Ελαφρύ, νόστιμο και απλό στην παρασκευή του, το τηγανητό ρύζι με αυγά αποτελεί εδώ και πολύ καιρό ένα από τα πιο αγαπημένα πιάτα στην Κίνα και συνάμα ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα της κινεζικής κουζίνας σε όλο τον κόσμο.

Όμως τα τελευταία χρόνια, το δημοφιλές φαγητό έχει γίνει ένα εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα για τους διαδικτυακούς εθνικιστές της Κίνας, ιδίως κατά τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο.

Μάλιστα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ένας από τους πιο διάσημους σεφ της χώρας αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη επειδή έφτιαξε ένα βίντεο για το πώς να μαγειρεύτεαι το πιάτο.

«Ως σεφ, δεν θα ξαναφτιάξω ποτέ τηγανητό ρύζι με αυγά», ορκίστηκε ο Γουάνγκ Γκανγκ, διάσημος σεφ με περισσότερους από 10 εκατομμύρια διαδικτυακούς θαυμαστές, σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα τη Δευτέρα.

Η δημόσια απολογία του Γουάνγκ προσπάθησε να τιθασεύσει έναν αφηνιασμένο χείμαρρο κριτικής για το βίντεο, το οποίο αναρτήθηκε στον κινεζικό ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Weibo στις 27 Νοεμβρίου.

Οργισμένοι εθνικιστές κατηγόρησαν τον Γουάνγκ ότι χρησιμοποίησε το βίντεο για να διακωμωδήσει τον θάνατο του μεγαλύτερου γιου του Μάο Τσετούνγκ, Μάο Ανγίνγκ, ο οποίος σκοτώθηκε σε αμερικανική αεροπορική επιδρομή κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας στις 25 Νοεμβρίου 1950.

Το βίντεο του Γουάνγκ αφορούσε αποκλειστικά την παρασκευή τηγανητού ρυζιού με αυγά, αλλά για ορισμένους Κινέζους εθνικιστές, οποιαδήποτε αναφορά στο πιάτο γύρω από την επέτειο του θανάτου ή τα γενέθλια του Μάο Ανγιγκ στις 24 Οκτωβρίου ισοδυναμεί με σκόπιμη πράξη προσβολής και χλευασμού.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί πίσω από το φαινομενικά αθώο πιάτο κρύβεται μια φήμη που χτυπά κατευθείαν στο εθνικιστικό νεύρο των Κινέζων.

Η φήμη έχει να κάνει με τις συνθήκες θανάτου του γιου του Μάο, Αν Γινγκ. Ο νεαρός υπηρετούσε στο στρατό κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, και πέθανε στις 25 Νοεμβρίου 1950. Οι φήμες για το θάνατό του έχουν ως εξής: ο νεαρός Αν Γινγκ ξύπνησε αργά εκείνη τη μέρα και έχασε το πρωινό γεύμα. Έτσι, λέει ο μύθος, ότι έκλεψε αυγά από τις αποθήκες του στρατού και μαγείρεψε μόνος του τηγανητό ρύζι με αυγά, παραβιάζοντας τους στρατιωτικούς κανόνες. Η φωτιά που άναψε για να μαγειρέψει το ρύζι υποτίθεται ότι πρόδωσε τη θέση του στους Αμερικανούς, που έριξαν μια βόμβα ναπάλμ εκεί που βρισκόταν, σκοτώνοντάς τον επί τόπου.

Αυτή η εκδοχή των γεγονότων αναφέρεται στα απομνημονεύματα του Γιανγκ Ντι, ενός στρατιωτικού αξιωματικού που εργαζόταν δίπλα στον νεότερο Μάο στο αρχηγείο του διοικητή. Αλλά οι κινεζικές αρχές την έχουν επανειλημμένα διαψεύσει ως ανυπόστατη φήμη.

Ωστόσο, θεωρείται ένα πολύ ευαίσθητο θέμα για τα μέλη του Κομμουνιστικού κόμματος, αφού οι επικριτές του καθεστώτος γιορτάζουν την εν λόγω μέρα, καθώς θεωρείται ότι με αυτό τον τρόπο γλίτωσαν από μια δυναστεία Μάο, που θα κυβερνούσαν όπως οι Κιμ τη Βόρεια Κορέα. Μάλιστα, για να εμπεδωθεί η κριτική τους, οι επικριτές συνηθίζουν να αναρτούν το συγκεκριμένο πιάτο στις 25 Νοεμβρίου.

«Κακόβουλες φήμες»

Υπό την προεδρία του Σι Τζινπίνγκ, η κινεζική κυβέρνηση έχει πατάξει όσες φωνές επικρίνουν τους εθνικούς ήρωες ή αμφισβητούν την επίσημη αφήγηση γι′ αυτούς. Το 2018, η χώρα ψήφισε νόμο για την απαγόρευση της συκοφάντησης των εθνικών «ηρώων και μαρτύρων», ένα έγκλημα που τιμωρείται με φυλάκιση έως και τρία χρόνια.

Στην 70ή επέτειο του θανάτου του Μάο Ανγιγκ το 2020, η Κινεζική Ακαδημία Ιστορίας - μια επίσημη δεξαμενή σκέψης που εγκαινίασε ο Σι για να αντιμετωπίσει τις «λανθασμένες» απόψεις για την ιστορία του Κομμουνιστικού Κόμματος - αποκάλεσε την ιστορία με το τηγανητό ρύζι ως «την πιο κακόβουλη φήμη».

«Αυτοί οι διακινητές φημών έχουν συνδέσει τον Μάο Ανγιγκ με το τηγανητό ρύζι με αυγά, επισκιάζοντας στο έπακρο την ηρωική εικόνα της γενναίας θυσίας του», ανέφερε η ακαδημία σε ανάρτησή της στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Weibo.

«Το μεγαλύτερο λάθος μου»

Το βίντεο με το ρύζι που τηγάνισε ο Γουάνγκ, το οποίο αναρτήθηκε δύο ημέρες μετά την επέτειο του θανάτου του νεότερου Μάο, θεωρήθηκε ιδιαίτερα προσβλητικό, καθώς δεν είναι η πρώτη του «παράβαση» - τουλάχιστον στα μάτια των Κινέζων εθνικιστών.

Το 2018, ο Γουάνγκ δημοσίευσε ένα βίντεο που παρουσίαζε τη σπιτική συνταγή του για τηγανητό ρύζι με αυγά στις 22 Οκτωβρίου. Δύο ημέρες αργότερα, στα γενέθλια του Μάο Ανγίνγκκ, η Λαϊκή Ημερησία, το επίσημο έντυπο όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας κοινοποίησε το βίντεο του Γουάνγκ. Η κίνηση αυτή προκάλεσε αίσθηση αλλά και κατηγορίες ότι ακόμη και η εφημερίδα του κόμματος είχε διαφθαρεί.

Το 2020, ο Γουάνγκ δημοσίευσε ένα βίντεο με τον εαυτό του να φτιάχνει τηγανητό ρύζι Γιανγκτσόου - μια πολυτελή εκδοχή που περιλαμβάνει ζαμπόν, γαρίδες, αρακά και καρότα εκτός από αυγά - στις 24 Οκτωβρίου, γεγονός που προκάλεσε εθνικιστική κατακραυγή. Ο Γουάνγκ απάντησε πάραυτα ζητώντας συγγνώμη.

Μετά τις τελευταίες αντιδράσεις τη Δευτέρα, ο Γουάνγκ εξήγησε στην απολογία του ότι η ομάδα του είχε δημοσιεύσει το βίντεο εν αγνοία του.

«Αυτό το βίντεο προκάλεσε πολλά προβλήματα και μια πολύ κακή εμπειρία για όλους. Ζητώ και πάλι συγγνώμη», δήλωσε αφού κατέβασε το βίντεο μαγειρικής. «Ήμουν απασχολημένος με προσωπικά θέματα πρόσφατα και δεν συμμετείχα στη δημοσίευση του βίντεο. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο λάθος μου».

Αλλά οι επικριτές του δεν το αφήνουν να περάσει τόσο εύκολα.

«Μπορεί να είναι σύμπτωση την πρώτη φορά. Αλλά μπορεί να είναι σύμπτωση κάθε φορά;», ανέφερε ένα σχόλιο για τα βίντεο με τηγανητό ρύζι με αυγά του Γουάνγκ.

Ορισμένοι ζήτησαν να απαγορευτεί ο Γουάνγκ στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ άλλοι προέτρεψαν τις αρχές να τον τιμωρήσουν για προσβολή των εθνικών «ηρώων και μαρτύρων», επικαλούμενοι τον νόμο του 2018.

Ορισμένοι όμως υπερασπίστηκαν και τον Γουάνγκ, σημειώνοντας ότι ο σεφ έχει αναρτήσει τηγανητό ρύζι με αυγά και άλλους μήνες κατά τη διάρκεια του έτους.

«Δεν χρειάζεται να ζητήσετε συγγνώμη. Είναι η κοινωνία που πρέπει να σου ζητήσει συγγνώμη», δήλωσε ένας χρήστης του Weibo υποστηρίζοντας τον Γουάνγκ.

«Γιατί δεν καθιερώνουμε ρητά μια πλήρη απαγόρευση της κατανάλωσης και της παρασκευής τηγανητού ρυζιού με αυγά τον Νοέμβριο, ή απλά να αποσύρουμε το τηγανητό ρύζι με αυγά από την κινεζική κουζίνα συνολικά», σχολίασε ένας άλλος υποστηρικτής του σεφ.

Την Τρίτη, ο Γουάνγκ αφαίρεσε το βίντεο με τη συγγνώμη του και έκλεισε τα τμήματα σχολίων στη σελίδα του στο Weibo.

Σημειώνεται πάντως ότι και στο παρελθόν η κυβέρνηση τιμώρησε αναφορές στο τηγανητό ρύζι κατά τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου. Για παράδειγμα, ο λογαριασμός Weibo του υποκαταστήματος Jiangsu της China Unicom, ενός κολοσσού τηλεπικοινωνιών, έκλεισε το 2021 αφού δημοσίευσε μια συνταγή για τηγανητό ρύζι στις 24 Οκτωβρίου, τα γενέθλια του Μάο. Την ίδια χρονιά, ένας άνδρας στο Ναντσάνγκ κρατήθηκε από την αστυνομία για 10 ημέρες επειδή δημοσίευσε στο διαδίκτυο ότι το τηγανητό ρύζι ήταν η «μεγαλύτερη επιτυχία» του πολέμου της Κορέας.

Με πληροφορίες από CNN, huffpost, Documento