Στην πορεία άρχισα να εκτιμώ το ότι στις αναρτήσεις του έβλεπα επιχειρήματα και λογική, κάτι που δεν συναντάς εύκολα στα κυπριακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάπως έτσι βρεθήκαμε να πίνουμε τον καφέ μας στη Λεμεσό (στην προ κορωνοϊού εποχή) και να μαθαίνω πως γεννήθηκε στη Νότιο Αφρική!

Χθες, ενώ ταξίδευα από το σαλόνι στην κουζίνα, μου ήρθε η ιδέα να του στείλω μερικές ερωτήσεις.

*Κεντρική φωτογραφία: Μαζί με τον πατέρα του, το 1988, στη Νότιο Αφρική - ο πατέρας του ζει ακόμα εκεί και είναι Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου

Είσαι Κύπριος που γεννήθηκες Νότιο Αφρική και μέχρι τα 30 και κάτι μοίραζες το χρόνο και τη ζωή σου ανάμεσα σε Λεμεσό και Γιοχάνεσμπουργκ. Πως τα συγκρίνεις;

Γεννήθηκα στη Νότιο Αφρική το 1974, σε μια εποχή που το να ήσουν λευκός στην Αφρική ήταν τεράστιο προτέρημα. Ο πατέρας μου, Έλληνας Κύπριος της Νοτίου Αφρικής και η μητέρα μου βέρα Λεμεσιανή. Γνωρίστηκαν σε οικογενειακό πάρτι στη Λεμεσό, όταν ο πατέρας μου είχε έρθει διακοπές στη Κύπρο για πρώτη φορά το 1973. Ήταν και οι δύο τους 20 χρονών. Παντρεύτηκαν από έρωτα μέσα σε 10 μέρες και έφυγαν μαζί για Νότιο Αφρική.

Εκεί γεννήθηκα και εγώ, ένα χρόνο μετά.

Όταν ο πατέρας μου τελείωσε τις σπουδές του, ήρθαμε πίσω οικογενειακώς. Η μάνα μου, βλέπεις, δεν μπόρεσε να μείνει μακριά από την οικογένεια της και τη Λεμεσό. Εδώ γεννήθηκε και ο αδελφός μου, ένα χρόνο μετά. Μέχρι τα 14 μου, ζήσαμε μαζί εδώ σαν οικογένεια, μέχρι που χωριστήκαμε το 1988. Ο πατέρας μου και εγώ πήγαμε στην Νότιο Αφρική, ενώ η μάνα μου και ο αδελφός μου έμειναν στην Κύπρο.

Εκεί πήγα σχολείο τότε, εν καιρώ Apartheid, σε μια χώρα που είχε τον διαχωρισμό μεταξύ ανθρώπων διαφορετικού χρώματος, γραμμένο στους νόμους τους. Πουθενά αλλού η διάκριση μεταξύ ανθρώπων δεν ήτανε γραμμένη σε νόμους.

Διαχωρισμός υπήρχε και σε άλλες χώρες όπως στην Αμερική μέχρι το 1960, αλλά ποτέ γραμμένη στους νόμους της χώρας. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά, για να μην πω σχεδόν όλα.

Για να απαντήσω στην αρχική σου ερώτηση, Ναι, είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι. Οι διαφορές είναι τεράστιες. Εκεί όλα είναι πιο μεγάλα. Τα σπίτια, τα αυτοκίνητα, οι δρόμοι, τα Mall, τα πάντα. Είναι καταπράσινα όλα και εύπορα. Υπάρχει η διαφορά μεταξύ Βορείου και Νοτίου ημισφαιρίου, η κουλτούρα είναι Αγγλοσαξονική με μεγάλες δόσεις ολλανδικής κληρονομιάς (για τους λευκούς), ενώ για τους ντόπιους Αφρικανούς οι φυλές τους είναι oi Zulu, Xhosa, Basotho (South Sotho), Bapedi (North Sotho), Venda, Tswana, Tsonga, Swazi, Khoisan, San Khoi, Khoikhkhoi and Ndebele. Υπάρχουν 11 διαφορετικές ΕΠΙΣΗΜΕΣ γλώσσες μέσα στο νέο σύνταγμα της Νοτίου Αφρικής (1994), με τα αγγλικά να είναι η πρώτη, τα Afrikaans η δεύτερη κοκ.

Μιλάς καθόλου Afrikaans; Έστω λίγες λέξεις;

Ναι μιλώ περίπου το 40% της γλώσσας και καταλαβαίνω πολύ περισσότερα. Είναι σχεδόν ολλανδικά. Τα έμαθα στο σχολείο εκεί, όταν πήγα. Το σχολικό σύστημα ήταν πολύ αυστηρό.

Έχεις βιώματα από Σαφάρι;

Κάθε φορά που ερχόταν κάποιος φίλος από την Ευρώπη να με επισκεφτεί, το πρώτο πράγμα που τον πήγαινα ήταν σε σαφάρι. Μη φανταστείτε ότι πηγαίναμε για κυνήγι. Για απλή επίσκεψη πηγαίναμε. Να δούμε τα ζώα μόνο με το τζιπ.

Πώς βίωσες την εποχή του Άπαρντχαϊντ και τι αναμνήσεις έχεις από την μετάβαση στην εποχή που το ακολούθησε;

Είναι απίστευτη η αλλαγή που έγινε εκεί από το 1990 μέχρι σήμερα. Δεν μπορεί κάποιος να την περιγράψει τόσο απλά με λίγα λόγια. Όσο ζούσε, όμως, ο Νέλσον Μαντέλα, οι άνθρωποι εκεί όλων των φυλών και χρωμάτων ήταν περισσότερο ενωμένοι μεταξύ τους από ότι είναι σήμερα που έχει πεθάνει.

Η άποψη σου για τον Μαντέλα;

Προσωπικά, τον θεωρώ, όπως όλοι βέβαια, ως τον πατέρα της νέας Νοτίου Αφρικής, τον μεγάλο ηγέτη που κατάφερε να κρατήσει τις ισορροπίες και να αποφύγει τον πόλεμο. Είχε βέβαια βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα, έπεσαν πολλά λεφτά στη χώρα από παντού αλλά ας μη ξεχνάμε τη συμβολή των λευκών στο όλο θέμα, επειδή αν δεν υπήρχε η συναίνεση των λευκών, σίγουρα τα πράγματα θα είχαν διαφορετική και πιο βίαιη τροπή.

Εγώ προσωπικά ήμουν εκεί το 1990 όταν ο Μαντέλα βγήκε από τη φυλακή μετά από 26 χρόνια και έκανε την περιβόητη πορεία προς την ελευθερία. Εκείνη τη μέρα οι λευκοί στα σπίτια τους ήταν όλοι στα όπλα και περίμεναν εντολές. Ήταν το πιο κοντινό που έχω ζήσει στο να γίνει πόλεμος. Πιο κοντά και από όταν είχαν γίνει εδώ τα γεγονότα στα Ίμια και στην Δερύνεια το 1996 (τότε ήμουν στρατιώτης εδώ).

Ένα ρατσιστικό περιστατικό που σου έκανε εντύπωση;

Είναι πολύ τραυματικές οι εμπειρίες που έζησα με τον ρατσισμό των ανθρώπων, από όλες τις πλευρές. Αν και εγώ ως «ξένος» με διαφορετική προφορά από τους άλλους τότε, είχα υποστεί κανονικό bulling από τους ΑγγλοΟλλανδούς. Τίποτα όμως δεν συγκρίνεται με το μίσος που βγάζει ο λευκός για τον μαύρο και ο μαύρος για τον λευκό. Όσοι μείνανε εκεί όμως τώρα έχουν αποδεχτεί την αλλαγή και προσπαθούν να συμβιώσουν όσο πιο αρμονικά γίνεται -παρόλο που συχνά αυτό δεν είναι εύκολο.

Πότε ήταν η τελευταία φορά που πήγες Ν. Αφρική και πως βρήκες τη σημερινή κατάσταση;

Το τελευταίο βράδυ που έζησα στη Νότιο Αφρική ήταν το κερασάκι στην τούρτα και ο λόγος που χρειαζόμουν για να κάνω το βήμα να φύγω από εκεί και να εγκατασταθώ στην Κύπρο μόνιμα.

Εκείνο το βράδυ, ενώ επέστρεφα σπίτι, πάνω σε κάτι φώτα τροχαίας, η ώρα 11 περίπου τη νύχτα, καθώς ελάττωνα ταχύτητα για να σταματήσω πρώτος και μόνος στο κόκκινο φανάρι, δύο Αφρικανοί με όπλα, περπατητοί, προσέγγισαν το αυτοκίνητο μου με δύναμη, βάλανε τα όπλα τους πάνω μου, όπλισαν και μου φώναξαν να κατέβω για να πάρουν το αυτοκίνητο μου. Δεν είχα ακόμα ακινητοποιηθεί και ενστικτωδώς πάτησα γκάζι και έφυγα με κόκκινο, χωρίς να υπολογίσω τις συνέπειες. Κανονικά σε τέτοιες περιπτώσεις σε πυροβολούν χωρίς σκέψη, αλλά μάλλον φάνηκα τυχερός. Μόλις πέρασα με κόκκινο, από πίσω μου, πέρασε από την άλλη κατεύθυνση με πράσινο ένα αυτοκίνητο με 120 χλμ/ώρα που αν ήταν για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου θα με χτυπούσε στο πλάι με δύναμη. Φάνηκα δύο φορές τυχερός.

Με άλλα λόγια αν δεν πήγαινα από το Carjacking θα πήγαινα από φοβερό τροχαίο.

Έτσι, αφού πέρασα το αρχικό σοκ και μετά από 22 χρόνια που πηγαινοερχόμουν από Κύπρο-Νότιο Αφρική και πίσω πάλι, το 2006 αποφάσισα να εγκατασταθώ μόνιμα στην Κύπρο. Ο πατέρας μου ζει ακόμα εκεί, όπως και πολλοί φίλοι μου, με τους οποίους διατηρώ επαφή μέσω των social media, έτσι ξέρω ακριβώς πως είναι τα πράγματα σήμερα εκεί. Δύσκολα πολύ.

Στατιστικά, μόνο στο Γιοχάνεσμπουργκ υπάρχουν 58 φόνοι την ημέρα -και αυτοί είναι οι καταγεγραμμένοι.

Οι Κύπριοι είμαστε κατά τη γνώμη σου ρατσιστές και σε τι βαθμό;

Ο Κύπριος είναι ρατσιστής όταν είναι απομονωμένος κάπου και φοβάται. Όταν όμως ταξιδεύει ή βρίσκεται κάπου με καλή παρέα, ο Κύπριος είναι ο πιο φιλόξενος άνθρωπος.

Με απόλυτη ειλικρίνεια, πόσο τοις εκατό θα έλεγες ότι εσύ είσαι ρατσιστής;

Είμαστε όλοι άνθρωποι στο τέλος της ημέρας και ο καθένας ίσως έχει τις προκαταλήψεις του.

Ποια η σχέση σου με τη μουσική;

Υπήρξα επαγγελματίας τραγουδιστής για περίπου 20 χρόνια on and off. Μέσω του επαγγέλματος αυτού κατάφερα να ταξιδέψω και να ζήσω ξεχωριστές στιγμές. Βέβαια, έχω κάνει κι άλλες δουλειές. Εργάστηκα στον τομέα της εστίασης και είχα δικές μου επιχειρήσεις, όπως εστιατόριο στην Νότιο Αφρική, Cafe, Bar και φοιτητικό club στη Λεμεσό, αλλά και μια μικρή υπεραγορά.

Με το ποδόσφαιρο;

Είμαι φαν του Αγγλικού και του Ιταλικού ποδοσφαίρου. Με το Κυπριακό ποδόσφαιρο σταμάτησα να ασχολούμαι εδώ και κάποια χρόνια, παρόλο που αγαπώ και στηρίζω τον Απόλλωνα.

Βλέπω αναρτήσεις σου στο φέησμπουκ και αρκετές εμπεριέχουν έντονη κοινωνική κριτική. Πώς θα χαρακτήριζες τους Κύπριους όσον αφορά τη σχέση τους με θεωρίες συνωμοσίας που είναι και της μόδας αυτή την εποχή;

Ναι, πολλές φορές, αυθόρμητα μου έρχεται και γράφω διάφορα στο Facebook. Κάποιοι συμφωνούν και άλλοι ενοχλούνται. Προσπαθώ πάντα να έχω σφαιρική εικόνα ή άποψη και ποτέ να μην είμαι απόλυτος. Δυστυχώς, ο άνθρωπος αρέσκεται στο να πιστεύει σε θεωρίες συνομωσίας. Έχω μελετήσει πολλές από αυτές και οι περισσότερες είναι εύκολο να διαψευσθούν. Η μόνη που ίσως να με προβληματίζει λίγο, είναι αυτή της 11ης Σεπτεμβρίου. Καμία άλλη.

Μιας και online μάθηση μπήκε για τα καλά στη ζωή μας αυτή την περίοδο, δεν θα μπορούσα να μη σε ρωτήσω για το ηλεκτρονικό φροντιστήριο που δημιούργησες με τη σύζυγό σου ενάμιση χρόνο πριν. Πώς προέκυψε η ιδέα και τη απήχηση έχει η προσπάθειά σας;

Πριν περίπου ενάμιση χρόνο η σύζυγός μου και εγώ αποφασίσαμε να κάνουμε το πρώτο online φροντιστήριο στην Κύπρο. Μετά από 17 χρόνια που διδάσκει, είπαμε γιατί δεν γράφουμε τα μαθήματα σε βίντεο για να τα έχουν τα παιδιά μας όποτε θέλουν και έτσι το κόστος να είναι πολύ χαμηλότερο; Κι αυτό ακριβώς κάναμε. Δημιουργήσαμε την ομάδα μας, με τις καθηγήτριες και τους καθηγητές μας, με τους τεχνικούς μας, τους developers, web designers κτλ και ανεβάσαμε ένα κανονικότατο φροντιστήριο στον «αέρα» του διαδικτύου, στη διάθεση του οποιουδήποτε, και ανά πάσα στιγμή ο μαθητής μπορεί να πάει πίσω για να ξαναδεί τις ασκήσεις όσες φορές θέλει. Έτσι, δεν χωράνε και πολλές απορίες. Μπορείς όμως αν θέλεις να στείλεις και μήνυμα στην καθηγήτρια, το οποίο θα απαντηθεί εντός της ημέρας.

Πόσο διαφορετικός και αλλαγμένος πιστεύεις θα είναι ο κόσμος μας στη μετά κορωνοϊό εποχή;

Η αλήθεια είναι ότι αλλάζουν πολύ τα πράγματα. Αρκετός κόσμος μπορεί να συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι, θα είμαστε πιο προσεκτικοί σε θέματα προσωπικής υγιεινής κτλ. Θα εκτιμήσουμε και πολλά που θεωρούσαμε δεδομένα.

Τι ανυπομονείς να κάνεις μόλις τελειώσει η καραντίνα;

Θέλω να βγω έξω με τους φίλους μου, παραθαλάσσια, να φάμε, να πιούμε, με τα παιδιά να παίζουν γύρω μας και να γελάσουμε με όσα βιώσαμε σε αυτή την τόσο ασυνήθιστη εμπειρία που μας έλαχε να ζήσουμε.