Μόνο ένα θύμα σταύρωσης έχει εντοπιστεί στη Βρετανία από την εποχή της ρωμαϊκής κυριαρχίας στο Νησί (43 μ.Χ. έως το 410 μ.Χ.). Ο σκελετός του άνδρα, με ένα καρφί δύο ιντσών περασμένο από το οστό της φτέρνας του, ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια μιας ανασκαφής στο Κέιμπριτζσάιαρ το 2017. Τώρα, ερευνητές έδωσαν πρόσωπο σε αυτό το άτομο που εκτελέστηκε στον σταυρό, ανακατασκευάζοντας την εικόνα του.

Όπως λέει ο Τζο Μάλινς, ιατροδικαστής στο Πανεπιστήμιο Τζόρτζ Μέισον της Βιρτζίνια, στο νέο ντοκιμαντέρ του BBC Four «The Cambridgeshire Crucifixion», «το πρόβλημα ήταν ότι το κρανίο ήταν διαλυμένο. Ήταν σαν να φτιάχνω ένα παζλ. Πλέον όμως δεν είναι απλά ένα κρανίο, είναι ένα πρόσωπο. Το να κοιτάζω ένα πρόσωπο που έζησε χιλιάδες χρόνια πριν είναι κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Το αρχαίο αυτό θύμα ήταν μακράν το πιο ενδιαφέρον κρανίο που έχω δουλέψει στην καριέρα μου».

Η δουλειά του Μάλινς συνήθως περιλαμβάνει τη συνεργασία με τις αρχές επιβολής του νόμου για την ανακατασκευή των προσώπων των σύγχρονων θυμάτων εγκλημάτων. Το να αναδομήσει όμως και να παρουσιάσει το πρόσωπο ενός ανθρώπου που εκτελέστηκε στον σταυρό χιλιάδες χρόνια πριν ήταν μια πρόκληση που τον ενθουσίασε.

Ο σκελετός ανακαλύφθηκε σε έναν ρωμαϊκό οικισμό στο χωριό Φένσταντον. Ο χώρος περιείχε πέντε νεκροταφεία που χρονολογούνται μεταξύ του τρίτου και του τέταρτου αιώνα μ.Χ. Ενώ οι ερευνητές ανακάλυψαν 40 ενήλικες και 5 παιδιά που ήταν θαμμένοι εκεί, τα λείψανα ενός άνδρα ξεχώριζαν: Ένα μακρύ καρφί βρέθηκε καρφωμένο στη φτέρνα και τα πόδια έδειχναν σημάδια μόλυνσης ή φλεγμονής, πιθανότατα από δέσιμο και δεσμό.

Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η σταύρωση ήταν μια σκληρή, αρχαία μέθοδος αργής τιμωρίας τόσο των κακοποιών όσο και ενός τεράστιου αριθμού σκλάβων που σταυρώθηκαν λόγω μικροπαραπτωμάτων». Οι πάσχοντες κρεμούνταν από ξύλινους σταυρούς, με τα μέλη τους είτε δεμένα με σχοινί είτε καρφωμένα στην κατασκευή. Ο Κωνσταντίνος Α' κατάργησε την τιμωρία τον τέταρτο αιώνα, είτε προς τιμή του Χριστού είτε σε αναγνώριση της απανθρωπιάς της πρακτικής.

Προηγουμένως, ευρήματα Ρωμαϊκής σταύρωσης είχαν εντοπιστεί μόνο στο Ισραήλ, όπως λέει στο BBC News η Corinne Duhig, οστεολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ.

«Ο ‘τυχερός’ συνδυασμός της καλής συντήρησης του σκελετού και του καρφιού που έμεινε στο κόκαλο μού επέτρεψε να εξετάσω αυτό το σχεδόν μοναδικό εύρημα όταν τόσες χιλιάδες άλλα έχουν χαθεί. Αυτό δείχνει ότι οι κάτοικοι ακόμη και αυτού του μικρού οικισμού στην άκρη της αυτοκρατορίας δεν μπορούσαν να αποφύγουν την πιο βάρβαρη τιμωρία της Ρώμης», τονίζει ο οστεολόγος Κορίν Ντάχιγκ που εξέτασε τον σκελετό.

Μετά την ανακάλυψη, οι ερευνητές διεξάγουν πρόσθετες αναλύσεις για να μάθουν περισσότερα για την ταυτότητα του θύματος. Η χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα δείχνει ότι πέθανε μεταξύ 130 και 360 μ.Χ., και πιθανότατα ήταν στα 30 του. Δεν μπορεί να αποσαφηνιστεί τι οδήγησε στην εκτέλεσή του με αυτόν τον τρόπο, αλλά το γεγονός ότι τάφηκε κανονικά πιθανότατα υποδεικνύει ότι ήταν πολίτης και όχι σκλάβος. Οι εξετάσεις DNA δείχνουν ότι μπορεί να είχε καστανά μαλλιά και καστανά μάτια.

Η αναδόμηση προσώπου που προέκυψε από τον Μάλινς απεικονίζει έναν γενειοφόρο άνδρα με σκοτεινά, βυθισμένα μάτια. Όπως λέει η Ντάχιγκ η εικόνα βοηθά να εξανθρωπίσουμε ένα άτομο που έζησε σε μια εποχή τόσο μακρινή από τη δική μας. «Αυτός ο άντρας είχε ένα τόσο απαίσιο τέλος. Νιώθεις ότι βλέποντας το πρόσωπό του, μπορείς να του δώσεις περισσότερο σεβασμό», τονίζει.

Με πληροφορίες από Smithsonian magazine, janus.gr