Του Λάμπρου Ζαχαρή
Στις 14 έως 16 Μαρτίου, 600 συμμετέχοντες μεταξύ των οποίων περισσότεροι από 70 πρώην Πρόεδροι, πρωθυπουργοί, και υπουργοί Εξωτερικών συζήτησαν για μια σειρά θεμάτων γεωπολιτικής, διεθνούς ασφάλειας. Ανάμεσα σε αυτά και το θέμα μιας άγνωστης σε πολλούς σύγκρουσης που κοντεύει να περάσει τα 30 χρόνια εξελίξεων.
«Οι δυνατότητες μεγάλης κλιμάκωσης είναι υπαρκτές και οι δύο πλευρές έχουν αρκετά όπλα, ενώ η σύγκρουση θα μπορούσε να προκύψει ανά πάσα στιγμή», προειδοποίησαν διπλωματικές πηγές στο πλαίσιο του φόρουμ. Υπάρχει μια επικίνδυνη πραγματικότητα, όπου τα πράγματα θα μπορούσαν πραγματικά να ξεφύγουν σε άγνωστες κατευθύνσεις», πρόσθεσαν.
Το πρώην Σοβιετικό έθνος, στα βουνά του Καυκάσου νότια της Ρωσίας και βόρεια του Ιράν, βρίσκεται τεχνικά σε πόλεμο με τη γειτονική Αρμενία, που χρονολογείται από το 1991, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.
«Η κατοχή από την Αρμενία του 20% της διεθνώς αναγνωρισμένης επικράτειας του Αζερμπαϊτζάν συνεχίζεται. Ως αποτέλεσμα αυτής της κατοχής το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το ιστορικό τμήμα του Αζερμπαϊτζάν και άλλες επτά περιφέρειες της χώρας μας είναι υπό κατοχή. Πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες και εσωτερικά εκτοπισμένοι υποφέρουν από την κατοχή. Ο λαός μας ήταν το θύμα της εθνοκάθαρσης και όλα τα ιστορικά μας μνημεία στα κατεχόμενα εδάφη καταστράφηκαν από τις ένοπλες δυνάμεις της Αρμενίας. Και αυτό αντικατοπτρίζεται στην έκθεση του ΟΑΣΕ, η οποία έστειλε δύο φορές αποστολές για την εξεύρεση στοιχείων για τα κατεχόμενα εδάφη» επισήμανε ο πρόεδρος του Αζερμπαιτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ, μιλώντας στην έναρξη του φόρουμ.
Στο χειρότερο σημείο της, το 1994, η σύγκρουση κόστισε τις ζωές 30.000 ανθρώπων και οδήγησε σε ροή προσφύγων άνω του ενός εκατομμυρίου, επιφέροντας μια επισφαλή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Οι παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός είναι καθημερινό φαινόμενο, συχνά με τη μορφή ανταλλαγής πυροβολισμών σε όλη τη διαχωριστική γραμμή. Περίπου μία φορά το μήνα, τα πυρά των ελεύθερων σκοπευτών επεκτείνονται και σε διασταυρούμενα πυρά του βαρέως πυροβολικού.
«Η κατοχή των εδαφών του Αζερμπαϊτζάν είναι βίαιη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των σχετικών ψηφισμάτων και αποφάσεων των κύριων διεθνών οργανισμών. Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε τέσσερα ψηφίσματα που απαιτούν την άμεση και άνευ όρων απόσυρση αρμενικών στρατευμάτων από τα εδάφη μας και δεν εφαρμόζονται από την Αρμενία. Το status quo είναι απαράδεκτο και υποστηρίζουμε πλήρως ότι πρέπει να αλλάξει. Και για να γίνει αυτό, η Αρμενία πρέπει να αρχίσει να αποσύρει τα στρατεύματά της από τα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν και να επιτρέψει στους πρόσφυγες και τους εσωτερικά εκτοπισμένους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.», ανέφερε ο Αζέρος πρόεδρος.
Την ίδια στιγμή επισημάνθηκε ότι το Αζερμπαϊτζάν, γίνεται σταδιακά ο μεγαλύτερο ενεργειακός παίκτης της Κεντρικής Ασίας, που ετοιμάζεται να τροφοδοτήσει όλη την Ευρώπη, ενώ τα ενεργειακά project του, με τις μεγάλες διεθνείς ενεργειακές εταιρείες, δημιουργούν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας που θα αυξηθούν στη συνέχεια.
Μερικά από τα θέματα που αναπτύχθηκαν ήταν οι προκλήσεις της παγκόσμιας σταθερότητας, η ανάπτυξη της Κίνας και οι ευκαιρίες για έναν νέο κόσμο, οι προοπτικές των Δυτικών Βαλκανίων, η ανάπτυξη στον Καύκασο.
Πέρα από τους παγκόσμιους ηγέτες, πρόσωπα όπως ο καθηγητής Τζέφρι Σάκς, ο Φάρεντ Ζακάρια του CNN, η Κέρι Κένεντι και άλλοι σημαντικοί παράγοντες της παγκόσμιας πολιτικής και των διεθνών υποθέσεων βρέθηκαν στα πάνελ του.
....
