Τις τελευταίες μέρες παρακολουθούμε όλοι με συγκλονισμό την υπόθεση του θανάτου ενός βρέφους 5,5 μηνών, στην Άρτα, το οποίο ο πατέρας του ξέχασε μέσα στο αυτοκίνητο δεμένο στο παιδικό κάθισμα. Ο 37χρονος πατέρας φέρεται να άφησε το κοριτσάκι στο όχημα για τουλάχιστον πέντε ώρες, το πρωί της Τρίτης, με αποτέλεσμα το μωρό να πεθάνει από θερμοπληξία και έλλειψη οξυγόνου. Όταν η 27χρονη σύζυγός του πήγε στον βρεφονηπιακό σταθμό να παραλάβει το παιδί, της είπαν ότι δεν το είχε πάει κανείς. 

Στη συνέχεια, μετά από επικοινωνία που είχε με τον σύζυγό της, ο οποίος είχε πάει στη δουλειά του, ο ίδιος παραδέχθηκε ότι είχε ξεχάσει το παιδί στο αυτοκίνητο. Όταν ο πατέρας έσπευσε στο σημείο, όπου είχε σταθμεύσει το αυτοκίνητό του, το βρέφος είχε ήδη χάσει τις αισθήσεις του.

Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού

Μιλώντας στο «Μεσημέρι και Κάτι» ο ψυχίατρος κ. Δημήτρης Σούρας, εξήγησε ότι υπάρχει συγκεκριμένο σύνδρομο που εξηγεί το τραγικότατο συμβάν, το οποίο είναι γνωστό ως «Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού» (Forgotten Baby Syndrome – FBS). Το «Σύνδρομο του Ξεχασμένου Μωρού» είναι η ιατρική εξήγηση για το πώς ένας γονέας/φροντιστής μπορεί να απομακρυνθεί από ένα σταθμευμένο όχημα χωρίς να αντιληφθεί ότι το παιδί του παραμένει μέσα σε αυτό.

Η εγκατάλειψη ενός βρέφους μέσα σε αυτοκίνητο μπορεί να είναι ένα πρωτάκουστο φαινόμενο στην Ελλάδα, ωστόσο, στις ΗΠΑ είναι αρκετά γνωστό, αφού, όπως λέει ο γιατρός, σημειώνονται πολλοί θάνατοι ετησίως λόγω αυτού. Είναι ένα Σύνδρομο που στην Αμερική έχει μελετηθεί πολύ, ενώ έχουν γραφτεί και αρκετά βιβλία γι’ αυτό, προσθέτει.

Ωστόσο, όπως είναι φυσικό, προκύπτουν πολλά ερωτήματα σχετικά με το πώς μπορεί ένας γονιός να ξεχάσει το μωρό του μέσα στο όχημα. Όπως εξηγεί ο κ. Σούρας οι αιτίες είναι πολλές, ενώ μπορεί να συμβεί στον καθένα.

«Ξαφνικά είτε λόγω φοβερού άγχους είτε αϋπνίας είτε, ενίοτε, λόγω χρήσης ουσιών, όλα τα άτομα μπορούν να παρουσιάσουν μία στιγμιαία έλλειψη μνήμης, η οποία, με τη σειρά της, ‘παρασύρει’ άλλες δύο πολύ βασικές ψυχικές λειτουργίες, που είναι η προσοχή και η συγκέντρωση. Εκείνη, λοιπόν, τη συγκεκριμένη στιγμή, μέσα στο κεφάλι μας κυριαρχεί μια υποχρέωση που πρέπει να φέρουμε εις πέρας, εξαφανίζοντας όλες τις υπόλοιπες σκέψεις. Κάτω από ειδικές συνθήκες, που εξηγούνται επιστημονικά, όλοι οι άνθρωποι μπορεί να βιώσουν αυτήν τη στιγμιαία απώλεια μνήμης», εξηγεί ο κ. Σούρας, αναφέροντας ότι τη στιγμή που ο τραγικός πατέρας μετέφερε το παιδί του στο σχολείο δέχτηκε ένα αγχωτικό τηλεφώνημα από τη δουλειά, το οποίο τού «διέλυσε» τη μνήμη.

«Το τηλεφώνημα επισκίασε όλες τις υπόλοιπες σκέψεις, εξαφάνισε την προσοχή και τη συγκέντρωση, τα πάντα επικεντρώθηκαν γύρω από αυτό και ξέχασε όλα τα άλλα. Και είχε τη φοβερή ατυχία το μωρό να μην κλάψει, να μη διαμαρτυρηθεί, να μην κάνει κακά του ώστε να μυρίσει, να μην υπάρξει δηλαδή ένα ερέθισμα που να τον επαναφέρει συνειδητά στη δεδομένη στιγμή. Επίσης, δεν δέχτηκε κάποιο άλλο τηλεφώνημα που να τον κάνει να φύγει από αυτήν την ‘αμνησία’ της στιγμής και να επανέλθει στην πραγματικότητα», αναφέρει ο γιατρός.

Γιατί συμβαίνει;

Όπως εξηγεί ο κ. Σούρας, πολλοί είναι οι λόγοι που μπορεί να προκαλέσουν απώλεια μνήμης σε έναν γονιό ή κηδεμόνα ενός παιδιού, με αποτέλεσμα να ξεχάσει το μωρό του στο αυτοκίνητο ακόμα και για ώρες. Αναμφισβήτητα δεν οφείλεται στο πόσο καλός ή κακός είναι το άτομο που οφείλει να προσέξει το παιδί. Πέραν της αϋπνίας ή του φοβερού άγχους, άλλοι λόγοι που δύναται να το προκαλέσουν, είναι η ψυχική ή σωματική κούραση και η τάση να κάνουμε πράγματα μηχανικά. Μπορεί επίσης, να συμβεί όταν αναλάβει τη φροντίδα του παιδιού ο γονιός που συνήθως δεν είναι επιφορτισμένος με αυτήν.

«Αν δεν έχουμε βαρύτατη ψυχική ασθένεια, έναν άνθρωπο παραβατικό ή έναν εν δυνάμει δολοφόνο -που δεν φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο στην περίπτωση αυτού του πατέρα- τότε μιλάμε ξεκάθαρα γι’ αυτό το Σύνδρομο», τονίζει ο κ. Σούρας, εξηγώντας ότι το συμβάν πρέπει να ερμηνευθεί καθαρά επιστημονικά, αφήνοντας στην άκρη συναισθηματικές προσεγγίσεις όπως «μα πώς γίνεται ένας πατέρας ή μια μητέρα να ξεχάσει το ίδιό του/της το παιδί στο αμάξι».

«Εκείνη τη στιγμή δεν υπάρχει το παιδί διότι, δυστυχώς, έχει εξαφανιστεί από τον εγκέφαλο. Και αυτό εξηγείται επιστημονικά. Είναι σαν ένα black out», τονίζει ο κ. Σούρας, ο οποίος αναφέρει καταληκτικά ότι, αν χρειαστεί, θα είναι δίπλα στον πατέρα του μωρού.