Το Euronews ρίχνει μια πιο προσεκτική ματιά στον τρόπο με τον οποίο ο μέσος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης διαφέρει σε όλη την Ευρώπη, τόσο σε ονομαστικούς όρους όσο και σε πρότυπα αγοραστικής δύναμης.

Οι μέσοι μισθοί διαφέρουν σημαντικά σε όλη την Ευρώπη. Το ίδιο ισχύει και για το κόστος ζωής. Ποιες χώρες προσφέρουν τις υψηλότερες αμοιβές; Και πώς συγκρίνονται οι μισθοί όταν προσαρμόζονται στα πρότυπα της αγοραστικής δύναμης;

Υπάρχουν διάφοροι ορισμοί του μισθού, του ημερομισθίου και των αποδοχών, καθένας από τους οποίους αντικατοπτρίζει διαφορετικές πτυχές. Ο μέσος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο είναι ιδιαίτερα χρήσιμος.

Ο υπολογισμός της Eurostat βασίζεται στον μέσο ακαθάριστο ετήσιο μισθό για μια θέση εργασίας πλήρους απασχόλησης. Το Euronews μετέτρεψε αυτά τα στοιχεία σε μηνιαίους μισθούς, διαιρώντας απλώς με το 12.

Το 2023, ο μέσος προσαρμοσμένος μηνιαίος μισθός πλήρους απασχόλησης ανά εργαζόμενο κυμαινόταν από 1.125 ευρώ στη Βουλγαρία έως 6.755 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 3.155 ευρώ.

Στην Κύπρο ο μέσος μηνιαίος μισθός βρίσκεται κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ, αλλά πάνω από το επίπεδο των 2.000 ευρώ και συγκεκριμένα στις 2.203 ευρώ.

Η Δανία είναι η μόνη χώρα της ΕΕ, εκτός από το Λουξεμβούργο, με μισθό άνω των 5.000 ευρώ. Προσφέρει 5.634 ευρώ.

Η Ιρλανδία (4.890 €) και το Βέλγιο (4.832 €) πλησιάζουν πολύ κοντά σε αυτό το όριο.

Η Αυστρία (4.542 ευρώ), η Γερμανία (4.250 ευρώ) και η Φινλανδία (4.033 ευρώ) προσφέρουν επίσης μισθούς άνω των 4.000 ευρώ.

Περίπου 10 από τις 26 χώρες της ΕΕ πληρώνουν κάτω από 2.000 ευρώ.

Μεταξύ των 26 χωρών της ΕΕ (εξαιρουμένης της Ολλανδίας λόγω έλλειψης στοιχείων της Eurostat), 10 ανέφεραν μέσο ακαθάριστο μισθό κάτω από 2.000 €.

Σε τέσσερα κράτη μέλη, ο μέσος μισθός ήταν κάτω από 1.500 ευρώ. Η Πολωνία βρισκόταν ακριβώς πάνω από αυτό το επίπεδο, στα 1.505 ευρώ. Στη Ρουμανία, την Ελλάδα και την Ουγγαρία, οι μισθοί ήταν γύρω στα 1.400 ευρώ.

Η Γερμανία (4.250 €) προσφέρει τον υψηλότερο μέσο μισθό μεταξύ των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (3.555 €). Τόσο η Ιταλία (2.729 €) όσο και η Ισπανία (2.716 €) ήταν κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ κατά περισσότερο από 400 €.

Τα στοιχεία της Eurostat καλύπτουν 26 χώρες της ΕΕ. Αν και δεν είναι άμεσα συγκρίσιμα λόγω μεθοδολογικών διαφορών, οι μέσοι ετήσιοι μισθοί ανά εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης του ΟΟΣΑ περιλαμβάνουν περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ο μέσος μισθός στην Ελβετία ήταν 8.104 ευρώ, γεγονός που την καθιστά την υψηλότερα αμειβόμενη χώρα στην Ευρώπη. Μια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ), η Νορβηγία, προσέφερε μέσο μισθό 5.027 ευρώ. Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε μέσο μισθό 4.220 ευρώ.

Με 4.629 €, η Ολλανδία συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών της ΕΕ με τις υψηλότερες αμοιβές.

Η Τουρκία, υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ, κατέγραψε τον χαμηλότερο μέσο μισθό με 873 €, γεγονός που την καθιστά τη μόνη χώρα που βρίσκεται κάτω από το όριο των 1.000 €.

Η γενική τάση δείχνει ότι οι χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης προηγούνται στα επίπεδα μισθών, ενώ η Νότια και Ανατολική Ευρώπη τείνουν να προσφέρουν σημαντικά χαμηλότερους ονομαστικούς μισθούς.

Υψηλότεροι μισθοί στην Ευρώπη με βάση την αγοραστική δύναμη

Το χάσμα στους μέσους μισθούς μειώνεται όταν μετράται σε πρότυπα αγοραστικής δύναμης (Purchasing Power Standards, PPS), καθώς έτσι εξαλείφεται η επίδραση των διαφορών στο επίπεδο των τιμών. Τα PPS είναι μια τεχνητή νομισματική μονάδα, όπου μια μονάδα μπορεί θεωρητικά να αγοράσει την ίδια ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών σε κάθε χώρα

Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές διαφορές σε ολόκληρη την ΕΕ. Σε ονομαστικούς όρους, ο υψηλότερος μέσος μισθός είναι έξι φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο. Όταν προσαρμόζεται για τα PPS, το χάσμα αυτό μειώνεται σε μια αναλογία 2,6.

Στην ΕΕ, οι μέσοι μισθοί σε PPS κυμαίνονται από 1.710 ευρώ στην Ελλάδα έως 4.479 ευρώ στο Λουξεμβούργο, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ ανέρχεται σε 3.155 ευρώ.

Το Βέλγιο (4.038 ευρώ σε PPS), η Δανία (3.904 ευρώ σε PPS), η Γερμανία (3.898 ευρώ σε PPS) και η Αυστρία (3.851 ευρώ σε PPS) βρίσκονται επίσης μεταξύ των πέντε πρώτων χωρών.

Στο χαμηλό μέρος του διαγράμματος, η Σλοβακία, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία ακολουθούν την Ελλάδα, η καθεμία με μέσους μισθούς κάτω από €2.100 σε PPS.

Η Ρουμανία κατατάσσεται σημαντικά υψηλότερα σε PPS.

Μεταξύ των στοιχείων του ΟΟΣΑ, η Ελβετία ξεχωρίζει με υψηλό μισθό σε αγοραστική δύναμη, στα 4.412 ευρώ σε PPS. Ακολουθούν η Ολλανδία και η Νορβηγία, οι οποίες προσφέρουν αμφότερες περίπου 3.800 ευρώ σε PPS. Ο μέσος μισθός του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν 3.357 ευρώ σε PPS.

Όπως και η Ρουμανία, η Τουρκία (2.413 € σε PPS) κατέχει σημαντικά καλύτερη θέση σε αυτόν τον δείκτη.

Σημασία της υψηλότερης παραγωγικότητας και της διαπραγματευτικής δύναμης

Εξηγώντας τις μισθολογικές διαφορές σε επίπεδο χωρών, η Δρ Σωτηρία Θεοδωροπούλου, επικεφαλής της μονάδας ευρωπαϊκών, οικονομικών, εργασιακών και κοινωνικών πολιτικών στο Ευρωπαϊκό Συνδικαλιστικό Ινστιτούτο (ETUI), σημείωσε ότι η υψηλότερη παραγωγικότητα αποτελεί ουσιαστικό θεμέλιο για βιώσιμα υψηλότερους μισθούς/μισθούς. Επισήμανε ότι οι οικονομίες με μεγαλύτερη βιομηχανική ή χρηματοπιστωτική δραστηριότητα τείνουν να είναι πιο παραγωγικές. Οι βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας έχουν επίσης συνήθως υψηλότερη παραγωγικότητα.

Τόνισε επίσης τον ρόλο των θεσμών της αγοράς εργασίας. «Γενικότερα, η υψηλότερη διαπραγματευτική ισχύς των εργαζομένων - είτε προέρχεται από ισχυρούς θεσμούς συλλογικών διαπραγματεύσεων είτε/και από πολιτικές που τους παρέχουν "εξωτερικές επιλογές" στην αγορά εργασίας - καθιστά πιο πιθανό τα κέρδη παραγωγικότητας να μεταφραστούν σε υψηλότερους μισθούς και κόστος εργασίας», δήλωσε στο euronews.

Σε ποιες χώρες σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση στους μέσους μισθούς;

Κατά την τελευταία πενταετία (2018-2023), ο μέσος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης αυξήθηκε σε ονομαστικούς όρους ευρώ και στις 26 χώρες της ΕΕ.

Σε ολόκληρη την ΕΕ, ο μέσος μηνιαίος μισθός αυξήθηκε κατά 507 ευρώ, αθροίζοντας σε ετήσια αύξηση 6.708 ευρώ, που αντιστοιχεί σε αύξηση 19%.

Σε ποσοστιαίους όρους, η αύξηση κυμάνθηκε από μόλις 4% στη Σουηδία έως το αξιοσημείωτο 102% στη Λιθουανία.

Η αύξηση ήταν ιδιαίτερα χαμηλότερη στις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ: η Ισπανία σημείωσε αύξηση 19%, η Γερμανία 18%, η Γαλλία 14% και η Ιταλία μόλις 10%.

Οι σκανδιναβικές χώρες της ΕΕ παρέμειναν επίσης κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, μαζί με την Κύπρο και την Ελλάδα.

Σε ευρώ, η αύξηση των μέσων μισθών κυμάνθηκε από 91 ευρώ μηνιαίως στην Ελλάδα έως 1.291 ευρώ μηνιαίως στο Λουξεμβούργο. Η Λιθουανία κατέγραψε επίσης μια εντυπωσιακή αύξηση της τάξης των 1.141 ευρώ ανά μήνα.

Η Eurostat θα δημοσιεύσει τα στοιχεία για τους μισθούς του 2024 στα τέλη του 2025.

Με πληροφορίες από euronews.gr