Μίλα μου
«Σαν την Κύπρο εν έσιει»
Σε ένα event της παροικίας, τον πλησίασε ένας ηλικιωμένος και του ζήτησε να παίξει «Το ψωμί της ξενιτιάς» του Στέλιου Καζαντζίδη. Στον στίχο «κλέφτρα ξενιτιά τα παλληκάρια κλέβεις, μάγισσα κακιά με τα λεφτά μαγεύεις», η φωνή του έσπασε και τα μάτια του βούρκωσαν.
Ο Σταύρος Γρηγορίου τους τελευταίους μήνες τραγουδά σε ελληνικό εστιατόριο, στην Αμερική, εκεί όπου έχει μετακομίσει εδώ και έναν χρόνο.
Γεννήθηκε στη Λευκωσία, μεγάλωσε στο Καϊμακλί και τον τελευταίο χρόνο ζει και εργάζεται στο Σικάγο. Το μουσικό του ταξίδι, που ξεκίνησε από τα σοκάκια του Καϊμακλίου, όταν ο αδερφός του έφερε στο σπίτι μια κιθάρα, συνεχίζεται τώρα, κάπως αλλιώτικα, στην Αμερική.
Πριν φύγει για το εξωτερικό, εμφανιζόταν σε διάφορα μέρη σε ολόκληρο το νησί, τραγουδώντας και παίζοντας κιθάρα. Στην ξενιτιά, δεν βιοπορίζεται αποκλειστικά από τη μουσική, αλλά δεν το βάζει κάτω. Κυνηγά το όνειρό του και πολλές φορές, όπως μάς λέει, μένει ξύπνιος μέχρι το πρωί, όχι γιατί τον πιέζει ο ανταγωνισμός, αλλά γιατί η μουσική που ζει μέσα του, έχει ανάγκη να εκφραστεί.
Τον ρωτήσαμε διάφορα και μας εξομολογήθηκε, μεταξύ άλλων, ότι η ξενιτιά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Μας είπε, ακόμη, μεταξύ σοβαρού και αστείου, ότι σαν την Κύπρο εν έσιει και πως ο Κυπραίος εν Κυπραίος όπου κι αν βρίσκεται. Νιώθει, εντούτοις, ευγνώμων που οι άνθρωποι αυτοί, Έλληνες και Κύπριοι της παροικίας, τον «αγκάλιασαν», δίνοντάς του την ευκαιρία να παίζει μουσική σε ένα ελληνικό εστιατόριο. Αυτό (και άλλα πολλά) κάνουν εν τέλει το ψωμί της ξενιτιάς λιγότερο πικρό.
Περνώ τα βράδια μου γράφοντας στίχους και ηχογραφώντας μουσική. Κάποιες φορές μένω ξύπνιος μέχρι το πρωί, όχι γιατί με πιέζει ο ανταγωνισμός, αλλά γιατί η μουσική που ζει μέσα μου, χρειάζεται να εκφραστεί, αλλιώς θα χαθεί και μαζί με αυτήν και ο εαυτός μου.
Πότε έφτασες στην Αμερική;
Έφτασα στην Αμερική στις 25 Ιουλίου 2019. Τώρα που το σκέφτομαι, δεν μπορώ να πιστέψω πόσο γρήγορα πέρασε αυτός ο χρόνος.
Γιατί επέλεξες να φύγεις από την Κύπρο;
Όταν παντρεύτηκα τη σύζυγό μου, η οποία είναι Αμερικανίδα, αποφασίσαμε ότι κάποια στιγμή θα μεταναστεύαμε στην Αμερική, όπου υπάρχουν πολλές ευκαιρίες, για να χτίσουμε μια καινούργια ζωή. Μείναμε στην Κύπρο για έξι χρόνια πριν πάρουμε την απόφαση να μεταναστεύσουμε. Μπορώ να πω, ζώντας πλέον έναν χρόνο στο εξωτερικό, ότι σαν την Κύπρον εν έσιει!
Πού ζεις στην Αμερική; Τι βλέπεις από το παράθυρο του σπιτιού σου;
Ζω στο Riverside, σε μια μικρή πόλη λίγο έξω από το Σικάγο, μακριά από τον θόρυβο της πόλης. Το Σικάγο είναι πανέμορφο τη μέρα, αλλά ιδιαίτερα τη νύχτα, με τους φωτισμένους ουρανοξύστες. Το παράθυρό μου έχει θέα, όπως συνηθίζεται εδώ, το παράθυρο του γείτονα του διπλανού κτηρίου! Οι μεγαλουπόλεις και τα περίχωρά τους είναι τόσο πυκνοκατοικημένα που, αν είσαι τυχερός, θα έχεις θέα τη λεωφόρο αντί για τον γείτονα.
Πώς είναι η νέα καθημερινότητά σου;
Ζω μια απλή και λιτή ζωή. Ξυπνάω το πρωί, βλέπω την οικογένειά μου και φεύγω για δουλειά. Όταν γυρίσω στο σπίτι, η πρώτη μου έγνοια είναι να περάσω χρόνο με την οικογένειά μου. Μόλις κοιμηθούν τα παιδιά, όμως, αρχίζει η πραγματική δουλειά. Η Αμερική είναι γεμάτη ευκαιρίες γι’ αυτούς που δεν επαναπαύονται. Ο ανταγωνισμός εδώ είναι τεράστιος και πρέπει να είσαι συνεχώς σε εγρήγορση, κυνηγώντας τα όνειρά σου. Έτσι κι εγώ περνώ τα βράδια μου, γράφοντας στίχους και ηχογραφώντας μουσική. Κάποιες φορές μένω ξύπνιος μέχρι το πρωί, όχι γιατί με πιέζει ο ανταγωνισμός, αλλά γιατί η μουσική που ζει μέσα μου, χρειάζεται να εκφραστεί, αλλιώς θα χαθεί και μαζί με αυτήν και ο εαυτός μου.
Τι σου αρέσει να κάνεις στην Αμερική; Τι σου λείπει από την Κύπρο;
Η περιοχή, όπου ζω, πήρε την ονομασία της από τον ποταμό που τη διατρέχει. Όταν δεν δουλεύω, μού αρέσει να περπατώ με την οικογένειά μου στις όχθες του και να απολαμβάνω τη φύση. Εκεί, μπορείς να δεις ελάφια να περπατούν, αετούς να πετούν πάνω απ’ το κεφάλι σου και να ακούσεις το νερό να τρέχει, χαλαρώνοντας από το άγχος της καθημερινότητας. Όλο αυτό είναι, επίσης, πηγή έμπνευσης για μένα, αλλά και για πολλούς άλλους καλλιτέχνες, ζωγράφους, φωτογράφους, μουσικούς.
Η Κύπρος, βέβαια, μού λείπει κάθε μέρα. Μου λείπουν οι γονείς μου, τα αδέρφια μου, οι φίλοι μου και τα μέρη που σύχναζα. Επίσης, μου λείπει το φαγητό. Ναι, υπάρχουν ελληνικά και κυπριακά εστιατόρια και υπεραγορές, αλλά δεν είναι το ίδιο. Πριν από λίγες μέρες, για να καταλάβεις, ζήτησα από τη μάνα μου τη συνταγή για τα κουπέπια και τα μακαρόνια του φούρνου. Παρήγγειλα και φουκού, αλλά λόγω του κορωνοϊού δεν μπορούν ακόμη να μου τη στείλουν. Το αμερικάνικο grill είναι καλό, αλλά πώς θα κάμω σούβλαν τζειπάνω;
Πώς βιώσατε την περίοδο του lockdown;
Το lockdown ευτυχώς δεν ήταν τόσο αυστηρό. Ο κόσμος μπορούσε να βγει έξω για περπάτημα, τηρώντας πάντα τους κανόνες του social distancing, και δεν υπήρξε περιορισμός στο σπίτι. Αυτοί που χτυπήθηκαν σκληρά, όμως, ήταν τα άτομα που εργάζονταν σε εστιατόρια, bαrs, κομμωτήρια και καταστήματα, εκτός από υπεραγορές.
Η Κύπρος μού λείπει κάθε μέρα. Μου λείπουν οι γονείς μου, τα αδέρφια μου, οι φίλοι μου και τα μέρη που σύχναζα. Επίσης, μου λείπει το φαγητό!
Η περίοδος αυτή ήταν για σένα «γόνιμη» μουσικά;
Η μετανάστευση, όπως και κάθε αλλαγή, έχει τα θετικά, αλλά και τα αρνητικά της. Στην Κύπρο είχα την τύχη να συνεργαστώ με πολλούς μουσικούς και έπαιζα μουσική αρκετές φορές την εβδομάδα, ενίοτε και καθημερινά. Όταν έφτασα στην Αμερική, δεν ήξερα κανέναν και έτσι έπρεπε να ξεκινήσω από το μηδέν. Σε πρώτη φάση αυτό μού στοίχισε, γιατί δεν μπορούσα να κάνω αυτό που αγαπώ. Το θετικό, όμως, ήταν ότι μου δόθηκε ο χρόνος που χρειαζόμουν, για να προωθήσω τη δική μου μουσική. Έτσι, λίγους μήνες μετά ανακοίνωσα την προβολή του πρώτου μου μίνι δίσκου με την ονομασία «In A Drop», που περιλαμβάνει τρία τραγούδια σε δικούς μου στίχους και μουσική. Η παραγωγή είναι του πολυτάλαντου φίλου μου, μουσικού και παραγωγού, Γιώργου Σόλωνος.
Στο Σικάγο βιοπορίζεσαι αποκλειστικά από τη μουσική; Αν όχι, τι άλλο κάνεις;
Το Σικάγο είναι μια πόλη, στην οποία το κάθε είδος μουσικής έχει τη δική του σκηνή να εκφραστεί. Ως καινούργιο πρόσωπο στην τοπική μουσική σκηνή, ο αρχικός στόχος είναι να με γνωρίσει ο κόσμος, να με ακούσει και στη συνέχεια, αν τους αρέσω, να ξεκινήσω να παίζω τακτικά. Στην Αμερική, για να επιβιώσει κάποιος καλλιτέχνης, είναι απαραίτητο να έχει μια δουλειά που να τον συντηρεί, μέχρι να γίνει γνωστός και να είναι σε θέση να ζει αποκλειστικά από την τέχνη του. Έτσι κι εγώ, τα πρωινά δουλεύω σε μια εταιρεία που ενοικιάζει αποθήκες, τα γνωστά storage.
Τα βράδια ψάχνω για bars που έχουν open mics και πάω με την κιθάρα μου, για να δείξω τι έχω να προσφέρω. Ευτυχώς μέχρι τώρα έλαβα θετικά σχόλια και κάποια μέρη μού έκαναν πρόταση να παίζω μουσική ως το main act. Επίσης, μόλις έφθασα στο Σικάγο, ήρθα σε επαφή με τους Έλληνες και Κύπριους της παροικίας, οι οποίοι με υποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες και αυτό είναι κάτι, για το οποίο θα είμαι πάντα ευγνώμων. Με βοήθησαν να σταθώ στα πόδια μου πολύ πιο γρήγορα, δίνοντάς μου την ευκαιρία να παίζω μουσική σε ένα ελληνικό εστιατόριο.
Πόσο συχνά παίζεις; Σε τι μέρη;
Στην παρούσα φάση παίζω σταθερά, κάθε Παρασκευή και Σάββατο, σε ένα ελληνικό εστιατόριο και όποτε με καλέσουν σε ένα από τα μπαράκια που έχω παίξει πριν, συνήθως 2-3 φορές τον μήνα. Σε αυτά παίζω αγγλικό ρεπερτόριο. Στο μεταξύ, συνεχίζω να ψάχνω για νέα μέρη, ώστε να με μάθει περισσότερος κόσμος.
Το αμερικάνικο grill είναι καλό, αλλά πώς θα κάμω σούβλαν τζειπάνω;
Πώς είναι να παίζεις μουσική στους Έλληνες-Κύπριους της διασποράς;
Πριν από λίγο καιρό, ήμουν καλεσμένος σε ένα χριστουγεννιάτικο event οργανωμένο από την ελληνική κοινότητα, για να παίξω και να τραγουδήσω. Κάποια στιγμή, ένας ηλικιωμένος ήρθε κοντά μου και μου ζήτησε να παίξω «Το ψωμί της ξενιτιάς» του Στέλιου Καζαντζίδη. Ξεκίνησα να τραγουδώ και πριν το καταλάβω, στον στίχο «κλέφτρα ξενιτιά τα παλληκάρια κλέβεις, μάγισσα κακιά με τα λεφτά μαγεύεις», η φωνή μου άρχισε να τρέμει και τα μάτια μου βούρκωσαν.
Τι χαρακτηρίζει τους Κύπριους της διασποράς που δεν το έχουν οι Κύπριοι της Κύπρου;
Αυτό που μου έκανε εντύπωση με τους Κύπριους της διασποράς είναι το γεγονός ότι αλληλοβοηθούνται. Μόλις μάθουν ότι ένας Κύπριος μετανάστευσε στην Αμερική τον υποδέχονται και κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους, για να τον βοηθήσουν να εγκατασταθεί και να προσαρμοστεί.
Τι (ρεζιλίκια) κάνουν όταν βγουν οι της διασποράς που δεν το συναντάς στα μαγαζιά στην Κύπρο;
Ο Κυπραίος εν Κυπραίος είτε είναι στην Κύπρο είτε στην Αμερική. Διασκέδαση, ποτό και φαγητό. Στο σύντομο διάστημα της παραμονής μου στην Αμερική, δεν έχω δει κάτι διαφορετικό. Ακόμη τουλάχιστον.
Τα βράδια ψάχνω για bars που έχουν open mics και πάω εκεί με την κιθάρα μου, για να δείξω τι έχω να προσφέρω. Ευτυχώς, μέχρι τώρα έλαβα θετικά σχόλια και κάποια μέρη μού έκαναν πρόταση να παίζω μουσική ως το main act.
Είναι εύκολο για έναν Κύπριο μουσικό να αναγνωριστεί ως καλλιτέχνης στο εξωτερικό;
Γενικά δεν αρέσκομαι να βάζω περιορισμούς ή εμπόδια. Θεωρώ πως ένας Κύπριος μουσικός έχει τις ίδιες πιθανότητες όσες έχει και ο ντόπιος, για να αναγνωριστεί και να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Πιστεύω πως η αγάπη για την τέχνη, η αφοσίωση και η συνεχής δουλειά, στο τέλος ανταμείβονται, ανεξαρτήτως υπηκοότητας. Αυτό είναι ίσως και το πλεονέκτημά της Αμερικής.
Έχεις επιχειρήσει να κάνεις μουσικές συνεργασίες με ντόπιους καλλιτέχνες; Και αν ναι, τι αποτέλεσμα προέκυψε;
Ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο σε κάθε επάγγελμα είναι οι γνωριμίες. Όσο περισσότερο κόσμο ξέρεις, τόσο περισσότερο αυξάνονται και οι πιθανότητες για συνεργασίες και δουλειές. Γι’ αυτό κι εγώ χρησιμοποιώ τα open mics, για να γνωρίζω ανθρώπους. Έχω ανταλλάξει τηλέφωνα με μουσικούς, βρεθήκαμε για πρόβες και αυτό οδήγησε σε κάποιες μεμονωμένες συνεργασίες.
Τι όνειρα/στόχους έχεις για το μέλλον;
Το όνειρό μου είναι να ταξιδέψω σε ολόκληρη την Αμερική, παίζοντας τη μουσική μου και να γίνω γνωστός στον χώρο. Γράφω και ηχογραφώ καινούργια τραγούδια, τα οποία θα είναι έτοιμα για ακρόαση πολύ σύντομα. Ο απώτερός μου στόχος είναι να γίνω παράδειγμα προς μίμηση για τα παιδιά μου. Θέλω να ξέρουν ότι έχουν τη δυνατότητα να επιτύχουν σε ό,τι κι αν επιλέξουν να κάνουν και θέλω η απόδειξη γι’ αυτό να είμαι εγώ. So stay tuned for more!