Ένα νέο επιστημονικό εύρημα επιβεβαιώνει την αξία του ύπνου για τους εφήβους: όσοι κοιμούνται νωρίτερα και περισσότερο έχουν σημαντικά καλύτερες επιδόσεις σε γνωστικά τεστ και παρουσιάζουν πιο ανεπτυγμένη εγκεφαλική λειτουργία, σύμφωνα με διεθνή έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Cell Reports.

Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από 3.222 εφήβους που συμμετείχαν στη μεγαλύτερη μακροχρόνια έρευνα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την παιδική υγεία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι συμμετέχοντες υπεβλήθησαν σε εγκεφαλικές απεικονίσεις, γνωστικά τεστ και φορούσαν ειδικά βραχιολάκια ύπνου (Fitbits) για την παρακολούθηση των συνηθειών τους.

Οι έφηβοι κατηγοριοποιήθηκαν σε τρεις ομάδες, ανάλογα με τις συνήθειες ύπνου τους:

-Ομάδα 1 (39%): Κοιμούνταν αργά και ξυπνούσαν νωρίς, με μόλις 7 ώρες και 10 λεπτά ύπνου κατά μέσο όρο.

-Ομάδα 2 (24%): Είχαν ελαφρώς καλύτερες συνήθειες ύπνου με 7 ώρες και 21 λεπτά.

-Ομάδα 3 (37%): Κοιμούνταν νωρίτερα, κοιμόντουσαν περισσότερο και είχαν χαμηλότερους καρδιακούς παλμούς κατά τη διάρκεια του ύπνου — κοιμούνταν περίπου 7 ώρες και 25 λεπτά.

Η τρίτη ομάδα παρουσίασε τις καλύτερες επιδόσεις στα τεστ ανάγνωσης, λεξιλογίου και επίλυσης προβλημάτων, ενώ τα αποτελέσματα των εγκεφαλικών απεικονίσεων έδειξαν μεγαλύτερο όγκο εγκεφάλου και καλύτερη νευρική λειτουργία.

Μικρές διαφορές με μεγάλο αντίκτυπο

«Είναι εντυπωσιακό ότι ακόμη και τόσο μικρές διαφορές στον ύπνο είχαν τόσο σημαντική επίδραση», σχολίασε η καθηγήτρια Κλινικής Νευροψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ, Μπάρμπαρα Σαχακιάν. «Οι διαφορές αυτές συσσωρεύονται με τον χρόνο και τελικά οδηγούν σε καλύτερες ή χειρότερες γνωστικές επιδόσεις».

Παρά τις διαφοροποιήσεις στα τεστ, δεν καταγράφηκαν σημαντικές αποκλίσεις στην ακαδημαϊκή επίδοση των μαθητών, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία της γνωστικής ευελιξίας πέρα από τους σχολικούς βαθμούς.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι έφηβοι χρειάζονται τουλάχιστον 8 έως 10 ώρες ύπνου κάθε βράδυ, κάτι που ελάχιστοι επιτυγχάνουν. Η χρήση οθονών πριν από τον ύπνο, η έλλειψη φυσικής άσκησης και οι πρώιμες σχολικές ώρες συμβάλλουν στη λεγόμενη «κοινωνική τζετ λαγκ», δηλαδή τη συστηματική διαταραχή του φυσικού ρυθμού ύπνου.

Ο καθηγητής Ύπνου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Κόλιν Έσπι, προτείνει την ένταξη θεματικής για την υγιεινή του ύπνου στο σχολικό πρόγραμμα, ενώ ο καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Γιορκ, Γκάρεθ Γκάσκελ, καλεί σε παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν τις θετικές αλλαγές στις ρουτίνες ύπνου των εφήβων.

Το βασικό μήνυμα της έρευνας είναι σαφές: ο ύπνος δεν είναι πολυτέλεια – είναι θεμέλιο της γνωστικής και συναισθηματικής ανάπτυξης.

ΠΗΓΗ: LIFO