Φωτογραφίες: Μιχάλης Μιχαηλίδης

 

Οι σειρήνες που ηχούν κάθε 15 και 20 Ιουλίου, δεν σε αφήνουν να ξεχάσεις. Κάθε χρόνο, τις ίδιες ώρες 08:20 και 05:30 το πρωί αντίστοιχα, όπως τότε, πριν από 42 χρόνια που ήχησαν για το πραξικόπημα, που ήχησαν για την εισβολή.

Εδώ και 42 χρόνια τις ακούμε κάθε Ιούλιο σε ολόκληρη την Κύπρο, από την μια άκρη ως την άλλη η Κύπρος ξυπνάει με αυτό τον ήχο, που ενώ διαρκεί μόνο ένα λεπτό, μοιάζει με αιώνας.

Τι πραγματικά όμως είναι οι σειρήνες; Πώς μοιάζουν, που βρίσκονται και γιατί υπάρχουν; Είναι σε εμφανή σημεία ή είναι κρυμμένες; Πώς γίνεται ο ήχος να φτάνει σε όλη την Κύπρο; Αυτά ήταν μερικά από αυτά τα ερωτήματα που προέκυψαν, όταν αναφερθήκαμε στις περιβόητες σειρήνες που ακούμε κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες.

Ο συριγμός διαρκεί ένα λεπτό, με αυξομειούμενη ένταση ανά 2 δευτερόλεπτα, ο οποίος επαναλαμβάνεται για 15 φορές. Ένα λεπτό που κρύβει χιλιάδες συναισθήματα, άλλα πιο έντονα και δυνατά και άλλα πιο ήπια, πιο συγκρατημένα. Όπως ο ήχος της σειρήνας, έτσι κι αυτά αυξομειώνονται ανά μερικά δευτερόλεπτα…

Ενώ όλοι τις έχουμε ακούσει, κανείς (ή σχεδόν κανείς) δεν γνώριζε τι πραγματικά είναι. Κάποιος έλεγε για ηχεία που βρίσκονται στις πόλεις και αναπαράγουν τον ήχο, άλλος μίλησε για μια περίεργη κατασκευή που μοιάζει με σωλήνα και μεταδίδει τον ήχο σε όλες τις γωνιές του νησιού…

 

Υπεύθυνη για τη λειτουργία, τη συντήρηση και την ενεργοποίηση των Συστημάτων Προειδοποίησης Πληθυσμού (Σειρήνες), είναι το Κέντρο Ελέγχου της Πολιτικής Άμυνας. Όπως μας ενημέρωσε ένας από τους χειριστές του ηλεκτρονικού συστήματος, ο οποίος έχει την ευθύνη για την λειτουργία και την διαχείριση, κάθε φορά που πρέπει να ηχήσουν οι σειρήνες, πρέπει να δοθεί άδεια από το αρμόδιο υπουργείο, ακόμα και αν αυτό αφορά την καθιερωμένη λειτουργία τους στις επετείους του πραξικοπήματος και της εισβολής.

 

«Βάζουμε τον κωδικό στο σύστημα, ξεκλειδώνουμε και δίνουμε εντολή στο σύστημα να αρχίσει την αναπαραγωγή ήχου». 

Στις ελεύθερες περιοχές σήμερα είναι εγκατεστημένα 180 τέτοια συστήματα, τα οποία καλύπτουν επαρκώς τις πόλεις και τα χωριά. Τα σύγχρονα αυτά συστήματα προειδοποίησης, έχουν αγοραστεί και ενεργοποιηθεί μετά το 2000, και λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια.

 

«Πολλά από τα συστήματα βρίσκονται σε ταράτσες πολυκατοικιών ή καταστημάτων, και άλλα σε μη κατοικημένες περιοχές που δεν υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα. Το να λειτουργούν με επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, από τη δύναμη της ηλιακής ενέργειας, εξοικονομεί χρήματα, κόπο, ενώ είναι και πιο ασφαλές, αφού δύσκολα κάποιος μπορεί να τα απενεργοποιήσει».

Στις ελεύθερες περιοχές σήμερα είναι εγκατεστημένα 180 τέτοια συστήματα, τα οποία καλύπτουν επαρκώς τις πόλεις και τα χωριά. Τα σύγχρονα αυτά συστήματα προειδοποίησης, έχουν αγοραστεί και ενεργοποιηθεί μετά το 2000, και λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια.

Όπως μας ενημέρωσε ο χειριστής «τα συγκεκριμένα συστήματα, μπορούν να ηχήσουν συναγερμό, να στείλουν ηχητικά μηνύματα ή να στείλουν σήματα κινητοποίησης, σε περιπτώσεις φυσικής καταστροφής, ή εχθρικής ενέργειας, ενώ αν καταρρεύσει το τηλεφωνικό δίκτυο σε περίπτωση μαζικής καταστροφής, έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί με αναμεταδότες». Μέχρι σήμερα -ευτυχώς- οι μόνοι λόγοι που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι για επετείους και δοκιμές ετοιμότητας. 

«Οι σειρήνες μοιάζουν σαν μεγάλα γκρίζα χωνιά, με αντένες δεξιά και αριστερά, που με το πάτημα ενός κουμπιού από το κέντρο ελέγχου, αρχίζουν να ηχούν, αφού λειτουργούν ασύρματα και ελέγχονται ηλεκτρονικά».

Και πώς ξέρετε πώς ακούστηκαν σε όλη την Κύπρο;

«Αρχικά να πω ότι πριν εγκατασταθούν έγιναν μετρήσεις αποστάσεων από ειδικούς, οι οποίοι καθόρισαν τα σημεία σε όλη την Κύπρο, άρα εξασφαλίσαμε έτσι πως ο ήχος μπορεί να ταξιδέψει παντού. Τώρα όσο αφορά το αν λειτούργησαν σωστά μετά από μια ‘επιχείρηση’, υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία που ακολουθείται για να διαπιστώσουμε ότι όλες οι σειρήνες ήχησαν κανονικά».

Μετά το πέρας της διαδικασίας, ο χειριστής ελέγχει ηλεκτρονικά όλα τα σημεία παγκύπρια, τα οποία είναι συνδεδεμένα με το κέντρο επιχειρήσεων στη Λευκωσία και αν υπήρξε κάπου δυσλειτουργία, θα το εμφανίσει.

Η άλλη μέθοδος είναι κατευθείαν από τον κόσμο. Αν για παράδειγμα σε κάποια χωριά δεν ηχήσουν κανονικά οι σειρήνες ή είναι πιο χαμηλή η ένταση, παίρνουν τηλέφωνο την υπηρεσία και ενημερώνουν. 

Ο συριγμός διαρκεί ένα λεπτό, με αυξομειούμενη ένταση ανά 2 δευτερόλεπτα, ο οποίος επαναλαμβάνεται για 15 φορές. Ένα λεπτό που κρύβει χιλιάδες συναισθήματα, άλλα πιο έντονα και δυνατά και άλλα πιο ήπια, πιο συγκρατημένα. Όπως ο ήχος της σειρήνας, έτσι κι αυτά αυξομειώνονται ανά μερικά δευτερόλεπτα…

 

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε το επίσημο site της Πολιτικής Άμυνας.

Διαβάστε το επίσημο δελτίο τύπου για την επετειακή έναρξη των συριγμών για τον φετινό Ιούλιο

 

* Ευχαριστίες στον κύριο Βαλεντίνο Πάγκαλο, επί καθήκοντι λειτουργό στο Κέντρο Ελέγχου Επιχειρήσεων της Διοίκησης Πολιτικής Άμυνας, η οποία λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως

Οι φωτογραφίες λήφθηκαν από 4 διαφορετικά σημεία της πρωτεύουσας, σε Έγκωμη, Αρχάγγελο, Ανθούπολη και Λακατάμεια.