Οι υγειονομικές αρχές της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης έχουν εντοπίσει δεκάδες ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα της λεγόμενης «ευλογιάς των πιθήκων» από τις αρχές Μαΐου, προκαλώντας ανησυχία ότι η ασθένεια που ενδημεί σε περιοχές της Αφρικής, εξαπλώνεται.

Ο Καναδάς ήταν η τελευταία χώρα που ανέφερε ότι διερευνά περισσότερα από δώδεκα ύποπτα κρούσματα, αφού η Ισπανία και η Πορτογαλία εντόπισαν περισσότερα από 40 πιθανά και επιβεβαιωμένα κρούσματα.

Η Βρετανία έχει επιβεβαιώσει εννέα κρούσματα από τις 6 Μαΐου και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβεβαίωσαν το πρώτο την Τετάρτη, λέγοντας ότι ένας άνδρας στην ανατολική πολιτεία της Μασαχουσέτης είχε βρεθεί θετικός στον ιό μετά από επίσκεψη στον Καναδά.

Οι πορτογαλικές υγειονομικές αρχές επιβεβαίωσαν την Τετάρτη πέντε κρούσματα, ενώ διευρευνούν επίσης 15 ύποπτα περιστατικά. Όλα τα ύποπτα περιστατικά στην Πορτογαλία αφορούν άνδρες, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι νέοι, όπως ανέφεραν οι αρχές. Έχουν δερματικές βλάβες και αναφέρθηκε ότι είναι σε σταθερή κατάσταση. Οι αρχές δεν είπαν εάν οι άνδρες είχαν ιστορικό ταξιδιού στην Αφρική ή τυχόν διασυνδέσεις με πρόσφατα περιστατικά στη Βρετανία ή αλλού.

Οι υγειονομικές αρχές στην κεντρική περιοχή της Μαδρίτης δήλωσαν επίσης την Τετάρτη ότι αξιολογούν 23 πιθανά κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων. Σημείωσαν ότι όλα τα ύποπτα κρούσματα είναι επίσης, νεαροί άνδρες.


Σπάνια η ασθένεια στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική

Η ασθένεια, από την οποία οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν μέσα σε αρκετές εβδομάδες και έχει αποβεί θανατηφόρα μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις, έχει μολύνει χιλιάδες ανθρώπους σε μέρη της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής τα τελευταία χρόνια, αλλά είναι σπάνια στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δήλωσε, την Τρίτη, ότι συντονίζεται με τους αξιωματούχους υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρώπης σχετικά με τα νέα κρούσματα.

«Πρέπει πραγματικά να κατανοήσουμε καλύτερα την έκταση της ασθένειας στις ενδημικές χώρες για να καταλάβουμε πραγματικά πόσο κυκλοφορεί και τον κίνδυνο που ενέχει για τους ανθρώπους που ζουν εκεί, καθώς και τον κίνδυνο εξαγωγής της», δήλωσε η επιδημιολόγος Δρ Μαρία Βαν Κέρκοβε σε συνέντευξη Τύπου του ΠΟΥ την Τρίτη για παγκόσμια θέματα υγείας.

Το πρώτο κρούσμα στη Βρετανία ήταν ταξιδιώτης από τη Νιγηρία, αν και τα μεταγενέστερα κρούσματα ήταν πιθανώς μέσω μετάδοσης από την κοινότητα, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Υπηρεσία Υγειονομικής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA). Τα εν λόγω κρούσματα δεν είχαν γνωστούς δεσμούς με άλλους προηγουμένως επιβεβαιωμένους ασθενείς, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να υπάρχουν ήδη πολλαπλές αλυσίδες μετάδοσης της ευλογιάς των πιθήκων στη χώρα.


Υπάρχουν «τόσα πολλά άγνωστα όσον αφορά τη δυναμική της μετάδοσης»

Τόσο οι βρετανικές όσο και οι ισπανικές αρχές ανέφεραν πως τα περισσότερα κρούσματα εντοπίστηκαν σε ομοφυλόφιλους άνδρες. Αυτόν τον ισχυρισμό αναπαρήγαγε και ο Δρ Ibrahim Soce Fall, βοηθός γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, ο οποίος είπε ότι η εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων στο Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να διερευνηθεί για να κατανοηθεί πώς μεταδίδεται η ασθένεια στους άνδρες που κάνουν σεξ με άλλους άνδρες.

Ο Fall είπε ότι οι αρμόδιοι για την υγεία χρειάζονται ακόμα καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο εξαπλώνεται γενικά η ευλογιά των πιθήκων, ακόμη και στις χώρες όπου είναι ενδημική.

Σημείωσε ότι ενώ υπήρξαν περισσότερα από 6.000 περιστατικά που αναφέρθηκαν στο Κονγκό και περίπου 3.000 περιπτώσεις στη Νιγηρία πέρυσι, εξακολουθούν να υπάρχουν «τόσα πολλά άγνωστα όσον αφορά τη δυναμική της μετάδοσης».

Ο ιός τυπικά έχει εξαπλωθεί σε άτομα από μολυσμένα ζώα όπως τα τρωκτικά, αν και είναι γνωστό ότι συμβαίνει μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Ορισμένοι Βρετανοί ειδικοί είπαν πάντως ότι είναι πολύ νωρίς για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι η ευλογιά των πιθήκων έχει εξαπλωθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής.

Η ευλογιά των πιθήκων συνήθως προκαλεί πυρετό, ρίγη, εξάνθημα και βλάβες στο πρόσωπο ή στα γεννητικά όργανα που μοιάζουν με εκείνες που προκαλούνται από την ευλογιά. Ένα εμβόλιο που αναπτύχθηκε κατά της ευλογιάς έχει εγκριθεί για την ευλογιά των πιθήκων και αρκετά αντι-ιικά φάρμακα φαίνεται επίσης να είναι αποτελεσματικά.

Μαγιορκίνης: Τα στοιχεία δείχνουν ανάγκη για αυξημένη επαγρύπνηση

Σχετική ανάρτηση στα social media έκανε ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Γκίκας Μαγιορκίνης.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Επιδημιολογίας, υπάρχουν τρία επιδημιολογικά σημεία που χρήζουν προσοχής.

Σε ανάρτησή του αναφέρει χαρακτηριστικά πως:

Όσον αφορά την εξάπλωση του ιού της ευλογιάς των πιθήκων έχουμε τουλάχιστον 3 επιδημιολογικά ενδιαφέροντα σημεία:

1) τα στοιχεία συγκλίνουν στην παρατεταμένη μετάδοση μεταξύ ανθρώπων και όχι ανθρώπων από μολυσμένα ζώα (όπως βλέπαμε στον παρελθόν)

2) πρώτη φορά στα ιστορικά βλέπουμε εξάπλωση σε περισσότερες από μία ευρωπαϊκές χώρες

3) τα κρούσματα δεν έχουν όλα μεταξύ τους άμεση σχέση, συνεπώς σίγουρα υπάρχουν αδιάγνωστοι (ασυμπτωματικοί;) φορείς της νόσου.

Όπως επισημαίνει δε, «Σε κάθε περίπτωση δεν είναι μία επιδημική έξαρση όπως αυτές που γνωρίζαμε για αυτόν τον ιό και έχουμε συνηθίσει, και συνεπώς είναι σημαντικό να σκεφτούμε out of the box, καθώς υπάρχει η πιθανότητα να βλέπουμε μία σημαντική αλλαγή συμπεριφοράς του ιού, ως αποτέλεσμα και της μειωμένης ανοσίας από το εμβόλιο της ευλογιάς.

»Χωρίς να πιστεύω ότι υπάρχει άμεσα λόγος ανησυχίας, θα έλεγα ότι τα στοιχεία δείχνουν ανάγκη για αυξημένη επαγρύπνιση».

Πώς μεταδίδεται

Όπως αναφέρει η ενημερωτική ιστοσελίδα του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS) της Βρετανίας, η ευλογιά των πιθήκων είναι μία ιογενής λοίμωξη που μεταδίδεται από μολυσμένα ζώα, όπως τα τρωκτικά. Ο άνθρωπος μπορεί να μολυνθεί αν τον δαγκώσει το μολυσμένο ζώο ή αν έρθει σε επαφή με:

-Το αίμα του

-Τα σωματικά του υγρά

-Το εξάνθημά του

H ευλογιά των πιθήκων μπορεί επίσης να μεταδοθεί με την κατανάλωση μισοψημένου κρέατος από ένα μολυσμένο ζώο. Μεταδίδεται επίσης με την επαφή με άλλα προϊόντα από μολυσμένα ζώα (π.χ. τη γούνα τους).

Ωστόσο, μπορεί να συμβεί και μετάδοση μεταξύ των ανθρώπων, μέσω:

-Της επαφής με μολυσμένα αντικείμενα του πάσχοντος (π.χ. με τα σεντόνια ή τις πετσέτες του)

-Των μεγάλων σταγονιδίων που εκπέμπει ένας ασθενής με ενεργό νόσο, όταν βήχει ή φταρνίζεται.


Ποια είναι τα συμπτώματα

Μετά την επαφή με τον ιό που προκαλεί ευλογιά των πιθήκων, συνήθως χρειάζονται 5-21 ημέρες για να εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα. Αυτά είναι:

-Υψηλός πυρετός

-Πονοκέφαλος

-Πόνοι στους μυς

-Πόνος στη μέση

-Διογκωμένοι λεμφαδένες

-Ρίγη

-Εξάντληση

Μία έως πέντε ημέρες μετά την έναρξη αυτών των συμπτωμάτων, εμφανίζεται δερματικό εξάνθημα. Συχνά αρχίζει στο πρόσωπο και ύστερα εξαπλώνεται στο υπόλοιπο σώμα.

Το εξάνθημα μερικές φορές συγχέεται με αυτό που προκαλεί η ανεμευλογιά. Αρχίζει με εξογκωμένα σπυράκια, που σταδιακά μετατρέπονται σε μικρές φουσκάλες με υγρό. Οι φλύκταινες αυτές τελικά δημιουργούν κρούστα που αργότερα πέφτει.

Τα συμπτώματα που προκαλεί η ευλογιά των πιθήκων συνήθως υποχωρούν εντός 2-4 εβδομάδων.

Πόσο σοβαρή είναι

Η θεραπεία έχει ως στόχο την καταπράϋνση των συμπτωμάτων. Η νόσος συνήθως είναι ήπια και οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρωνύουν δίχως απρόοπτα. Στο μεσοδιάστημα όμως πρέπει να παραμείνουν απομονωμένοι σε ειδικό νοσηλευτικό χώρο, για να αποφευχθεί η μετάδοση σε άλλα άτομα.

Ωστόσο, υπάρχει περίπτωση να είναι τόσο ήπια η νόσος, ώστε να παραμείνει αδιάγνωστη. Σε τέτοια περίπτωση υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Επιπλέον, η ευλογιά των πιθήκων μερικές φορές προκαλεί σοβαρή νόσο. Αυτή έχει ποσοστό θνησιμότητας περίπου 1%, με το στέλεχος του υπαίτιου ιού που ενδημεί στη Δυτική Αφρική και ευθύνεται για τα βρετανικά κρούσματα. Με ένα άλλο στέλεχος που επικρατεί στην Κεντρική Αφρική, το ποσοστό θνησιμότητας μπορεί να φθάσει το 10%.


Με πληροοφορίες από ΚΥΠΕ, efsyn.gr και iatropedia.gr