Το Έβερεστ, γνωστό και ως Chomolungma, έχει ψηλώσει περίπου 15 έως 50 μέτρα περισσότερο τα τελευταία 89.000 χρόνια από ό,τι ανέμεναν οι επιστήμονες, σύμφωνα με μια μελέτη μοντελοποίησης που κυκλοφόρησε τη Δευτέρα. Ο λόγος είναι ένα κοντινό ποτάμι που διαβρώνει την περιοχή και σπρώχνει προς τα κάτω τη γη, αναγκάζοντας το έδαφος κάτω από το Έβερεστ να ανυψωθεί.

«Είναι ένα νέο πρόσθετο στοιχείο για την ανύψωση του Έβερεστ», δήλωσε ο Μάθιου Φοξ, συν-συγγραφέας της μελέτης και γεωλόγος στο University College του Λονδίνου. Αναμένει ότι αυτή η «ανάπτυξη» του Έβερεστ και των γύρω κορυφών του θα συνεχιστεί για εκατομμύρια χρόνια. Πρόσθεσε ότι «ο μεγαλύτερος αντίκτυπος είναι πιθανώς στους ορειβάτες που πρέπει να ανέβουν άλλα 20 μέτρα περίπου μέχρι την κορυφή». Το επιπλέον ύψος μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ανάπτυξη περισσότερου πάγου στα υψηλότερα υψόμετρα.

Το Έβερεστ, ανήκει στην οροσειρά των Ιμαλαΐων και δεσπόζει κατά μήκος των συνόρων Νεπάλ-Θιβέτ, σε ύψος περίπου 8.850 μέτρων - υπάρχουν ελαφρώς διαφορετικές εκτιμήσεις, όμως το ύψος του αναφέρεται στα 8.848 μέτρα. Όχι μόνο είναι το ψηλότερο βουνό παγκοσμίως, αλλά κατά πολύ: Είναι περίπου 250 μέτρα ψηλότερο από το επόμενο, το βουνό K2 που έχει ύψος 8.611 μέτρα.

Αυτά τα επιπλέον μέτρα στο Έβερεστ μπορούν να θεωρηθούν ως ένα σχετικά σπάνιο «γεγονός σύλληψης ποταμού» από 89.000 χρόνια πριν, σύμφωνα με τα μοντέλα υπολογιστών των συγγραφέων της μελέτης. Κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου γεγονότος, ένας ποταμός αλλάζει πορεία, αλληλεπιδρά με έναν άλλο και κλέβει το νερό του, είπε ο Φοξ.

Σε αυτή την περίπτωση, η ομάδα είπε ότι το δίκτυο του ποταμού Αρούν - περίπου 75 χιλιόμετρα ανατολικά του Έβερεστ - έκλεψε νερό από ένα ποτάμι που έρεε βόρεια του Έβερεστ. Ο Φοξ είπε ότι το γεγονός ενδεχομένως να είχε ξεκινήσει από μια δραματική πλημμύρα, η οποία οδήγησε ξανά το νερό σε ένα νέο δίκτυο αποχέτευσης. Σήμερα, ο ποταμός Αρούν είναι κύριος παραπόταμος του ποταμού Κόσι στα νότια.

Καθώς στη συνέχεια άρχισε να ρέει περισσότερο νερό στον ποταμό Αρούν, τα ποσοστά διάβρωσης αυξήθηκαν. Επί χιλιετίες, η πλωτή οδός χάραξε ένα μεγάλο φαράγγι στις όχθες του και παρέσυρε δισεκατομμύρια τόνους ιζημάτων και χώματος. Αυτή η τεράστια απώλεια μάζας προκάλεσε αργή ανύψωση της γύρω γης, μια διαδικασία γνωστή ως ισοστατική ανάκαμψη.

Τα βουνά μοιάζουν λίγο με παγόβουνα γιατί μόνο ένα μικρό τμήμα τους φαίνεται πάνω από την επιφάνεια. Ένας μεγάλος σωρός παχύρρευστης κρούστας επιπλέει βασικά στην κορυφή του μανδύα του πλανήτη, είπε ο Φοξ. Κατά τη διάρκεια αυτής της ανάκαμψης, η παχύρρευστη κρούστα ωθεί προς τα πάνω για να αντικαταστήσει το υλικό που έχει διαβρωθεί.

Πόσο ψηλώνει το Έβερεστ;


Τα Ιμαλάια σχηματίστηκαν πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια από μια σύγκρουση της ινδικής και της ευρασιατικής τεκτονικής πλάκας, οι οποίες συνεχίζουν να κινούνται αργά. Η αναμενόμενη αύξηση είναι περίπου 1 χιλιοστό ετησίως, αλλά τα δεδομένα GPS δείχνουν ότι η πρόσφατη αύξηση είναι περίπου 2 χιλιοστά ετησίως.

Η ανάκαμψη εξηγεί εν μέρει τη διαφορά, που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του ύψους του Έβερεστ κατά περίπου 15 έως 50 μέτρα από τη δημιουργία του, σύμφωνα με τη μελέτη. Άλλες κορυφές των Ιμαλαΐων, όπως το Lhotse και το Makalu, επηρεάζονται επίσης. Στην πραγματικότητα, οι συγγραφείς λένε ότι το Makalu βρίσκεται πιο κοντά στον ποταμό Αρούν και θα ψηλώσει ακόμα περισσότερο στο μέλλον.

«Είναι καλά αποδεδειγμένο ότι οι κορυφές των βουνών υψώνονται καθώς ποτάμια κατά μήκος των κοιλάδων διαβρώνουν το έδαφος και απομακρύνουν τη μάζα από το σύστημα», δήλωσε ο Paul Kapp, καθηγητής γεωεπιστημών στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα που δεν συμμετείχε στην έρευνα. Η μελέτη είναι «καινοφανής και συναρπαστική» επειδή ποσοτικοποιεί πότε, πώς και σε ποιο βαθμό οι αλλαγές στις αποχετεύσεις των ποταμών συνέβαλαν στην επιταχυνόμενη ανύψωση, πρόσθεσε.


ΠΗΓΗ