Πέρσι, τέτοια εποχή, ένας ανταποκριτής του Economist προέβλεψε ότι το 2019 θα είναι η χρονιά των vegan. Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι αυτή θα ήταν «η χρονιά που ο βιγκανισμός θα γίνει mainstream», λέγοντας πως πρόκειται να δούμε χιλιάδες περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες.
Μια τέτοια είναι ότι και τα κατοικίδια, πιθανώς, θα κάνουν vegan διατροφή. Και οι ιδιοκτήτες των ζώων αυτών ισχυρίζονται ότι εφόσον τα σκυλιά μπορούν να αφομοιώσουν φυτοφαγικά συμπληρώματα, δεν υπάρχει λόγος να τα ταΐζουν κρέας. Είναι όμως αλήθεια; Επίσης, είναι ηθικό;
«Προσωπικά θέλω ο σκύλος μου να είναι όσο πιο υγιής, δυνατός και χαρούμενος γίνεται, κάτι που ξέρω ότι δεν διευκολύνει μια vegan διατροφή», λέει η Clare Kearney, μια ολιστική διατροφολόγος ζώων, από την Αυστραλία. Συμφωνεί ότι τα σκυλιά μπορούν να επιβιώσουν όντως χωρίς τους αγαπημένους τους λαιμούς από κοτόπουλο και κονσέρβες, αλλά αμφισβητεί ότι η επιβίωση θα έπρεπε να είναι ο στόχος.
«Ρεαλιστικά, είναι πολύ δύσκολο να δημιουργηθεί μια διατροφικά στοιβαρή vegan διατροφή για έναν σκύλο, ιδίως χωρίς την προσθήκη πολλών συνθετικών συστατικών. Σίγουρα δεν θα σύστηνα να γίνει στο σπίτι χωρίς καθοδήγηση διατροφολόγου, επειδή σχεδόν σίγουρα θα αποτύχεις», λέει.
Αναφέρεται στο ότι το στομάχι των σκύλων υπάρχουν δύο ένζυμα -αμυλάση και μαλτόζη- που μπορούν να αφομοιώσουν αμυλούχα λαχανικά όπως πατάτες ή όσπρια, καθώς και πράσινα φυλλώδη λαχανικά, χωρίς δυσκολία. Όμως, παρόλο που τα σκυλιά μπορούν να αφομοιώσουν λαχανικά, τα σώματά τους χρειάζονται περισσότερη πρωτεΐνη. Για τον λόγο αυτό, η μετάβαση ενός σκύλου σε vegan διατροφή μπορεί να του στερήσει πρωτεΐνες κολλαγόνου, ελαστίνης και κερατίνης, που είναι σημαντικά για το δέρμα, τους μυς και τους συνδέσμους των σκύλων. Αυτές οι πρωτεΐνες υπάρχουν σε συμπληρώματα, αλλά με μια γρήγορη έρευνα βλέπει κανείς ότι είναι ακριβά.
Μια σακούλα vegan υποκατάστατου κρέατος κοστίζει περίπου 50 ευρώ. Μια γρήγορη σύγκριση με μια σακούλα παρόμοιου μεγέθους ξηράς τροφής κοστίζει γύρω στα δέκα ευρώ. Και υπάρχει και κάτι άλλο δύσκολο εκεί. Για τα vegan συμπληρώματα πρέπει να βρεις ειδικό pet shop. Ακόμη και σε μεγάλα διαδικτυακά καταστήματα, δεν υπάρχει τίποτα.
Αυτά είναι πρακτικά προβλήματα, όμως, που δεν φτάνουν στο πυρήνα του θέματος: είναι ηθικό; Διότι, σε αντίθεση με τους ανθρώπους που διαλέγουμε μόνοι μας τι διατροφή θα ακολουθούμε, τα σκυλιά προφανώς δεν έχουν αυτήν τη δυνατότητα. Άρα, είναι δίκαιο να επιβάλλουμε στα κατοικίδιά μας την ιδεολογία μας;
Σύμφωνα με τον Peter Wedderburn, κτηνίατρο από την Ιρλανδία, οι vegan ιδιοκτήτες σκύλων μερικές φορές φέρονται με σκληρότητα που δεν αντιλαμβάνονται. Δεν αρκεί η διατροφή ενός σκύλου να είναι επαρκής -δηλαδή, να έχει καταρτιστεί από επαγγελματία και όχι με βάση τη συλλογική σοφία μερικών vegan blogger- αλλά πρέπει να είναι ποικίλη και ενδιαφέρουσα.
«Για όλα τα νοήμονα όντα, το φαγητό πρέπει να είναι απόλαυση», εξηγεί. «Οι ιδιοκτήτες σκύλων έχουν καθήκον να βρουν μια διατροφή που το κατοικίδιό τους θα απολαμβάνει».
Λέει, όμως, ότι είναι εφικτό. «Δοκίμασε να δώσεις πουρέ πατάτας σε έναν σκύλο και θα δεις να τον καταπίνει. Τα σκυλιά δεν χρειάζονται κρέας στη διατροφή τους για να απολαμβάνουν το φαγητό». Τονίζει όμως ότι ο πουρές πατάτας είναι ανεπαρκής και οι σωστές παραλλαγές χρειάζονται προσπάθεια και σχεδιασμό.
Αξίζει εδώ να τονίσουμε ότι η βιομηχανία κρέατος είναι φρικτή απ’ όλες τις απόψεις σχεδόν. Ενώ ισχύει ότι ο προσεκτικά σχεδιασμένος βιγκανισμός των σκυλιών κοστίζει, είναι περίπλοκος και δύσκολος, το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Διότι, όπως αναφέρουν οι New York Times, περίπου 8 % των εκλύσεων του φαινομένου του θερμοκηπίου στις ΗΠΑ προέρχονται από τα βοοειδή. Και αν αυτό δεν είναι αρκετή δικαιολογία, τότε σκέψου ότι η τροφή των σκύλων είναι κατά βάση προϊόν βιομηχανικής κτηνοτροφίας: αναμφίβολα η πιο γκροτέσκα και ηθικά κατακριτέα βιομηχανία στον πλανήτη.
Συνολικά, ο βιγκανισμός στους σκύλους είναι μάλλον καλή ιδέα, απλώς είναι μπελάς. Έτσι, αν σου φαίνεται περίπλοκο να κάνεις τον σκύλο σου vegan, η Clare έχει μια τελευταία συμβουλή: ίσως καλύτερα να πάρεις κουνελάκι.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE AU.