Μετεωρίτης εκτοξεύτηκε από τη Γη και επέστρεψε χιλιάδες χρόνια αργότερα
Ο διαστημικός βράχος – που ονομάζεται «Northwest Africa 13188» – θα είναι ο πρώτος μετεωρίτης (που γνωρίζουμε) που έχει πραγματοποιήσει αυτό το ταξίδι.
Σάββατο 15 Ιουλίου 2023
2
λεπτά
Ένας μετεωρίτης που ανακαλύφθηκε το 2018 στην έρημο του Μαρόκου πιθανώς εκτοξεύθηκε στο διάστημα και επέστρεψε στη Γη χιλιάδες χρόνια αργότερα, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Ο διαστημικός βράχος – που ονομάζεται «Northwest Africa 13188» – θα είναι ο πρώτος μετεωρίτης (που γνωρίζουμε) που έχει πραγματοποιήσει αυτό το ταξίδι.
Το εξωτερικό τμήμα του διαστημικού βράχου των 646 γραμμαρίων, η υφή των κρυστάλλων και η ακριβής χημική του σύσταση παραπέμπουν στο είδος των πετρωμάτων που σχηματίζονται από λιωμένα ορυκτά τα οποία προέρχονται από ηφαίστεια που βρίσκονται κοντά σε βυθιζόμενες ωκεάνιες πλάκες εδώ στη Γη. Επιπλέον, το μείγμα ισοτόπων οξυγόνου και η υπογραφή ιχνοστοιχείων του βράχου, τον κάνουν να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους μετεωρίτες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ζερόμ Γκατατσέσα, γεωφυσικό στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας, ο οποίος παρουσίασε τα ευρήματα της ομάδας του στο συνέδριο γεωχημείας Goldschmidt στη Γαλλία, ο βράχος πραγματοποίησε ένα ενδιαφέρον ταξίδι περνώντας πολύ χρόνο σε τροχιά. Οι συγκεντρώσεις του σε ήλιο-3, βηρύλλιο-10 και νέον-21 θα μπορούσαν να εξηγηθούν μόνο από την έκθεση σε κοσμικές ακτίνες (ακτινοβολία) που βρίσκονται στο διάστημα αλλά εκτρέπονται σημαντικά από το μαγνητικό πεδίο της Γης.
Ενώ η συγκέντρωση αυτών των ισοτόπων ήταν χαμηλότερη σε σχέση με άλλους μετεωρίτες, ήταν σημαντικά υψηλότερη από άλλα πετρώματα από τη Γη. Αυτό υποδηλώνει ότι ο NWA 13188 είχε εκτεθεί σε γαλαξιακές κοσμικές ακτίνες για σύντομο αλλά σημαντικό χρονικό διάστημα- μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Ο NWA 13188 είχε επίσης μια υαλώδη «κρούστα σύντηξης», γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να είχε λιώσει κατά την πύρινη είσοδό του στη γήινη ατμόσφαιρα. Όλα αυτά «αποκλείουν ότι ο NWA 13188 είναι ένας ανθρωπογενής ψευδής μετεωρίτης», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι ο NWA 13188 είναι ένας μετεωρίτης που εκτοξεύτηκε από τη Γη και αργότερα επέστρεψε στην επιφάνειά της», καταλήγουν.
Το πώς αυτός ο γήινος βράχος έφτασε στο διάστημα είναι ένα μυστήριο, αλλά είναι πιθανό να εκτοξεύτηκε κατά τη διάρκεια μιας ηφαιστειακής έκρηξης ή όταν ένας άλλος μετεωρίτης έπεσε στη Γη, λένε οι ερευνητές.
Για να μπει σε τροχιά, ένας βράχος που εκτοξεύτηκε από ένα μανιασμένο ηφαίστειο θα έπρεπε να κινείται με δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα την ώρα – πολύ περισσότερο από ό,τι εκτιμάται. Ορισμένες συγκρούσεις μεταξύ της Γης και μεγάλων αστεροειδών θα ήταν αρκετά ισχυρές ώστε να εκτοξεύσουν βράχους στο ηλιακό σύστημα.
Η ηλικία του NWA 13188 είναι ακόμη άγνωστη, αλλά η ερευνητική ομάδα εργάζεται για τη χρονολόγηση του πετρώματος με τη μέτρηση των συγκεντρώσεων ενός ισοτόπου αργού.
Μετεωρίτες από τον πλανήτη Άρη έχουν επίσης βρεθεί στη Σαχάρα. «Κυνηγοί μετεωριτών» στην περιοχή ανακάλυψαν έναν διαστημικό βράχο ηλικίας 4,4 δισεκατομμυρίων ετώνπου πουλήθηκε σε ιδιώτη το 2011. Η αγοραία αξία του ξεπερνά πλέον τα 10.000 δολάρια ανά γραμμάριο.
Μέχρι και 780.000 μετεωρίτες ενδέχεται να βρίσκονται κάπου στη Σαχάρα, γεγονός που την καθιστά την καλύτερη τοποθεσία για κυνήγι μετεωριτών εκτός της Ανταρκτικής.