Όταν ο Ναπολέων και τα στρατεύματά του υποχώρησαν από τη Ρωσία το 1812, λόγω της μείωσης των προμηθειών και της σφοδρής αντίστασης των Ρώσων, δεν είχαν ιδέα πόσο χειρότερα θα γίνονταν τα πράγματα.

Κατά την αποχώρηση από τη Ρωσία, τουλάχιστον το ήμισυ των 600.000 στρατιωτών θερίστηκαν από τις σκληρές συνθήκες του χειμώνα, την πείνα και τις ασθένειες. Μια νέα μελέτη, που ανέβηκε στη βάση bioRxiv, έχει πλέον εντοπίσει τους παθογόνους μικροοργανισμούς που συνέβαλαν στην εξόντωση του αποδυναμωμένου στρατού.

Οι γιατροί της εποχής διέγνωσαν τύφο, με συμπτώματα που περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκεφάλους και εξανθήματα. Ωστόσο, όπως αναφέρει το Science Alert, ο μικροβιολόγος Rémi Barbieri του Πανεπιστημίου Paris Cité και οι συνεργάτες του δεν βρήκαν ίχνη του βακτηρίου Rickettsia prowazekii, το οποίο θα ήταν υπεύθυνο για την ασθένεια.

Τι σκότωσε τους στρατιώτες του Ναπολέοντα

Αντίθετα, μετά την εξαγωγή και ανάλυση αρχαίου DNA από τα δόντια 13 στρατιωτών, βρήκαν στοιχεία ότι οι άνδρες υπέφεραν από ένα συνδυασμό παρατυφοειδούς που προκαλείται από ένα στέλεχος του Salmonella enterica και ενός υποτροπιάζοντα πυρετού που προκαλείται από ένα βακτήριο που ονομάζεται Borrelia recurrentis, το οποίο μεταδίδεται από τις ψείρες του σώματος.

«Αν και δεν είναι απαραίτητα θανατηφόρος, ο υποτροπιάζων πυρετός που μεταδίδεται από τις ψείρες μπορεί να αποδυναμώσει σημαντικά ένα ήδη εξαντλημένο άτομο», εξηγούν οι ερευνητές στην εργασία τους.

Ο Barbieri και η ομάδα του, πάντως, επισημαίνουν ότι το γεγονός ότι η ανάλυσή τους δεν ανίχνευσε τυφοειδή πυρετό δεν σημαίνει ότι αυτός δεν συνέβαλε στη απώλεια στρατιωτών, καθώς έλαβαν δείγματα μόνο από 13 άτομα. Πάνω από 3.000 πτώματα βρίσκονται στους μαζικούς τάφους που βρέθηκαν στο Βίλνιους της Λιθουανίας το 2001.

Άλλοι ερευνητές έχουν επισημάνει ότι διάφορες ασθένειες ταιριάζουν με την ιστορική καταγραφή των συμπτωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του τυφοειδούς πυρετού. Πολλοί από τους άνδρες θάφτηκαν με τις στολές τους και μαζί με άλογα. Η απουσία όπλων υποδηλώνει ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν πέθαναν σε μάχη, εξηγούν ο Barbieri και η ομάδα του.

«Θα χρειαστεί η ανάλυση μεγαλύτερου αριθμού δειγμάτων για να κατανοήσουμε πλήρως το φάσμα των επιδημικών ασθενειών που έπληξαν τον ναπολεόντειο στρατό κατά την υποχώρηση από τη Ρωσία», γράφουν. «Με βάση τα αποτελέσματά μας, ένα λογικό σενάριο για τον θάνατο αυτών των στρατιωτών θα ήταν ένας συνδυασμός κόπωσης, κρύου και διαφόρων ασθενειών, όπως παρατυφοειδής πυρετός και υποτροπιάζουσα πυρετώδης νόσος που μεταδίδεται από ψείρες».

Με πληροφορίες από CNN