Γράφει ο Σπύρος Γιασεμίδης

 

Όσοι έτυχαν έφηβοι την όμορφη δεκαετία του '90, στην Κύπρο, θα έχουν σίγουρα να θυμούνται ιστορίες από τα θρυλικά σφαιριστήρια που μεσουρανούσαν την τότε εποχή. Κάποιοι θα σου μιλήσουν για επικές κόντρες στο Street Fighter, άλλοι πάλι θα σου πουν για το αίσθημα πρωτόγνωρης χαράς που τους κατέκλυσε όταν «γύρισαν» για πρώτη φορά το Wonder Boy, όλοι όμως θα συμφωνήσουν πως τα σφαιριστήρια αποτέλεσαν την Μέκκα της διασκέδασης για τους απανταχού εφήβους των κυπριακών 90s.

Ας γυρίσουμε για λίγο στο παρελθόν προσπαθώντας να θυμηθούμε μερικά από τα πιο legendary σφαιριστήρια των 90s.

Δυο διπλοσέλινα, δυο μοχλοί και κάμποσα κουμπιά είχαν τη δύναμη να δημιουργήσουν ή να διαλύσουν μια φιλία.

1) Το Παπαφιλιππούι, παρά τα φώτα του «Καλησπέρα», στη λεωφόρο Λεμεσού (εκεί που τώρα ορθώνεται το κτίριο της Trust Insurance), στο οποίο σύχναζαν κυρίως Αγλαντζιώτες, ειδικά αυτοί που πήγαιναν στο γειτονικό Λύκειο της Δασούπολης και έκαναν στάση στο εν λόγω σφαιριστήριο στο δρόμο για το σπίτι μετά το σχόλασμα. (Με φώναξε κανείς;)

2) Ο Σαββάκης, πάροδο λεωφόρου Αθαλάσσας, λίγο μετά τα McDonald's (αξιοσημείωτο trivia είναι το ότι το συγκεκριμένο σφαιριστήριο το διαδέχτηκε πολυκατοικία ονόματι... Savvakis Building, διατηρώντας έτσι, αν μη τι άλλο, το όνομα του θρυλικού σφαιριστηρίου). Εδώ σύχναζαν κυρίως Ακροπολίτες, οι οποίοι απολάμβαναν εξίσου τα παιχνίδια που πρόσφερε (μηχανούθκια μέσα και μηχανοκίνητα παιχνίδια για τα πιο μικρά παιδιά έξω) καθώς και τα φημισμένα του σάντουιτς.

 

3) Ο Λούκας στη λεωφόρο Αρμενίας, οι θαμώνες του οποίου αποτελούνταν από ένα κράμα Αγλαντζιωτών και Ακροπολιτών, οι οποίοι, αν και ψιλοεχθροί την τότε εποχή λόγω «εδαφικής προάσπισης» (βλέπε Bloods και Crips στο Los Angeles ένα πράμα), ύψωναν προσωρινά λευκή σημαία και απολάμβαναν παρέα ένα ακόμη «διπλό» στα ποικίλα μηχανούθκια του Λούκα.

4) Το Μόντε Κάρλο, το οποίο ήταν ένα πολύ μικρό σφαιριστήριο κοντά στο Γυμνάσιο Πλατύ, σχεδόν δίπλα στο Κέντρο Νεότητας Αγλαντζιάς, καθιστώντας το έτσι ιδανικό στέκι για σκασιαρχείο. Δυστυχώς, η συγκεκριμένη φήμη του είχε διαρρεύσει, φτάνοντας στα αυτιά των καθηγητών, έτσι οι τελευταίοι έκαναν συχνά-πυκνά επιδρομές για να τσακώσουν στα πράσα σχολικούς δραπέτες. Ποτέ μου δεν αποφάσισα τι ήταν πιο εκνευριστικό - η αποβολή που ακολουθούσε και το συνεπακόλουθο κατσάδιασμα από τους γονείς μου ή το ότι άφηνα στη μέση το ξυλοκόπημα του Mr. Bison και την πιθανότητα να «γυρίσω» για άλλη μια φορά το Street Fighter II...

 

5) Το Mr Cool ήταν ένα μικρό σφαιριστήριο το οποίο έπαιρνε κόσμο κυρίως από το Λύκειο Αρχαγγέλου. Βρισκόταν σε πολύ κοντινή απόσταση από το σχολείο, κοντά στα φώτα της πισίνας Champs Elysees. Διέθετε μπιλιάρδο και «μηχανούες», ενώ πολλοί ήταν αυτοί που περιορίζοντας και στο τάβλι ή την πιλότα.

6) Ο Σκορταλλός στην Κάτω Ανθούπολη (50 μέτρα από το σημείο που βρίσκεται σήμερα η υπεραγορά Ιωαννίδης) ήταν σίγουρα ένα από τα πιο θρυλικά στέκια των 90s. Μηχανούες, μπιλιάρδο, μοτόρες παρκαρισμένες στην πρόσοψη… Το απόλυτο στέκι για τους απανταχού Ανθουπολίτες και όχι μόνο.

 

7) Το Crazeland στον Στρόβολο, το οποίο ήταν ένα υβρίδιο μεταξύ σφαιριστηρίου (ο χώρος μέσα) και λούνα παρκ (ο χώρος έξω), το οποίο διέθετε και μεγάλη καφετέρια για τους μεγάλους, που μάλιστα έκανε και εξαιρετικό μπέργκερ.

8) Το Atlantic στην 28ης Οκτωβρίου στην Μακεδονίτισσα, απέναντι από το εμβληματικό σινεμά Οθέλλος, το οποίο διέθετε και πολλά μπιλιάρδα πέρα από τα μηχανούθκια, και πρόσφερε την ευκαιρία συνδυαστικής εξόδου - σινεμά και παιχνίδι, γύρος και παγωτό.

9) Το Κύκκος Bowling, το οποίο διέθετε, πέρα από το κομμάτι bowling, και δωμάτιο με μηχανούθκια. Αν και δεν ήταν αμιγώς σφαιριστήριο, τιμήσαμε ουκ ολίγες φορές το εν λόγω δωμάτιο, πριν, μετά ή ακόμη και κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού bowling, για «ένα στα γρήγορα».

 

10) Το Piccadilly, παρά το σινεμά Ζήνα Πάλας, και το μικρό του αδερφάκι, το  «Piccadilloui» λίγο πιο πέρα. Το τελευταίο διεθετε και αίθουσα με μπιλιάρδα στον πάνω όροφο, καθώς και διαφορετική γκάμα παιχνιδιών από τον μεγάλο του αδερφό, στον όροφο κάτω, έτσι θα μας έβρισκες τότε να πηγαίνουμε μπροστά-πίσω, από το ένα στο άλλο, για να καλύψουμε σφαιρικά τις ανάγκες μας για ηλεκτρονική διασκέδαση. Εκεί θα μας έβρισκες και κάθε Κυριακή, προσπαθώντας να πνίξουμε το χανγκόβερ του Σαββατόβραδου με καφεΐνη και ένα ακόμη «διπλό» στο Street Hoops.

11) Το Louisiana στο τριγωνάκι της Έγκωμης, απέναντι από το θρυλικό Vivendi, αν και κατ’ εξοχήν snooker/pool hall, διέθετε δωμάτιο με μηχανούθκια πίσω στο βάθος, τα οποία κυρίως λειτουργούσαν σαν ορεκτικό διασκέδασης πριν το clubbing.

12) Το Galactica στην περιοχή Μέσα Γειτονιά, στη Λεμεσό, το οποίο ήταν ένα από τα μεγαλύτερα σφαιριστήρια της εποχής, καθώς και λούνα παρκ με πολλά παιχνίδια εξωτερικού χώρου. Ήταν πολλά, σχεδόν εκκωφαντικά, τα συλλογικά ντεσιμπέλ που δημιουργούνταν στον εσωτερικό χώρο που στέγαζε το σφαιριστήριο αλλά, παραδόξως, ο κάθε θαμώνας ήταν ολοκληρωτικά επενδυμένος στη «μηχανούα» του, με παραπάνω συγκέντρωση κι από μοναχό Shaolin.

 

Σχεδόν τρεις δεκαετίες αργότερα, οι τάσεις διασκέδασης της νεολαίας άλλαξαν άρδην, και τα πολυαγαπημένα μας «μηχανούθκια» αντικαταστάθηκαν από οθόνες αφής και προσομοιωτές δράσης, σηματοδοτώντας έτσι το τέλος μιας εποχής όπου δυο διπλοσέλινα, δυο μοχλοί και κάμποσα κουμπιά είχαν τη δύναμη να δημιουργήσουν ή να διαλύσουν μια φιλία.

 

Ας έρθουμε στο τώρα και στα σημερινά μέρη που αποτελούν τη σύγχρονη εκδοχή των σφαιριστηρίων των 90s, από πλευράς του τύπου της διασκέδασης που προσφέρουν και του κόσμου που τα επισκέπτεται.

Παλιά, έβαζες ένα διπλοσέλινο στο Wonder Boy ή στο Metal Slug και έπαιζες μέχρι να «γυρίσεις» το παιχνίδι, ενώ τώρα τα στάδια τελειώνουν πολύ πιο γρήγορα, απαιτώντας έτσι να «ξαναταϊστεί» η μηχανή.

1) Αν και το Piccadilloui έκλεισε, ο μεγάλος του αδερφός, το Piccadilly, λειτουργεί ακόμη, όχι όμως σαν το σφαιριστήριο που η γενιά των 90s έμαθε και αγάπησε, και στο οποίο επένδυσε αμέτρητες ώρες και διπλοσέλινα, αλλά πιο πολύ σαν cafe, ονόματι Dibar Cafe at Piccadilly Classic. Μπορεί τα πιο πολλά μηχανούθκια, τα οποία μπόλιαζαν τον χώρο με DNA σφαιριστηρίου, να έχουν αποσυρθεί, μα στο Dibar διατηρούνται ακόμη ορισμένα μπιλιάρδα, μηχανές photoplay touch, φλιπεράκια, καθώς και μια μηχανούα με το θρυλικό Wonder Boy! Για όλα αυτά, αλλά και για την ένδοξη ιστορία του, κερδίζει επάξια τον τίτλο «το τελευταίο σφαιριστήριο που στέκεται ακόμη».

2) Το Players Arcade στο Mall of Cyprus είναι αντιπροσωπευτικό της μοντέρνας εκδοχής σφαιριστηρίων. Είναι, στην ουσία, ένας χώρος στον οποίο συχνάζουν οι σημερινοί έφηβοι, καθώς και νεαρότερα ηλικιακά στρώματα, και ο οποίος διαθέτει διάφορα παιχνίδια-προσομοιωτές, όπως αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, και «shoot-em-ups», καθώς και μπασκέτες για επί τόπου καλαθόσφαιρα. Αναλόγως με το σκορ που κάνεις στα παιχνίδια, τα τελευταία σου βγάζουν tickets (όσο πιο ψηλό το σκορ, τόσα πιο πολλά τα tickets) τα οποία μπορείς να εξαργυρώσεις στο ταμείο με διάφορα βραβεία. Αν και στο εν λόγω arcade φιγουράρουν πολλά ηλεκτρονικά παιχνίδια, απουσιάζουν τα δυο αρχέτυπα, τα οποία και καθιέρωσαν τον όρο «σφαιριστήριο» - τα μηχανούθκια και τα φλιπεράκια, γι’ αυτό και είναι πιο ταιριαστός εδώ ο όρος «κέντρο αναψυχής» παρά «σφαιριστήριο».

 

3) Αν και το σφαιριστήριο Παπαφιλίππου στην 28ης Οκτωβρίου έριξε αυλαία, την σήμερον ημέρα διατηρείται το λούνα παρκ Παπαφιλίππου λίγο πιο κάτω από εκεί που ήταν το σφαιριστήριο. Όπως είναι η περίπτωση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια του Players Arcade, έτσι κι εδώ υπάρχουν αρκετοί προσομοιωτές, καθώς και παιχνίδια εμπνευσμένα από smartphone games, όπως  Plants vs. Zombies και Fruit Ninja, σε αντίθεση όμως με το Players Arcade, τα παιχνίδια στον Παπαφιλίππου δεν βγάζουν tickets προς εξαργύρωση με βραβεία. Το λούνα παρκ διαθέτει επίσης μηχανές photoplay touch καθώς και PlayStations ενωμένα με τηλεοράσεις τα οποία λειτουργούν με κέρματα.

4) Το Galactica στη Λεμεσό υπάρχει ακόμη, αν και έχουν αφαιρεθεί από αυτό όλα τα μηχανούθκια που φιλοξενούσε στο εσωτερικό του και έχουν τώρα αντικατασταθεί κυρίως με παιχνίδια για πιο μικρά παιδιά, όπως μηχανοκίνητα άλογα, ελικόπτερα, ζωάκια, αεροπλάνα κτλ, καθώς και με ορισμένους προσομοιωτές δράσης για πιο μεγάλα παιδιά.

 

Κι έτσι, τα κλασικά μηχανούθκια όπου στεκόσουν μπροστά από μια όρθια «καμπίνα» και έδινες ρεσιτάλ ηλεκτρονικού παιχνιδιού, κάποτε μόνος και άλλες φορές παρουσία ακροατηρίου, αντικαταστάθηκαν σιγά-σιγά με τους προσομοιωτές πάσης λογής, από «shoot-em-ups» μέχρι οδήγησης, αφού όμως πρώτα έχασαν την αίγλη τους από τις παιχνιδομηχανές οικιακής χρήσης, όπως το PlayStation και το Xbox. Βλέποντας πως, το τι πρόσφεραν τα μηχανούθκια μπορούσε πλέον να βιωθεί από την άνεση του σπιτιού και χωρίς την συνεχή τροφοδότηση κερμάτων, οι κατασκευαστές παιχνιδομηχανών αντιλήφθηκαν πως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που προσφέρονταν για παιχνίδι σε δημόσιο χώρο, όπως για παράδειγμα στα σφαιριστήρια, έπρεπε να μετεξελιχθούν ούτως ώστε να παρέχουν πιο συναρπαστικό gameplay γαρνιρισμένο με πολλά thrills, πράγμα που δεν μπορούσαν να δώσουν οι παιχνιδομηχανές οικιακής χρήσης, έτσι έκαναν την εμφάνιση τους στο προσκήνιο οι προσομοιωτές, οι οποίοι έφερναν στο...παιχνίδι παραπάνω αισθήσεις απ' ότι τα μηχανούθκια, κι έτσι επήλθε το τέλος μιας εποχής. Οι μηχανές photoplay touch διεκδίκησαν (και απέκτησαν) επίσης ένα μεγάλο κομμάτι από την «πίτα» των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.

 

Ο χρόνος πέρασε, και τα διπλοσέλινα έγιναν τετρασέλινα, κι έπειτα, αφού εντάχθηκε το ευρώ στη ζωή μας, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έπαιρναν αρχικά 50 σεντ του ευρώ και τώρα τα πλείστα παίρνουν από ένα ευρώ έως και τρία, καθιστώντας έτσι τις εν λόγω παιχνιδομηχανές προοδευτικά όλο και πιο αδηφάγες! Κατ’ επέκταση, μια έξοδος για ηλεκτρονικό παιχνίδι, η οποία παλιά μπορεί να κόστιζε στο τέλος της ημέρας/νύχτας πάνω-κάτω μια κυπριακή λίρα, δεν είναι απίθανο σήμερα να έχει κόστος μέχρι και 10 ευρώ, αφού η σχέση τιμής και χρόνου παιχνιδιού είναι πλέον αντιστρόφως ανάλογη. Παλιά, έβαζες ένα διπλοσέλινο στο Wonder Boy ή στο Metal Slug και έπαιζες μέχρι να «γυρίσεις» το παιχνίδι, ενώ τώρα τα στάδια τελειώνουν πολύ πιο γρήγορα, απαιτώντας έτσι να «ξαναταϊστεί» η μηχανή για να συνεχίσει το παιχνίδι, όπως για παράδειγμα στο Plants Vs. Zombies, όπου με την επιτυχή ολοκλήρωση ενός σταδίου, απαιτείται κέρμα εκ νέου (1 ευρώ) για να μπορέσεις να παίξεις το επόμενο!

Στην τελική, το μόνο που έμεινε να ενώνει την τότε εποχή με το σήμερα είναι τα μπιλιάρδα, τα οποία υπάρχουν ακόμη στην συμβατική τους, αμόλυντη μορφή, και μπολιάζουν τον χώρο που τα φιλοξενεί με έναν αέρα νοσταλγίας, στέλνοντάς μας πάντα, εμάς τους 30-something, προς ανεύρεση της πλησιέστερης μηχανούας, αν και ξέρουμε εκ των προτέρων πως αυτή μας η αναζήτηση είναι ανώφελη.

 

Το μόνο που καταφέρνουμε να βρίσκουμε, κάθε φορά, είναι ωραίες αναμνήσεις στο μυαλό μας.

Street Fighter κανείς;