Το ταξίδι του ιστορικού «Bedford» από την Κερύνεια στη Λεμεσό

Στις 20 Ιουλίου ο Παυλάρας επιβιβάζεται μαζί με την πολυμελή οικογένειά του σε ένα βανάκι για μια διαδρομή με προορισμό το άγνωστο. Ο πεντάχρονος, τότε, Μάριος περιγράφει στη CITY ένα τριήμερο χάους και αβεβαιότητας μέσα σε ένα όχημα που έγινε ο σωτήρας και για άλλους συμπατριώτες μας.

Article featured image
Article featured image

Το ημερολόγιο έγραφε 20 Ιουλίου 1974. Ο Παυλάρας (όπως τον φώναζαν οι φίλοι του), πατέρας επτά παιδιών και αγρότης στο επάγγελμα, ξεκίνησε νωρίς το πρωί από το χωριό Παλαιόσοφος προς τα χωράφια με καρπουζιές που διατηρούσε στο Πέντε Μίλι της Κερύνειας. Αμέσως κατάλαβε πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Μια συνηθισμένη μέρα, θα άλλαζε για πάντα τα μέχρι τότε δεδομένα για την πολυμελή οικογένειά του.

Με το μικρό του βανάκι - ένα Bedford - μεταβαίνει στα χωράφια όπου βρίσκονταν τα δύο μεγάλα παιδιά της οικογένειας. Τα επιβιβάζει και επιστρέφει στο σπίτι για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του. Σχεδόν γυμνοί και αφού πρόλαβαν να πάρουν λίγες προμήθειες, ξεκινούν για ένα ταξίδι που διήρκησε τρεις ημέρες. Ένα ταξίδι που δεν θα κατέληγε ξανά στην αφετηρία, αλλά στα βουνά του Πενταδακτύλου, από εκεί στη Λάπηθο, τον Κύκκο, με τελικό προορισμό τη Λεμεσό. Το Bedford έγινε ο σωτήρας τους. Όχι μόνο για την οικογένεια του Παυλάρα, αλλά ίσως και για τους εκατοντάδες συμπατριώτες μας που ανέβηκαν σε αυτό κατά τη διάρκεια της διαδρομής του για να γλιτώσουν από τους βομβαρδισμούς.

παλυισ.jpg
Ο κος Παύλος Ιωάνου γνωστός ως Παυλάρας σε μεγαλύτερη ηλικία



Ο Μάριος Ιωάννου, το μικρότερο από τα επτά παιδιά της οικογένειας, τότε ήταν μόλις πέντε ετών. Ένα μικρό παιδί που ένιωσε με σκληρό τρόπο τον φόβο. Σήμερα, μιλά στη CITY και περιγράφει στιγμές που έζησε στο «ηρωικό Bedford», όπως ο ίδιος το χαρακτηρίζει. Ένα βανάκι που κρατείται μέχρι σήμερα από την οικογένεια ως κειμήλιο των μαύρων εκείνων ημερών του Ιουλίου.

«Εκείνη τη μέρα στο σπίτι βρισκόμασταν εγώ, η μητέρα μου και τα άλλα μου αδέλφια. Ήταν πολύ νωρίς το πρωί. Φύγαμε όπως ήμασταν. Σχεδόν γυμνοί μπήκαμε στο αυτοκίνητο, που ήταν σαν μικρό λεωφορείο και χρησιμοποιούσε ο πατέρα μου κυρίως για τη δουλειά του. Φύγαμε και δεν γνωρίζαμε που θα πάμε. Τότε δεν υπήρχαν πολλά αυτοκίνητα. Ήταν μετρημένα. Ο κόσμος δεν είχε μεταφορικό μέσο για να φύγει. Έτσι, από όπου περνούσαμε παίρναμε κόσμο. Στην ουσία δεν έβλεπες το όχημα, αλλά μια μάζα ανθρώπων να κινείται. Άνθρωποι πιανόντουσαν από όπου έβρισκαν για να μετακινηθούν έστω και για 200 μέτρα καθώς έπρεπε να αποφύγουν τους βομβαρδισμούς. Αυτή είναι μια εικόνα που έμεινε έντονα στο μυαλό μου».

παυλάρας.jfif
Ο Παυλάρας από το Καρακούμι της Κερύνειας και η Παρασκευού από τον Παλαιόσοφο Κερύνειας.



Γύρω τους γίνονταν μάχες. Σε πολλές περιπτώσεις χρειάστηκε να κρυφτούν σε χωράφια, σε ένα μικρό σπίτι στη Λάπηθο και αλλού για να γλιτώσουν. «Θυμάμαι τον πατέρα μου να με κρατάει στην πλάτη του. Περπατούσαμε 100 μέτρα για να είμαστε πιο ασφαλείς. Μετά επέστρεφε πίσω, έφερνε το όχημα, και συνεχίζαμε. Θυμάμαι πως όταν φτάσαμε στη Λάπηθο, λόγω των σφοδρών βομβαρδισμών, κρυφτήκαμε σε ένα χωράφι. Σε εκείνο το χωράφι υπήρχε ένα μικρό σπιτάκι και μπήκαμε μέσα. Στα 50 μέτρα υπήρχε μια μεγάλη δεξαμενή. Η μητέρα μου είπε στον πατέρα μου πως θα ήταν καλή ιδέα να κρυφτούμε στη δεξαμενή για να μην φαινόμαστε. Ο πατέρας μου αρνήθηκε και μέσα σε δύο λεπτά είδα τουρκικά αεροσκάφη να βομβαρδίζουν το σημείο. Η δεξαμενή καταστράφηκε ολοσχερώς. Δεν ξέχασα ποτέ αυτή τη στιγμή. Ήταν λες και σωθήκαμε από θαύμα».

kosmarios.jpg
Ο κος Μάριος Ιωάννου σήμερα.



Η διαδρομή για ένα πεντάχρονο αγόρι ήταν δύσκολη. Είχε κτυπήσει το σώμα του, όμως περισσότερο είχε «τραυματιστεί» η αθώα του ψυχή του από όσα είχε αντικρίσει εκείνες τις τρεις χαοτικές ημέρες. «Μπροστά μας γίνονταν μάχες. Μέχρι να πάμε στο Συριανοχώρι ,είδα τραγικά πράγματα μπροστά μου. Ήμουν απλά ένα μικρό παιδί. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής πληγώθηκα γιατί όταν με κρατούσε ο πατέρας μου στην πλάτη του, κτυπούσα πάνω σε δέντρα και χρειάστηκε αρκετός καιρός για να αναρρώσω όταν φτάσαμε πλέον στη Λεμεσό. Ακόμη θυμάμαι πως όποτε βρισκόμασταν με κόσμο βοηθούσαμε. Είδαμε στρατιώτες τραυματισμένους. Η μητέρα μου τους έδινε από τις λίγες προμήθειες που είχαμε για να φάνε κάτι πριν την μάχη. Όλα αυτά είναι αδύνατον να ξεχαστούν».

bedford.jpg
Το ιστορικό Bedford όπως διασώζεται σήμερα.



Το όχημα για χρόνια διατηρούσε σε καλή κατάσταση ο κύριος Παύλος, όμως η κατάσταση της υγείας του πριν αποβιώσει δεν του επέτρεψε να ασχοληθεί περισσότερο με αυτό. Τώρα προστατεύεται από τη σκιά κάποιων δέντρων σε ένα χωράφι της οικογένειας στη Λεμεσό. Η φθορά του χρόνου είναι εμφανής, όμως στόχος του κου Μάριου και των μελών της οικογένειάς του, είναι η αναπαλαίωσή του, παρά το μεγάλο κόστος. «Θέλουμε να διασωθεί γιατί αυτό το όχημα κουβαλάει ιστορία. Μια ιστορία που επίσης θα πρέπει να διασωθεί και την οποία δεν ευχόμαστε κανένα άνθρωπο να τη ζήσει. Το Bedford, δεν έσωσε μόνο εμάς, αλλά και άλλους συμπατριώτες μας που είχαν την τύχη να βρεθεί στο δρόμο τους κατά τη βίαιη απομάκρυνση από τα χωριά και τις περιουσίες τους», περιέγραψε ο κος Ιωάννου.



ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ