Ο ισραηλινός στρατός φέρεται να χρησιμοποίησε βόμβα 500 λιβρών (230 κιλών) – ένα ιδιαίτερα ισχυρό όπλο που προκαλεί εκτεταμένο ωστικό κύμα και διασπορά θραυσμάτων – στο αεροπορικό πλήγμα κατά πολυσύχναστου παραλιακού καφέ στη Γάζα, σύμφωνα με τον Guardian.

Ειδικοί στο διεθνές δίκαιο εκτιμούν ότι η χρήση τέτοιου πυρομαχικού, παρά την επιβεβαιωμένη παρουσία αμάχων – μεταξύ των οποίων παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι – είναι σχεδόν βέβαιο ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και ενδέχεται να συνιστά έγκλημα πολέμου.

Σύμφωνα με φωτογραφικά ντοκουμέντα και ανάλυση εμπειρογνωμόνων που δημοσίευσε η εφημερίδα The Guardian, χρησιμοποιήθηκε βόμβα γενικής χρήσης τύπου MK-82, αμερικανικής κατασκευής, βάρους 230 κιλών (500 λίβρες) – ένα όπλο μεγάλης ισχύος, σχεδιασμένο για μαζική καταστροφή και εκτεταμένη διάσπαση θραυσμάτων.

Ο κρατήρας που άφησε η έκρηξη, καθώς και τα συντρίμμια της βόμβας που βρέθηκαν στο σημείο, επιβεβαιώνουν τη χρήση του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος, σύμφωνα με δύο ανεξάρτητους ειδικούς στον τομέα των πυρομαχικών.

Εκπρόσωπος των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων (IDF) δήλωσε ότι η επίθεση βρίσκεται υπό εξέταση, προσθέτοντας πως «πριν από το πλήγμα, ελήφθησαν μέτρα για τη μείωση του κινδύνου για τους αμάχους μέσω εναέριας επιτήρησης».

Σύμφωνα με ιατρικές και άλλες πηγές, στην επίθεση σκοτώθηκαν μεταξύ 24 και 36 Παλαιστίνιοι, ενώ δεκάδες τραυματίστηκαν. Μεταξύ των θυμάτων βρίσκονται ένας γνωστός σκηνοθέτης, ένας καλλιτέχνης, μια 35χρονη γυναίκα και ένα παιδί τεσσάρων ετών. Στους τραυματίες περιλαμβάνονται επίσης ανήλικοι, όπως ένα αγόρι 14 ετών και ένα κορίτσι 12 ετών.

Τι προβλέπει η Σύμβαση της Γενεύης για τις στρατιωτικές επιθέσεις

Η Σύμβαση της Γενεύης απαγορεύει στρατιωτικές επιθέσεις που προκαλούν «τυχαία απώλεια ζωής αμάχων» όταν αυτή είναι «υπερβολική ή δυσανάλογη» σε σχέση με το επιδιωκόμενο στρατιωτικό όφελος. Ειδικοί επισημαίνουν ότι μόνο στόχοι με εξαιρετικά μεγάλη στρατιωτική σημασία θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τον θάνατο δεκάδων αμάχων.

Το καφέ al-Baqa διέθετε δύο ορόφους – ανοιχτή ταράτσα και κάτω όροφο με μεγάλα παράθυρα προς τη θάλασσα – με προσβάσεις που ήταν ευδιάκριτες από αέρος.

Ο Gerry Simpson, από τη Human Rights Watch, δήλωσε: «Ο ισραηλινός στρατός δεν έχει πει ακριβώς ποιον στόχευε, αλλά είπε ότι χρησιμοποίησε εναέρια επιτήρηση για να ελαχιστοποιήσει τα θύματα αμάχων, που σημαίνει ότι γνώριζε πως το καφέ ήταν γεμάτο πελάτες εκείνη την ώρα. Ο στρατός θα γνώριζε επίσης ότι η χρήση μιας μεγάλης κατευθυνόμενης βόμβας θα σκότωνε και θα ακρωτηρίαζε πολλούς από τους αμάχους εκεί. Η χρήση τέτοιου όπλου σε προφανώς πολυσύχναστο καφέ ενέχει τον κίνδυνο να πρόκειται για παράνομη, δυσανάλογη ή αδιάκριτη επίθεση και πρέπει να διερευνηθεί ως έγκλημα πολέμου».

Ο Dr. Andrew Forde, επίκουρος καθηγητής δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, χαρακτήρισε το πλήγμα «σοκαριστικό», επισημαίνοντας ότι «η χρήση βαρέων πυρομαχικών σε πολυσύχναστους πολιτικούς χώρους, ακόμη και με την καλύτερη στόχευση, αναπόφευκτα οδηγεί σε αδιάκριτα αποτελέσματα που δεν συνάδουν με τις Συμβάσεις της Γενεύης».

Το οικογενειακό καφέ al-Baqa λειτουργούσε σχεδόν 40 χρόνια και αποτελούσε σημείο αναψυχής για νέους και οικογένειες στη Γάζα, προσφέροντας αναψυκτικά, τσάι και μπισκότα. Παρά την εκτεταμένη ανθρωπιστική κρίση και τον κίνδυνο λιμού που αντιμετωπίζουν οι 2,3 εκατομμύρια κάτοικοι της Γάζας, κάποιοι εξακολουθούσαν να επισκέπτονται τα ελάχιστα καφέ που παραμένουν ανοιχτά.

Η περιοχή του λιμανιού όπου βρισκόταν το καφέ δεν είχε συμπεριληφθεί σε διαταγές εκκένωσης που εξέδωσε ο ισραηλινός στρατός.

«Αδικαιολόγητη η χρήση της βόμβας από το Ισραήλ»

Ο Marc Schack, αναπληρωτής καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, τόνισε: «Είναι σχεδόν αδύνατο να δικαιολογηθεί η χρήση τέτοιου είδους πυρομαχικού. Αν μιλάμε για δεκάδες θύματα αμάχων, συνήθως θα έπρεπε να πρόκειται για στόχο εξαιρετικής σημασίας. Σε επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν και το Ιράκ, ο ανώτατος αποδεκτός αριθμός αμάχων που σκοτώνονταν για στόχους πολύ υψηλής αξίας ήταν λιγότεροι από 30, και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις».

Ειδικοί σε οπλισμό ταυτοποίησαν στα ερείπια τμήματα που παραπέμπουν είτε σε βόμβα MPR500 είτε σε MK-82. Το Ισραήλ διαθέτει και μικρότερα πυρομαχικά, τα οποία έχει χρησιμοποιήσει σε στοχευμένες επιθέσεις στη Γάζα, τον Λίβανο και πρόσφατα στο Ιράν.

Mε πληροφορίες από Lifo, The Guardian