Η δικηγόρος Ιωάννα Σαμαρά από τη Λεμεσό, ετοίμασε για τη CITY ένα κείμενο μέσα από το οποίο αναλύει το γιατί δεν πρέπει η Λεμεσός να αποκτήσει ακόμη έναν στείρο πύργο/οικιστικό συγκρότημα, τις παρανομίες στις οποίες έχει προβεί η ίδια η κυβέρνηση για να δοθούν οι απαραίτητες άδειες, ενώ παράλληλα προτείνει και εναλλακτικές λύσεις για την ορθή εκμετάλλευση της δημόσιας αυτής περιουσίας προς όφελος των πολιτών.

Γράφει η Ιωάννα Σαμαρά

O χώρος του εναερίου να μετατραπεί σε Πράσινη δημόσια πλατεία

Στις 24.7.2019 έγινε Δημόσια Διαβούλευση για την ανάπτυξη του δημόσιου χώρου του εναερίου στη Λεμεσό, σε μια κατάμεστη αίθουσα από Λεμεσιανούς.

Οι Λεμεσιανοί δήλωσαν ότι δεν θέλουν αυτό που κατάλαβαν ότι έχει υπόψη του ο Δήμος Λεμεσού, να μετατραπεί, δηλαδή, ένας δημόσιος χώρος σε μια ανάπτυξη (δεν μας είπαν πόσο ψηλό θα είναι το κτίριο) η οποία θα αποτελείται από οικιστική ανάπτυξη 18356 τμ, γραφειακή ανάπτυξη 10537 τμ, εστιατόρια 16660 τμ, ξενοδοχείο 4560 τμ, συνεδριακό κέντρο 1809, εκθεσιακοί χώροι 1000 τμ, σύνολο 38593 τμ (χωρίς τη δημόσια πλατεία) και 4500 τμ. ο χώρος που απομένει δημόσια πλατεία. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, o Δήμος επιθυμεί την ανέγερση μεγάλης ανάπτυξης στο χώρο του εναερίου.

Οι Λεμεσιανοί είπαν ότι θέλουν ο χώρος του εναερίου να γίνει δημόσια πλατεία, με πολλά δέντρα, ένα λειτουργικό πάρκο με αναψυκτήρια, παιχνιδότοπο και υπόγειο παρκινγκ. Ένας συνδημότης μας ανέφερε χαρακτηριστικά τα εξής «δεν θέλουμε στην πλατεία που θα μας δώσει ο Δήμος να καθόμαστε κάτω από την σκιά του ψηλού κτιρίου αλλά κάτω από τις σκιές των δέντρων».

Γιατί δεν πρέπει να χτιστεί ακόμα ένας πύργος

Στο ερώτημα γιατί ο χώρος του παρκινγκ του εναέριου δεν είναι επιθυμητό να μετατραπεί σε μεγάλη ανάπτυξη με ψηλό κτίριο, η απάντηση εξαρτάται από τα νέα δεδομένα των ψηλών κτιρίων τα οποία θα ανεγερθούν στο παραλιακό μέτωπο από την περιοχή του Δημόσιου Κήπου μέχρι το Crown Plazza. Και εξηγώ.

Δίπλα από τον δημόσιο κήπο δόθηκε άδεια για το έργο Neo το οποίο αποτελείται από 4 πύργους των 40 ορόφων, δίπλα από τους δίδυμους πύργους υπάρχει το One, δίπλα από το γνωστό εστιατόριο της περιοχής, ανεγείρονται οι 3 πύργοι του Trilogy των 40 ορόφων και μόλις πρόσφατα αδειοδοτήθηκε το Aura και το οποίο θα χωροθετηθεί στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα άλλο πολυκατάστημα.

Ζητώ από τον κάθε Λεμεσιανό νοητά να φανταστεί όλους αυτούς τους Πύργους μαζί οι οποίοι χωροθετούνται σε πολύ κοντινή απόσταση ο ένας από τον άλλον, πάνω ακριβώς στο παραλιακό μέτωπο και δημιουργούν όλοι μαζί ένα καινούργιο ψηλό τοίχος που θα υψώνεται στην πόλη μας. Σκεφτείτε τώρα ανάμεσα στα υπόλοιπα ψηλά κτίρια να προστεθεί ακόμα ένα ψηλό κτίριο στο χώρο του πάρκινγκ του εναερίου.

Σε αυτή τη νοητή άσκηση θα πρέπει οι Λεμεσιανοί να λάβουν υπόψη τους ότι τα ψηλά κτίρια εντάσσονται σ’ ένα ήδη δομημένο περιβάλλον με τις δικές του ελλείψεις, κυρίως διότι δεν υπάρχουν πάρκα, δημόσιες πλατείες και πράσινο, αφού στο κέντρο της Λεμεσού πραγματικό πάρκο με ΔΕΝΤΡΑ βρίσκεις ΜΟΝΟ στο δημόσιο κήπο, στο δασούδι και στο νεκροταφείο όπως φαίνεται από την αεροφωτογραφία της περιοχής!

Ναι μεν γνωρίζουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος των ψηλών κτιρίων θα είναι άδεια, αφού τα διαμερίσματα αγοράζονται από ξένους υπηκόους τρίτων χωρών, εκτός της ΕΕ, οι οποίοι επιθυμούν να αποκτήσουν την Ευρωπαϊκή ταυτότητα και όχι να κατοικήσουν σε αυτά, όμως οι πρώτοι όροφοι των ψηλών κτιρίων μάλλον θα έχουν ζωή με τα ακριβά εστιατόρια, malls, υποκαταστήματα τραπεζών.

Ας αναλογιστούμε τη σημαντική αύξηση της κυκλοφοριακής κίνησης που θα δημιουργηθεί στο παραλιακό δρόμο από τη λειτουργία των πρώτων ορόφων όλων των ψηλών κτιρίων μαζί, την αύξηση του μποτιλιαρίσματος στο παραλιακό και τις χαμένες ώρες μέσα στα αυτοκίνητα μας. Μήπως το νοητό ταξίδι σε σχέση με τις πρακτικές συνέπειες των πύργων στη καθημερινότητα μας, αρχίζει να μας προκαλεί ναυτία. Περιμένετε υπάρχουν και χειρότερα.

Για εμένα το χειρότερο από όλα τα δεδομένα που αφορούν τα ψηλά κτίρια του παραλιακού μετώπου είναι ότι η πόλη της Λεμεσού αλλάζει μορφή χωρίς να υπάρχει μια εμπεριστατωμένη μελέτη που να τεκμηριώνει ότι και τα εννέα 40όροφα κτίρια είναι πολεοδομικά ορθό να χωροθετούνται πάνω στο παραλιακό μέτωπο της πόλης μας, λαμβάνοντας υπόψη το υφιστάμενο δομημένο περιβάλλον της πόλης, τους υφιστάμενους δρόμους και ότι δεν υπήρξε κάποια πραγματική ανάγκη στέγασης αφού δεν θα κατοικούνται ούτε από ντόπιους ούτε από ξένους. Ακόμα χειρότερο είναι το γεγονός ότι δεν έγινε Χωροταξικός Σχεδιασμός της πόλης ενώ σε ολόκληρη την επαρχία Λεμεσού εκκρεμούσαν ταυτόχρονα πάρα πολλές αιτήσεις ψηλών κτιρίων.

Και όλα αυτά ενώ το κράτος μας παραβίασε τις πρόνοιες κυπριακού εναρμονιστικού νόμου, το νόμο 102(I)/2005 καθώς και την ευρωπαϊκή οδηγία 2001/42/ΕΚ. αφού σε σχέση με τα Σχέδια Παροχής Πολεοδομικών Κινήτρων του Υπουργικού Συμβουλίου ΑΡ.75.172. ημερομηνίας 29.5.2013 και το Σχέδιο Παροχής Κινήτρων 2016-2019 για δημιουργία χώρων στάθμευσης για δημόσια χρήση έπρεπε να είχε εκπονηθεί Στρατηγική μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και η μελέτη αυτή να είχε αξιολογηθεί από το Τμήμα Περιβάλλοντος.

Ακόμη περιμένουμε αυτή τη μελέτη η οποία έπρεπε να είχε εκπονηθεί πριν να δίδονταν οι άδειες ώστε τα συμπεράσματα της και η αξιολόγησης της από το Τμήμα Περιβάλλοντος να επηρέαζαν τις αποφάσεις των Αρχών για τα ψηλά κτίρια.

Σήμερα υπάρχουν μελέτες που αφορούν ξεχωριστά το κάθε έργο – ανάπτυξη και όχι για τις αθροιστικές συνέπειες όλων μαζί των αναπτύξεων Trilogy, Neo, One, Αura.

Όταν ταξιδεύουμε στη Νέα Υόρκη και εντυπωσιαζόμαστε από τα ψηλά κτίρια, παρατηρούμε ότι αυτά υποστηρίζονται από ένα ολοκληρωμένο οδικό δίκτυο. Καμία σχέση δηλαδή με το παραλιακό μέτωπο και τους υπόλοιπους δρόμους της πόλης της Λεμεσού, καθώς επίσης η Νέα Υόρκη έχει ένα τεράστιο σε έκταση εθνικό πάρκο όπου οι κάτοικοι των ουρανοξυστών έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη φύση μέσα στην πόλη τους. Σας θυμίζει αυτό το παράδειγμα την πόλη της Λεμεσού;

Έτσι, όταν ανεβαίνουν διάλογοι στο FB εάν το Aura είναι ωραίο ή όχι κτίριο, καταλήγω σε γελόκλαμα. Και απαντώ. Το Aura, φαντάζει από τα σχέδια που μας δείχνουν, ένα ωραίο κτίριο αλλά πού είναι η μελέτη σε σχέση με τις συσσωρευτικές συνέπειες του έργου αυτού μαζί με τα άλλα ψηλά κτίρια που χωροθετούνται στο παραλιακό, που είναι η μελέτη ότι όλα μαζί τα ψηλά κτίρια μπορούν να υποστηριχθούν από τον παραλιακό δρόμο;

Κι όμως θα μπορούσε τα ψηλά κτίρια να είχαν χωροθετηθεί κοντά στον αυτοκινητόδρομο, λόγω του ύψους τους πάλι θα έβλεπαν θάλασσα ή σε ειδικές ζώνες όπως στη Βαρκελώνη ή σε συμβολές δρόμων κοντά σε round about και όχι στο παραλιακό μέτωπο που είναι ή μάλλον «ήταν» το πλεονέκτημα της πόλης μας, άλλα εμάς τους Λεμεσιανούς δεν μας δόθηκε η ευκαιρία να πούμε τη γνώμη μας. Αυτή είναι η δημοκρατία που μας αναλογεί!

Επιπλέον οι συνδημότες μας – κάτοικοι που βρίσκονται δίπλα και πίσω από όλες αυτές τις αναπτύξεις έχασαν την αίσθηση της γειτονιάς, θα ζουν δίπλα από εμπορικά κέντρα και με τις μακριές σκιές των ψηλών κτιρίων συγκεκριμένες ώρες τoν χειμώνα να τους κρύβουν το φως και τον ήλιο από τα σπίτια τους και όλα αυτά χωρίς καμία υπερβολή.

Επίσης, τα ήδη αδειοδοτημένα ψηλά κτίρια δεν απαντούν στα προβλήματα που θα υπάρξουν στο μέλλον εξαιτίας των παγκόσμιων κλιματικών αλλαγών και της ερημοποίησης αφού πρόκειται για κτίρια που τα δομικά τους υλικά εξακολουθούν να είναι το μπετόν και το γυαλί.

Οπότε, η εισήγηση του Δήμου για την κατασκευή μιας ακόμα μεγάλης ανάπτυξης, στο παρκινγκ του εναερίου έστω και αν ο σκοπός της κατασκευής ψηλού κτιρίου θα είναι να αποδώσει πίσω εισοδήματα στο Δήμο Λεμεσού, δεν είναι ελκυστική για τους ίδιους τους Λεμεσιανούς των οποίων οι ανάγκες για δημόσιους ανοικτούς χώρους, για πλατείες, για πράσινο, δέντρα και χώρους όπου δεν επικεντρώνονται στην ανθρώπινη συναλλαγή με χρήματα «βλέπε και άλλα malls» αλλά στην ανθρώπινη επαφή μέσω των ανοιχτών χώρων, παραμένουν ανικανοποίητες στη Λεμεσό.

Η εισήγηση

• Να ετοιμαστεί μελέτη από ανεξάρτητους επιστήμονες κατά πόσο η ανέγερση ακόμα ενός ψηλού κτιρίου λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα με τους υπόλοιπους πύργους θα έχει θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των Λεμεσιανών και αυτή να παρουσιαστεί στους Λεμεσιανούς.
• Να εξεταστεί εάν τα έννομα συμφέροντα των μαγαζατόρων του εναερίου θα επηρεαστούν αρνητικά αν ανεγερθεί η μεγάλη ανάπτυξη.
• Ο ανοικτός διαγωνισμός για το χώρο του εναερίου να μην έχει περιοριστικά κριτήρια που να υποχρεώνουν τους αρχιτέκτονες να παρουσιάσουν μια μεγάλη ανάπτυξη για να συμμετέχουν στο διαγωνισμό αλλά να είναι ελεύθερος διαγωνισμός.
• Να διερευνηθεί κατά πόσο δεν χρειάζεται επενδυτής. Θα μπορούσε ο Δήμος να φορολογήσει όλους τους Δημότες ανάλογα με την εισοδηματική μας ικανότητα και ταυτόχρονα να διεκδικήσει Ευρωπαϊκά κονδύλια για χώρο δημόσιας πλατείας.
• Να ληφθεί υπόψη σε σχέση με το σχεδιασμό του χώρου του Εναερίου και την ανάγκη στάθμευσης ότι η κάθε ανάπτυξη ψηλών κτιρίων Neo,Trilogy, One, Aura που βρίσκονται κοντά στον εναέριο, δίδει πίσω στην πόλη για την αύξηση του συντελεστή δόμησης που πήρε το οποίο συνεπάγεται περισσότερα διαμερίσματα, περισσότερο ύψος και άρα τεράστιο κέρδος για την κατασκευάστρια εταιρεία, minimum 500 δημόσιους χώρους πάρκινγκ, η κάθε ανάπτυξη ξεχωριστά, άρα με ένα πρόχειρο υπολογισμό όλα αυτά τα κτίρια μαζί δίνουν τουλάχιστον 2.000 θέσεις για δημόσια στάθμευση εκτός εάν κάποιοι νομίζουν ότι θα μείνουν στα λόγια και δεν θα μας δοθούν αυτοί οι δημόσιοι χώροι στάθμευσης, γεγονός που θα ήταν σκάνδαλο. Δώσαμε από τον εθνικό μας πλούτο τον αέρα μας προφανώς θα πρέπει να πάρουμε πίσω τους χώρους στάθμευσης που συμπεριλαμβάνονται στις πολεοδομικές άδειες.
• Τη μορφή που θα μπορούσε να πάρει ο χώρος του πάρκινγκ του εναερίου θα την καθορίσουν οι προτάσεις των αρχιτεκτόνων αυτοί έχουν το πρώτο λόγο.

Για να τονίσω πόσες πολλές ιδέες μπορούν να προκύψουν από τους αρχιτέκτονες αν ο Δήμος τους αφήσει να συμμετέχουν στο διαγωνισμό χωρίς περιοριστικά Κριτήρια «ο χώρος να περιλαμβάνει μεγάλη ανάπτυξη», θέτω την ιδέα του αρχιτέκτονα φίλου μου Αλέξης Π. ο οποίος μου υπέδειξε ότι θα μπορούσε να κατασκευαστεί μια υπερυψωμένη δημόσια πλατεία και το παρκινγκ να μείνει ως έχει και άρα να μην χρειάζεται να γίνει υπόγειο πάρκινγκ, το οποίο συνεπάγεται μεγάλο κονδύλι και μέρος του χώρου του σημερινού παρκινγκ του εναερίου να γίνει αυτό που εγώ ονειρεύομαι, ένας Πολυχώρος που θα είναι το κέντρο των νέων καλλιτεχνών της Λεμεσού. Σε αυτό το χώρο ο νέος ζωγράφος που μόλις ήρθε από της σπουδές του και δεν έχει λεφτά για να δείξει τα έργα σε γκαλερί θα έχει το βήμα του ή οι ηθοποιοί θα μας παρουσιάζουν εντός της δημόσιας πλατείας τη δουλεία τους και έτσι η δημόσια πλατεία θα είναι ένας ανοικτός χώρος ψυχοθεραπείας όπου εμείς οι δημότες θα ξεφορτώνουμε για λίγο τα βαρίδια της καθημερινής μας ρουτίνας.

Όλες οι πόλεις στην καρδία τους έχουν μια δημόσια πλατεία και ο χώρος του εναερίου βρίσκεται στη καρδία της πόλης μας. Το ζητούμενο είναι να αποκτήσουμε μια Πράσινη δημόσια πλατεία για εμάς, τα παιδία μας, τους τουρίστες που μας επισκέπτονται και με όραμα να συνδεθεί η πλατεία του εναερίου με τους νέους καλλιτέχνες της πόλης.

Το βέβαιο είναι ότι δεν θέλουμε ακόμα ένα ψηλό κτίριο στο χώρο του εναερίου, στο παραλιακό μέτωπο.