Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, το ισχυρότερο που έχει εκτοξευθεί ποτέ, κατέγραψε μία ιστορική ανακάλυψη, εντοπίζοντας 44 νέα άστρα σε έναν γαλαξία που βρίσκεται 6,5 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τον Γαλαξία μας. Η ανακάλυψη αυτή, που δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy, έγινε εφικτή χάρη σε μια μοναδική τεχνική γνωστή ως βαρυτικός φακός.

Η τεχνική του βαρυτικού φακού, την οποία είχε προβλέψει ο Άλμπερτ Αϊνστάιν στη θεωρία της γενικής σχετικότητας, βασίζεται στη βαρύτητα μεγάλων συγκεντρώσεων ύλης, όπως συστάδες γαλαξιών, που λυγίζουν και μεγεθύνουν το φως από πιο μακρινούς γαλαξίες. Στην περίπτωση αυτή, η συστάδα γαλαξιών Abell 370 λειτούργησε ως ένας «γιγαντιαίος μεγεθυντικός φακός», αποκαλύπτοντας τα 44 άστρα στον μακρινό γαλαξία.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το «Dragon Arc», ένα ορατό τόξο που δημιουργήθηκε από τη βαρυτική κάμψη του φωτός. Ανάλυση του χρώματος των άστρων μέσα στο "Dragon Arc" αποκάλυψε ότι πολλά από αυτά είναι κόκκινοι υπεργίγαντες, δηλαδή αστέρια στο τελικό στάδιο της ζωής τους, σε αντίθεση με προηγούμενες παρατηρήσεις που είχαν εντοπίσει κυρίως μπλε υπεργίγαντες.

Η παρατήρηση τέτοιων μακρινών άστρων ήταν μέχρι σήμερα σχεδόν αδύνατη. «Γαλαξίες τόσο μακριά μας συνήθως φαίνονται σαν διάχυτοι, ασαφείς σχηματισμοί», δήλωσε ο Γιοσινόμπου Φουνταμότο, επικεφαλής της έρευνας. Οι ερευνητές τόνισαν ότι οι πιθανότητες να παρατηρήσουν μεμονωμένα άστρα σε τόσο μεγάλη απόσταση μοιάζουν με το να δει κανείς κόκκους σκόνης στο φεγγάρι με ένα ζευγάρι κιάλια.

Η ανακάλυψη έγινε κατά λάθος, καθώς οι επιστήμονες αρχικά στόχευαν να μελετήσουν έναν γαλαξία στο βάθος, αλλά αντί αυτού εντόπισαν τα νέα άστρα. «Αυτή η πρωτοποριακή ανακάλυψη δείχνει ότι πλέον μπορούμε να μελετήσουμε μεγάλο αριθμό μεμονωμένων άστρων σε μακρινούς γαλαξίες», δήλωσε ο αστροφυσικός Φενγκού Σαν.

Η ανακάλυψη ανοίγει νέες προοπτικές για τη μελέτη της σκοτεινής ύλης, ενός από τα μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος. «Παρατηρώντας περισσότερα μεμονωμένα άστρα, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη σκοτεινή ύλη στον φακό αυτών των γαλαξιών», εξήγησε ο Σαν.

Το τηλεσκόπιο James Webb, το οποίο εκτοξεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2021 και βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο σε απόσταση 1 εκατομμυρίου μιλίων από τη Γη, συνεχίζει να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορία του σύμπαντος, από τη Μεγάλη Έκρηξη έως τη δημιουργία πλανητικών συστημάτων που μπορούν να υποστηρίξουν ζωή.

Η NASA και οι αστρονόμοι σχεδιάζουν περαιτέρω παρατηρήσεις με το James Webb για να εντοπίσουν περισσότερα μεγεθυμένα άστρα στον "Dragon Arc" και άλλους μακρινούς γαλαξίες, ελπίζοντας να αποκαλύψουν νέα δεδομένα για τη φύση του σύμπαντος.



ΠΗΓΗ