Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η ταχεία αύξηση των ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνου του λάρυγγα στον δυτικό κόσμο, τείνει να χαρακτηριστεί από τους επιστήμονες ως επιδημία. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μεγάλη αύξηση ενός συγκεκριμένου τύπου καρκίνου του λάρυγγα, που ονομάζεται στοματοφαρυγγικός, και εκδηλώνεται στην περιοχή των αμυγδαλών και το πίσω μέρος του λαιμού.

Η κύρια αιτία αυτής της μορφής καρκίνου φαίνεται ότι δεν είναι το κάπνισμα, αλλά είναι ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), που θεωρείται και ο βασικός ύποπτος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, στις ΗΠΑ και στη Μεγάλη Βρετανία, ο στοματοφαρυγγικός έχει γίνει πλέον πιο συχνός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Όπως εξηγεί ο Hisham Mehanna, Καθηγητής στο Ινστιτούτο Καρκίνου και Γονιδιωματικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ, με άρθρο του στο The Conversation, «ο HPV μεταδίδεται σεξουαλικά. Σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο καρκίνου του στοματοφάρυγγα, αυτός εξαρτάται από τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων κατά τη διάρκεια της ενεργής σεξουαλικής ζωής, αλλά κυρίως από τις επαφές για στοματικό σεξ».

Σύμφωνα με τους επιστήμονες όσοι άνθρωποι έχουν συνευρεθεί για στοματικό σεξ με έξι ή και περισσότερους παρτενέρ, έχουν 8.5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του στοματοφάρυγγα σε σχέση με άτομα που δεν επιδίδονται στο στοματικό σεξ.

Μελέτες δείχνουν ότι το στοματικό σεξ είναι πολύ διαδεδομένο σε ορισμένες χώρες. Σε μια μελέτη που διεξήγαγε ο ίδιος ο καθηγητής με τους συναδέλφους του σε σχεδόν 1.000 άτομα που υποβλήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο σε αμυγδαλεκτομή για λόγους που δεν σχετίζονται με τον καρκίνο, το 80% των ενηλίκων ανέφεραν ότι το στοματικό σεξ σε κάποια στιγμή της ζωής τους υπήρχε στις σεξουαλικές τους επαφές. Ωστόσο, ευτυχώς, μόνο ένας μικρός αριθμός αυτών των ανθρώπων εμφανίζει τον καρκίνο του στοματοφάρυγγα. Το γιατί συμβαίνει αυτό, δεν είναι ξεκάθαρο.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, η επικρατέστερη θεωρία είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς κολλάμε λοιμώξεις από κάποιο στέλεχος του ιού HPV, αλλά ο οργανισμός μας είναι σε θέση να αυτοϊαθεί και να ανακάμψει με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, ένας μικρός αριθμός ανθρώπων δεν είναι σε θέση να απαλλαγεί από τη λοίμωξη, ίσως λόγω κάποιου σφάλματος σε μια συγκεκριμένη πτυχή του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Σε αυτούς τους ασθενείς, ο ιός είναι σε θέση να αναπαράγεται συνεχώς και με την πάροδο του χρόνου ενσωματώνεται σε τυχαίες θέσεις στο DNA του ξενιστή, μερικές από τις οποίες μπορούν να προκαλέσουν καρκινογένεση στα κύτταρα του ξενιστή.

Εμβολιασμός

Ο εμβολιασμός για την προστασία από τον HPV μέχρι πρότινος αφορούσε κυρίως τα νεαρά κορίτσια και έχει εφαρμοστεί σε πολλές χώρες ως μέτρο για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, το εμβόλιο δρα αποτελεσματικά και για την πρόληψη του ιού HPV που μεταδίδεται κατά το στοματικό σεξ. Υπάρχουν επίσης κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι τα αγόρια προστατεύονται επίσης από την «ανοσία της αγέλης» σε χώρες όπου υπάρχει υψηλή εμβολιαστική κάλυψη των κοριτσιών (πάνω από 85%). Συνολικά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε λίγες δεκαετίες στη μείωση του καρκίνου του στοματοφάρυγγα.

Αυτό όμως επιτυγχάνεται σε περίπτωση που η εμβολιαστική κάλυψη των κοριτσιών είναι υψηλή και όσο κάποιος παραμένει εντός της «αγέλης». Δεν εγγυάται δηλαδή, την προστασία σε ατομικό επίπεδο – και ειδικά σε περίπτωση διεθνών ταξιδιών – αν, για παράδειγμα, κάποιος συνευρεθεί με κάποιον από χώρα με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη. Και σίγουρα δεν παρέχει προστασία σε χώρες όπου η εμβολιαστική κάλυψη των κοριτσιών είναι χαμηλή, για παράδειγμα, στις ΗΠΑ όπου μόνο το 54,3% των εφήβων ηλικίας 13 έως 15 ετών είχαν λάβει δύο ή τρεις δόσεις εμβολιασμού κατά του HPV το 2020.

Και τα αγόρια πρέπει να εμβολιάζονται

Αυτό ώθησε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της Αυστραλίας και των ΗΠΑ, να επεκτείνουν τις εθνικές τους συστάσεις για τον εμβολιασμό κατά του HPV, ώστε να συμπεριλάβουν και τα νεαρά αγόρια, σε μια προσπάθεια που οι πολιτικές αρχές ονομάζουν «πολιτική εμβολιασμού ανεξαρτήτου φύλου».

Υπενθυμίζεται ωστόσο, πως η καθολική πολιτική εμβολιασμού δεν εγγυάται την πλήρη κάλυψη του ατόμου, καθώς υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που αντιστέκονται σθεναρά στον εμβολιασμό κατά του HPV, λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια, την αναγκαιότητα του συγκεκριμένου εμβολίου ή, σπανιότερα, λόγω ανησυχιών σχετικά με την ενθάρρυνση της «ασωτίας».

Παραδόξως, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις από μελέτες πληθυσμού ότι, πιθανώς σε μια προσπάθεια να απέχουν από τη διεισδυτική επαφή, οι νεαροί ενήλικες τείνουν να κάνουν στοματικό σεξ, τουλάχιστον αρχικά.

«Η πανδημία του κορωνοϊού έχει φέρει και τις δικές της προκλήσεις», τονίζει ο καθηγητής, σχετικά με τον εμβολιασμό. «Πρώτον, η προσέγγιση νέων στα σχολεία δεν ήταν δυνατή για κάποιο χρονικό διάστημα. Δεύτερον, υπάρχει μια αυξανόμενη τάση του πληθυσμού να είναι διστακτικός απέναντι στον εμβολιασμό, η οποία μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση της πρόσληψης εμβολίων».


Με πληροφορίες από theconversation.com