Ο Αλέξανδρος Ζακχαίος, 24 ετών, είναι ο συν-διευθύνων σύμβουλος της Sea Wave Energy Ltd (SWEL), μιας εταιρείας με έδρα την Κύπρο και το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία αναπτύσσει μια πρωτοποριακή τεχνολογία συλλογής κυματικής ενέργειας. Η τεχνολογία του WLM της SWEL έχει λάβει διεθνή αναγνώριση, με την εταιρεία να έχει παρουσιάσει το έργο της στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF), αλλά και σε κορυφαία διεθνή Μέσα, όπως τον Guardian και τον Independent. Ωστόσο, ο νεαρός επιστήμονας δηλώνει ότι η τεχνολογία του δεν έχει λάβει ακόμη την υποστήριξη που θα περίμενε στην Κύπρο, γι’ αυτό κι εμείς αποφασίσαμε να μάθουμε περισσότερα για το έργο του.


Πώς θα περιέγραφες με απλά λόγια αυτό που κάνετε στη SWEL;

Η Sea Wave Energy Ltd είναι μια εταιρεία με έδρα την Κύπρο και το Ηνωμένο Βασίλειο και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της δικής της τεχνολογίας (με την ονομασία Waveline Magnet [WLM]) στη συλλογή κυματικής ενέργειας. Η τεχνολογία και η αρχή λειτουργίας έτυχε έντονης ανάπτυξης για πάνω από 15 χρόνια τόσο σε τεχνητό περιβάλλον (ελεγχόμενο κύμα σε εξειδικευμένες δεξαμενές) όσο και σε δοκιμές ανοιχτής θάλασσας, κατασκευάζοντας και δοκιμάζοντας διάφορα μοντέλα για να φτάσουμε στο σημερινό στάδιο ανάπτυξης. Το WLM είναι πλέον έτοιμο να αμφισβητήσει την υφιστάμενη κατανόηση της ενέργειας στους ωκεανούς από ολόκληρη τη σχετική βιομηχανία.

Από πραγματικούς αριθμούς από κλίματα μικρού και μέτριου κύματος σε συνδυασμό με προβλέψεις από υπολογισμούς σε μεγαλύτερης κλίμακας κύματα, δεικνύεται απόδοση και κόστος ικανό να ανταγωνίζεται τόσο τα ορυκτά καύσιμα όσο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Γιατί κάποιος να προτιμήσει την κυματική ενέργεια παρά άλλες πηγές εναλλακτικής ενέργειας;

Η κυματική ενέργεια είναι η πιο ικανή πηγή ανανεώσιμης ενέργειας που υπάρχει και η τεχνολογία μας είναι μια σταθερή, αξιόπιστη, επεκτάσιμη και οικονομικά αποδοτική πηγή ενέργειας. Χρησιμοποιώντας μόνο ένα κλάσμα αυτού που είναι διαθέσιμο, μπορούμε να καλύψουμε πλήρως τη ζήτηση του πλανήτη. Η θάλασσα θεωρείται ένα «σκληρό» περιβάλλον γιατί είναι ένα από τα «μεγάλα άγνωστα». Ο ηλεκτρισμός και τα κύματα της θάλασσας μπορεί να είναι πολύ παρόμοια κατά κάποιο τρόπο.

Για παράδειγμα, είναι επικίνδυνο να χρησιμοποιηθεί ένα καλώδιο που μεταφέρει ισχύ 100 μεγαβάτ (τερατώδη ποσότητα); Υπάρχουν δύο απαντήσεις: Ναι, εάν χρησιμοποιείτε τη λάθος υποδοχή για να καταγράψετε αυτήν την ισχύ. Εάν γίνει κατανοητή η ισχύς και χρησιμοποιείται ο σωστά βαθμολογημένος σύνδεσμος για την αξιοποίηση αυτής της ισχύος, είναι απολύτως ασφαλές. Το WLM είναι ο σύνδεσμος και το κλειδί για την αξιοποίηση της κυματικής ισχύος. Η ιδέα ότι ο ωκεανός είναι ένα σκληρό περιβάλλον είναι ανύπαρκτη για εμάς, απλά το προσεγγίζουμε ως περισσότερη διαθεσιμότητα ενέργειας έναντι λιγότερης. Η κοινή προσέγγιση της βιομηχανίας για την απενεργοποίηση άλλων τεχνολογιών κυματικών μετατροπέων (WEC) ή την ανάγκη απόρριψης ρεύματος κατά τη διάρκεια καταιγίδων είναι μια γελοία αντίφαση σε σχέση με τον στόχο της συλλογής κυματικής ενέργειας, αφού υπάρχει περισσότερη διαθέσιμη ενέργεια η οποία αφήνεται να χαθεί.

Όλα τα αντικείμενα στη θάλασσα που εκτοπίζουν το νερό (πλοία, άλλα WEC) βρίσκονται στο έλεος του περιβάλλοντος όπου δεν έχουν κανέναν έλεγχο στις δυνάμεις, αντιμετωπίζουν έτσι προβλήματα κατά τη διάρκεια καταιγίδων. Το WLM είναι η μόνη τεχνολογία που έχει σχεδιαστεί για να συνδέεται και να παραμένει στη Γραμμή του Κύματος (ενέργεια) και για τον λόγο αυτό έχει πλήρη εξουσία στις δυνάμεις που συναντά και δεν μπορεί να βυθιστεί. Με λίγα λόγια, με τα σωστά υλικά, την αγκύρωση και τον σχεδιασμό για τις διαθεσιμότητες ισχύος ενός δεδομένου προφίλ κυμάτων, το σύστημα μπορεί να παραμείνει εκεί για πάντα με ελάχιστη συντήρηση.

Ποια είναι η κύρια διαφορά της δικής σας συσκευής από τις υπόλοιπες συσκευές συλλογής κυματικής ενέργειας;

Η συσκευή μας δουλεύει.

Υπήρξαν οργανισμοί στην Κύπρο που σε υποστήριξαν ως νέο επιστήμονα;

Όχι.

Απ’ όσο διαβάζω η «SWEL» εδρεύει σε Κύπρο και Ηνωμένο Βασίλειο. Πού βρήκατε περισσότερες «ανοιχτές πόρτες»;

Στις ανεπτυγμένες χώρες του εξωτερικού, η προοπτική της κυματικής ενέργειας είναι αναγνωρισμένη και ταυτόχρονα η πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις για έρευνα είναι ευκολότερη. Στην Κύπρο παρόλο που ενδέχεται να υπάρχει μια προθυμία από διάφορους φορείς, δυστυχώς δύσκολα προχωρά σε πράξη. Η τεχνολογία μας είναι παγκοσμίως γνωστή και ταυτόχρονα μιλάμε για τον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας που μπορεί να επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στον τόπο μας και ενώ λαμβάνουμε προσκλήσεις ή εκδήλωση ενδιαφέροντος συνεργασίας από διάφορους κρατικούς και ημικρατικούς φορείς ξένων χωρών, στην Κύπρο δεν υπάρχει σχεδόν κανένα ενδιαφέρον.

Άρα το έργο σας είναι περισσότερο αναγνωρισμένο στο εξωτερικό. Γιατί πιστεύεις συμβαίνει αυτό;

Ναι, δυστυχώς στην Κύπρο υπάρχει η κακή νοοτροπία της δυσπιστίας ότι ένας Κύπριος μπορεί να προβεί σε μια σημαντική ανακάλυψη.

Υπάρχει περίπτωση, δηλαδή, να τοποθετηθούν συσκευές γύρω από την Κύπρο;

Η Κύπρος βρίσκεται στη Μεσόγειο, ένα μέτριο κυματικό κλίμα που δεν έχει τεράστιες δυνατότητες λόγω της φύσης του. Τα κύματα εδώ είναι κατάλληλα για μικρότερες εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, για παράδειγμα για την τροφοδοσία θέρετρων, ξενοδοχείων και παράκτιων κοινοτήτων με γλυκό νερό αντί για τη χρήση συμβατικών μεθόδων. Αλλά η χρήση της τεχνολογίας σε ανοιχτούς ωκεανούς όπως ο Ατλαντικός θα φτάνει επίπεδα ισχύος που μπορούν να ανταγωνιστούν με τα πυρηνικά, μιλάμε για Power Station δυναμικής Gigawatt. Αυτά θα βρίσκονται μακριά από την Κύπρο, αλλά εύκολα προσβάσιμα από τις κύριες θαλάσσιες λωρίδες, ήδη υπάρχουσες υποθαλάσσιες υποδομές και υπό κατασκευή ακόμη και για την Κύπρο με φήμες για νέους αγωγούς και συνδέσεις όπου πιθανό να μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παράδοση ενέργειας στην Κύπρο και όχι μόνο. Δεδομένου ότι είμαστε κόμβος μεταξύ Αφρικής και Ευρώπης, μπορεί να υπάρχει κάτι για την Κύπρο. Επίσης πιο εφικτό και σε συντομότερο χρονικό διάστημα, στην Κύπρο, πέραν της αφαλάτωσης, η τεχνολογία μας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως ιχθυοτροφείο.

Σε ποια φάση βρίσκεται το έργο σας και πότε θα είναι έτοιμο για εμπορική χρήση;

Η τεχνολογία βρίσκεται στα τελικά στάδια ανάπτυξης. Η SWEL συνάπτει στρατηγικές συνεργασίες για την υποστήριξη της τελικής πιλοτικής φάσης με τους απαιτούμενους πόρους, που θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο. Στη συνέχεια, θα προχωρήσουμε στα απαιτούμενα στάδια για την παραγωγή αναγνωρισμένου προϊόντος.

Υπήρξαν ενδιαφερόμενοι μέχρι στιγμής;

Ναι, υπάρχουν χιλιάδες ενδιαφερόμενοι από όλο τον κόσμο που συνδέονται καθημερινά μαζί μας, (θα έλεγα λιγότερο από το 0,5% έχουν έδρα την Κύπρο). Έχουμε συγκεντρώσει τη μεγαλύτερη προσοχή από οποιαδήποτε εταιρεία σε αυτόν τον κλάδο με εκατοντάδες εκατομμύρια προβολές στο διαδίκτυο και έχουμε παρουσιαστεί στις πιο γνωστές εφημερίδες, άρθρα και φόρουμ (π.χ. WEF, WFM, Guardian, Independent) με δική τους απόφαση, επειδή μπορούν να δουν ότι έχουμε έναν νικητή.

Πόσο ασφαλής είναι για τη θαλάσσια ζωή η συσκευή σας;

Το σύστημα θα επιθεωρηθεί από όλες τις πλευρές από πολλούς ειδικούς σχετικά με τις επιπτώσεις του πριν από οποιαδήποτε εμπορική εφαρμογή. Το σύστημα λόγω της αρμονικής και ασφαλούς αλληλεπίδρασής του με το κλίμα μπορεί ακόμη και να χρησιμοποιηθεί στρατηγικά ως τεχνητός ύφαλος και χώρος για τη θαλάσσια ζωή, αυτό έχει αποδειχθεί. Ακόμη και πέρα ​​από τις εφαρμογές στην ενέργεια, η τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να εφαρμοστεί σε πολλές βιομηχανίες. Για παράδειγμα, εκτροφή φυκιών, πλωτή ηλιακή ενέργεια, ιχθυοκαλλιέργεια κ.λπ. Σε εφαρμογές μικρής κλίμακας, ένα σύστημα πιθανό να είναι ορατό από την ακτή, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό παρά όταν βλέπεις ένα πλοίο. Αλλά έστω και αυτό είναι ένα μικρό τίμημα για την απόκτηση πράσινης ενέργειας. Όλοι οι κατασκευαστές αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα υλικά που πρέπει να χρησιμοποιούνται για την καλύτερη βιωσιμότητα και ελάχιστες επιπτώσεις.

Η ομορφιά του WLM είναι ότι μπορεί να κατασκευαστεί με σχεδόν οποιοδήποτε υλικό. Τα πλαστικά υλικά ή υλικά που μοιάζουν με πλαστικό είναι ένα από τα πιο ανθεκτικά στο θαλασσινό νερό και έχουν την ικανότητα να μην απελευθερώνουν ρύπους στο νερό. Mε ελάχιστη επεξεργασία, είναι επίσης ανακυκλώσιμα και όταν αγκυρώνονται και ασφαλίζονται ως μία πλατφόρμα του WLM δεν αποτελούν οποιαδήποτε απειλή για το οικοσύστημα. Το τελικό υλικό επιλογής θα πιστοποιηθεί από τους αρμόδιους φορείς για την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Καλωσορίζουμε και δεχόμαστε προτάσεις από την Greenpeace ή οποιονδήποτε, για το ποια είναι τα καταλληλότερα υλικά.