Κάθε πέντε χρόνια η Κίνα διοργανώνει ένα εθνικό συνέδριο γυναικών. Φέτος όμως o ηγέτης της χώρας, Σι Τζινπίνγκ, άδραξε την ευκαιρία να «μεταφέρει» το όραμά του για μία πατριαρχική κοινωνία.

Η συγκέντρωση αυτή των γυναικών είναι μια υπόθεση γεμάτη μεγαλοπρέπεια, με κόκκινα χαλιά και κάτω από φανταχτερούς πολυελαίους της Μεγάλης Αίθουσας του Λαού στο Πεκίνο, σχολιάζει ο Economist. Λίγοι έδιναν σημασία. Αλλά στη φετινή εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Οκτωβρίου, κάποιες ανεπαίσθητες αλλαγές στη ρητορική από κορυφαίους αξιωματούχους, φαίνεται πως προκάλεσαν εντυπώσεις καθώς επιβεβαιώθηκε μια αλλαγή στη σκέψη της κυβέρνησης και κυρίως του Σι Τζινπίνγκ για τον ρόλο των γυναικών στην κοινωνία.

Επί δεκαετίες, αξιωματούχοι επαναλάμβαναν τη δέσμευση της κινεζικής κυβέρνησης για ισότητα των φύλων σε κάθε διεξαγωγή του συνεδρίου, χρησιμοποιώντας συχνά τη γλώσσα που εισήγαγε ο Jiang Zemin, το 1995, τότε ηγέτης της Κίνας. Αλλά στην εναρκτήρια ομιλία στη φετινή συγκέντρωση, ο Ding Xuexiang παρέλειψε την καθιερωμένη φράση και κάθε εκδοχή της.

Ο Ding, μέλος της Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου, του κορυφαίου οργάνου λήψης αποφάσεων του κόμματος, είχε κάποιες συμβουλές για τις γυναίκες. «Θα πρέπει να μελετήσουν τη φιλοσοφία του Σι Τζινπίνγκ, του ηγέτη της Κίνας, και «να δημιουργήσουν μια σωστή οπτική για τον γάμο και την αγάπη, τον τοκετό και την οικογένεια».

Ο Σι Τζινπινγκ μίλησε πράγματι για «τη βασική εθνική πολιτική της ισότητας των φύλων» απευθυνόμενος στους επικεφαλής της Παν-Κινεζικής Γυναικείας Ομοσπονδίας, ενός σώματος υπό την ηγεσία του κόμματος, σε άλλη εκδήλωση στις 30 Οκτωβρίου. Αλλά δεν ανέφερε τις γυναίκες στην εργασία ή στην κυβέρνηση, ίσως επειδή δεν υπάρχουν γυναίκες στο 24μελές Πολιτικό Γραφείο.

Ο Σι Τζιπίνγκ μίλησε για τη γονιμότητα και την οικογένεια. «Θα πρέπει να προωθήσουμε ενεργά έναν νέο τύπο κουλτούρας γάμου και τεκνοποίησης», είπε, ενθαρρύνοντας τις αντιπροσώπους να «λένε καλές ιστορίες για τις οικογενειακές παραδόσεις». Αυτό είναι σύμφωνο με τη συντηρητική του άποψη για την κοινωνία. Στο παρελθόν ο ίδιος είχε μιλήσει για τη σημασία των «καλών συζύγων και μητέρων» και προώθησε πατριαρχικά κοινωνικά πρότυπα.

Πρόσφατα, ωστόσο, ο ίδιος και η αποκλειστικά ανδρική παρέα του έχουν αρχίσει να ακούγονται κάπως απελπισμένοι. Και αυτό γιατί η Κίνα χρειάζεται οι γυναίκες να κάνουν περισσότερα μωρά προκειμένου να αντιστρέψει τη δημογραφική πτώση που είναι πιθανό να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη.

Για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1960, ο πληθυσμός της χώρας άρχισε να συρρικνώνεται πέρυσι και η κυβέρνηση προσπαθεί σκληρά να αναστρέψει αυτήν την τάση. Το 2016 εγκατέλειψε την πολιτική δεκαετιών αναφορικά με το ένα παιδί ανά ζευγάρι. Το 2021 υιοθέτησε μια πολιτική για τρία παιδιά ανά ζευγάρι.

Αλλά οι νέοι εξακολουθούν να είναι απρόθυμοι να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά. Ένας μεγάλος και συνεχώς αυξανόμενος αριθμός γυναικών αψηφούν τους κανόνες και επιλέγουν ανεξάρτητους τρόπους ζωής. Πολλοί νέοι και νέες, αγωνίζονται να βρουν δουλειά, πολύ περισσότερο δε, να αγοράσουν ένα σπίτι και να κάνουν οικογένεια.

Τα κίνητρα για την απόκτηση παιδιών, όπως οι φορολογικές ελαφρύνσεις, δεν έχουν καταφέρει να πείσουν τα ζευγάρια. Ο μέσος αριθμός γεννήσεων ανά γυναίκα είναι πολύ χαμηλότερος από αυτόν που απαιτείται για τη διατήρηση του πληθυσμού. Εν τω μεταξύ, η Κίνα γερνά με ταχείς ρυθμούς, δημιουργώντας ένα τεράστιο βάρος στον τομέα της περίθαλψης.

Οι Κινέζες δεν χρειάζεται να αναλύουν τη ρητορική των αξιωματούχων ωστόσο, να γνωρίζουν ότι η ισότητα των φύλων δεν αποτελεί πλέον προτεραιότητα για το κόμμα. Από τότε που ανέλαβε ο Σι Τζινπινγκ την εξουσία το 2012, η κατάσταση επιδεινώθηκε σταδιακά.

Ο τελευταίος Παγκόσμιος Δείκτης Χάσματος των Φύλων από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ο οποίος μετρά την πρόοδο προς την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, κατατάσσει την Κίνα στην 107η θέση ανάμεσα σε 146 χώρες. Το 2012 κατετάγη 69η από τις 135. Η βαθμολογία της Κίνας έχει μειωθεί σε πολλούς τομείς, όπως το μορφωτικό επίπεδο και η υγεία.

Άλλες μεγάλες χώρες καταγράφουν χειρότερα στοιχεία αλλά η πτώση της Κίνας στην κατάταξη φαίνεται σχεδόν σκόπιμη, αποτέλεσμα μιας προσπάθειας να ωθήσει τις γυναίκες σε παραδοσιακούς ρόλους. Υπάρχει κάτι αρκετά κυνικό στο όραμα του Σι Τζινπινγκ λέει η Olivia Cheung της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

«Βασικά, ο Σι Τζινπίνγκ βλέπει τις γυναίκες όπως όλοι οι άλλοι στην Κίνα: κυρίως ως κίνδυνος που πρέπει να ελέγχεται και ως πόρος που πρέπει να αξιοποιηθεί για την επίτευξη του ονείρου της Κίνας».

ΠΗΓΗ: LIFO