Η Κύπρος, ως ενδημική περιοχή για πουλιά

Το κυπριακό Θουπί, έχει αναγνωριστεί ως είδος που συναντάται μόνο στην Κύπρο.

Article featured image
Article featured image

Οι Ενδημικές Περιοχές για Πουλιά είναι σημαντικές περιοχές για δράσεις διατήρησης των πουλιών που βασίζονται στην προστασία βιοτόπων. Αυτό σημαίνει ότι η Κύπρος έχει εξολοκλήρου την ευθύνη για τη διατήρηση αυτών των τριών ενδημικών ειδών. Για το Θουπί, που απαντά κυρίως σε δασικές αλλά και γεωργικές περιοχές, αυτό ισοδυναμεί με διατήρηση του κυπριακού παραδοσιακού γεωργικού τοπίου, το οποίο αποτελεί ένα μωσαϊκό βιοτόπων και έχει αποδειχθεί ότι είναι ωφέλιμο για τα πουλιά και τη βιοποικιλότητα γενικότερα.


Δυστυχώς, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ευρώπη, η παραδοσιακή γεωργία χαμηλής έντασης αντικαθίσταται από πρακτικές εντατικής γεωργίας ή χάνεται λόγω εγκατάλειψης – οι κύριοι λόγοι πίσω από τη δραματική μείωση των πληθυσμών των πουλιών γεωργικών περιοχών στην Ευρώπη. Το BirdLife Ευρώπης και ο Πτηνολογικός πιέζουν για να αλλάξει η Κοινή Αγροτική Πολιτική σε ένα εργαλείο για την αποτελεσματική στήριξη βιώσιμων πρακτικών γεωργίας, χαμηλής έντασης και φιλικών προς τη φύση, σε ευρωπαϊκό και τοπικό επίπεδο.

Η αναγνώριση ενός νέου μοναδικά κυπριακού πουλιού είναι επίσης σημαντική για την τουριστική προβολή της Κύπρου ως προορισμού για πτηνοπαρατήρηση (birdwatching). Το birdwatching είναι μία ενασχόληση που αναπτύσσεται ραγδαία σε όλο τον κόσμο και οι πτηνοπαρατηρητές είναι διατεθειμένοι να ταξιδεύουν όλο και μεγαλύτερες αποστάσεις για να παρατηρούν νέα είδη πουλιών στο φυσικό τους περιβάλλον, ιδιαίτερα ενδημικά. Η προώθηση τέτοιων μορφών οικοτουρισμού έχει κέρδος για όλους, αφού ωφελεί τόσο την τοπική οικονομία όσο και τη φύση, και παρέχει άμεση οικονομική υποστήριξη και ευαισθητοποίηση για σημαντικές περιοχές για τα πουλιά.

Το Θουπί έχει αναγνωριστεί από το BirdLife International ως ξεχωριστό είδος πουλιού, ενδημικό στην Κύπρο. Η μικρή, αυτή, κουκουβάγια που απαντά μόνο στην Κύπρο, θεωρείται υποείδος του Ευρωπαϊκού Θουπιού (Otus scops scops), που απαντά στην ηπειρωτική Ευρώπη.



Cyprus Scops Owl calling

Sound ON 👂🔊 Αναρωτηθήκατε ποτέ ποιο νυχτερινό πλάσμα έχει αυτό το μελαγχολικό τραγούδι που αντηχεί γλυκά μέσα στη νύχτα; Είναι το Θουπί, μια μικροσκοπική κουκουβάγια μοναδική στην Κύπρο της οποίας το δισύλλαβο σφυριχτό κάλεσμα σηματοδοτεί τον ερχομό της άνοιξης. Απαντά σε όλο το νησί σε δάση, κήπους, ελαιώνες, αγροκτήματα και ανοιχτούς χώρους με δέντρα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να το δει κανείς να κάθεται πολύ ακίνητο στα κλαδιά των δέντρων, αλλά είναι πάντα πιο εύκολο να το ακούσετε παρά να το δείτε. Το κάλεσμά του θα κάνει τα βράδια μας δύο νότες πιο γλυκά μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου. - Ever wondered what nocturnal creature makes this melancholic sound that echoes sweetly through the night? It is the Cyprus Scops Owl, a tiny owl unique to Cyprus, whose whistling two-tone call marks the coming of spring. It can be found all over the island in forests, gardens, olive groves, farms and open spaces with some trees. During the day it can occasionally be seen sitting very still on the branches of trees, but it is always easier to hear a Scops Owl than see one. Its call will be making our evenings just a tad sweeter until early autumn. Sound clip: Johannes Honold, XC123403. Accessible at www.xeno-canto.org/123403. Photo: Albert Stoecker

Posted by BirdLife Cyprus on Tuesday, 13 March 2018



Το κυπριακό υποείδος θεωρείτο ξεκάθαρα διαφορετικό, αλλά θεωρείτο επίσης πιθανόν ότι θα μπορούσε να αναπαραχθεί με το Ευρωπαϊκό Θουπί. Η ταξινόμηση, η επιστήμη του διαχωρισμού των οργανισμών σε είδη, εξελίσσεται συνεχώς βάσει νέων πληροφοριών που προκύπτουν, και ως εκ τούτου πολλά είδη «ενώνονται» (όταν δύο ή περισσότερα είδη συγχωνεύονται σε ένα) ή «χωρίζονται» (όταν ένα είδος χωρίζεται σε δύο ή περισσότερα) από τις ταξινομικές αρχές. Στην περίπτωση του κυπριακού Θουπιού, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι το κελάηδημα και το φτέρωμα του είναι αρκετά διαφορετικά από αυτά του Ευρωπαϊκού Θουπιού, πράγμα που σημαίνει ότι τα κυπριακά Θουπιά πιθανότατα δεν αναπαράγονται με αυτά της Ευρώπης τελικά. Βάσει αυτού, το BirdLife International, η Αρχή για την Κόκκινη Λίστα για τα Πουλιά και ο κορυφαίος ειδικός στη διατήρηση πουλιών, αναγνώρισε το κυπριακό Θουπί ως ξεχωριστό είδος πουλιού, με νέα επιστημονική ονομασία Otus cyprius. Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος έχει ένα νέο ενδημικό είδος, αφού το Θουπί αναπαράγεται μόνο στην Κύπρο και πουθενά αλλού στον κόσμο!


Με εκτιμώμενο πληθυσμό 5.000 - 12.000 ζευγάρια, το Θουπί, Otus cyprius, απαντά σε όλο το νησί, σε δάση, κήπους, ελαιώνες, αγροκτήματα και συχνά σε πόλεις ή χωριά, ή κοντά τους, σε πάρκα και σε καλλιεργημένες περιοχές με ελαιώνες. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, μπορεί να το δει κανείς να κάθεται ακίνητο σε κάποιο δέντρο, αν και είναι πιο πιθανό να το ακούσουμε το βράδυ, παρά να το δούμε κατά τη διάρκεια της μέρας. Η παρουσία του γίνεται αντιληπτή συνήθως από το κελάηδημά του, το οποίο αποτελείται από δύο νότες και αποτελεί χαρακτηριστικό ήχο της κυπριακής υπαίθρου την άνοιξη. Το σφυριχτό αυτό κελάηδημα διαφέρει από αυτό του Ευρωπαϊκού Θουπιού, το οποίο αποτελείται από μία νότα. Μέρος της λείας του αποτελούν κυρίως μεγάλα έντομα όπως γρύλοι, ακρίδες, σκαθάρια και σκώροι, καθώς και άλλα ασπόνδυλα όπως αράχνες και γαιοσκώληκες. Το Θουπί φωλιάζει σε κοιλότητες δέντρων, όπως κωνοφόρα και ελαιόδεντρα, ενώ έχει καταγραφεί να φωλιάζει και σε τεχνητές φωλιές που τοποθετούνται για μεγαλύτερα είδη κουκουβάγιας, όπως το Αθρωποπούλλι.

Πέρα από το Θουπί, η Κύπρος έχει ακόμη δύο ενδημικά είδη πουλιών, την Σκαλιφούρτα Oenanthe cypriaca και τον Τρυπομάζη Sylvia melanothorax, και έχει ως εκ τούτου αναγνωριστεί ως Ενδημική Περιοχή για Πουλιά.




Από το Birdlfe Cyprus

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ