Της Άννας-Μαρίας Ευτυχίου


Το 2022 έχει καθοριστική σημασία για τους νέους σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει ονομαστεί «Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας», θέλοντας η Ευρωπαϊκή Ένωση με αυτόν τον τρόπο να στηρίξει τη γενιά που έκανε τις μεγαλύτερες θυσίες κατά τη διάρκεια της πανδημίας, προσφέροντάς της περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες για το μέλλον.

Ο πλανήτης και το περιβάλλον μας είναι ένα από τα θέματα που απασχόλησαν και συνεχίζουν να απασχολούν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους νέους.

Η βιοποικιλότητα είναι ζωτική για την προστασία της ανθρώπινης υγείας, αλλά και την υποστήριξη της οικονομίας. Ωστόσο, μειώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς, αφού, σύμφωνα με τους επιστήμονες, περίπου 200 είδη εξαφανίζονται κάθε μέρα.

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν δεσμευτεί να θέσουν τη βιοποικιλότητα σε τροχιά ανάκαμψης έως το 2030. Με τη στρατηγική τής ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, δεσμεύτηκαν να δημιουργήσουν ένα δίκτυο ορθά διαχειριζόμενων προστατευόμενων περιοχών, οι οποίες θα αποτελούν τουλάχιστον το 30% της χερσαίας έκτασης και της θαλάσσιας περιοχής της ΕΕ. Η στρατηγική αυτή είναι σημαντικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Η CITY θα παρουσιάζει κάθε εβδομάδα σειρά συνεντεύξεων με νέους για θέματα που αφορούν τους ίδιους, το περιβάλλον και την κοινωνία που ζουν και σχετίζονται με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Στη συνέντευξη που ακολουθεί η Λειτουργός προγραμμάτων της οργάνωσης «Φίλοι της Γης Κύπρου», Σάρα Μαρίζα Βρυωνίδη, μάς περιγράφει με τη ματιά μιας νέας γυναίκας που εμπλέκεται με τα θέματα της Ευρώπης και του Περιβάλλοντος πώς τα αντιλαμβάνεται και ποιες είναι οι εμπειρίες της.

Νέοι και Περιβάλλον. Πόσο κοντά και πόσο μακριά είμαστε από αυτό;

Επί χρόνια, ειδικοί επιστήμονες, περιβαλλοντικές οργανώσεις, ακτιβιστές/ριες προσπαθούν να ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης γύρω από το θέμα της κλιματικής αλλαγής, το οποίο γίνεται όλο και πιο πιεστικό και απειλεί την επιβίωση του πλανήτη κάθε λεπτό που περνάει και συνεχίζεται το business as usual. Και όμως, οι νέοι και οι νέες είναι αυτ@ που κατόρθωσαν να βάλουν στο στόμα και στο μυαλό των περισσοτέρων τις λέξεις κλιματική κρίση. Μέσα σε λίγους μήνες, με τη βοήθεια οριζόντιων τρόπων οργάνωσης και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, η νεολαία που βρέθηκε κατά εκατοντάδες χιλιάδες στους δρόμους των περισσότερων μεγάλων πόλεων του πλανήτη κατάφερε να αφυπνίσει την κοινωνία.

Επιπλέον, η σταδιακή αύξηση του αριθμού των ατόμων, κυρίως νέων που επιλέγουν συνειδητά να μειώσουν τη κατανάλωση κρέατος συμβάλλοντας στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματός τους, είναι ενδεικτική της σημασίας που αποδίδεται στα ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος. Για αυτούς και για άλλους πολλούς λόγους θα έλεγα πως οι νέοι και νέες είναι κοντά στο περιβάλλον, έχοντας καλλιεργήσει αυτό που ονομάζουμε «ενσυναίσθηση» προς αυτό και όλα τα όντα.


Πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή των νέων σε ευρωπαϊκά προγράμματα και οργανισμούς; Υπάρχει ενδιαφέρον, αλλά και κενές θέσεις συμμετοχής;

Η ενεργός πολιτική και κοινωνική συμμετοχή των νέων είναι εξαιρετικά σημαντική ειδικά, αλλά και γενικά στην εξέλιξη της κοινωνίας. Συγκεκριμένα για το περιβάλλον και μέσα από την εμπειρία μου στην περιβαλλοντική οργάνωση «Φίλοι της Γης Κύπρου» παρατηρούμε μεγάλο ενδιαφέρον από νέα άτομα που θέλουν να συμμετέχουν είτε μια φορά είτε συστηματικά, ως μέλη, στις δράσεις μας. Παρατηρούμε επίσης, ότι λόγω του μεγάλου αριθμού οργανώσεων και ομάδων που ασχολούνται με το περιβάλλον, οι νέ@ έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν και να ενταχθούν με το τρόπο που θέλουν, στο επίπεδο που θέλουν.


Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης δίνει την ευκαιρία να ακουστούν οι φωνές όλων των Ευρωπαίων. Πιστεύεις ότι η ψηφιακή πλατφόρμα της Διάσκεψης έδωσε αυτήν την ευκαιρία;

Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης είναι μια μοναδική ευκαιρία για τους πολίτες της ΕΕ να εκφράσουν τις πόλεις τους και να συζητήσουν για το μέλλον της Ευρώπης. Θεωρώ πως σε εθνικό επίπεδο, δεν έγιναν τα κατάλληλα βήματα για επικοινωνία και προώθηση της ψηφιακής πλατφόρμας, ειδικά στους νέους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, γεγονός που φαίνεται και από τον όγκο συνεισφορών ανά χώρα (αναλογικά με τους κατοίκους της κάθε χώρας) όπου η Κύπρος βρίσκεται λίγο πιο κάτω από τη μέση, σύμφωνα με το σχετικό γράφημα.

Οι συστάσεις από τους πολίτες της ΕΕ είναι ένας τεράστιος όγκος πληροφοριών και για μένα παραμένουν ακόμα τα ερωτήματα τού εάν και πώς θα καταφέρουν οι αρμόδιοι στην ΕΕ να κωδικοποιήσουν όλη αυτή την πληροφορία. Ο ρόλος των πολιτών όμως, δεν σταματά με το κλείσιμο της πλατφόρμας και την παρουσίαση της τελικής έκθεσης. Οι πολίτες και τα κράτη μέλη πρέπει να παρακολουθούν στενά την εξέλιξη των προτάσεων που πρόκειται να προκύψουν από τη συλλογή πληροφοριών μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας και να πιέζουν συνεχώς για την αποτελεσματική εφαρμογή των αλλαγών που θέλουν, ώστε οι λύσεις να έρχονται από τη βάση προς τη κορυφή.

Εσύ τι αλλαγές θα ήθελες να δεις στην κοινωνία και ποιοι θα ήθελες να αναλάβουν δράση γι’ αυτές;

Θα ήθελα οι κυβερνήσεις να αναγνωρίσουν τις φωνές των νέων και να ακούσουν πραγματικά τι λέμε. Να εφαρμόζονται όλες οι διαδικασίες με διαφάνεια και συμμετοχικότητα από τους πολίτες. Ταυτόχρονα, θα ήθελα να δω τις επιχειρήσεις να αναλαμβάνουν τις δικές τους ευθύνες για τις επιβλαβείς προς το περιβάλλον δράσεις τους. Αν εμείς ως καταναλωτές δείξουμε ότι θέλουμε να αλλάξει ο τρόπος, με τον οποίο κατασκευάζονται τα προϊόντα μας, τότε οι επιχειρήσεις θα πρέπει να μας ακούσουν και να αλλάξουν ουσιαστικά. Είναι καιρός να απαλλαγούμε από την εξάρτησή μας σε ορυκτά καύσιμα και να στραφούμε σε παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Θα ήθελα επίσης, να δω δράσεις σε τοπικό επίπεδο. Κοινότητες και πολίτες να δουλεύουν μαζί σε αρμονία και να αναλαμβάνουν νέες πράσινες πρωτοβουλίες.

Θα ήθελα οι άνθρωποι να αντιληφθούν ότι η κλιματική κρίση δεν αφορά μόνο τις καιρικές συνθήκες και το περιβάλλον. Πρόκειται για μια κρίση δικαιοσύνης. Η κρίση αυτή αλληλοσυνδέεται με άλλες κρίσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα αυτήν τη στιγμή και η αντιμετώπισή της επιβάλλει ριζικές αλλαγές σε όλες τις δομές.

Ποιο είναι κατά την άποψή σου το σημαντικότερο πρόβλημα που ταλανίζει τους νέους Ευρωπαίους σήμερα;

Αυτή η ερώτηση ομολογώ με διχάζει αρκετά. Τα θέματα που θεωρώ πως ταλανίζουν τους νέους και νέες της Ευρώπης σήμερα είναι η διαταραχή της ψυχικής τους υγείας και ισορροπίας, λόγω της ανησυχίας για το μέλλον τους, ό,τι κι αν αυτό σημαίνει για τον καθένα και την καθεμία. Ίσως να είναι η ανησυχία για τον πλανήτη, η ανησυχία για κοινωνική αποδοχή ή για τους γρήγορους ρυθμούς της ζωή τους. Όλα αυτά αντιπαρέρχονται μιας σειράς προνομίων που εγώ και άλλ@ νε@ έχουμε, στην Κύπρο και στην Ευρώπη. Αντιλαμβάνομαι όμως ότι για άλλα άτομα χωρίς αυτά τα προνόμια η απάντηση θα ήταν εντελώς διαφορετική και ίσως να είχε κατεύθυνση οικονομικής ευημερίας ή προσωπικής ανέλιξης σε θέματα καριέρας ή ακόμα και κάλυψης βασικών καθημερινών αναγκών.


Τι σε εμπνέει να συνεχίζεις;

Αυτό που με εμπνέει να συνεχίσω είναι να ξέρω ότι δεν είμαι μόνη μου. Γνωρίζοντας ότι στο μικρό μου συννεφάκι βρίσκονται δίπλα μου άτομα με τις κατάλληλες γνώσεις και εμπειρίες για την προστασία του πλανήτη και των ανθρώπων, ξυπνάει μέσα μου ελπίδα για να συνεχίσω. Ο κάθε ένας και η κάθε μια από εμάς έχει σημαντικότατο ρόλο στην κοινωνία, αρκεί μόνο να το αντιληφθεί και να προσπαθεί για ένα καλύτερο μέλλον για όλ@.