Γιατί είθισται να φιλάμε το χέρι των ιερέων; Αν δεν το πράξουμε θεωρείται προσβολή στο πρόσωπό του ιερωμένου; Προσβάλλουμε τα Θεία; Από πού προκύπτει αυτή η συνήθεια;

Ένα περίεργο βίντεο που κυκλοφόρησε στα social media τις τελευταίες ώρες, δείχνει το Πάπα Φραγκίσκο να τραβά το χέρι του για να αποφύγει το χειροφίλημα πιστών στην πόλη Λορέτο. Για την ακρίβεια το βίντεο δείχνει τον Πάπα να μην αφήνει τους πιστούς να φιλήσουν το δαχτυλίδι του.

Το βίντεο προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις για την περίεργη συμπεριφορά του Πάπα ενώ αρκετοί επικριτές του έκαναν λόγο για ενοχλητικό συμβάν. Οι συντηρητικοί Καθολικοί, μάλιστα, που κατηγορούν συνήθως τον σημερινό Πάπα ότι απομακρύνεται από την εκκλησιαστική διδασκαλία και παράδοση, τώρα υποπτεύονται ότι θέλει να βάλει τέλος στο χειροφίλημα.

Το Βατικανό δεν σχολίασε το βίντεο ενώ άνθρωπος από το περιβάλλον του Πάπα σχολίασε στο Reuters πως «Κάποιες φορές του αρέσει, κάποιες όχι. Είναι τόσο απλό».

H συμπεριφορά του Πάπα στο βίντεο είναι όμως ένα σύντομο απόσπασμα μιας πολύ μεγαλύτερης διαδικασίας, που δεν κατεγράφη στην κάμερα, καθώς το πλήρες βίντεο δείχνει ότι ο Πάπας Φραγκίσκος παρέμεινε στο σημείο για περίπου 13 λεπτά και δέχτηκε χαιρετισμούς από τουλάχιστον 113 μοναχούς, μοναχές και ενορίτες, γράφει το BBC.

Κατά τη διάρκεια των πρώτων 10 λεπτών, 14 άτομα έσφιξαν το χέρι του Πάπα χωρίς να σκύψουν για να φιλήσουν το δαχτυλίδι του. 41 άνθρωποι έσκυψαν στα χέρια του, είτε κάνοντας τη συμβολική χειρονομία να φιλήσουν το δαχτυλίδι του, είτε να φιλήσουν το ίδιο το δαχτυλίδι. Ο Πάπας δεν διαμαρτυρήθηκε.

Εννέα υποκλίθηκαν και φίλησαν το δαχτυλίδι του, και στη συνέχεια τον αγκάλιασαν επίσης. Όμως μετά τα πρώτα 10 λεπτά, η συμπεριφορά του Πάπα άλλαξε και η διαδικασία άρχισε να επιταχύνεται. Κατά τη διάρκεια των επόμενων 53 δευτερολέπτων, ο Πάπας απομάκρυνε το χέρι του από 19 άτομα που προσπάθησαν να ασπαστούν το δαχτυλίδι του. Και αυτό είναι το τμήμα που έχει μοιραστεί ευρέως online. Ίσως ο Πάπας βιαζόταν να φτάσει στο τέλος και είχε κουραστεί, εκτιμά το BBC και σημειώνει πως είναι ανακριβές να πει κανείς ότι απέρριψε όσους εκείνη την ημέρα επιχείρησαν τη χειρονομία.

Παρακολουθήστε το περίεργο απόσπασμα:

Και αν στην Καθολική Εκκλησία οι πιστοί φιλάνε το δαχτυλίδι του Πάπα, ένα ισχυρό σύμβολο της εξουσίας του Ποντίφικά, στην Ορθόδοξη Εκκλησία οι πιστοί ασπάζονται το χέρι του Ιερέα σε όποιο περιβάλλον και αν βρεθούν. Είτε είναι σε εκδήλωση, είτε τυχαία συνάντηση, είτε εντός της Εκκλησίας.

Φωτογραφία: Flickr/ Stelios Papadopoulos

Γιατί φιλάμε το χέρι των ιερωμένων;

Σύμφωνα με πληροφορίες από εκκλησιαστικές ιστοσελίδες, το χειροφίλημα ενός ιερωμένου δεν αφορά το ίδιο το πρόσωπο του ιερέα, αλλά την ιεροσύνη του και την ιδιότητά του. Στην ουσία, όπως αναφέρουν οι εν λόγω ιστοσελίδες, όταν ασπαζόμαστε το χέρι ενός ιερέα, ασπαζόμαστε τον ίδιο τον Θεό, άρα το χειροφίλημα απευθύνεται στο Θεό και όχι στον ιερέα, όπως πολλοί νομίζουν. Είναι μία συμβολική κίνηση σεβασμού και πίστεως στα Θεία.

Πώς προέκυψε αυτή η συνήθεια;

Παρότι δεν υπάρχει ξεκάθαρη ερμηνεία για τις καταβολές του συμβολικού χειροφιλήματος στους ιερείς, αυτή που φαίνεται να έχει μεγαλύτερη υπόσταση είναι αυτή που θέλει τον Ιησού να ευλογεί με το δεξί Του χέρι την ημέρα της αναλήψεώς Του. Αυτή η ευλογία είναι στην ουσία η αρχή της Πεντηκοστής.

Από τότε με τον ίδιο τρόπο κάθε κληρικός με το δεξί του χέρι, ευλογεί το ποίμνιο του, με την κίνηση αυτή να έχει διττή ερμηνεία. Η πρώτη λέει, ότι έτσι, το χέρι σχηματίζει την φράση «Ιησούς Χριστός Σωτήρ». Το μικρό δάχτυλο παρομοιάζει το «ιώτα» – την λέξη Ιησούς. Ο δείκτης με τον μέσο «χιαστί» το γράμμα «Χ» την λέξη Χριστός και ο παράμεσος με τον αντίχειρα το μικρό «σ» (σίγμα) που δηλώνει την λέξη Σωτήρ.

Η δεύτερη λέει, ότι έτσι, το χέρι σχηματίζει την φράση «Ιησούς Χριστός Νικά». Το μικρό δάχτυλο παρομοιάζει το «ιώτα» – την λέξη Ιησούς. Ο παράμεσος με τον αντίχειρα το γράμμα «χ» την λέξη Χριστός και ο δείκτης με τον μέσο, το μικρό «ν» που σημαίνει Νικά.

Εξ ου και το χειροφίλημα από τους πιστούς απευθύνεται στην ουσία στα χέρια του Ιησού και την ευλογία που άφησε στο ποίμνιο την ημέρα της Αναλήψεως.

Με πληροφορίες από: Lifo, Orthodoxia.gr, Ekklsiaonline.gr