Χαρτονομίσματα διαφόρων χρωμάτων - γκρι, κόκκινα, μπλε, πορτοκαλί, πράσινα και κίτρινα -, τα έχεις στα χέρια σου καθημερινά και αποτελούν την κινητήριο δύναμη όλου του συστήματος, σπάνια θα δεις και μοβ, μόνο που εκείνα δεν εκδίδονται πλέον.

Ένα από τα χαρακτηριστικά τους είναι οι σειριακοί τους αριθμοί, για την ερμηνεία των οποίων πολλάκις αναρωτηθήκαμε μέχρι που αποφασίσαμε να το ψάξουμε. Πριν προχωρήσουμε στην επεξήγησή τους όμως, πρέπει να γίνει μια διάκριση μεταξύ των δύο σειρών των τραπεζογραμματίων του Ευρώ.

Η πρώτη σειρά και η σειρά «Ευρώπη»

Την 1η Ιανουαρίου 2002 το Ευρώ τέθηκε σε κυκλοφορία σε 12 χώρες, με τη μετάβαση από τα προηγούμενα νομίσματα των χωρών να ολοκληρώνεται μέσα σε δύο μήνες και να παύουν να αποτελούν νόμιμο χρήμα στο τέλος Φεβρουαρίου του 2002. Αυτή είναι γνωστή ως η «πρώτη σειρά», η οποία περιλαμβάνει επτά διαφορετικά χαρτονομίσματα, τα οποία έχουν τις ακόλουθες αξίες: €5, €10, €20, €50, €100, €200 και €500.

Η δεύτερη σειρά, γνωστή και ως σειρά «Ευρώπη (Europa)», ξεκίνησε το 2013, αποτελείται από έξι ονομαστικές αξίες και ολοκληρώθηκε με την έκδοση των 100 και 200 ​​ευρώ στις 28 Μαΐου 2019. Το τραπεζογραμμάτιο των 500 ευρώ δεν συμπεριλήφθηκε στη σειρά «Ευρώπη» και από τις 27 Απριλίου 2019 δεν εκδίδεται πλέον, αλλά συνεχίζει να αποτελεί νόμιμο χαρτονόμισμα.

Η πρώτη σειρά χαρτονομισμάτων, αντικαθίσταται σταδιακά από τη σειρά «Ευρώπη» και όλα τα χαρτονομίσματα είναι νόμιμο χρήμα σε όλη τη ζώνη του Ευρώ.

Στα των σειριακών αριθμών

Κάθε χαρτονόμισμα περιλαμβάνει περισσότερους από έναν σειριακούς αριθμούς, αλλά αυτός που μας ενδιαφέρει περισσότερο, είναι ο οριζόντιος, που είναι γραμμένος με μαύρους χαρακτήρες, στο πίσω μέρος του κάθε τραπεζογραμματίου, ο οποίος ξεκινά πάντα με γράμματα και μετά ακολουθεί μια σειρά αριθμών. Η ερμηνεία του όμως, είναι ελαφρώς διαφορετική μεταξύ των δύο σειρών.


Η πρώτη σειρά

Στην πρώτη σειρά, το γράμμα ή ο κωδικός χώρας που αναγράφεται πριν από τον σειριακό αριθμό δηλώνει την κεντρική τράπεζα, η οποία ανέθεσε την εκτύπωση ενός τραπεζογραμματίου (όχι όμως απαραίτητα και τη χώρα στην οποία έγινε η εκτύπωση).

Ο ακόλουθος πίνακας δείχνει τον κωδικό της εκάστοτε χώρας, στην οποία «ανήκει» το χαρτονόμισμα, μεταξύ των οποίων βρίσκεται και η Κύπρος:

- Βέλγιο - Z

- Γερμανία - X

- Εσθονία - D

- Ιρλανδία - T

- Ελλάδα - Y

- Ισπανία - V

- Γαλλία - U

- Ιταλία - S

- Κύπρος - G

- Λετονία - C

- Λιθουανία - B

- Λουξεμβούργο - *

- Μάλτα - F

- Κάτω Χώρες - P

- Αυστρία - N

- Πορτογαλία - M

- Σλοβενία - H

- Σλοβακία - E

- Φινλανδία – L

*Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ που έχουν εκδοθεί από την Banque centrale du Luxembourg και δεν έχουν τεθεί σε κυκλοφορία φέρουν τον κωδικό των κεντρικών τραπεζών των χωρών στις οποίες παράγονται τα τραπεζογραμμάτια για λογαριασμό του Λουξεμβούργου.

Για παράδειγμα, το συγκεκριμένο τραπεζογραμμάτιο, το οποίο φέρει το γράμμα «S», εκτυπώθηκε για την Ιταλία.


Η σειρά «Ευρώπη»

Οι σειριακοί αριθμοί τής εν λόγω σειράς είναι οι δύο αριθμοί που είναι τυπωμένοι στην οπίσθια όψη του τραπεζογραμματίου: ένας οριζόντιος αριθμός σε μαύρο χρώμα και ένας κατακόρυφος αριθμός σε άλλο χρώμα.

Ο κάθετος σειριακός αριθμός αναφέρεται στην παρτίδα παραγωγής του χαρτονομίσματος και επιτρέπει την παρακολούθηση και την αναγνώριση της συγκεκριμένης παρτίδας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο κάθετος σειριακός αριθμός δεν περιέχει πληροφορίες σχετικά με την αξία ή την αυθεντικότητα του χαρτονομίσματος. Χρησιμοποιείται αποκλειστικά για εσωτερικούς σκοπούς παραγωγής και παρακολούθησης.

Ο οριζόντιος αριθμός αποτελείται από δύο γράμματα, δέκα ψηφία και είναι αυτός που μας ενδιαφέρει. Το πρώτο γράμμα αποτελεί μόνο τον κωδικό αναγνώρισης του τυπογραφείου που εξέδωσε το χαρτονόμισμα – βλ. τον παρακάτω πίνακα – σε αντίθεση με την πρώτη σειρά που ανέφερε και την κεντρική τράπεζα που ανέθεσε την εκτύπωση ενός τραπεζογραμματίου. Το δεύτερο γράμμα δεν αναφέρεται σε κάτι συγκεκριμένο. Απλώς καθιστά δυνατή τη δημιουργία περισσότερων σειριακών αριθμών.

- Nationale Bank van België/Banque Nationale de Belgique (Βέλγιο) - Z

- Τράπεζα της Ελλάδος - Y

- Giesecke & Devrient GmbH (Γερμανία) - X

- Giesecke & Devrient GmbH (Γερμανία) -W

- IMBISA (Ισπανία) - V

- Banque de France (Γαλλία) - U

- Banc Ceannais na hÉireann/Central Bank of Ireland (Ιρλανδία) - T

- Banca d'Italia (Ιταλία) - S

- Bundesdruckerei GmbH (Βερολίνο) - R

- Joh. Enschede Security Printing BV (Ολλανδία) - P

- Oesterreichische Banknoten und Sicherheitsdruck GmbH (Αυστρία) - N

- Valora (Ελβετία) - M

- Δεν έχει αποδοθεί σε τυπογραφείο - L

- Δεν έχει αποδοθεί σε τυπογραφείο - K

- De La Rue Currency (Αγγλία) - J

- De La Rue Currency (Αγγλία) - H

- Δεν έχει αποδοθεί σε τυπογραφείο - G

- Oberthur Fiduciaire AD (Γαλλία) - F

- Oberthur Fiduciaire SAS (Γαλλία) - E

- Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych (Πολωνία) - D

- Δεν έχει αποδοθεί σε τυπογραφείο - C

- Δεν έχει αποδοθεί σε τυπογραφείο - B

- Δεν έχει αποδοθεί σε τυπογραφείο – A

Tα χαρτονομίσματα ευρώ αποτελούν ένα σύστημα με πολλά ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Μέσω των σειριακών αριθμών που αναγράφονται σε κάθε χαρτονόμισμα, μπορούμε να ανιχνεύσουμε πληροφορίες σχετικά με την παραγωγή και την παρακολούθησή τους. Aποκτούμε επίσης, μια καλύτερη κατανόηση για τον τρόπο λειτουργίας και την ιστορία των χαρτονομισμάτων ευρώ, αναδεικνύοντας την προσοχή στην ασφάλεια και την προστασία κατά των πλαστών χαρτονομισμάτων.