Βραβεύτηκε ως η «Καλύτερη Ταινία» στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου και απέσπασε εξαιρετικές κριτικές στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη. Η προβολή της σε Καναδά, ΗΠΑ και Ρωσία απέσπασε το χειροκρότημα και την θερμή υποδοχή των θεατών, και σήμερα επιστρέφει στην μητρώα γη, για να θυμίσει σε όλους μας... ποιοι πραγματικά είμαστε.

Μια χρονική συγκυρία περίεργη αλλά και απρόσμενα ιδανική, καθώς τα όσα περίεργα, αλλόκοτα, προσβλητικά και επικίνδυνα μας απασχολούν τις τελευταίες ημέρες, έχουν κάτι από το DNA μας, το οποίο προβάλλεται μέσα από την ταινία με δόσεις χιούμορ και σάτιρας μεν, αιχμηρά και ανεπιτήδευτα δε.

Ο δημιουργός της ταινίας, Simon Farmakas, μιλά στη CITY για την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, την απρόσμενη εμπορικότητά της και τη σχέση δημιουργού και θεατή.

Από την αρχή, ίσως, που κυκλοφόρησε η ταινία σας, μας απασχόλησε ένα ερώτημα. Πώς προέκυψε το όνομα Κιμμέρια;

Στην ιστορία η Κιμμέρια είναι η πόλη καταγωγής της μάνας του βασικού χαρακτήρα, του Σκεύου. Η επιλογή του ονόματος πέρασε διάφορες φάσεις. Γράφοντας την ιστορία, οι ιδιαιτερότητες του σεναρίου στήριξαν την ιδέα της Χίμαιρας, του άπιαστου ονείρου. Κάτι που νιώθω πως λίγο ή πολύ κουβαλάμε όλοι. Η ιδέα όμως ξεκίνησε από μια μικρή αναφορά στον Όμηρο, που ο Οδυσσέας πάει στους Κιμμέριους για να κατέβει στον Άδη, όπου μαθαίνει πως η μάνα του έχει πεθάνει. Και ο Σκεύος πάει στην Κιμμέρια να βρει τη μάνα του. Ιδέες! Το ένα φέρνει τ’ άλλο και μετά για να καταλάβεις την έμπνευση, να την αγαπήσεις, τρως τον καιρό σου στο ψάξιμο.

Ποια στοιχεία της ταινίας θεωρείτε πως ήταν αυτά που την ξεχώρισαν ως καλύτερη ταινία στο Cyprus Film Days, αλλά και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου και δέχτηκε διθυραμβικές κριτικές;

Δεν μπορώ να ξέρω ακριβώς. Ο κάθε θεατής κουβαλά μαζί του τόσα διαφορετικά βιώματα και προέρχεται από τόσες ξεχωριστές στιγμές και εμπειρίες στη ζωή του, που αυτό που αρέσει σε κάποιον, πολύ πιθανό να είναι διαφορετικό απ’ αυτό που αρέσει σε κάποιον άλλο. Η ταινία είχε επιτυχία σε χώρες με πολύ διαφορετικά πολιτιστικά και πολιτισμικά φόντα. Ίσως να είναι πιο ωφέλιμο να πω τότε τι αρέσει σε μένα στην ταινία, σωστά; Εμένα μου αρέσει η ενέργειά της. Η τρέλα του στόρι. Το ταξίδι των χαρακτήρων μέσα από αυτήν. Μου αρέσει ο αυθορμητισμός των ηθοποιών, η γιορτή. Είναι σχεδόν μια παρωδία η αφήγηση, εξωπραγματική, και οι ηθοποιοί έχουν καταφέρει με ένα πολύ γλυκό και περίτεχνο τρόπο να βγαίνουν αληθινοί μέσα από όλο αυτό το πανηγύρι. Μπορεί να είναι αυτή τους η αλήθεια, το στοιχείο που ξεχωρίζει την ταινία από άλλες.

Μπορεί το «αντικείμενο του πόθου» των πρωταγωνιστών να είναι κάτι φανταστικό, ωστόσο η ταινία προβάλλει και πολλά ηθικοπλαστικά στοιχεία της κυπριακής κοινωνίας. Αυτά προέρχονται από δικές σας μνήμες ή είναι στοιχεία που εντοπίζετε στη σύγχρονη κυπριακή κοινωνία;

Είμαι πολύ χαρούμενος που η ταινία επιστρέφει στο κοινό για το οποίο γράφτηκε. Η ιστορία είναι σίγουρο πως είναι εμπνευσμένη από όλους εμάς. Κατά κάποιο τρόπο σατιρίζει τα προβλήματά μας. Όπως, για παράδειγμα, τους υδρογονάνθρακες. Στην ταινία πέφτει ένα ούφο στο χωράφι ενός νεαρού αγρότη και στην προσπάθειά του να το εκμεταλλευτεί μπλέκεται σ’ ένα επικίνδυνο διεθνές περιστατικό. Είμαι σίγουρος πως ο καθένας μας μπορεί να δει στην ταινία στοιχεία πολύ δικά του, να νιώσει συναισθήματα πολύ γνώριμα. Αυτό ήθελα, να λειτουργήσει η ταινία και νοσταλγικά για τον θεατή.

Από την άλλη έχει ενδιαφέρον να βλέπεις κοινό στη Βραζιλία ή το Περού και από την άλλη στο Λος Άντζελες ή την Αγία Πετρούπολη, να ξεκαρδίζεται με κατεξοχήν κυπριακά αστεία και με τον ίδιο τρόπο να συγκινείται και να προβληματίζεται από τα δραματικά κομμάτια της.

Πόσο διαφορετική και πόσο δύσκολή -παράλληλα- ήταν η μετάβαση σε μία ταινία μεγάλου μήκους, πιο εμπορικά προσανατολισμένη;

Μακάρι να τα κατάφερνα να είχα μια εμπορική ταινία, αλλά τα μεγέθη της αγοράς μας δεν είμαι σίγουρος ότι υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Κάποιος παραγωγός σίγουρα θα ξέρει καλύτερα. Εάν η Κιμμέρια φαίνεται και εμπορική, τότε αυτό είναι τιμητικό για μένα και ελπιδοφόρο.

Τιμητικό επειδή δεν το επιδίωξα και μου βγήκε από μόνο του, και ελπιδοφόρο επειδή μου δίνει την ελπίδα πως υπάρχει τρόπος να εκφράσεις πολύ προσωπικές σου ανησυχίες και την ίδια ώρα να μην είσαι καταδικασμένος σαν καλλιτέχνης ή ποιητής να τις αναλογίζεσαι μόνος σου. Μια εμπορική ταινία, εννοείται, έχει μεγαλύτερο κοινό και ίσως ευκολότερη πρόσβαση, οπότε η διαλεκτική της διάσταση πλαταίνει. Η προβολή της είναι μεγαλύτερη. Άλλωστε, όλη η τέχνη είναι εμπορεύσιμη, δεν είναι έτσι; Για μένα, όμως, η ιστορία πάντα πρέπει να βγαίνει από μέσα μου. Όσο φανταστική ή σουρεαλιστική και αν ακούγεται η ιδέα, θέλω να μπορεί να με χωρέσει μέσα. Δεν νομίζω να μπορώ να σχηματίσω κάτι τεχνητό ή ξένο σε μένα για να έχω εμπορική επιτυχία.

INFO:

Η ταινία «Sunrise in Kimmeria» θα προβάλλεται στον κινηματογράφο Pantheon, στη Λευκωσία, από τις 10 Οκτωβρίου έως και τις 23 Οκτωβρίου, στις 20:30.

Η ταινία προβλήθηκε παράλληλα σε Καναδά, ΗΠΑ και Ρωσία. Ποια ήταν τα σχόλια του κοινού εκεί;

Και σε άλλες χώρες όπου η ταινία έπαιξε, τα σχόλια ποικίλουν. Όσο διαφορετικοί και να είμαστε, όμως, στην ουσία οι ζωές μας είναι κοινές. Γι’ αυτό λοιπόν εκτιμάμε μια ταινία από το Μεξικό ή την Σενεγάλη, με τον ίδιο τρόπο, έστω και αν δεν έχουμε πάει ποτέ εκεί. Είμαστε 2-3 γενιές της ανθρωπότητας που ζούμε τώρα παράλληλα και λίγο πολύ περνάμε τα ίδια. Ίσως μια γενιά επερχόμενη να μην μπορέσει να αγκαλιάσει τα μηνύματα της ταινίας, ή από την άλλη μπορεί να τα αγαπήσει περισσότερο ακόμα και από μας. Να της λείπουν στιγμές σαν αυτές που περιγράφονται στην ταινία.

Εκτός απ’ αυτό, το κοινό παντού εκτίμησε τους ιδιόρρυθμους χαρακτήρες της ταινίας. Αγάπησε δε τον ήρωα της ταινίας, σχεδόν αυτόματα. Ο πολύ ξεχωριστός Άθως Αντωνίου δίνει πολύ λιτά στην ταινία ένα γοητευτικό ρεσιτάλ.

Παρότι ο κάθε ένας που θα παρακολουθήσει την ταινία θα εξάγει τα δικά του συμπεράσματα, εσείς, ως δημιουργός, τι θέλετε να θίξετε μέσα από την ταινία;

Μεγάλη κουβέντα. Πολλές φορές παρακολουθώ σε επανάληψη μια ταινία, συνήθως παλαιότερες ταινίες, και ενθουσιάζομαι με τη σκέψη πως η επίδραση που έχει σ’ εμένα, το εφέ της, είναι διαφορετική παρά την πρώτη ή την προηγούμενη φορά που την είδα. Σαν να αλλάζει η ταινία, τα μηνύματά της, η ουσία της. Πολλές φορές προς το καλύτερο. Στην πραγματικότητα, όμως, εγώ αλλάζω.

Δεν θα ήταν άδικο αν μου στερούσε ο δημιουργός την δυνατότητα να έχω διαφορετική εμπειρία κάθε φορά που την βλέπω με το να μου καθορίσει τι σημαίνει για τον ίδιο και τους λόγους που γύρισε την ταινία. Αν την απομυθοποιήσει εντελώς χάνει η ταινία τη μαγεία της, δεν είναι έτσι; Γι’ αυτό καλύτερα ο καθένας να βρει στην Κιμμέρια την ταινία που θέλει να δει. Στο κάτω κάτω, τα όσα θέλω εγώ να θίξω μπορεί να μην έχουν τόση σημασία.

Γιατί πρέπει κάποιος να παρακολουθήσει αυτή την ταινία;

Για τους ηθοποιούς. Δεν είναι απλή κατασκευή μια κινηματογραφική ταινία, είναι πολύπλοκη. Και σαν διαδικασία είναι επίπονη και κουραστική. Αυτό κάνει τη δουλειά του ηθοποιού δυσκολότερη, αλλά γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο είναι μαγικό να δουλεύεις με τόσο ταλαντούχους ηθοποιούς. Να παρατηρείς τις μεθόδους τους, την αυτοσυγκέντρωσή τους, τη μοναδικότητά τους. Στην Κιμμέρια συμμετέχουν ξεχωριστοί ηθοποιοί που αγαπώ και που θα ήθελα πολύ να εκτιμηθεί ο κόπος τους και το ταλέντο τους στην ταινία.

Η επιτυχία της ταινίας «Sunrise in Kimmeria» δεν σας δημιουργεί ένα επιπλέον βάρος για το επόμενο κινηματογραφικό σας εγχείρημα; Υπάρχει κάτι καινούργιο που ετοιμάζετε;

Αγαπώ πολύ αυτό που κάνω. Δεν είμαι και τόσο κολλημένος με τις επιτυχίες ή τις τυχόν αποτυχίες. Καλύτερες οι επιτυχίες, φυσικά, ειδικά αν έχεις επενδυτές που περιμένουν να πληρωθούν. Αλλά γενικά δεν νιώθω βάρος, ταινίες θέλω να κάνω κι αυτό είναι αρκετά έντονο. Έχω στόχους, ελπίζω σε πράματα, όπως όλοι μας. Έχω ετοιμάσει μια επόμενη ιδέα. Θα δούμε!

INFO:

Η ταινία «Sunrise in Kimmeria» θα προβάλλεται στον κινηματογράφο Pantheon, στη Λευκωσία, από τις 10 έως τις 23 Οκτωβρίου, στις 20:30.