες

Η κρίση νυχτερινού τρόμου (Pavor Nocturnus) δεν είναι εφιάλτες. Έχει διαφορετική αιτία, συμπτώματα και αντιμετώπιση.

Στη κρίση νυχτερινού τρόμου το παιδί είναι τρομαγμένο αλλά δεν ξυπνά.

Έχει τα μάτια ανοιχτά αλλά δεν μας βλέπει.

Τρομάζει με αντικείμενα ή ανθρώπους στο δωμάτιο αφού τους αντιλαμβάνεται διαφορετικά.

Διαρκεί από πέντε λεπτά μέχρι μισή ώρα.

Το πρωί το παιδί δεν θυμάται τίποτα.

Τι κάνω

1) Προσπαθήστε να έχετε μια σταθερή διαδικασία ύπνου. Μια ρουτίνα δηλαδή στο τι κάνουμε πριν κοιμηθούμε και με ποια σειρά χρονικά (πχ κάνουμε μπάνιο, τρώμε, πλένουμε δόντια, παίζουμε, πάμε για ύπνο.

2) Όταν το παιδί βιώνει μια κρίση νυχτερινού τρόμου, ανοίξτε το φως και μιλάτε του ήρεμα.

3) Είναι προτιμότερο να προστατεύσουμε το παιδί από κτυπήματα απομακρύνοντας τα αντικείμενα από το παιδί και όχι περιορίζοντας την κίνηση του παιδιού (πχ απομάκρυνση κομοδίνου και όχι αγκάλιασμα του παιδιού.)

4) Μην προσπαθήσετε να ξυπνήσετε το παιδί, μπορεί να παρατείνετε την διάρκεια της κρίσης νυχτερινού τρόμου.

5) Εάν το παιδί βιώνει κρίση νυχτερινού τρόμου κάθε βράδυ την ίδια ώρα περίπου, ξυπνήστε το πέντε λεπτά πιο πριν (πχ για να πάει τουαλέτα), έτσι είναι πιθανών να το αποτρέψετε. Γι’ αυτό θα χρειαστεί να κρατήσετε ημερολόγιο.

Πότε ανησυχούμε

Ανησυχούμε όταν η κρίση νυχτερινού τρόμου συνοδεύεται από ενούρηση, εφίδρωση, τρέμουλο και ροχαλητό. Σε αυτές τις περιπτώσεις παίρνουμε τα πιο πάνω μέτρα και συμβουλευόμαστε τον παιδίατρο μας.