Φωτογραφίες: Γιώργος Χριστοφόρου

Πάνω σε μία συζήτηση με συναδέλφους για το ποιο μαγαζί φτιάχνει τα καλύτερα σάντουιτς στη Λευκωσία, η απάντηση ήταν κοινή για όλους. Το Aphrodite’s Snacks. Αν είσαι Λευκωσιάτης, αποκλείεται να μην έχεις δοκιμάσει έστω και μία φορά το διάσημο "special" τους -πάντα με λίγα ξιδάτα στο πλάι- κερασμένα από το μαγαζί.

Πρόκειται για ένα από τα πιο ιστορικά στέκια της Λευκωσίας, που εδώ και περισσότερα από 40 χρόνια κρατά αναλλοίωτη την ποιότητα των υλικών του, όπως και την αγάπη των ιδιοκτητών για τη δουλειά και τους πελάτες τους.

Με αφορμή την κουβέντα μας, αποφασίσαμε να επισκεφτούμε το μαγαζί στην οδό Μετοχίου σε ώρα αιχμής, για να παρατηρήσουμε τη διαδικασία από κοντά. Η συνέντευξή μας, που ακολούθησε σε μεταγενέστερο χρόνο, με την κα Μαρία, τον κο Γιώργο (που έχει αποχωρήσει εδώ και έναν χρόνο), αλλά και τον διάδοχό του, τον γαμπρό του, τον Πάμπο, μάς έλυσε κάθε απορία. Μάθαμε την ιστορία που ξεκινά πριν από 43 χρόνια από ένα τροχόσπιτο στην Αγία Νάπα, την επιστροφή στη Λευκωσία, το μυστικό της επιτυχίας τους, αλλά και ποια είναι τελικά η Αφροδίτη.

Ποια είναι τελικά η Αφροδίτη

Αρχικά μπορείτε να λύσετε στον κόσμο μία μεγάλη απορία; Από πού προέρχεται το όνομα; Ποια είναι τελικά η Αφροδίτη;

Γιώργος: Είναι το όνομα της γιαγιάς μου, αλλά και της αδελφής μου με την οποία είχαμε ανοίξει την πρώτη μας καντίνα στην Αγία Νάπα.

Μαρία: Ήταν και ένα όνομα που έμενε εύκολα στο μυαλό των τουριστών. Και κάπως έτσι συνδυάστηκαν και τα δύο. Το αστείο είναι πως ακόμη αρκετός κόσμος νομίζει πως το όνομά μου είναι Αφροδίτη (γελάει).

Γιώργος: Τη βάφτισαν Αφροδίτη.

Ένα βανάκι στην Αγία Νάπα

Πότε ξεκίνησαν όλα;

Γιώργος: Ο δρόμος μας είναι μακρύς. Όλα άρχισαν πριν από 43 χρόνια. Το 1982. Εκείνο τον καιρό, η αδελφή μου, που είναι σεφ, βρισκόταν ακόμη στην Κύπρο. Εγώ δεν είχα κάποια σχέση με τη μαγειρική. Ό,τι έμαθα, το έμαθα από την αδελφή μου. Είχαμε την ιδέα να ανοίξουμε κάτι δικό μας στην Αγία Νάπα. Εκείνο τον καιρό ήταν της μόδας η περιοχή και είχε αρκετό τουρισμό. Είδαμε κάποια μαγαζιά στην αρχή με σκοπό να ανοίξουμε ένα εστιατόριο. Ήταν όμως ακριβό το ενοίκιο και γι' αυτό σκεφτήκαμε να αγοράσουμε ένα τροχόσπιτο για να δουλέψουμε παραλιακά. Έτσι έγινε. Αγοράσαμε ένα μεγάλο τροχόσπιτο που είχε τα πάντα μέσα. Ήταν σπάνιο τότε να έχει κάποιος κινητή καντίνα.

Την καντίνα τη δουλέψαμε με την αδελφή μου. Φτιάχναμε μόνο κρύα σάντουιτς, κέικ και προσφέραμε, επίσης, φέτες παγωμένο καρπούζι. Τρεις μήνες αργότερα η αδελφή μου μετακόμισε στη Σουηδία, όπου ζει μέχρι σήμερα. Τα έβγαλα πέρα μόνος για έναν χρόνο, μετά γνώρισα τη Μαρία και δουλέψαμε μαζί. Τη δεύτερη χρονιά προσθέσαμε και άλλα πράγματα στο μενού - ζεστά σάντουιτς και hot dog.

Η επιστροφή στη Λευκωσία

Μαρία: Είχαμε πολλούς ξένους πελάτες. Από τη Σουηδία, τη Γερμανία και αλλού, αλλά και αρκετούς πελάτες από τη Λευκωσία που παραθέριζαν εκεί τα καλοκαίρια.

Γιώργος: Η σχέση μας με τους Λευκωσιάτες ήταν καθοριστική. Μετά από δύο χρόνια στην Αγία Νάπα αποφασίσαμε να μεταφερθούμε με την καντίνα μας στη Λευκωσία.

Μαρία: Ψάχναμε για ένα καλό σημείο που θα μπορούσαμε να την τοποθετήσουμε. Εντοπίσαμε το σημείο κοντά στον τότε Έπαρχο. Στη συνέχεια η αστυνομία της περιοχής μάς ζήτησε να αποχωρήσουμε από εκεί γιατί δημιουργείτο κυκλοφοριακή συμφόρηση. Έτσι μετακινηθήκαμε κάπου κοντά στο «Γιώρκειο» (σ.σ. κτήριο Υπουργείου Υγείας). Δουλέψαμε εκεί τέσσερα χρόνια. Μετά, για τρία χρόνια, μετακινηθήκαμε στον απέναντι χώρο γιατί θα κτιζόταν το «Γιώρκειο» και έπειτα βρήκαμε το μαγαζί μας . Είμαστε δηλαδή στο μαγαζί από το 1991, μέχρι και σήμερα.

Γιώργος: Μπορεί να είναι μικρό, αλλά μόλις μπήκαμε μέσα νιώσαμε βασιλιάδες.

Μαρία: Κάναμε ανακαίνιση και πιάσαμε δουλειά. Την πρώτη ημέρα που ανοίξαμε δεν περιμέναμε τόσο κόσμο. Έγινε πανικός.

Άλλαξε το μενού σε σύγκριση από αυτό που προσφέρατε στην Αγία Νάπα από όταν ήρθατε Λευκωσία;

Μαρία: Ήταν εντελώς διαφορετικό. Το Turbo, το Special, το Davos ήταν πάντα στο μενού.

Γιώργος: Ο χρόνος δείχνει τι χρειάζεται η δουλειά. Ο λόγος που είχαμε και έχουμε επιτυχία, είναι η επαφή μας με τον κόσμο και πάντα ρωτούσαμε τι τους αρέσει. Αναλόγως δηλαδή με τις προτιμήσεις των πελατών προσαρμόσαμε με τα χρόνια και το μενού.

Μιας και μιλάμε για την επιτυχία, ποιο θεωρείτε ότι είναι το μυστικό που σας κρατάει, ακόμη και μετά από τόσα χρόνια, ψηλά στις προτιμήσεις των πελατών;

Γιώργος: Το μυστικό είναι η αγάπη που αισθανόμαστε για τη δουλειά μας. Η ανάγκη μας να προσφέρουμε ποιότητα και να μην αισθάνεται ο πελάτης ότι προσπαθείς να τον κοροϊδέψεις ή να πάρεις τα χρήματά του για κάτι που δεν αξίζει.

Μαρία: Θα έλεγα πως το τρίπτυχο της επιτυχίας μας είναι: η σχέση με τον κόσμο, η ποιότητα της πρώτης ύλης και η καθαριότητα.

Τα best seller,η Ομόνοια και το ΑΠΟΕΛ

Ποιο σάντουιτς πωλείται περισσότερο από τα υπόλοιπα;

Πάμπος: Το special είναι το best seller μας.

Μαρία: Είναι όμως και το Turbo.

Πάμπος: Το δικό μου αγαπημένο είναι το «Νούμερο 5». Όταν πρωτομπήκε στο μενού, επειδή ήταν μεγάλο το όνομα, ο κόσμος το ζητούσε με τον αριθμό. Έτσι αποφασίσαμε να το ονομάσουμε «Νούμερο 5».

Μαρία: Επίσης δίνουμε και πολλά ξιδάτα. Αυτά όμως είναι το δώρο μας προς τους πελάτες. Κατά κάποιον τρόπο τους μάθαμε να τρώνε τα σάντουιτς τους και δίπλα να έχουν ξιδάτα.

Πόσα σάντουιτς φτιάχνετε την ημέρα; Υπάρχουν συγκεκριμένες ημέρες που σπάνε τα ταμεία;

Πάμπος: Κάθε μέρα και κάθε βδομάδα είναι διαφορετική. Ανάλογα με τον μήνα. Η αλήθεια είναι ότι δεν είδαμε σε αριθμούς τον μέσο όρο.

Μαρία: Θα έλεγα πως οι καλύτερες ημέρες σε πωλήσεις, είναι εκείνες που την προηγούμενη κερδίζει το ΑΠΟΕΛ σε παιχνίδι κόντρα στην Ομόνοια (γελάει).

Έρχονται αρκετοί οπαδοί του ΑΠΟΕΛ δηλαδή, παρόλο που γνωρίζουν ότι στηρίζετε την Ομόνοια;

Πάμπος: Πάρα πολλοί.

Μαρία: Μπορώ να σου πω ότι αισθανόμαστε ότι μας αγαπούν περισσότερο οι οπαδοί του ΑΠΟΕΛ. Γνωρίζουν ότι στηρίζουμε την Ομόνοια, δεν το κρύψαμε ποτέ. Ειδικά αν κερδίσουν κάποιο αγώνα εναντίον της Ομόνοιας, σπάζουμε ταμεία στις πωλήσεις την επομένη. Μάλιστα κάποιοι οπαδοί του ΑΠΟΕΛ, θεωρούν ότι τους φέρνουμε γούρι και έρχονται από το μαγαζί πριν από τον αγώνα. Είναι μία σχέση αγάπης.

Η σχέση με τους πελάτες και ο διάδοχος

Επίσης έχουμε την εξής απορία: Πως γίνεται να θυμάστε τι σάντουιτς τρώει ο κάθε πελάτης σας;

Μαρία: Όταν πρόκειται για έναν τακτικό πελάτη, δεν μπορείς να ξεχάσεις το σάντουιτς που του αρέσει. Μαθαίνεις τι του αρέσει και τι δεν του αρέσει. Έχουμε πελάτες από γενιά σε γενιά. Δηλαδή πελάτες που έρχονταν στο μαγαζί όταν ήταν μικρά παιδιά και τώρα έρχονται με τα δικά τους παιδιά. Είναι λες και μεγαλώσαμε μαζί.

Πάμπoς: Η Μαρία θυμάται τα σάντουιτς τους, αλλά και την ομάδα που στηρίζουν στο ποδόσφαιρο.

Γιώργος: Βέβαια εμείς δεν θα μεγαλώσουμε άλλες γενιές. Εγώ έχω βρει ήδη τον αντικαταστάτη μου εδώ και 20 χρόνια. Ο Πάμπος, ο οποίος εκτός από καλός μάγειρας, έχει και πολύ καλή μνήμη όπως η Μαρία.

Έγιναν αλλαγές από τότε που ανέλαβε ο Πάμπος τη διεύθυνση;

Γιώργος: O Πάμπος έφερε μία νέα πνοή.

Μαρία: Έκανε τρομερές αλλαγές. Ήταν δύσκολο στην αρχή να προσαρμοστούμε στη δική του και πιο σύγχρονη νοοτροπία. Αυτό ήταν λογικό, αφού είχαμε μάθει για χρόνια να εργαζόμαστε με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Ο Πάμπος μάς έμαθε ποιος πρέπει να έχει προτεραιότητα στις παραγγελίες, να δουλεύουμε δηλαδή με μεθοδικότητα.

Πάμπος: Το πιο σημαντικό για εμένα ήταν να βρούμε τρόπους να απλοποιήσουμε κάποια πράγματα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα σε αυτόν τον χώρο (σ.σ. στους χώρους εστίασης) είναι το προσωπικό. Έτσι έδωσα μεγαλύτερη σημασία στο να γίνονται τα πράγματα πιο απλά και γρήγορα με σκοπό να κρατηθεί η ποιότητά μας. Να μην αλλοιωθεί δηλαδή καθόλου όταν υπάρχει πίεση και κόσμος. Εγώ προτιμώ να εξυπηρετώ όσους περισσότερους πελάτες μπορώ, χωρίς να αλλοιώσω την ποιότητα.

Μαρία: Πλέον φτάσαμε σε ένα σημείο, που οι πελάτες μας παραγγέλλουν τρεις ημέρες πριν. Για να φάνε την Παρασκευή, παραγγέλλουν την Τετάρτη ώστε να είναι σίγουροι ότι θα φάνε στην ώρα που επιθυμούν.

Σκέφτεσαι να κάνεις και άλλες αλλαγές στο μενού; Για παράδειγμα περισσότερες vegan επιλογές;

Πάμπος: Ναι έχω κάτι στο μυαλό μου. Το πιο σημαντικό με την περίπτωση των vegan είναι τα υλικ,. αλλά και τα σκεύη. Δεν μπορείς να ψήνεις για παράδειγμα στην ίδια σχάρα. Κρατούμε τα κλασικά, αλλά προσαρμοζόμαστε.

Είδατε ποτέ τη δουλειά σας να πέφτει ή να επηρεάζεται λόγω άλλων αλυσίδων καταστημάτων που φτιάχνουν σάντουιτς;

Μαρία: Η αλήθεια είναι πως όχι. Εμάς το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να το απολαμβάνει ο κόσμος.

Πάμπος: Τόσα χρόνια που είμαι εδώ, δεν νιώσαμε τη δουλειά να πέφτει. Η μοναδική φορά που ήταν δύσκολα, ήταν κατά την περίοδο της πανδημίας.

Γιώργος: Μία συγκινητική στιγμή για εμάς ήταν όταν αποφασίστηκε να γίνει το αποχετευτικό κοντά στο μαγαζί. Έκοψαν τους δρόμους που οδηγούν στο μαγαζί. Ούτε ποδήλατο δεν περνούσε. Ο μοναδικός τρόπος για να έρθει κάποιος ήταν να βάλουν ξύλα για να έρθουν απέναντι. Για δύο μήνες, όσο δηλαδή διήρκησαν οι εργασίες, ο κόσμος ερχόταν και δεν σκέφτονταν την ταλαιπωρία.

Μαρία: Ακόμη και το Πάσχα όταν κλείσαμε μεγάλη Πέμπτη, είχαμε κρατημένες παραγγελίες για την επόμενη βδομάδα που θα ανοίγαμε. Δηλαδή ο κόσμος πεθυμά το σάντουιτς μας και για εμάς είναι ευτυχία.

Δεκάδες ιστορίες

Τόσα χρόνια σε αυτή τη δουλειά θα έχετε πολλές ιστορίες να θυμάστε. Θέλετε να μοιραστείτε κάποιες μαζί μας;

Γιώργος: Να σας πω μία ιστορία που θυμήθηκα. Όταν τελειώσαμε μία μέρα τη δουλειά, τότε που ήμασταν στον "Έπαρχο", είχε ανοίξει η Κρατική Έκθεση στη Λευκωσία και τα βράδια πηγαίναμε εκεί με το βανάκι μας. Ήρθε κάποια στιγμή ένας πελάτης και μου λέει το εξής: «Φίλε μου, είναι πολλά ωραία τα σάντουιτς σου, αλλά σαν τα σάντουιτς εκείνου που είναι στον Έπαρχο δεν είναι». (γελάει)

Πάμπος: Μία στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ, είναι η περίπτωση ενός πελάτη που έρχεται στο μαγαζί από παιδί. Του Κυριάκου. Με τον Κυριάκο έχουμε φωτογραφία μαζί από όταν ήταν 10 ετών. Όταν μία μέρα ήρθε στο μαγαζί ρώτησε για τον Γιώργο, όταν του είπε η Μαρία ότι σταμάτησε, έκλαιγε.

Μαρία: Τώρα ο Κυριάκος έχει παιδί και έρχεται μαζί του εκεί.

Πάμπος: Είναι επίσης και οι φορές που η Μαρία μπορεί να πάει για λίγο στον πάνω όροφο και κάποιοι πελάτες ανησυχούν που δεν την βλέπουν εκεί. Την άλλη φορά κάποιος ήρθε και την έψαχνε, του είπα ότι ήταν πάνω και επέμενε να την πιάσω τηλέφωνο να κατέβει.

Άρα η Μαρία είναι η πιο κοινωνική;

Πάμπος: Είναι πιο κοινωνική βέβαια, αλλά είναι και πελάτες που ζητούν τον Γιώργο.

Μαρία: Αγαπούν και τον Πάμπο. Το όμορφο είναι ότι σχεδόν όλοι οι πελάτες στέλνουν κάθε φορά χαιρετίσματα στον Γιώργο.

Πάμπος: Έχουμε πελάτη που οποιοσδήποτε και να απαντήσει το τηλέφωνο θα πει «Μαρία;». Δεν του λέγαμε κάτι, μέχρι που πρόσφατα του είπα: «μα αφού ακούς ανδρική φωνή» και μου απαντά «δεν ακούω καλά».

Πάμπο αισθάνεσαι βάρος όταν σκέφτεσαι πως κάποια στιγμή θα μείνεις μόνος σου εκεί. Χωρίς στη Μαρία και τον Γιώργο, έχοντας αναλάβει μία τόσο διαχρονική επιχείρηση;

Πάμπος: Είναι δύσκολο, σχεδόν ακατόρθωτο να καλύψω το κενό και των δύο. Δεν μιλώ μόνο για τη δουλειά, αλλά κυρίως για τις προσωπικότητες και τη σχέση που έκτισαν με τους πελάτες τους. Όταν αποχώρησε ο Γιώργος ήταν δύσκολο, όταν αποχωρήσει και η Μαρία θα είναι ακόμη πιο δύσκολο. Θα χρειαστεί να έχω υπαλλήλους που σίγουρα δεν θα μπορέσουν να αναπληρώσουν 100% το κενό τους. Θα κάνω όμως ό,τι μπορώ και φυσικά να κρατήσω την ποιότητα.

Γιώργος: Ο Πάμπος είναι μαζί μας 20 χρόνια. Έγινε ένα με τη δουλειά και τον χώρο. Είναι ένα μεγάλο μέρος όλου αυτού πλέον. Μπορεί να υπερβάλλει λίγο ότι θα φανεί η απουσία μας. Σίγουρα θα φανεί, αλλά είμαστε σίγουροι ότι θα καταφέρει.

Θέλετε να πείτε κάτι τελευταίο;

Πάμπος: Ναι. Θέλω να πω ότι αυτή τη στιγμή στο μαγαζί, έγιναν τρεις νέες προσθήκες. Έχουμε τρία πρόσωπα στην ομάδα μας και έχουν δέσει. Τον Νίκο, τη Χριστίνα και τη Λίζα. Είμαι ευτυχής για αυτό. Ο καθένας προσφέρει στο δικό του κομμάτι.