Μεγάλη ποσότητα ναρκωτικής, φυτικής ουσίας, εντοπίστηκε χθες σε δύο ταξιδιωτικές βαλίτσες, που παρέμεναν αζήτητες, στο αεροδρόμιο Λάρνακας.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Αστυνομίας Κύπρου, στις δύο αποσκευές εντοπίστηκαν 42 κιλά και 950 γραμμάρια φυτικής ύλης με την ονομασία καθίνη, η οποία συγκαταλέγεται στη λίστα των ναρκωτικών ουσιών.

Οι δύο αποσκευές είχαν αφιχθεί στο αεροδρόμιο Λάρνακας, από χώρα του εξωτερικού, στις 25 Φεβρουαρίου 2024, χωρίς να παραληφθούν από οποιοδήποτε πρόσωπο. Χθες κατά τη διαδικασία επιστροφής τους, στη χώρα προέλευσής τους, οι βαλίτσες ερευνήθηκαν από μέλη του Τμήματος Τελωνείων, με αποτέλεσμα να εντοπιστούν τα ναρκωτικά.

Τα κατασχεθέντα ναρκωτικά παραδόθηκαν στην ΥΚΑΝ (Επαρχιακό Κλιμάκιο Λάρνακας), το οποίο διερευνά την υπόθεση.

Τι είναι το khat

Το Khat είναι ένα πράσινο φουντωτό φυτό, το οποίο έχει ύψος 3-6 μέτρα και καλλιεργείται σε όλη την ανατολική Αφρική και την Αραβική χερσόνησο σε υψόμετρα 1.500-2.000 μέτρων. Οι ψυχοδραστικοί παράγοντες που περιέχονται στα φύλλα του Khat είναι, μεταξύ άλλων, η καθινόνη (αμινοπροπιοφαινόνη), η καθίνη (νορψευδοεφεδρίνη) και η νορεφεδρίνη, όμως το πλήρες φάσμα των συστατικών δεν έχει ακόμη μελετηθεί εκτενώς.

Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες khat, όμως κυρίως δύο είναι διαθέσιμες: το Miraa, συνήθως από την Κένυα, και το Harari από την Αιθιοπία. To Miraa ή Catha edulis είναι κοινώς γνωστό ως qat ή qaadka στη Σομαλία, και chat στην Αιθιοπία, όμως στη βιβλιογραφία αναφέρεται πια ως «khat». Άλλα ονόματα του ναρκωτικού είναι τσάι Αβησσυνίας, African salad, catha, chat, kat, quat, qat, quadka.

To khat περιέχει δύο γνωστές φαρμακολογικά διεγερτικές ουσίες, την καθινόνη (αμινοπροπιφαινόνη) και την καθίνη (νορψευδοεφεδρίνη). Η καθινόνη είναι το κυρίως ενεργό συστατικό. Η συγκέντρωσή της στα φρέσκα φύλλα κυμαίνεται από 0,3 έως 2,1%, ανάλογα με την προέλευση και την ποικιλία του φυτού. Οι συγκεντρώσεις καθίνης κυμαίνονται σε 0,7-2,7%.

Τα ενεργά συστατικά αρχίζουν να αλλοιώνονται δύο μέρες μετά τη συγκομιδή του φυτού, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να καταναλώνεται φρέσκο. Τα πιο νεαρά φύλλα κοντά στην κορυφή του φυτού είναι τα πιο δραστικά, και συχνά τυλίγονται σε φύλλα μπανανιάς μετά τη συγκομιδή, για να παραμείνουν φρέσκα.

To khat βρίσκεται επίσης και αποξηραμένο ή σε μορφή σκόνης. Ωστόσο, οι παραδοσιακοί χρήστες του ναρκωτικού διαλέγουν μόνο φρέσκα φύλλα, καθώς το αποξηραμένο φυτό δεν περιέχει καθόλου ενεργές χημικές ουσίες, ή περιέχει πολύ λίγες.

Σε ορισμένες χώρες όπως ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία η διακίνηση του είναι ελεγχόμενη, ενώ σε άλλες χώρες όπως η Αιθιοπία, το Τζιμπουτί και η Υεμένη, η παραγωγή, η πώληση και η κατανάλωση του είναι νόμιμες, όπως και σε άλλες μουσουλμανικές χώρες που το αλκοόλ απαγορεύεται βάσει νόμου ή θρησκείας.

Σε αρκετές αφρικανικές και αραβικές χώρες αποτελεί παράδοση πολλών αιώνων, ενώ η χρησιμοποίησή του έχει τη μορφή ιεροτελεστίας και είναι μια κοινωνικά αποδεκτή συνήθεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Υεμένη, όπου το 70% με 80% των ανθρώπων 16 έως 50 ετών καταναλώνουν khat καθημερινά, ενώ δεν έχει σημειωθεί κάποιος θάνατος που να αποδίδεται στο φυτό. Ωστόσο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το έχει πιστοποιήσει σαν ναρκωτικό, το έχει τοποθετήσει στον πίνακα Ι των ψυχοτρόπων ουσιών από τις αρχές της δεκαετίας του '80 και έχει προτείνει άμεσα μέτρα για τον περιορισμό του.


Ιατρική Χρήση

Η ιατρική χρήση του khat ανάγεται στην αρχαιότητα, όπου ο Μέγας Αλέξανδρος αναφέρεται ότι το χρησιμοποιούσε για να θεραπεύσει τους στρατιώτες του από μια άγνωστη «επιδημική ασθένεια».

Στους μουσουλμανικούς πολιτισμούς της Σομαλίας και της Υεμένης οι άνθρωποι εδώ και αιώνες μασούν ή πίνουν khat, που θεωρείται αντίζηλο του καφέ. Αναφέρεται επίσης και σε ένα αραβικό χειρόγραφο του 1333.

Επίδραση - Κίνδυνοι για την υγεία

Τα φρέσκα φύλλα, τα κλωνάρια και τα βλαστάρια του φυτού τα μασούν όπως τον καπνό: Τα κρατούν στο στόμα και τα μασούν κατά διαστήματα, για να απελευθερώνεται η ενεργή ουσία που δίνει τη διεγερτική επίδραση. Το αποξηραμένο υλικό, το οποίο είναι πολύ λιγότερο δραστικό, μπορεί να παρασκευαστεί με τη μορφή τσαγιού πάστας. To khat μπορεί κάποιος να το καπνίσει ή να πασπαλίσει το φαγητό του με τριμμένα φύλλα.

To khat είναι κυρίως διεγερτικό, όσον αφορά την επίδρασή του. Μια τυπική δόση που μασιέται λέγεται ότι είναι ισοδύναμη με τη λήψη μιας μέτριας δόσης (5 mg) θειικής αμφεταμίνης. Μετά το αίσθημα ευφορίας και ομιλητικότητας, οι χρήστες συχνά αναφέρουν επιδράσεις χαλάρωσης και μείωση της όρεξης.

Εξαιτίας του ότι μασιέται, το khat επιδρά στη στοματική κοιλότητα και την πεπτική οδό. Η φλεγμονή του στόματος και άλλων τμημάτων της στοματικής κοιλότητας, με δευτερεύουσες λοιμώξεις, είναι κοινή στους χρήστες του khat.

Υπάρχουν στοιχεία, ότι η υπερβολική χρήση του μπορεί να οδηγήσει και σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις και απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας στους άνδρες. Οι ενοχλήσεις στο στομάχι και η δυσκοιλιότητα μπορεί να προκαλέσουν κήλες. Η κατανάλωση του khat επιδρά στην απορρόφηση του σιδήρου και άλλων αναγκαίων μεταλλικών στοιχείων.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και ο καρκίνος του στόματος, που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος σε όσους μασούν khat στην Υεμένη. Η μακροχρόνια και υπερβολική χρήση μπορεί να προκαλέσει ψυχολογικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, άγχος και ευερεθιστότητα, που μερικές φορές οδηγούν και στην ψύχωση.

Πολλοί Σομαλοί και άλλης εθνικότητας άτομα που καταναλώνουν khat δεν αναγνωρίζουν τα προβλήματα που έχουν συσχετιστεί με αυτό. Ίσως επειδή στις πατρίδες τους οι περισσότεροι το μασούν σε κοινωνικές περιστάσεις. Από τη στιγμή που θα βρεθούν σε μια ξένη χώρα, κάποιοι χρήστες αυξάνουν την κατανάλωσή του ως αντίδραση στις διαφορετικές συνθήκες και τις απογοητεύσεις της ζωής ενός πρόσφυγα.

Η συνθετικά παραγόμενη μεθκαθινόνη περιέχει πολλές ουσίες που τη νοθεύουν στη διαδικασία παρασκευής της, όπως το θειικό οξύ, και ιδιαίτερα τοξικά χημικά, όπως το τολουένιο, το υπερμαγγανικό κάλιο και το διχρωμικό νάτριο, το οποίο είναι τοξικό για την καρδιά, τον εγκέφαλο, το δέρμα και τα νεφρά.


Εξάρτηση

Η μακροχρόνια χρήση της μεθκαθινόνης μπορεί να έχει ως συνέπεια πολλά από τα προβλήματα της χρόνιας χρήσης μεθαμφεταμίνης, όπως ο υποσιτισμός, η απώλεια μυϊκής μάζας, μια γενική παραμέληση της προσωπικής υγιεινής, καθώς και μια σειρά ψυχολογικών προβλημάτων, όπως η καθ’ έξιν εξάρτηση.

Με πληροφορίες από Αστυνομία Κύπρου, healthyliving.gr, Vice