Της Άννας-Μαρίας Ευτυχίου


Η πανδημία και το lockdown οδήγησε τους νέους ανθρώπους σε δύσκολα μονοπάτια. Οι νέοι σε ολόκληρη την Ευρώπη -και όχι μόνο- δέχθηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα σε πολλού τομείς, μεταξύ αυτών τον ψυχικό και τον επαγγελματικό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ψυχική υγεία και ευημερία των νέων γυναικών ήταν σημαντικά χειρότερη από αυτή των νέων ανδρών. Οι νέοι δε, που ανήκαν σε πιο ευάλωτες ομάδες, επηρεάστηκαν πιο σοβαρά. Το 19,6% «μάλλον» είχε άγχος και κατάθλιψη σε σύγκριση με 12,2% στις μη ευάλωτες ομάδες. Αυτά, μεταξύ άλλων, κατέδειξαν επίσημα στοιχεία από την έρευνα που διενήργησε το «Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας», υπό τον τίτλο «Πέρα από τα μέτρα του εγκλεισμού: το σημάδι της πανδημίας στους νέους».

Η Χριστιάνα Ξενοφώντος, η οποία συμμετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Νεολαίας, μίλησε στη CITY τόσο για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ψυχική υγεία των νέων, αλλά και για την ανάγκη οι νέοι να συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής.


Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας; Τι είναι και πώς ενισχύει τη φωνή των νέων στη διαδικασία χάραξης πολιτικής;

Το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας είναι η μεγαλύτερη πλατφόρμα εκπροσώπησης των νέων στην Ευρώπη, αλλά και διεθνώς. Μέλη του είναι εθνικά συμβούλια νεολαίας αλλά και διεθνείς θεματικές οργανώσεις νεολαίας. Είναι μεγάλη μου τιμή αλλά και περηφάνια να είμαι η πρώτη Κύπρια που εκλέχθηκε εκ μέρους του Εθνικού μας Συμβουλίου Νεολαίας!

Η συμμετοχή των νέων και η χάραξη πολιτικής είναι οι βασικές μας προτεραιότητες, γι’ αυτό και διά μέσου των ετών έχουμε καταφέρει μαζί με τις οργανώσεις-μέλη μας να συν-δημιουργήσουμε προγράμματα που δίνουν τον χώρο στη νεολαία στη διαδικασία χάραξης πολιτικής, ενώ παράλληλα έχουμε επιτύχει μια εξαιρετική συνεργασία με τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προγράμματα όπως ο Ευρωπαϊκός Διάλογος με τους Νέους, το 25%, η ίδια η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, αλλά και καμπάνιες όπως το #Vote16 είναι μόνο μερικά από τα όσα τρέχουμε με στόχο την ενίσχυση της φωνής των νέων στην Ευρώπη και την ουσιαστική αλλαγή σε νομοθετικό επίπεδο.

Περισσότερα μπορούν να βρουν εδώ: https://www.youthforum.org/

Vote at 16; Τι είναι; Είμαστε έτοιμοι στην Κύπρο για κάτι τέτοιο;

Το Vote at 16 ξεκίνησε πριν από αρκετά χρόνια ως καμπάνια από το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, με στόχο να μειωθεί το ηλικιακό όριο των νέων που ψηφίζουν στα 16 και τόσο στις Ευρωεκλογές αλλά και στις εθνικές εκλογές. Με πολλή προσήλωση, επιμονή και σε συνεργασία με τα αντίστοιχα εθνικά συμβούλια νεολαίας, φαίνεται σταδιακά πως σε ορισμένες χώρες έχει ήδη υιοθετηθεί και εφαρμοστεί! Για παράδειγμα στην Αυστρία και την Μάλτα ισχύει για όλες τις εκλογές, ενώ στην Εσθονία ισχύει για τις τοπικές τους εκλογές.

Είναι εντελώς παράδοξο οι νέοι άνθρωποι μεταξύ 16-17 χρονών να είναι ενεργά μέλη της κοινωνίας, να έχουν την περισσότερη πληροφόρηση από κάθε άλλη γενιά αλλά και πρόσβαση στην τεχνολογία, αλλά ακόμη να αποκλείονται από την κάλπη. Επίσης, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός πως τα 2/3 των νέων ηλικίας 16-30 που είχαν δικαίωμα ψήφου, ψήφισαν στις πρόσφατες Ευρωεκλογές.

Τώρα σε ό,τι αφορά την Κύπρο είναι ένα μεγάλο ζήτημα και επιχειρήθηκε και παλαιότερα να ανοίξει η συζήτηση εντός κοινοβουλίου χωρίς, όμως, θετικό αποτέλεσμα. Με πολιτική βούληση μπορούμε να το πετύχουμε, παρόλα αυτά πρέπει να είμαστε και ειλικρινείς. Όταν δεν παρέχεται επαρκής γνώση στα παιδιά από νεαρή ηλικία και όταν απουσιάζει από τα αναλυτικά προγράμματα το μάθημα Πολιτικής Αγωγής, το οποίο όμως δεν θα αναλώνεται σε ιστορικά γεγονότα αλλά στην ουσία της λειτουργίας της Δημοκρατίας και της ενεργού πολιτότητας, τότε δύσκολα μπορούμε να ελπίζουμε πως η ψήφος στα 16 είναι άμεση εφικτή.

Περισσότερα μπορούν να βρουν εδώ: https://www.youthforum.org/topics/vote-at-16


Πώς μπορεί το #YouthTest να ενισχύσει τη συμπερίληψη των νέων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων;

Το #YouthTest είναι ένα ήδη δουλεμένο εργαλείο, που εφαρμόζεται σε ορισμένες χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ιταλία και λειτουργεί. Ένα εργαλείο που πέραν της ενίσχυσης της δημόσιας διαβούλευσης, εκτιμά και τις επιπτώσεις που θα έχει μια νομοθεσία στους πολίτες, στην προκειμένη στο πληθυσμιακό σύνολο ενδιαφέροντος που είναι η νεολαία. Σύντομα και με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Νεολαίας, το εργαλείο #YouthTest θα τρέξει σε όλες τις Γενικές Διευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στόχο να αξιολογηθούν οι ήδη υπάρχουσες πολιτικές που ισχύουν για τη νεολαία, μέσω ανοιχτών διαβουλεύσεων με τη νεολαία.

Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης δίνει την ευκαιρία να ακουστούν οι φωνές όλων των Ευρωπαίων. Πιστεύεις ότι έδωσε αυτήν την ευκαιρία και στους νέους;

Πράγματι, η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης ήταν μια μακρά διαδικασία που στόχευσε στη συμπερίληψη όλων των Ευρωπαίων πολιτών και δη των νέων. Ολοκληρώθηκε πριν από λίγο καιρό και είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας διότι πετύχαμε τη συμπερίληψη και ψήφιση τεσσάρων προτάσεών μας από τις 49 που ψηφίστηκαν συνολικά:

-Η απαγόρευση της αμισθί πρακτικής άσκησης

-Ποιοτικές θέσεις εργασίας για τους νέους

-Vote at 16

-EU Youth Test

Περισσότερα μπορούν να βρουν εδώ: https://www.youthforum.org/news/why-the-conference-on-the-future-of-europe-matter-for-young-people

Ποιο είναι κατά την άποψή σου το σημαντικότερο πρόβλημα που ταλανίζει τους νέους Ευρωπαίους σήμερα, δεδομένης και της πανδημίας;

Σίγουρα η πανδημία δεν βοήθησε καθόλου τη νεολαία μας, αντιθέτως οι νέοι άνθρωποι επηρεάστηκαν περισσότερο από κάθε άλλη γενιά και συγκεκριμένα σχεδόν τα 2/3 της νεολαίας στην Ευρώπη. Λαμβάνοντας υπόψη την έρευνα που τρέξαμε το καλοκαίρι του 2021 ως Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, υπό τον τίτλο «Πέρα από τα μέτρα του εγκλεισμού: το σημάδι της πανδημίας στους νέους», που ήρθε ως συνέχεια προηγούμενής μας έρευνας που έτρεξε στο πρώτο και πρωτόγνωρο lockdown τον Απρίλη του 2020, φαίνεται πως η ψυχική υγεία των νέων έχει επιδεινωθεί σημαντικά.

Έχει ιδιαίτερη σημασία να αναφέρουμε πως το 17,7% των νεαρών γυναικών «πιθανώς» να είχαν άγχος ή κατάθλιψη σε σύγκριση με το 13,6% των νεαρών ανδρών και το 55,5% των νεαρών γυναικών «πιθανώς» να είχε άγχος ή κατάθλιψη σε σύγκριση με το 4,5% των νεαρών ανδρών. Επιπρόσθετα, οι νέοι που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες επηρεάστηκαν περισσότερο. Και σε αυτό συνέβαλαν τα υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας σχετικά με την εργασία και την εκπαίδευση, ή οι αλλαγές που προέκυψαν λόγω της πανδημίας στην εργασία τους, ή και στις συνθήκες διαβίωσης τους. Το 19,6% «πιθανώς» είχε άγχος και κατάθλιψη σε σύγκριση με το 12,2% των νέων που δεν ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες νέων.

Βέβαια όλα αυτά δεν σημαίνει πως δεν προϋπήρχαν της πανδημίας. Η πανδημία κατάφερε απλώς να υπερθεματίσει το ότι οι νέοι άνθρωποι βρίσκονται διαρκώς σε μια δυσμενή συνθήκη αβεβαιότητας, που τις περισσότερες φορές έχει επάνω τους επιπτώσεις κοινωνικο-οικονομικές και όχι μόνο. Για παράδειγμα ένα βασικό φαινόμενο που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και το οποίο είναι ξεκάθαρα απόρροια και των προηγούμενων ετών, είναι το ότι αρκετοί νέοι με την πανδημία αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στο σπίτι με την οικογένειά τους. Αυτό μεταφράστηκε από τους ίδιους και ως «στασιμότητα» στη ζωή τους μιας και αναπόφευκτα οδήγησε στην απώλεια της ανεξαρτησίας τους.

Επίσης, νέοι που αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στο σπίτι με την οικογένειά τους, και οι οποίοι προσδιορίζονται με διαφορετική σεξουαλική ταυτότητα από την ετεροφυλική, φαίνεται πως επηρέασε την ψυχική τους υγεία κυρίως στις περιπτώσεις όπου δεν δέχονταν πλήρως τη σεξουαλικότητά τους και τις προτιμήσεις τους.

Τα δύο αυτά παραδείγματα μάς λένε πως πέραν της ιατρικής/συμβουλευτικής παρέμβασης που μας υπέδειξε η πανδημία ότι χρειαζόμαστε, οφείλουμε να ξεκινήσουμε να χρησιμοποιούμε και σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο την προληπτική πολιτική και για το κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο και για το πλαίσιο της ψυχικής υγείας.