Η διάλεκτος στα χωριά της Κάτω Ιταλίας και η σύνδεσή τους με τα κυπριακά
Ένα πολύ ενδιαφέρον project του Λώρη Λυσιώτη.
Τετάρτη 20 Μαΐου 2020
2
λεπτά
Κύπριος, που ζει στο Λονδίνο, ο Λώρης Λυσιώτης τρέφει μία έντονη αγάπη για τη μελέτη της γλώσσας και των πολιτικών της. «Είμαι Κύπριος αλλά ζω στο Λονδίνο. Έχω σπουδάσει πολιτική επιστήμη και έχω έντονο ενδιαφέρον για τη γλωσσική πολυμορφία, τις γλωσσικές πολιτικές και τη διδασκαλία μη τυποποιημένων. Παρά το γεγονός ότι γνωρίζω την ύπαρξη του Griko και του Greko, δεν μπόρεσα να βρω πολύ υλικό ή πηγές σχετικά. Το 2018 είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω ένα εισαγωγικό μάθημα Greko που πραγματοποιήθηκε από το M-Olimpia Squillaci. Μια πρωτοβουλία που με έκανε να ανακαλύψω τις προσπάθειες και τις πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν για τη διατήρηση και τη διδασκαλία της διαλέκτου. Ως μητρικός ομιλητής της κυπριακής ελληνικής γλώσσας, το βρήκα συναρπαστικό να ανακαλύπτω τις ομοιότητες μεταξύ του Γκρέκο και του Γκρίκο και της μητρικής μου γλώσσας τόσο γλωσσικά όσο και από πλευράς γλωσσικών πολιτικών, όσο και το (κοινό) στόχο της συνεργασίας για την προώθηση της διδασκαλίας των ποικιλιών μας».
Γι’ αυτό αποφάσισε να δημιουργήσει ένα γλωσσικό συγκριτικό πίνακα μεταξύ των τριών διαλέκτων (griko, greko, κυπριακών) και της κοινής νεοελληνικής σε μία προσπάθεια να ανακαλύψει τις ομοιότητες και τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ Greko, Griko, Κυπριακής και Νεοελληνικών.
Για τον Greko και τον Griko, η πρόταση για κοινή ορθογραφική ομαλοποίηση, ένα έργο που ετοίμασαν οι ακτιβιστές Gianlorenzo Vacca, Francesco Malafarina και Freedom CalHike Pentimalli εντός του προγράμματος Minority Languages, Major Opportunities, μπορεί να επιτρέψει την ανάπτυξη ενός τυπικού σχεδίου μελέτης, ταυτόχρονα να προωθήσει την ανταλλαγή γλωσσών μεταξύ των δύο κοινοτήτων και άλλων ελληνοφώνων πραγματικοτήτων.
Σημειώσεις επί της μεταγραφής: Το γράφημα ⟨j⟩ απευθύνεται στο προσεγγιστικό σύμφωνο [j] στο Γραίκο και στο Γρίκο, ενώ στο φθόγγο [ʝ] στα Κυπριακά και στα Νέα Ελληνικά. Το γράμμα ψ δεν προφέρεται πια [ps] στις ελληνικές διαλέκτους της Κάτω Ιταλίας και εξαρτάται από την διατοπική παραλλαγή: Γραίκο = [ʦ] και [sp]; Γρίκο = [fs] ή [sː], [ʦ] και [ʃː].
*Λόγω της έλλειψης χώρου στον πίνακα αναφέρεται απλώς η προφορά του χωριού Μαρτάνο [fs] με λατινικούς χαρακτήρες.
Σημειώσεις για τη μεταγραφή: · Το grapheme⟨j⟩ αντιπροσωπεύει ένα κατά προσέγγιση [j] στο Greko και το Griko και τον ήχο [ī] στα κυπριακά και στην StandardModernGre · Το γράμμα ψ δεν προφέρεται πλέον [ps] στα νότια ιταλικά και υπόκειται σε διατοπική διακύμανση: Γκρέκο = [] και [sp]; Griko = [fs] ή [sī], [] και [
*Λόγω της έλλειψης χώρου για το λατινικό αλφάβητο υποδεικνύουμε μόνο την προφορά του Μαρτάνο [fs].