Διεθνή
Μέσα στα άδεια δωμάτια των παιδιών που σκοτώθηκαν σε σχολικούς πυροβολισμούς
Άδεια δωμάτια που ραγίζουν καρδιές.
Η Γκρέισι Μιούλμπεργκερ συνήθιζε, στα 13 της, να γράφει γράμματα στον μελλοντικό της εαυτό και να τα φυλάει σε ένα πολύχρωμο κουτάκι επάνω στη συρταριέρα της. Τα σημειώματά της ήταν γεμάτα ενθουσιασμό για όσα την περίμεναν: την αποφοίτηση της όγδοης τάξης, την πρώτη μέρα στο λύκειο, τη φοιτητική ζωή. Έγραφε ακόμη για τα σχέδιά της όταν θα έπαιρνε δίπλωμα οδήγησης – ότι θα οδηγούσε με τη μουσική στη διαπασών και ένα καραμελένιο Frappuccino από τα Starbucks στην ποτηροθήκη. Σε ένα από τα γράμματά της, που υπέγραφε ως «Γκρέισι του παρελθόντος», έγραφε: «Θεέ μου, επιτέλους λύκειο. Περίμενα αυτήν τη μέρα για πάντα. Μην αγχωθείς· θα γνωρίσεις φίλους για μια ζωή, αλλά και κάποιους εχθρούς. Μην επικεντρώνεσαι στα αρνητικά. Φόρα κάτι ωραίο, προφανώς. Σ’ αγαπώ! Καλή τύχη».
Όμως, μόλις λίγες εβδομάδες μετά την αρχή της πρώτης της χρονιάς στο λύκειο, αυτά τα όνειρα σταμάτησαν απότομα. Τον Νοέμβριο του 2019, ένας μαθητής άνοιξε πυρ στο λύκειο Saugus στη Σάντα Κλαρίτα της Καλιφόρνια, σκοτώνοντας δύο συμμαθητές· ανάμεσά τους και την Γκρέισι, που ήταν μόλις 15 ετών. «Υπήρχε τόσο πολύ μέλλον μπροστά της», είπε ο πατέρας της, Μπράιαν Μιούλμπεργκερ. «Έμεινε μόνο 15 εβδομάδες στο λύκειο».
Για χρόνια μετά τον θάνατό της, το δωμάτιό της έμεινε σχεδόν ανέγγιχτο. Η ροζ και μαύρη ενδυμασία που είχε διαλέξει για την επόμενη μέρα κρεμόταν ακόμη σε μια γωνιά. Ο νάρθηκάς της βρισκόταν στο συρτάρι του γραφείου της, δίπλα σε μια χριστουγεννιάτικη κάρτα που είχε ήδη φτιάξει για τη μητέρα της. Το ροζ λούτρινο σκυλάκι της ήταν ακόμη στο κρεβάτι, σαν να την περίμενε να επιστρέψει. Η μητέρα της, η Σίντι, έμπαινε εκεί μέσα κάθε φορά που ήθελε να νιώσει κοντά στο παιδί της. Μόνο εβδομάδες αργότερα, ψάχνοντας σιγά-σιγά τα πράγματά της, άνοιξε τυχαία το κουτί στη συρταριέρα και βρήκε τα γράμματα – μια ανακάλυψη που την έκανε να ξεσπάσει σε δάκρυα· δεν ήξερε καν ότι η κόρη της έγραφε σε ημερολόγιο.
Η ιστορία της Γκρέισι, όπως και τα αντικείμενα που άφησε πίσω της, περιλαμβάνονται στο ντοκιμαντέρ του Netflix «All the Empty Rooms» –που έκανε πρεμιέρα αυτήν την εβδομάδα– και το οποίο παρουσιάζει τα υπνοδωμάτια παιδιών που σκοτώθηκαν σε σχολικούς πυροβολισμούς σε ολόκληρη την Αμερική.
Για επτά χρόνια, ο δημοσιογράφος του CBS Στιβ Χάρτμαν και ο φωτογράφος Λου Μποπ ταξίδευαν σε όλη τη χώρα, καταγράφοντας δωμάτια που οι γονείς άφησαν όπως ακριβώς ήταν – χώρους γεμάτους στιγμές παγωμένες στον χρόνο: ένα σωληνάριο οδοντόκρεμας χωρίς καπάκι, ένα ακατάστατο κρεβάτι, ένα καλάθι με άπλυτα ρούχα, λαστιχάκια για τα μαλλιά κρεμασμένα στην πόρτα. Ένα μέρος από αυτή τη θλιβερή τους «οδύσσεια» αποτυπώνεται στο 35λεπτο ντοκιμαντέρ του Τζόσουα Σέφτελ. Ο Μποπ φωτογράφισε οκτώ τέτοια δωμάτια, τέσσερα από τα οποία εμφανίζονται στο ντοκιμαντέρ. Τα παιδιά ήταν ηλικίας από 9 έως 15 ετών.
Ο Χάρτμαν εξήγησε στο CNN ότι αισθανόταν πως η χώρα είχε αρχίσει να μουδιάζει από τη συχνότητα των σχολικών επιθέσεων, να συνηθίζει στην τραγωδία. Άρχισε να σκέφτεται τα δωμάτια – αυτά που οι γονείς αντικρίζουν στο τέλος της μέρας. «Και αναρωτήθηκα: τι θα γινόταν αν όλη η Αμερική στεκόταν μέσα σε αυτά τα δωμάτια; Θα μπορούσε αυτό να ξυπνήσει ξανά λίγη ενσυναίσθηση;», είπε.
Και οι δύο άνδρες είναι πατέρες. Μετά από κάθε επίσκεψη σε ένα από αυτά τα σπίτια, έφευγαν συγκλονισμένοι, συχνά χωρίς να μιλούν. Ο Μποπ περιέγραψε ότι σε κάθε δωμάτιο πάλευε να αναπνεύσει· ήταν τόσο έντονη η αίσθηση της απώλειας. Προσπαθούσε να αποτυπώσει την «ουσία» κάθε παιδιού, γιατί κάθε δωμάτιο ήταν μοναδικό, ο προσωπικός του χώρος, το καταφύγιό του. Ο Χάρτμαν εξήγησε ότι πολλοί γονείς βρίσκουν παρηγοριά στο να διατηρούν το δωμάτιο ως έχει, όσο κι αν αυτό συνοδεύεται από οδύνη: «Ένας γονιός μού το περιέγραψε ως οδύνη και παρηγοριά ταυτόχρονα».
Το ντοκιμαντέρ αποφεύγει σκόπιμα οποιαδήποτε αναφορά σε όπλα ή πολιτική συζήτηση. «Αυτό το φιλμ έχει μόνο έναν σκοπό: την ενσυναίσθηση», λέει ο Χάρτμαν.
Στα δωμάτια των παιδιών αποτυπώνονται μικρά στοιχεία του χαρακτήρα τους. Ο 14χρονος Ντόμινικ Μπλάκγουελ, το άλλο παιδί που σκοτώθηκε στο σχολείο της Γκρέισι, λάτρευε τα σπορ και τον Μπομπ Σφουγγαράκη. Το κρεβάτι του είναι γεμάτο λούτρινα με τον αγαπημένο του χαρακτήρα, και στους τοίχους υπάρχουν αφίσες, τρόπαια και μετάλλια. Στο δωμάτιό του υπάρχει ακόμη ένα καλάθι με άπλυτα ρούχα – η μητέρα του δεν μπορεί να τα πλύνει, γιατί δεν θέλει να χαθεί η ιδιαίτερη μυρωδιά του.
Στο Ουβάλντε του Τέξας, το δωμάτιο της 9χρονης Τζάκι Καζάρες είναι εξ ολοκλήρου μωβ, φωτισμένο με λαμπάκια που παραμένουν αναμμένα από την ημέρα που σκοτώθηκε. Ένα λούτρινο αρκουδάκι κρατά μέσα του ηχογραφημένο το γέλιο της. Η μικρή ήθελε να γίνει κτηνίατρος. Στη χτένα της μένουν ακόμη οι τελευταίες τούφες των μαλλιών της.
Η Τζάκι πέθανε τον Μάιο του 2022, όταν ένας έφηβος οπλισμένος με πυροβόλο όπλο σκότωσε 19 μαθητές και δύο δασκάλους στο δημοτικό σχολείο Robb. Ήταν μόλις 9 ετών.
Η 9χρονη Χάλι Σκράγκς από το Νάσβιλ άφησε πίσω της ένα δωμάτιο γεμάτο μικροπράγματα: μονόκερους, κουτιά-θησαυρούς, κοχύλια με το όνομά της. Ένας τεράστιος λούτρινος αρκούδος μοιάζει να «λυγίζει» από τη μοναξιά. Κάτω από το κρεβάτι της, οι γονείς βρήκαν μια στοίβα από βιβλία, μικροαντικείμενα, ακόμη και ένα μικρό χρηματοκιβώτιο που χρησιμοποιούσε για να κρύβει πράγματα από τα αδέλφια της. Οι γονείς της λένε ότι δεν σκοπεύουν να αλλάξουν τίποτα στο δωμάτιό της.
Η ίδια ήταν ένα από τα έξι θύματα που σκοτώθηκαν τον Μάρτιο του 2023 κατά την επίθεση στο σχολείο Covenant στο Νάσβιλ, στο Τενεσί.
Όσο για τους Μιούλμπεργκερ, για χρόνια δεν άντεχαν ούτε να σκεφτούν τη μετακόμιση, γιατί θα έπρεπε να αδειάσουν το δωμάτιο της Γκρέισι. Ο πατέρας της απέρριψε πολλές επαγγελματικές προτάσεις για να μείνουν στο ίδιο σπίτι. Τελικά, όμως, μετά τη συμμετοχή τους στο φωτογραφικό πρότζεκτ, πήραν την απόφαση να μετακομίσουν στην Ατλάντα. Πήραν μαζί τους λίγα από τα πράγματά της και κράτησαν τα υπόλοιπα αποθηκευμένα. Στο νέο τους σπίτι, δίπλα στη λίμνη, σκοπεύουν να δημιουργήσουν το «Gracie’s Point», έναν χώρο με φωτιά για s’mores, όπου θα τιμούν τη μνήμη της.
Το πολυτελές, κρυστάλλινο φωτιστικό της Γκρέισι – εκείνο που έκανε το δωμάτιό της να μοιάζει με σκηνή θεάτρου, όπου έδινε χορευτικές και μουσικές παραστάσεις για τους γονείς της – θα μείνει στο παλιό σπίτι, επειδή η νέα οικογένεια θέλει να το κρατήσει στο δωμάτιο του δικού τους γιου, προς τιμήν της. Ένα κομμάτι από το φως της Γκρέισι θα μείνει εκεί για πάντα.
Οι γονείς της λένε ότι πάντα πίστευαν πως η Γκρέισι ήταν γεννημένη για να γίνει αστέρι. Το να τη βλέπουν τώρα να «εμφανίζεται» στο Netflix είναι μια αλλόκοτη, δύσκολη εμπειρία. «Είναι τρελό», λέει η μητέρα της. «Επιτέλους είναι στη μεγάλη οθόνη – αλλά όχι με τον τρόπο που ονειρευόταν».