Έχει περάσει ένας μήνας από τη μέρα που ο καθηγητής χαστούκισε μαθήτρια σε σχολείο της Λεμεσού.

Έκτοτε, ο ίδιος έχει μιλήσει σε τηλεοπτική κάμερα, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι κακώς έχασε την υπομονή του και κακώς γύρισε το χέρι του.

Επιπλέον, οι οργανωμένοι γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές είχαν αντιδράσει άμεσα, απαιτώντας μηδενική ανοχή στη βία.

Άμεση, επίσης, ήταν και η αντίδραση του Υπουργείου Παιδείας μετά τη δημοσιοποίηση του βίντεο, αφού διέταξε το διορισμό ερευνώντα λειτουργού για τη διερεύνηση του περιστατικού, ενώ ο καθηγητής είχε τεθεί σε διαθεσιμότητα μέχρι το τέλος Ιουνίου.

Και ξαφνικά, ένα ολόκληρο μήνα μετά, με άρθρο της στο Παιδεία News, η Λουκία Βούργια - Δημητριάδου, τέως Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευση (Ειδίκευση Ψυχολογίας), έρχεται να μας πει ότι «το πιο εύκολο κυνήγι είναι το κυνήγι του αποδιοπομπαίου τράγου» και ότι ο καθηγητής έπραξε ορθά που χαστούκισε τη μαθήτρια…

Στο άρθρο με τίτλο «Το χαστούκι του καθηγητή» και ημερομηνία δημοσίευσης 17 Ιουνίου (ώρα 19:41), στη δεύτερη μόλις παράγραφό του αναφέρει αυτολεξί:

«Το παιδί ξεπέρασε τα όρια, ήταν τελείως εκτός και έπρεπε κάτι να γίνει σαν μπαμ για να ξυπνήσει. Κι αυτό ήταν το χαστούκι του καθηγητή. Ήταν σωστός κατά την άποψή μου. Πόσες φορές να την προειδοποιήσει;».

Γράφει επίσης πως «το χαστούκι ήρθε στην ώρα του. Στη βράση κολλάει το σίδερο. Ο καθηγητής ήταν δικαιολογημένος», ενώ πιο κάτω χαρακτηρίζει το χαστούκι ως «ελαφρύ».

Επιπλέον, σε ένα άλλο σημείο αναφέρει: «Κύριε άγνωστέ μου καθηγητή, έχετε την πλήρη συμπάθειά μου. Δεν ήταν ολίσθημα το χαστούκι, ήταν απαραίτητο, επάναγκες υπό τις περιστάσεις, γιατί το στραβό το ξύλο η φωτιά το σιάζει».

Πιο κάτω αυτούσιο ολόκληρο το κείμενό της:

Το χαστούκι του καθηγητή

ΤΗΣ ΛΟΥΚΙΑΣ ΒΟΥΡΓΙΑ - ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ*

Είδαμε πρόσφατα στους δέκτες μας τη σκηνή με το χαστούκι από τον καθηγητή σε μαθήτρια Γυμνασίου. Κατά την άποψή μου ο άνθρωπος δεν έχασε την ψυχραιμία του όπως λέχθηκε. Ο καθηγητής επέδειξε αυτοκυριαρχία και αυτοέλεγχο όταν η μαθήτρια γύρισε το χέρι της και ανταπέδωσε.

Το παιδί ξεπέρασε τα όρια, ήταν τελείως εκτός και έπρεπε κάτι να γίνει σαν μπαμ για να ξυπνήσει. Κι αυτό ήταν το χαστούκι του καθηγητή. Ήταν σωστός κατά την άποψή μου. Πόσες φορές να την προειδοποιήσει;

Όχι δεν θέλουμε τους εκπαιδευτικούς να ξυλοκοπούν τα παιδιά μας. Κι ούτε είμαστε της άποψης ότι το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο. Κι ούτε βέβαια συμφωνούμε με την αρχέγονη τακτική που όπως αναφέρει ο Καζαντζάκης, όταν τον πήρε ο πατέρας του στην Ά τάξη στο Δημοτικό είπε στον δάσκαλο: «πάρε εσύ το κρέας κι άφησέ μου τα κόκκαλα», εννοώντας ότι ο δάσκαλος θα είχε το δικαίωμα να δέρνει αλύπητα τον μικρό μαθητή, προστατεύοντας μόνο τα κόκκαλα.

Θέλουμε τους καθηγητές να αγαπούν και να σέβονται τα παιδιά μας. Το ίδιο όμως ισχύει και για τα παιδιά μας. Έχουν καθήκον να σέβονται τους καθηγητές τους, να τους ακούν για το δικό τους όφελος πρώτα και μετέπειτα της κοινωνίας.

Μπορούν σήμερα οι κανονισμοί να βάλουν στη θέση του ένα παιδί που παραφέρεται; Τι έχουν στα χέρια τους οι καθηγητές ως όπλο κατά της παραβατικότητας, της αυθάδειας, της αναίδειας των μαθητών; Τις αποβολές; Μα δεν συνετίζουν τα παιδιά οι αποβολές. Το χαστούκι ήρθε στην ώρα του. Στη βράση κολλάει το σίδερο. Ο καθηγητής ήταν δικαιολογημένος.

Το σχοινί παρατέντωσε. Το πράγμα παρατράβηξε. Χρειαζόταν ένας φραγμός, μία τροχοπέδη, ένα στοπ. Όπως ξαφνικά απότομα πατάμε φρένο. Στοπ στην ασυδοσία των μαθητών, στοπ στην αυθάδεια εναντίον των καθηγητών, στοπ στην αναίδεια της νιότης έναντι στους μεγαλύτερους. Στην αρχαία Σπάρτη σηκώνονταν οι νεαροί για να καθίσουν οι γεροντότεροι. Πόσοι νέοι θα το κάνουν αυτό σήμερα αν χρειαστεί να ταξιδέψει κάποιος με λεωφορείο;

Τέρμα στην κατρακύλα του δημόσιου σχολείου. Θα συνέβαινε αυτό σε ένα ιδιωτικό σχολείο;

Απαιτείται να σταματήσουμε χθες την κακομεταχείριση των εκπαιδευτικών από τα παιδιά και ταυτόχρονα τον ξεπεσμό του δημόσιου σχολείου. Εάν ως σύστημα όχι μόνο επιτρέπουμε μια τόσο άσχημη συμπεριφορά σε βάρος των καθηγητών αλλά τους τιμωρούμε κι από πάνω, δίνουμε το μήνυμα στους μαθητές ότι μπορούν ανενόχλητα να ασκούν ατιμώρητα «bullying» ακόμη και σε οποιοδήποτε άλλο παιδί. Τα πράγματα έχουν αγριέψει επικίνδυνα.

Αλήθεια, τι μάθημα θα κάνει ένας καθηγητής μέσα σε τέτοια ατμόσφαιρα; Αυστηρότητα και πειθαρχία χρειαζόμαστε για να ‘χουμε ψηλά αποτελέσματα. Τον καιρό της «φτώχειας των κονδυλίων» το Δημόσιο σχολείο ανέδειξε άριστους μαθητές και άξιες ηγετικές μορφές γιατί ακριβώς υπήρχε η δέουσα αυστηρότητα και ο σεβασμός στους δασκάλους μας.

Μήπως αυτή η σκηνή θα μπορούσε ποτέ να διαδραματιστεί σ’ ένα σχολείο της Γερμανίας; Της Φιλανδίας; Της Δανίας; Της Αγγλίας;

Ας είναι καλά οι μαθητές της Κύπρου μας, βιντεογράφησαν κιόλας τη συγκεκριμένη σκηνή δίνοντας σε όλη την κοινωνία, έστω και άθελά τους, αποδεικτικά στοιχεία ότι δυστυχώς το χαστούκι χρειαζόταν, άξιζε. Το δείγμα ήταν αντιπροσωπευτικό για το κατάντημα, τον μαρασμό, τον λυπηρό ξεπεσμό σήμερα στα σχολεία μας. Αφήνουμε κατά μέρος τα κίνητρά τους που και αυτά γεννούν σαφώς σοβαρά ανησυχητικά ερωτηματικά.

Οι ιθύνοντες έχουν χρέος να εξετάσουν το ενδεχόμενο συστηματικής στοχοποίησης και οργανωμένης προσπάθειας ομάδας μαθητών να πληγεί το κύρος και η αξιοπρέπεια του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού ή και άλλων. Δεν είναι τυχαίο αυτό που συνέβη.

Πώς θα προστατέψει αλήθεια ο εργοδότης την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων μέσα σε τέτοιες ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας; Ποιες οι επιπτώσεις στη σωματική, ψυχολογική και συναισθηματική υγεία πολλών εκπαιδευτικών;

Από την άλλη δεν μπορούν οι γονείς να φταίνε πάντα για όλα τα κακά και τα ανάποδα που τα παιδιά τους προκαλούν. Διότι τα παιδιά στην εφηβεία ξεφεύγουν πλέον από το οικογενειακό περιβάλλον και η δύναμη και η επιρροή της ομάδας είναι πολύ πιο δυνατή παρά της ίδιας της οικογένειας και καθοριστικής σημασίας για τη συμπεριφορά τους.

Ενδείκνυται οι γονείς να ζητήσουν συγνώμη από τον καθηγητή για την απρόσμενη, καθόλα αναπάντεχη, άδικη και οδυνηρή ταλαιπωρία του. Να αιτηθούν χθες ακύρωση της διαθεσιμότητάς του και να πείσουν το παιδί τους να απολογηθεί στον καθηγητή, δίνοντάς του έτσι ένα καλό μάθημα ζωής. Να γίνει μια νέα αρχή, να επέλθει ειρήνη.

Όσον αφορά τη Διεύθυνση του σχολείου. Τι μπορεί ακόμη και ένας άριστος Διευθυντής να προσφέρει σε ένα τέτοιο εργασιακό περιβάλλον; Σίγουρα όχι παιδεία. Να μην κοροϊδευόμαστε ως κοινωνία. Να μιλήσουμε με τη γλώσσα της αλήθειας. Να τολμήσουμε. Αφήνω κατά μέρος ότι σε σχολεία με γνωστό παρελθόν νεανικής παραβατικότητας ο διευθυντής δεν πρέπει να μετακινείται εύκολα. Επιβάλλεται δε να υπάρχει σταθερότητα προσωπικού και στελέχωση με κατά προτεραιότητα, αυτόχθονα δυναμικό Διευθυντή, ο οποίος γνωρίζει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, για να μπορέσουμε να ‘χουμε αποτελέσματα.

Κύριε άγνωστέ μου καθηγητή, έχετε την πλήρη συμπάθειά μου. Δεν ήταν ολίσθημα το χαστούκι, ήταν απαραίτητο, επάναγκες υπό τις περιστάσεις, γιατί το στραβό το ξύλο η φωτιά το σιάζει.

Να σταματήσουμε ως κοινωνία και ως εκπαιδευτικό σύστημα να υπερνταντεύουμε τα παιδιά, να διυλίζουμε τον κώνωπα και να καταπίνουμε την κάμηλο. Να είμαστε δίκαιοι. Ως «θεσμοί και εξουσίαι» να βάλουμε τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων και να αθωώσουμε τον συγκεκριμένο εκπαιδευτικό εφόσον είναι ηλίου φαεινότερο ότι δεν έφταιγε.

Τέρμα στη διάσυρση του καθηγητή και στην κακομεταχείριση της αξιοπρέπειάς, του επαγγελματισμού, της μόρφωσης, της αξιοσύνης του. Ναι στην αριστεία στο Δημόσιο σχολείο που να βασίζεται στην πειθαρχία και στον σεβασμό των μαθητών στους εκπαιδευτικούς.

Σύμφωνα με τους κανονισμούς δεν επιτρέπεται η χειροδικία. Υπάρχουν όμως και οι άγραφοι νόμοι βαθιά χαραγμένοι στην καρδιά του λαού. Υπάρχει και το κατ’ εξαίρεση. Είναι πρέπον και τίμιο να παραδεχθούμε το αδιαμφισβήτητο άγραφο δίκαιο του εν λόγω καθηγητή, για ένα ελαφρύ χαστούκι, ειδικά και μόνον για το συγκεκριμένο περιστατικό, λόγω της υπερβολικής πρόκλησης και μεγάλης αναίδειας. Διότι του έψησαν ανηλεώς το ψάρι στα χείλη. Πιστώνουμε μεν με την ανωριμότητα της ηλικίας, αλλά το πράγμα δεν πάει άλλο. Πιάσαμε πάτο όσον αφορά την απειθαρχία, ασέβεια και αναίδεια προς τους εκπαιδευτικούς.

Δικαιώνοντας και αθωώνοντας τον καθηγητή, προστατεύουμε την ίδια την Παιδεία και το δικαίωμα στη μάθηση μέσα σε συνθήκες ασφάλειας και υγείας όλων των μαθητών μας.

Θέλουμε καλά μαθησιακά αποτελέσματα; Επιθυμούμε από τα σχολεία μας να αποφοιτούν σωστοί άνθρωποι στην κοινωνία; Δεν μπορούμε άλλο να συνεχίσουμε να επιτρέπουμε στους μαθητές να συμπεριφέρονται στους καθηγητές τους με τόση ασέβεια, προκλητική αγένεια, περιφρόνηση, αλαζονεία.

Είναι βέβαια τοις πάσι γνωστό ότι σήμερα πολλοί μαθητές είτε αδυνατούν να παρακολουθήσουν την όλη μαθησιακή διαδικασία, είτε βρίσκουν πολύ δύσκολα ή και ανιαρά τα μαθήματα, πράγμα το οποίο έχει ως επακόλουθο να στρέφονται σε κάθε είδους νεανική απερισκεψία, επιπολαιότητα, απειθαρχία και αταξία. Γιατί άραγε πρέπει όλα τα παιδιά αδιακρίτως να φοιτούν υποχρεωτικά στα Γυμνάσια; Η πολιτεία καλείται να επενδύσει και σε εναλλακτικού τύπου σχολές, με μαθησιακά προγράμματα απλά, κατανοητά, ελκυστικά για τα παιδιά, με μεγαλύτερη έμφαση στις δεξιότητες κι όχι τόσο στη γνώση και προπάντων με συστηματική ψυχολογική ενδυνάμωση και συνεχή συναισθηματική υποστήριξη εκεί όπου και όσο χρειάζεται. Να η πρόληψη και να η μόνη καινοτομία που χρειαζόμαστε. Ρωσία, Γερμανία, Ισραήλ δείχνουν τον δρόμο. Ιδού στάδιο δόξης λαμπρό. Μην τα δυσκολεύουμε άλλο, για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση.

Συνελόντι δ΄ ειπείν, εάν το κράτος συνεχίσει να στρουθοκαμηλίζει και δεν προστατεύει τους εκπαιδευτικούς, κανείς πλέον δεν θα θέλει να ακολουθεί αυτό το επάγγελμα μέσα σε τόσο αντίξοες συνθήκες εργασίας, που καταρρακώνουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, μέχρι τελικής πτώσης.

Γιατί το πιο εύκολο κυνήγι είναι το κυνήγι του αποδιοπομπαίου τράγου.

* Τέως Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης

(Ειδίκευση Ψυχολογίας)




Ας θυμηθούμε ξανά το τραγικό από κάθε άποψη περιστατικό.